نویسنده: مهناز پیرزاده
بروزرسانی: ۱۵ آذر ۱۴۰۲
گل کاملیا با نام لاتین «Camellia» با گل‌های بی‌بو و زیبا و با رنگ‌های سفید، زرد، صورتی، قرمز و صدفی زبانزد شده است. این گل به دلیل ساختار لایه به لایه‌ای که دارد شبیه گل رز است و گل‌های شکوفا شده آن در عین خودنمایی و زیبایی که دارند بسیار ماندگار و بادوام هستند.
این گیاه بوته‌‌ای است و می‌تواند همیشه سبز بماند. آنها ظاهری کوتوله مانند دارند و به شکل درختچه هستند. این گل‌ها در گلدان‌های ۱۵ تا ۲۰ سانتی متری می‌توانند ۱۵۰ تا ۲۰۰ سانتی متر ارتفاع داشته باشند و در صورتی هم که در باغچه کشت شوند ۴ تا ۵ متر رشد می‌کنند.
اگرچه نگهداری از کاملیا چندان سخت و دردسرساز نیست، اما مانند هر گیاهی ترفندهایی در پرورش و مراقبت آن وجود دارد که باید بدانید. در مطلب زیر می‌توانید انواع اطلاعات لازم در مورد مراقبت از کاملیا را مطالعه نمایید.
شرایط لازم برای نگهداری از گل کاملیا
کاملیا را می‌توان در یک فضای باز مانند باغ، بالکن، تراس یا در یک گلدان بزرگ در دفترکار یا خانه پرورش داد. آنها عمدتا در مناطق معتدل رشد می‌کنند و با آب‌وهوای خیلی گرم سازگار نیستند.
به‌طور کلی کاشت آنها تقریبا در همه جا به جز استان‌های جنوبی امکان‌پذیر است. در حالی که می‌توان آنها را در مناطق باز در آب و هوای معتدل کشت کرد، در مناطق سرد نیز می‌توان آن را به صورت گلدانی پرورش داد و در زمستان به داخل خانه آورد.
نور و دما مورد نیاز کاملیا
این گل در شرایط کم نور نمی‌تواند به اندازه کافی تغذیه و پرورش یابد. در نتیجه در اثر کم نوری ممکن است گل‌های آن پژمرده و تیره شوند و در مناطق سایه دار شروع به ریزش کنند. کاملیا ممکن است به سمت نور روز گرایش بیشتری داشته باشد. بنابراین اگر گل در جایی قرار دارد که نور خورشید را دریافت نمی‌کند، باید در فواصل زمانی معین به سمت نور خورشید البته نه مستقیم، برگردانده شود. از این رو گل به یک جهت خم نمی‌شود.
از طرف دیگر نور مستقیم خورشید نیز برای این گیاه مناسب نیست، شما باید کاملیا را در مناطقی که کمی سایه دار هستند قرار دهید که آفتاب بیش از حد دریافت نکنند. این را هم نباید فراموش کرد که محیط‌های روشن و پر نور را بیشتر دوست دارند.
علاوه بر این، باید گل کاملیا را از جریان باد دور کنید و دمای محیط در فصل زمستان کمتر از ۱۴-۱۵ درجه نباشد. وقتی که باد گل را تکان می‌دهد ساقه گیاه تکان می‌خورد و جریان هوا به ریشه آن در خاک می‌رسد و این باعث کاهش عمر گل می‌شود و در نهایت برگ‌هایش زرد و پژمرده می‌شود. بنابراین بایستی آن را از مکان‌های بادخیز مانند دهانه در و پنجره دور کنید.
کاملیا عاشق محیط‌های گرم و بدون باد است. پس نمی‌توان گفت که در برابر سرما مقاوم است. در عین حال در مکان‌هایی که تابستان بسیار گرم دارد نیز باید از این که در معرض گرمای شدید قرار گیرد، جلوگیری کرد و آن را در سایه قرار داد.
از آنجایی که فصل زمستان زمان اصلی گلدهی گل کاملیا است، گیاه را باید تا اردیبهشت در مکان‌هایی با دمای ۴-۷ درجه نگهداری کرد. در این ماه‌ها می‌توان آن را در خارج از خانه در مناطق نیمه سایه نگهداری کرد. ممکن است در طول دوره گلدهی به رطوبت بیشتری نیاز داشته باشد.
