ضرب المثل با شتر | انواع ضرب المثل های فارسی با شتر

ضرب المثل‌ها جملات نغز و شیرینی هستند که از مفهومی عمیق بهره‌مندند. شاید جمله‌ای از این پند و اندرزها آنچنان بتواند تاثیر داشته باشد که صدها ساعت سخنرانی توانایی برابری با آن را نداشته باشد. ضرب المثل‌های ایرانی و فارسی یکی از منابع غنی در بیان انتقادات و رهنمودها در غالب طنز و طعنه است. البته حیوانات نیز نقشی اساسی در این تعابیر بازی کرده و به طور مثال ضرب المثل با شتر مصداق بارز حضور این جانوران در این نصایح است.

در ادامه با مجموعه‌ای از ضرب المثل با شتر همراه ما باشید.

 

 

انواع ضرب المثل با شتر

شتر دیدى، ندیدى!

معنی: این اصطلاح در مواقعی استفاده می‌شود که از شخصی بخواهند در مورد حقیقتی که از آن مطلع است، سکوت کند.

داستان: شاید این داستان منشاء پیدایش این اصطلاح باشد.

مردی در صحرا دنبال شترش می‌گشت تا اینکه به پسر باهوشی برخورد و سراغ شتر را از او گرفت.
پسر گفت: شترت یک چشمش کور بود؟
مرد گفت: بله

پسر پرسید: آیا یک طرف بارش شیرینی و طرف دیگرش ترشی بود؟
مرد گفت: بله بگو ببینم شتر کجاست؟

پسر گفت: من شتری ندیدم!
مرد ناراحت شد، و فکر کرد که شاید پسرک بلایی سر شتر آورده پس او را نزد قاضی برد و ماجرا را برای او تعریف کرد.

قاضی از پسر پرسید: اگر تو شتر را ندیدی چطور همه مشخصاتش را می دانستی؟
پسرک گفت: روی خاک رد پای شتری را دیدم که فقط سبزه های یک طرف را خورده بود، فهمیدم که شاید یک چشمش کور بوده. بعد متوجه شدم که در یک طرف راه مگس و در طرف دیگر پشه بیشتر است. چون مگس شیرینی دوست دارد و پشه ترشی، نتیجه گرفتم که شاید یک لنگه بار شتر شیرینی و یک لنگه دیگر ترشی بوده است.

قاضی از هوش پسرک خوشش آمد و گفت: درست است که تو بی‌گناهی، ولی زبانت باعث دردسرت شد، پس از این به بعد شتر دیدی ندیدی.

شتر در خواب بیند پنبه دانه

شتر در خواب بیند پنبه دانه
گهی لف لف خورد گه دانه دانه

معنی: این ضرب المثل را به افراد خیال پرور وتن پرور بکار می برندکه همیشه در ناز هزاران رویا می سازند که اکثر مواقع در حال رویا پردازی هستند که اگر چشم باز کنند دیگر تمام می شود و دوباره به ساختن مسالک دیگر می شود

شتر با بارش گم می‌شه

معنی: یعنی انقدر همه جا شلوغ و درهم و برهم است که اگر شتری در آنجا باشد، از فرط شلوغی نمی توانی پیدایش کنی.

شتر سواری دولا دولا نمی‌شه

معنی: یعنی اگر می خواهی کاری را مخفیانه انجام دهی، به فکر راه حل درستی باش نه اینکه کاری کنی که رسوا شوی.

کینه شتری

داستان: شتر حیوانی بسیار آرام و مهربان است و از نظر قدرت و استقامت در حمل بار نظیر ندارد و می‌تواند مسافت‌های طولانی را بدون خوردن آب طی کند. تحمل و مقاومت شتر در تشنگی زبانزد خاص و عام است.
اگر ساربان‌ها شتر را آزار بدهند و او را عصبانی کنند، شتر از آنها کینه‌ به دل می‌گیرد و منتظر زمان مناسب برای گرفتن انتقام از ساربان می‌ماند. نکته‌ی جالب این است که شتر هر چقدر هم که خشمگین باشد این را می‌داند اگر در زمانی که ساربان‌ها دور هم جمع شده‌اند به آن‌ها حمله کند، افراد دیگر با چوب به او می‌زنند. پس فقط به چشم‌های ساربان با کینه و خشم نگاه می‌کند و با صدای بلند نعره می‌زند.
اما زمانی که شتر کینه‌توز ساربان مورد نظر را در بیابان تنها به چنگ آورد، انتقامش را از او می‌گیرد.

به همین دلیل کینه‌ی شتری به صورت ضرب‌المثل در میان مردم رواج دارد و اشاره به افرادی دارد که تا انتقام خود را نگیرند آرام نمی‌شوند.

مگر شتر خالی نمی‌رود

معنی: در مواقعی به کار میرود که به فرستادن مقداری کم از چیزی در ظرف بزرگ ایراد گرفته شود. در پاسخ به شخص معترض به این کار، از این مثل استفاده می‌شود تا بگویند این کار اشکالی ندارد.

شترها باید بروند

شترها باید بروند نام کتابی است از “سر ریدر بولارد”، سفیر انگلستان در ایران و سر کلارمونت اسکراین، مامور تبعید رضاشاه. نام این کتاب برگرفته از یک ضرب‌المثل انگلیسی است.
معنی: این ضرب‌المثل در مواقعی بکار می‌رود که کاری بایست الزاماً صورت پذیرد.

