نویسنده: الهام زمانی
بروزرسانی: ۲۲ مرداد ۱۴۰۱
آکنه یا جوش یک مشکل پوستی است که باعث ایجاد برجستگی‌هایی روی سطح پوست می‌شود. این برجستگی‌ها می‌توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما معمولا روی صورت، کمر و شانه‌ها دیده می‌شوند. اگرچه آکنه از نظر جسمی مضر نیست، اما ممکن است به افزایش اضطراب و افسردگی و همچنین فوبیای اجتماعی و کاهش اعتماد به نفس منجر شود. با توجه به شیوع بالای این مشکل قصد داریم در این مقاله در مورد ویژگی‌های رژیم غذایی ضد جوش صحبت کنیم؛ با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
دلایل آکنه
سطح پوست با سوراخ‌های کوچکی پوشیده شده است که به غدد چربی در زیر پوست متصل می‌شوند. به این سوراخ‌ها منافذ پوست می‌گویند. غدد چربی یک مایع روغنی به نام سبوم تولید می‌کنند که از طریق کانال باریکی به نام فولیکول به سطح پوست می‌رسد. این روغن سلول‌های مرده پوست را از طریق فولیکول به سطح پوست می‌آورد تا از شر آن‌ها خلاص شود. یک موی نازک هم از طریق فولیکول رشد می‌کند.
آکنه زمانی رخ می‌دهد که منافذ پوست با سلول‌های مرده، چربی اضافی و گاهی اوقات باکتری‌ها مسدود می‌شوند. آکنه اغلب با تغییرات هورمونی بدن مرتبط است و به همین دلیل در بین نوجوانان شیوع بیشتری دارد. در دوران بلوغ، هورمون‌ها باعث افزایش تولید چربی توسط غدد پوست می‌شوند و همین امر خطر بروز آکنه را بالا می‌برد. به طور کلی، آکنه به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
- جوش سر سفید که به صورت برجستگی‌های سفت و سفید رنگ ظاهر می‌شود.
- جوش سر سیاه که به صورت لکه‌های تیره ریز روی سطح پوست دیده می‌شود.
انواع دیگر آکنه شامل پاسچول (جوش چرک‌دار) و پاپول (جوش قرمز) است.
نقش رژیم غذایی در درمان آکنه
یکی از مواردی که میتواند روی پوست شما تاثیر بگذارد رژیم غذایی است. بعضی از غذاها قند خون را سریع‌تر از سایرین افزایش می‌دهند. وقتی قند خون به سرعت بالا می‌رود، به افزایش تولید فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-۱) منجر می‌شود. وجود IGF-۱ اضافی در خون باعث می‌شود غدد چربی پوست سبوم بیشتری تولید کنند و خطر آکنه و التهاب بیشتر شود.
از غذاهایی که باعث افزایش سریع قند خون می‌شوند می‌توان به تنقلات شیرین، پاستا، برنج سفید و نان سفید اشاره کرد. این غذاها دارای شاخص گلیسمی (GI) بالا هستند؛ یعنی از قندهای ساده ساخته شده‌اند و به سرعت قند خون را بالا می‌برند. علاوه بر این، بعضی افراد معتقدند که مصرف شکلات آکنه را بدتر می‌کند و به همین دلیل باید از رژیم غذایی ضد جوش حذف شود، اما تحقیقات کافی برای تایید این موضوع وجود ندارد.
گروهی از محققان ارتباط بین رژیم غذایی و آکنه را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که پیروی از رژیمی که سرشار از کربوهیدرات با شاخص گلیسمی بالا، چربی اشباع و چربی ترانس است، باعث تولید هورمون‌هایی می‌شود که ترشح چربی توسط غدد پوست را افزایش می‌دهند. از سوی دیگر، این رژیم غذایی التهاب بدن را بیشتر می‌کند و از این طریق هم میتواند به بروز آکنه منجر شود.
ویژگی‌های رژیم غذایی ضد جوش
غذاها به تنهایی نمی‌توانند از بروز آکنه جلوگیری کنند یا باعث درمان آن شوند، اما قادرند به حفظ سلامت پوست کمک کنند و احتمال بروز آکنه را کاهش دهند. اگر به دنبال مناسب‌ترین رژیم غذایی ضد جوش صورت و بدن هستید، مصرف مواد غذایی زیر را افزایش دهید:
۱. غذاهای با شاخص گلیسمی پایین
غذاهایی که از کربوهیدرات‌های پیچیده تشکیل شده‌اند و شاخص گلیسمی پایین دارند، خطر ابتلا به آکنه را کاهش می‌دهد و در لیست رژیم غذایی ضد جوش قرار می‌گیرد. کربوهیدرات‌های پیچیده در غلات کامل، حبوبات، میوه‌ها و سبزیجات غیرنشاسته‌ای یافت می‌شوند.
