معرفی بهترین رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک

بیماری تخمدان پلی کیستیک یا همان تنبلی تخمدان یکی از بیماری‌های رایج در میان دختران بالغ و زنان است. این بیماری که ناحیه تخمدان‌ها را درگیر می‌کند عوارض مختلفی مانند خستگی، چاقی، ناباروری و غیره را به دنبال دارد. بااین‌حال، افراد مبتلا به آن می‌توانند با رعایت رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک که در این مقاله به آن می‌پردازیم، تا حد زیادی علائم را کنترل کنند.

 

سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک وضعیتی است که منجر به عدم تعادل هورمونی و همچنین ایجاد مشکلات متابولیسم می‌شود. این بیماری که به آن تنبلی تخمدان نیز می‌گویند، یک بیماری شایع در میان زنان است که طبق آمار موجود از هر ده زن یک نفر در سنین باروری آن را تجربه می‌کند. این عارضه در صورت عدم کنترل و درمان می‌تواند منجر به سایر چالش‌های سلامتی جدی مانند چاقی، دیابت، مشکلات قلبی و عروقی، افسردگی و افزایش خطر سرطان آندومتر که نوعی سرطان رحم است، شود.

با توجه به تحقیقاتی که محققان در این زمینه انجام داده‌اند مشخص شده است که رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک مناسب می‌تواند به کاهش تأثیر PCOS کمک کند.

 

 

رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک چگونه بر PCOS تأثیر می‌گذارد؟

رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک حاوی غذاهای پر فیبر است که می‌تواند برای بیماران مبتلا به این سندرم بسیار مفید باشد؛ زیرا این رژیم می‌تواند به مدیریت وزن و همچنین تولید و مقاومت هورمون انسولین به‌صورت متعادل در بدن کمک کند.

انسولین نقش مهمی در بیماری PCOS ایفا می‌کند، بنابراین مدیریت سطح انسولین با رژیم غذایی PCOS یکی از بهترین اقداماتی است که افراد می‌توانند برای کنترل بهتر این بیماری انجام دهند. بسیاری از افراد مبتلا به تنبلی تخمدان در بدن خود دچار مقاومت به انسولین هستند. به همین دلیل بیش از ۵۰ درصد از افراد مبتلا به PCOS قبل از ۴۰ سالگی به دیابت یا پیش دیابت مبتلا می‌شوند؛ زیرا دیابت ارتباط مستقیمی با نحوه پردازش هورمون انسولین در بدن دارد.

کاهش وزن نیز از دیگر اقدامات مناسبی است که می‌تواند احتمال عوارض طولانی‌مدت این بیماری مانند ناباروری را کاهش دهد. پیروی از یک رژیم غذایی که نیازهای غذایی فرد را به‌صورت صحیح با توجه به وجود این بیماری برآورده می‌کند، وزن سالم را حفظ می‌کند و سطح انسولین خوب را افزایش می‌دهد. درنتیجه رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک به این افراد کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشند و علائمی مانند خستگی دائمی نیز تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.

 

 

کدام خوراکی‌ها در رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک وجود دارند؟

رژیم‌های مناسب برای بیماری تنبلی تخمدان بیشتر بر پایه فیبر هستند. به‌طورکلی نیز سه رژیم غذایی که می‌تواند به افراد مبتلا به PCOS کمک کند تا علائم خود را بهتر مدیریت کنند، عبارت‌اند از:

رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین (GI)

شاخص گلیسمی معیاری برای چگونگی یا سرعت هضم کربوهیدرات‌های غذاها در بدن است و شاخص گلیسمی هر مواد غذایی با دیگری متفاوت است. بدن، غذاهای با GI پایین را آهسته‌تر هضم می‌کند، به این معنی که این غذاها باعث نمی‌شوند سطح انسولین به اندازه سایر غذاها مانند برخی از کربوهیدرات‌ها افزایش یابد. غذاهایی که در یک رژیم غذایی با GI پایین قرار دارند شامل غلات کامل، حبوبات، آجیل، دانه‌ها، میوه‌ها، سبزیجات نشاسته‌ای و سایر غذاهای فرآوری نشده و کم کربوهیدرات هستند.

 

رژیم غذایی ضدالتهابی

یکی از مهم‌ترین مواردی که می‌تواند علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک را بدتر کند، التهاب در بدن است. برخی غذاها مانند غذاهای پرنمک یا فراوری شده این التهاب را افزایش می‌دهند؛ اما غذاهای ضدالتهابی، مانند انواع توت‌ها، ماهی‌های چرب، سبزیجات برگ‌دار و روغن زیتون ارگانیک می‌توانند علائم مرتبط با التهاب مانند خستگی را کاهش دهند.

 

رژیم غذایی DASH

پزشکان اغلب، این رژیم غذایی را برای کاهش فشارخون بالا و کاهش خطر بیماری قلبی توصیه می‌کنند. همچنین این رژیم می‌تواند به مدیریت علائم PCOS کمک کند. رژیم غذایی DASH سرشار از موادی مانند ماهی، مرغ، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و محصولات لبنی کم‌چرب است. این رژیم غذایی، غذاهایی که دارای چربی اشباع شده و قند بالایی هستند را محدود می‌کند.