داستان: قصه این ضرب‌المثل چنین است:
قرار بود در زمان جنگ جهانی اول، یک کاروان شتر حامل سلاح برای کمک به امیر فیصل اعزام شود. سرگرد انگلیسی خطاب به افسر عرب که مرتباً برای این اعزام بهانه می‌آورد گفت: تو حق داری، امیر فیصل حق دارد، من حق دارم و شترها هم حق دارند، ولی به هرحال… شترها باید بروند!!!

افسار شتر بر دم خر بستن!

معنی: ضرب ‎المثل معروف “افسار شتر بر دم خر بستن” اشاره به سپردن عنان کار به افراد نالایق است و اینکه افرادی بدون داشتن تخصص، تحصیلات، تجربه، شایستگی و شرایط متصدی پست و مقامی شوند.

داستان: نقل است ساربانی در آخر عمر خود، شترش را صدا می‎زند و به دلیل اذیت و آزاری که بر شترش روا داشته از شتر حلالیت می‌طلبد. یکایک آزار و اذیت‎هایی که بر شتر بیچاره روا داشته را نام می‎برد.
از جمله؛ زدن شتر با تازیانه، آب ندادن، غدا ندادن، بار اضافه زدن و…

همه را بر می‎شمرد و می‎پرسد آیا با این وجود مرا حلال می‎کنی؟

شتر در جواب می‎گوید همه اینها را که گفتی حلال می‎کنم، اما یک‎بار با من کاری کردی که هرگز نمی‎توانم از تو درگذرم و تو را ببخشم.

ساربان پرسید آن چه کاری بود؟

شتر جواب داد یک بار افسار مرا به دُم یک خر بستی.
من اگر تو را بخاطر همه آزارها و اذیت‎ها ببخشم بخاطر این تحقیر هرگز تو را نخواهم بخشید!

شتر را گم کرده، دنبال افسارش می‌گرده

معنی: کاربرد این ضرب المثل در مواردی است که شخصی موقعیت مهمی را از دست داده و در پی موقعیت های کم اهمیت است.

دور از شتر بخواب، خواب آشفته نبین

معنی: این ضرب المثل به موضوعاتی مثل زمانی که یک انسان از حیوانی می‌ترسد ولی خودش را در موقعیت‌هایی قرار می‌دهد که با آن حیوان رو برو شود و ترس را به جان می‌خرد و گاهی هم ممکن است آسیب ببیند، اشاره دارد. در آن زمان وقتی کسی بخواهد او را نصیحت کند برای او از این ضرب المثل استفاده می‌کند و می‌گویند: از شتر دور بخواب تا خواب آشفته نبینی.

 

 

شتر اگر مرده هم باشه پوستش بار خره

شتر را گفتند چرا گردنت کج است، گفت کجام راست است!

معنی: کسی که کارها و رفتار او بر خلاف معمول باشد

شتر را چه به علاقه‌ بندی

شتر را گفتند: چکاره‌ای؟ گفت: علاقه‌بندم، گفتند: از دست و پنجه نرم و نازکت پیداست!

معنی: علاقه‌بند یعنی ابریشم باف. این دو ضرب المثل که به ضرب المثل با شتر و نخ یا کاموا مشهورند به این معنی هستند که هر کسی را بهره کاری ساخته‌اند و در کاری که مربوط به شما نیست نباید دخالت کرد.

شتر مرد و حاجی خلاص

معنی: این مثل اشاره به اصطلاح آبها از آسیاب افتادن دارد و آرام شدن اوضاع

شتر که نواله (خوراک) بخواهد گردن را دراز می‌کنه

معنی: یعنی هر کس می خواهد از نعمتی استفاده کند، باید اهل کار و تلاش باشد.

شترها را نعل می‌کردند، قورباغه هم پایش را بلند کرد!

معنی: بیشتر در مواقعی به کار می‌رود که فردی بدون آگاهی و دیدن جوانب یک کار، خود را به میان می‌اندازد و به قول معروف می‌خواهد عرض‌اندامی کند.

این شتریه که پشت در خونه همه می‌خوابه

معنی: این ضرب المثل در مواردی استفاده می شود که می خواهیم به شخصی تذکر دهیم که شرایط همیشه یکسان نمی ماند و عمر جاودانه نیست و مرگ بالاخره برای همه ی انسان ها اتفاق می افتد.

شتر بزرگه زحمتش هم بزرگه

معنی: یعنی هر کار بزرگ، مشکلات و دردسرهای بزرگی هم خواهد داشت.

تخم‌مرغ دزد، شتر دزد می‌شه

معنی: وقتی کسی به انجام کار خطای کوچک جرئت پیدا کند، خطاهای بزرگتر را هم براحتی و گام به گام مرتکب خواهد شد.

نه‌شیر شتر نه دیدار عرب

معنی: این ضرب‌المثل را در مواقعی یه کار می‌برند که فردی به طمع سودی از پی امری رفته باشد، اما سودی که به دست نیاورد هیچ بلکه چیزی را هم از دست می‌دهد و ترجیح می‌دهد دیگر به سراغ آن کار نرود.

شتر خوابیده شم بلندتر از خر ایستاده است!

معنی: وقتی کسی خودش را برتر از دیگران می‌بیند، این ضرب‌المثل را برایش به‌کار می‌برند.

از اینکه با مجموعه کامل ضرب المثل با شتر همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. آیا شما ضرب المثل دیگری می‌شناسید که در آن از شتر استفاده شده باشد؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک گذارید.