آشنایی با گل میمون و اصول کاشت، تکثیر و نگهداری از آن

گل میمون از آن دسته گل‌های زینتی به شمار می‌آید که در تابستان می‌تواند هر فضایی را با زیبایی‌های خود محسور کند. این گل مانند گل ناز یخی، سیکلامن و ژربرا گونه‌ای از گل‌های علفی است که یک ساله و گاهی دو یا چند ساله خواهد بود. شکل ساختاری نیمه بوته‌ای دارد و می‌تواند میزبان چندین گل زیبا در هر گیاه باشد. 

گل میمون از جمله گل‌هایی است که تنوع زیادی در رنگ و شکل گل‌های خود دارد. این تنوع به صورت ترکیبی، جذابیت‌های رنگارنگی را برای باغچه‌ها و باغ‌ها به ارمغان می‌آورد. همین جذابیت در تنوع رنگ و نوع است که پرورش میمون را به یکی از رایج‌ترین گل‌ها برای پرورش و باغبانی تبدیل کرده است.

 

مشخصات ظاهری گل میمون

گل میمون گیاهی است علفی که غالبا به عنوان گیاهی یک ساله کاشته می‌شود. گل‌های میمون شکل‌ها و انواع مختلفی دارند و ارتفاع گیاه و همچنین رنگ و اندازه گل‌های آن بسته به نوع واریته آن متفاوت خواهد بود. معمولاً ارتفاع این گیاه بین ۵۰ سانتی‌متر تا ۱ متر متغیر بوده و به ندرت امکان دارد تا به  ارتفاع ۲ متری برسد. 

برگ‌های متناوب و نیزه‌ای شکل گل میمون در حدود ۷ سانتی‌متر طول و ۲.۵ سانتی‌متر عرض دارند که به صورت مارپیچی در اطراف ساقه واقع شده‌اند. 

همچنین گل‌های زیبای میمون به صورت سنبله یا خوشه‌های بلند است. گلدهی آن از پایین گل‌آذین شروع می‌شود و به سمت رأس پیشروی می‌کند. معمولاً بین ۸ تا ۳۰ گل در یک گل‌آذین با هم قرار دارند. 

میوه این گیاه کپسولی تخم‌مرغی شکل به قطر ۱۰ تا ۱۴ میلی‌متر است که ظاهری شبیه به جمجمه انسان دارد و حاوی دانه‌های ریز زیادی است.

 

 

رنگ‌های گل میمون

گل‌های این گیاه در طیف گسترده‌ای از رنگ‌های قرمز، نارنجی، زرد، و سفید وجود دارند. معمولاً گل‌های میمونی که به صورت وحشی رشد می‌کنند، گل‌هایی به رنگ‌های صورتی تا بنفش با لبه‌های اغلب زرد تولید می‌کنند. اما در ارقام پرورشی این گیاه، تنوع رنگی بیشتری وجود دارد. 

ساقه گل میمون با گل‌های تیره، رنگ سبز تیره مایل به قهوه‌ای است و در آن‌هایی که گل‌های روشن و سفید دارند، ساقه نیز کم رنگ‌تر است.

گل میمون به دلیل تنوع رنگ گل‌هایش، از محبوب‌ترین گل‌ها برای کاشت و نگهداری در باغچه‌ها، باغ‌ها، پاسیوها، گلدان‌ها و فلاور باکس‌ها است. به طور کلی فرم‌های بلند گیاه گل میمون را به صورت گل شاخه بریده و از فرم‌های کوتاه آن برای کاشت در حاشیه باغچه‌ها استفاده می‌کنند.

گل‌دهی گل میمون

گل‌های میمون در بهار و پاییز شکوفا می‌شوند. اگرچه گلدهی این گیاه در اواسط تابستان کاهش پیدا می‌کند، اما در صورت آبیاری به موقع، گل‌های میمون می‌توانند در تابستان نیز شکوفا شوند.