گفته می‌شود گل کاملیا می‌تواند سرما را تا ۲۰- درجه تحمل کند. با این حال، دماهای کمتر از ۱۲- درجه در مکان‌هایی با رطوبت کم و بادهای شدید برای سلامتی آن مناسب نیست.
خاک مورد نیاز کاملیا
خاک برای رشد گیاه اهمیت زیادی دارد. گل کاملیا خاک‌های با زهکشی خوب، مرطوب، کمی غنی از هوموس و خاک‌های اسیدی و غنی از مواد آلی را دوست دارد. مقدار pH خاک باید ۵. ۵ تا ۶. ۵ باشد. خاک آهکی برای این گیاه اصلا خوب نیست، چون برگ‌ها زرد می‌شوند و خیلی سریع می‌افتند. علاوه براین نشاط و زیبایی خود را از دست می‌دهند.
اگر قرار است این گل را به صورت گلدانی در خانه داشته باشید، خاک آن باید ترکیبی از پیت موس، پوست کاج پوسیده شده، خاک لوم شنی و پرلایت در نظر گرفته شود.
نحوه آبیاری گل کاملیا
آبیاری گل کاملیا هفته‌‌ای دو بار در تابستان و هفته‌‌ای یکبار در زمستان به صورت آبپاش توصیه می‌شود. نباید از آبیاری این گل غافل شد. عمدتا این کار را باید صبح زود یا عصرها انجام دهید. به طوری که اولا آب به کل خاک برسد و دوما بدون گچ باشد. لازم به ذکر است که میزان آب در هر بار آبدهی باید ثابت باشد. آب انباشته شده در ته گلدان که باقی مانده آب‌های اضافی است باید در همان روز تخلیه شود.
به این ترتیب با این کار از مشکلاتی مانند بوی بد و آفات گیاهی جلوگیری می‌کنید. در زمان هایی که متوجه خشک شدن خاک گل می‌شوید باید به آن آب دهید. اما خاک نباید خیلی خشک باشد. اگر خاک مرطوب باشد به این معنی است که گیاه هنوز آب داده شده قبلی را استفاده نکرده است.
حواستان به کوددهی خاک باشد. خاک باید با مواد مغذی تغذیه شود. در ماه‌های پاییز و زمستان می‌توانید هر دو هفته یک بار به خاک کود اضافه کنید. کودهای طبیعی و شربت‌هایی که PH خاک را افزایش می‌دهند توصیه نمی‌شود. کودهای مایع حاوی آهن و پتاسیم بیشتر ترجیح داده می شود.
روش هرس گل کاملیا
هرس با هدف مراقبت از گل کاملیا جهت گل دهی و رشد برگ های جدید بسیار مهم است. زمانی که گل‌های روی شاخه‌ها شروع به کم رنگ شدن و ریزش کردند، باید برگ‌های کمرنگ شده را حذف یا هرس کرد تا گیاه دوباره شکوفا شود. برای جلوگیری از ورود جریان هوا به ناحیه برش زده شده گیاه، آن قسمت را با موم، سیلیکون سرد یا چسب‌های غیرقابل اشتعال بپوشانید.
زمان گلدهی گیاه کاملیا
زمان گلدهی گل کاملیا ممکن است بسته به گونه گل متفاوت باشد. آنها می‌توانند در دوره‌های مختلف از اواخر پاییز تا بهار، از زمستان تا بهار، یا از اواخر زمستان تا اواسط بهار شکوفا شوند. آنها در پاییز یا در نیمه دوم زمستان در موطن و زیستگاه‌های طبیعی خود شکوفا می‌شوند. با این حال برخی گونه‌های آنها می‌توانند در اواسط بهار یا اوایل پاییز شکوفا شوند. هرچند دیده نشده که در ماه‌های دیگر هم شکوفا شوند.
روش های تکثیر گل کاملیا
۱. کاشت بذر گل کاملیا
وقتی میوه‌های کاملیا بر روی شاخه می‌رسند و خشک می‌شوند، می‌توانید دانه‌های داخل آن را بدون اتلاف وقت جدا کنید و در خاک بکارید. کاشت آنها نباید خیلی عمیق باشد، فقط سطوح بالایی را باید با خاک بسیار سبک بپوشانید. پس از آن تا زمان جوانه زنی روی گلدان را با نایلون بپوشانید.