اخیرا چند مطالعه نشان داده‌اند که پیروی از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین یا رژیمی که قندهای ساده کمی دارد، میتواند از آکنه جلوگیری کرده و آن را بهبود بخشد. در یک مطالعه روی بیماران کره‌ای، ۱۰ هفته پیروی از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین به بهبود آکنه منجر شد. در یک مطالعه دیگر که روی گروهی از مردان انجام شد، پیروی از رژیم غذایی پرپروتئین با شاخص گلیسمی پایین بعد از ۱۲ هفته، باعث بهبود آکنه و کاهش وزن شد.
۲. غذاهای حاوی زینک (روی)
تحقیقات نشان می‌دهد که خوردن غذاهای غنی از روی در پیشگیری و درمان آکنه مفید است. روی یک ماده معدنی است که در تخمه کدو حلوایی، کینوا، گوشت گاو، بوقلمون، غذاهای دریایی و عدس به وفور یافت می‌شود. این ماده مغذی مهم در حفظ سلامت پوست و همچنین کنترل متابولیسم و تنظیم سطوح هورمونی نقش دارد و بنابراین در رژیم غذایی ضد جوش قرار می‌گیرد.
در یک مطالعه، محققان ارتباط بین سطح روی خون و شدت آکنه را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که پایین بودن روی خون با افزایش شدت آکنه مرتبط است. به افرادی که از آکنه شدید رنج می‌برند و می‌خواهند یک رژیم غذایی ضد جوش داشته باشند، توصیه می‌شود منابع غنی از روی را در برنامه‌ی غذایی روزانه خود بگنجانند.
۳. غذاهای حاوی ویتامین‌های A و E
محققان با تحقیقات متعدد متوجه شده‌اند که کمبود دو ویتامین A و E با موارد شدید آکنه مرتبط است. به همین دلیل، به نظر می‌رسد که بتوان با افزایش مصرف غذاهای حاوی این ویتامین‌ها شدت آکنه را کاهش داد.
ویتامین A در ماهی سالمون، هویج، فلفل دلمه‌ای قرمز، اسفناج، انبه، طالبی و زردآلو و ویتامین E در دانه آفتابگردان، بادام، بادام‌زمینی، آووکادو، کیوی، انبه و کلم بروکلی وجود دارد. این دو ویتامین به شکل مکمل هم در دسترس هستند، اما قبل از مصرف مکمل ویتامین A با پزشک خود صحبت کنید. زیاده‌روی در دریافت ویتامین A و مسمومیت ناشی از آن میتواند باعث آسیب دائمی اندام‌های اصلی بدن شود.
۴. غذاهای غنی از آنتی اکسیدان و اسیدهای چرب امگا ۳
هم آنتی اکسیدان‌ها و هم اسیدهای چرب امگا ۳ جایگاه ویژه‌ای در رژیم غذایی ضد جوش دارند. اعتقاد بر این است که امگا ۳ و آنتی اکسیدان‌ها با هم باعث کاهش التهاب می‌شوند.
امگا ۳ نوعی چربی است که در منابع حیوانی مثل ماهی و تخم‌مرغ و بعضی از غذاهای گیاهی مانند گردو یافت می‌شود. آنتی اکسیدان‌ها مواد شیمیایی هستند که رادیکال‌های آزاد و سموم مضر بدن را خنثی می‌کنند. میوه‌ها و سبزیجات از غنی‌ترین منابع آنتی اکسیدان به شمار می‌روند.
مطالعات تا حد زیادی از ارتباط بین افزایش مصرف آنتی اکسیدان و امگا ۳ با کاهش آکنه حمایت می‌کنند. نتایج دو مطالعه نشان داد افرادی که از مکمل امگا ۳ و آنتی اکسیدان استفاده می‌کنند، هم آکنه کمتری دارند و هم از سلامت روان بهتری برخوردارند. با این حال، لازم است در این زمینه تحقیقات بیشتری انجام شود.
کلام پایانی
رژیم غذایی درمان قطعی آکنه نیست، اما مصرف بعضی از غذاها میتواند به خلاص شدن از شر آکنه و بهبود سلامت پوست کمک کند. قبل از شروع رژیم غذایی ضد جوش با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید تغییراتی که در برنامه غذایی خود ایجاد می‌کنید برای سلامتی شما مضر نیستند.
به نظر می‌رسد که بهترین توصیه برای مقابله با آکنه، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل و سرشار از میوه، سبزی، غلات کامل و منابع پروتئینی کم چرب است.
نظر شما چیست؟ در پایین همین مطلب با ما در ارتباط باشید.