 

انواع گل میمون

با بیش از ۳۰ گونه مختلفی که گل میمون دارد، تعداد کمی گل وجود دارد که به اندازه خانواده گل میمون باشکوه باشد. به طور کلی دو نوع گل میمون وجود دارد:

گل میمون تابستانی (Angelonia angustifolia)

این گونه از گل میمون به نام گل‌های آنجل (Angel Flower) نیز مشهورند که گل‌های چند ساله با عمر کوتاهی هستند. عموماً متوسط ارتفاع ​​آن‌ها بین ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر و سنبله‌های بلند گل آن‌ها تا حدود ۲۰ سانتی‌متر رشد می‌کنند. گل‌های آن‌ها از اوایل خرداد تا اوایل مهر به رنگ‌های آبی و بنفش شکوفا می‌شوند و رایحه‌ای شیرین مانند رایحه سیب تولید می‌کنند.

گل معمولی میمون (Antirrhinum majus)

این نوع گل میمون معمولاً سالانه بوده و برای مدت کوتاهی رشد می‌کنند، اما می‌توانند در زمستان و سرما نیز زنده بمانند. در مناطقی با آب و هوای گرم، بهترین رشد را در زیر سایبان‌ها در جهت جنوب یا غرب خواهند داشت. گل‌های معمولی میمون انواع مختلفی دارند که به شرح زیر است:

• گل‌های میمون بلند معمولی که به ارتفاع ۲.۵ تا ۴ فوت می‌رسند و به طور گسترده‌ای برای ساخت دسته‌گل‌های زینتی استفاده می‌شوند.
• گل‌های میمون معمولی با اندازه متوسط ​​که ارتفاع آن‌ها به ۳۸ تا ۷۵ سانتی‌متر می‌رسد. گل‌های میمون لیبرتی در این دسته قرار می‌گیرند.
• گل‌های میمون کوتاه معمولی که به ارتفاع ۱۵ تا ۳۸ سانتی‌متر رشد می‌کنند. محبوب‌ترین گل‌های میمون کوتاه Tom Thumb و Floral Carpet هستند.

 

روش نگهداری گل میمون

۱. فضا و دمای مناسب

گل‌های میمون بومی کشورهای مدیترانه‌ای ازجمله مراکش، پرتغال، فرانسه، اسپانیا، ترکیه و سوریه هستند. از این رو این گل آب و هوای نسبتاً خنک را برای رشد مطلوب ترجیح می‌دهد. بهترین دما برای گلدهی این گیاه حدود ۲۱ درجه سانتی‌گراد در طول روز و حدود ۵ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد در دمای شب‌هنگام هست.

 

 

۲. میزان آبیاری

آبیاری گل‌های میمون باید زمانی انجام شود که سطح خاک کمی خشک شده باشد. به این نکته توجه داشته باشید که آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ساقه و ریشه گیاه می‌شود که سبب آسیب‌پذیری در برابر بیماری‌های قارچی و همچنین استحکام ناکافی ساقه می‌گردد. همچنین در زمان آبیاری باید از خیس کردن برگ‌های گیاه خودداری شود.

۳. نور مناسب

گل‌های میمون در بیشتر مناطق، به آفتاب کامل نیاز دارند، اما چون گرمای بیش از حد، گلدهی را متوقف می‌کند، درنتیجه گیاه در مناطق گرم و آفتابی، سایه جزئی را به آفتاب کامل ترجیح می‌دهد. این گیاهان معمولاً به حداقل ۸ تا ۶ ساعت نور مستقیم خورشید در طول روز نیاز دارند.

۴. خاک مناسب

گل‌های میمون برای رشد و گلدهی مناسب به خاک‌های ارگانیک غنی از مواد مغذی و با زهکشی خوب نیاز دارند. مخلوطی از خاک باغچه، خاک برگ و کود دامی پوسیده برای گل میمون مناسب خواهد بود. این گیاهان PH خنثی خاک را بین ۶.۲ تا ۷.۰ ترجیح می‌دهند.

 لازم به ذکر است که گل میمون به عنوان یک گیاه یک ساله، نیاز به کود دهی زیادی ندارد. اما افزودن مواد آلی به سلامت و شکوفایی گل‌های آن کمک می‌کند.