علاوه بر سه رژیم غذایی کلی که در بالا به‌عنوان رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک به آن‌ها اشاره کردیم، یک رژیم غذایی سالم برای PCOS می‌تواند شامل غذاهای زیر نیز باشد:

• غذاهای طبیعی و فرآوری نشده
• غذاهای پر فیبر
• ماهی‌های چرب ازجمله سالمون، تن، ساردین و ماهی خال‌مخالی
• کلم پیچ، اسفناج و سایر سبزیجات تیره و برگ‌دار
• میوه‌های قرمز تیره مانند انگور قرمز، زغال‌اخته، شاه‌توت و گیلاس
• کلم بروکلی و گل‌کلم
• لوبیا، عدس و سایر حبوبات
• چربی‌های مفید مانند روغن زیتون و همچنین آووکادو و نارگیل
• آجیل، ازجمله آجیل کاج، گردو، بادام و پسته
• شکلات تلخ در حد اعتدال
• ادویه‌جات با خاصیت ضدالتهابی مانند زردچوبه و دارچین

 

 

در رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک از چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟

هر رژیم غذایی با توجه به اهدافی که دارد شما را تشویق به مصرف برخی غذاها و اجتناب از برخی غذاهای دیگر می‌کند. معمولاً غذاهای ناسالم برای همه افراد مضر است، ولی می‌تواند تأثیر بیشتری بر افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بگذارد. ازجمله مهم‌ترین این غذاها که باید مقدارشان برای افراد مبتلا به تنبلی تخمدان محدود شود، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، مانند شیرینی‌های مختلف و انواع نان سفید
• غذاهای سرخ‌شده مانند انواع غذاهای فوری
• نوشیدنی‌های قندی، مانند نوشابه‌های گازدار و نوشابه‌های انرژی‌زا
• گوشت‌های فرآوری شده، ازجمله هات‌داگ، سوسیس و انواع ژامبون
• چربی‌های جامد، مانند مارگارین
• گوشت قرمز بیش‌ازحد، مانند استیک و همبرگر

 

سایر تغییرات سبک زندگی جهت بهبود علائم تخمدان پلی کیستیک

علاوه بر رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک تغییرات دیگری در سبک زندگی نیز می‌تواند به افراد مبتلا به PCOS کمک کند تا این وضعیت را بهتر مدیریت کنند. یکی از مهم‌ترین این تغییرات انجام فعالیت‌های ورزشی به‌صورت منظم است. نتایج تحقیقات در این زمینه نشان داده است که ترکیب رژیم غذایی PCOS با فعالیت بدنی منظم می‌تواند به مزایای زیر منجر شود:

• کاهش وزن
• بهبود متابولیسم انسولین
• پریودهای منظم‌تر
• کاهش سطح هورمون‌های مردانه مانند آندروژن و کاهش موهای زائد مردانه
• کاهش سطح کلسترول بد خون که از بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند.

استرس عامل مهم دیگری است که می‌تواند علائم این سندرم را تشدید کند و منجر به عوارض مختلف آن شود. اگر شما نیز به این بیماری مبتلا هستید باید از طریق شیوه‌های مراقبت از خود، مانند خواب کافی، اجتناب از فعالیت بیش‌ازحد و کلافه‌کننده و وقت گذاشتن برای استراحت و تفریح استرس خود را تا حد امکان کاهش دهید تا بتوانید بهتر علائم این بیماری را کنترل کنید.

 

 

چه زمانی باید برای این بیماری به پزشک مراجعه کرد؟

اگرچه این بیماری علائمی را با خود به همراه دارد، ولی توصیه می‌شود همه زنان در سنین بارداری به‌طور منظم توسط یک متخصص زنان معاینات دوره‌ای خود را انجام دهند تا در صورت وجود چنین بیماری‌هایی قبل از اینکه دچار عوارض آن شوند نسبت به آن آگاه شده و اقدامات درمانی لازم را انجام دهند. همچنین در صورت بروز علائم زیر ملاقات با یک متخصص زنان جهت ارزیابی‌های کامل ضروری است:

• جوش‌هایی که بیش‌ازحد هستند و با درمان‌های پوستی بهبود پیدا نمی‌کنند یا به محض قطع درمان پوستی مجدداً ظاهر می‌شوند.
• رشد موهای زائد بیش‌ازحد بخصوص در صورت
• افزایش وزن، به‌خصوص در اطراف شکم و عدم کاهش وزن مناسب با روش‌های مختلف مانند رژیم غذایی
• پوست بیش‌ازحد چرب
• پریودهای نامنظم
• ناراحتی در ناحیه لگن
• مشکل در باردار شدن

بسیاری از افرادی که این علائم را تجربه می‌کنند ممکن است زیاد آن‌ها را جدی نگیرند و با پزشک مشورت نکنند. این امر منجر به بروز عوارضی مانند ناباروری می‌شود و ممکن است با پیشروی بیماری دیگر نتوان کاری برای کنترل آن و باردار شدن انجام داد؛ بنابراین مهم است که این علائم را جدی بگیرید و در صورت تجربه آن‌ها حتماً توسط یک متخصص ارزیابی شوید.

 

سخن آخر

اگرچه در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای PCOS وجود ندارد، اما این امکان برای فرد وجود دارد که علائم خود را با روش‌های مختلف مانند پیروی از رژیم غذایی تخمدان پلی کیستیک کاهش دهد و کیفیت زندگی خود را با فعالیت بدنی بیشتر و کاهش استرس بهبود بخشد. در این مقاله نیز ما سعی کردیم بهترین غذاهای مناسب برای این بیماری و همچنین غذاهایی که باید از آن‌ها اجتناب کنید را به شما معرفی نماییم.

 

برگرفته از: webmd و medicalnewstoday