۲. کاشت پاجوش کاملیا
روش دیگر تکثیر با پاجوش است که هرچند تاکنون چندان کارآمد نبوده. در این روش فرآیند تولید مثل با روش جداسازی از ریشه گیاه انجام می‌شود. گیاه را از ریشه جدا کرده و در گلدان دیگری می‌کارند. آبیاری و سایر مراقبت‌ها نیز ادامه می‌یابد و شاخه‌های جوان در بهار و تابستان ضخیم می‌شوند.
از شاخه‌های ضخیم و تازه گل کاملیا شاخه‌‌ای به طول ۱۰ الی۱۵ سانتی‌متر بریده می‌شود. این شاخه که بعداً جوانه می‌زند در خاک حاصلخیز و بدون آهک کاشته می‌شود. با مراقبت منظم هر روز، خواهید دید که کاملیا زمانی ریشه می‌دهد که از هر جهت نیازهای روزانه آن برآورده شود.
پس از ریشه زایی از محل خود خارج می‌شود و در محل اصلی خود کاشته می‌شود. با این حال، نباید فراموش کرد که این گل ریشه زایی دیرتری نسبت به سایر گیاهان دارد.
نحوه انتخاب و تغییر گلدان برای گل کاملیا
گیاه کاملیا را می‌توان به راحتی تکثیر کرد زیرا می‌تواند تا چهار بذر تولید کند. بنابراین گلدان بزرگی را برای آن انتخاب کنید. توصیه می‌شود آنها را در گلدان‌های ساخته شده از الیاف مخصوص بکارید، در این گلدان‌ها ریشه‌ها به راحت در خاک حرکت می‌کنند.
بدین ترتیب می‌توان نهال‌های ریشه دار را بدون حذف در گلدان‌های اصلی کاشت. تعویض خاک گلدان باید سالی یک بار در فروردین ماه انجام شود.
🌱 نکته: مهم‌ترین نکته‌‌ای که در اینجا باید به آن توجه کرد این است که گلدان گل باید حداکثر یک اندازه بزرگتر باشد.
چه عواملی به گل کاملیا آسیب می‌رساند؟
مانند هر گیاهی، موقعیت‌های منفی و عواملی وجود دارد که روی گل کاملیا تأثیر می‌گذارد. برخی از آنها شامل موارد زیر هستند:
- سوراخ‌های بسته گلدان؛ سوراخ گلدان در تنظیم تعادل کیفیت و رطوبت خاک مهم است.
- آبیاری گل بیش از حد نیاز
- نگهداری گیاه در نزدیکی گیاهان بیمار
- هرس نکردن گیاه از برگ و شاخه خشک
- کیفیت پایین خاک
- کمبود ویتامین‌ها
- آبیاری با آب گچ دار
- بیماری‌هایی مانند قارچ که روی برگ‌های گیاه ایجاد می‌شود
- موجوداتی مانند مگس و کرم
خواص دارویی گل کاملیا
روغن به دست آمده از گل کاملیا سرشار از پروتئین، ویتامین E و اسیدهای چرب امگا است. با توجه به این ویژگی‌ها، با استفاده از روغن کاملیا، پوست پروتئین مورد نیاز خود را دریافت می‌کند. جدای از این مورد، مزایای آن را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:
- روغن گل کاملیا که از گل کاملیا به دست می‌آید خواص درمانی زیادی دارد و برای مشکلات پوستی نافع است.
- از مشکلات پوستی جلوگیری می‌کند و به حفظ پوست سالم و زیبایی آن کمک می‌کند.
- در از بین بردن آکنه و عوارض آن موثر است.
- برای از بین بردن جای زخم استفاده می‌شود.
- از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید محافظت می‌کند.
سخن آخر
از گل کاملیا برای اهداف محوطه سازی و زیبایی در باغ‌ها، بالکن‌ها، تراس‌ها، پارک‌ها و باغ‌هایی که آب و هوای مناسبی دارد استفاده می شود. این گیاه زینتی بسیار محبوب را می‌توان به عنوان هدیه در نظر گرفت.
کاملیا انواع زیادی دارد که در بین مردم با نام‌هایی مانند رز ژاپنی یا رز زمستانی شناخته می‌شود. این گیاه همیشه سبز است و در زمستان هرگز برگ‌های آن نمی‌ریزد. در مقایسه با سایر گل‌ها کمی ظریف است. تا زمانی که به درستی از آن مراقبت شود، تا سال‌ها زنده می‌ماند. در مکان‌هایی که نور طبیعی کافی نیست، نیاز گیاه به نور را می‌توانید با لامپ جبران کرد.