۵. کود دهی مناسب گل میمون

بهترین زمان برای کود دهی گل میمون بعد از هرس است و بهتر است بلافاصله مقداری کود سرک به این گل داده شود تا رشد شاخه‌های فرعی فراهم شود. اما به طور کلی گل‌های میمون نیازی به کود دهی ندارند، به خصوص اگر در زمان کاشت از خاک ارگانیک استفاده شده باشد.

۶. هرس گل میمون

چیدن گل‌های قدیمی و پژمرده به افزایش دوره گلدهی کمک می‌کند. زمانی که برگ‌های این گل جوان هستند آن‌ها را هرس کنید تا بزرگ نشوند. این کار سبب رشد گیاهان و درختچه‌های جانبی برای تشکیل گل می‌شود.

 

 

نحوه تکثیر گل میمون در گلدان یا باغچه

تکثیر گل میمون به طور کلی به ۲ روش کاشت بذر و قلمه‌زنی انجام می‌گیرد. 

فاصله کاشت با طول گیاه تعیین شده و فرم‌های کوتاه گیاه معمولاً در فواصل ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر کاشته می‌شوند؛ در حالی که فاصله کاشت در فرم‌های بلند گل میمون بین ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر است.

۱. تکثیر گل میمون از طریق بذر

در مناطقی که زمستان‌های معتدل دارند، در فصل پاییز و در مناطقی که زمستان‌های سرد دارند، کاشت بذر در بهار انجام می‌شود. بذرها برای جوانه زدن نیاز به نور دارند و در سطح خاک کاشته می‌شوند. برای تأمین رطوبت کافی اطراف بذر در محل کاشت، می‌توان آن را با شیشه یا پلاستیک پوشاند. پس از رفع خطر سرمازدگی بهاره، می‌توان آن را مستقیماً در زمین اصلی کاشت و برای تولید گیاه زودرس باید زودتر در گلخانه یا گلدان کاشته شود.

در مناطقی که زمستان‌های خیلی سردی ندارند، ممکن است این گیاه تا سال آینده زنده بماند و سال بعد نیز گل دهد، اما ترجیحاً تولید گیاه از طریق بذر، هر سال است. 

به دلیل آنکه بذر گل میمون ریز است، هنگام کاشت باید با کمی ماسه نرم و خشک مخلوط شود و روی زمین پاشیده شود. در مناطقی که زمستان‌های معتدل دارند، کاشت بذر در مرداد ماه بر کاشت بهاره ارجحیت دارد. اگر کاشت بذر در مرداد ماه انجام شود و نشاء در پاییز به زمین انتقال پیدا کنند، در سال اول گل‌های خوبی خواهید داشت.

۲. تکثیر گل میمون از طریق قلمه

تکثیر گل میمون از طریق قلمه، برای ارقامی استفاده می‌شود که از طریق بذر نمی‌توان آن‌ها را تکثیر کرد، مانند ارقام پر پر. زمان مناسب قلمه‌زنی در اواخر تابستان یا اوایل پاییز است. قلمه‌های ریشه‌دار در اوایل بهار به محل اصلی منتقل می‌شوند.

قلمه‌ها را می‌توان از ساقه‌های بدون گل تهیه کرد.

 

آفات و بیماری‌های گل میمون

یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در گل میمون قارچ زنگ است که با علائمی مانند لکه‌های پودری و قهوه‌ای روی ساقه و زیر برگ‌های گیاه ظاهر می‌شود. این گیاه همچنین به بیماری‌هایی نظیر کپک خاکستری، لکه قارچی برگی، لکه سفید کاذب، پوسیدگی و پژمردگی ریشه حساس است. کنه‌های عنکبوتی و شته‌ها شایع‌ترین آفات گل میمون هستند.

 

سخن پایانی

گل میمون گونه‌ای از گل‌های علفی است که به صورت نیمه بوته‌ای می‌تواند فضای گلدان یا باغچه شما را بسیار چشم نواز و رنگارنگ کند. برای نگهداری از این گیاه نیاز است تا شرایط مناسبی را برای رشد و نمو آن فراهم کنید. اگر قصد دارید با انتخاب گل‌های رنگارنگ فضای خانه خود را زیبا کنید، پیشنهاد می‌کنیم با گل اطلسی نیز در ستاره آشنا شوید.