طرز تهیه آش دوغ خوشمزه به روش‌های مختلف محلی

آش دوغ یکی از لذیذترین و خوشمزه‌ترین آش های ایرانی است که طرفدران زیادی دارد. علاوه بر اقوام ترک، لر و کرد، بسیاری از افراد با طعم لذیذ این آش آشنایی دارند و آن را استفاده کرده‌اند. آش دوغ خواص فراوانی دارد و برای تقویت سیستم ایمنی بدن، تقویت قلب و رفع یبوست بسیار مفید است.

به دلیل وجود مواد پر‌خاصیت در این آش خوش‌طعم، مصرف آن برای ورزشکاران و حتی افرادی که رژیم دارند، توصیه می‌شود. 

طرز تهیه آش دوغ به روش های مختلف محلی

آش دوغ در شهرهای مختلف به سبک‌های متفاوتی تهیه می‌شود و از مواد و سبزیجات خاصی در آن استفاده می‌گردد. با ما با طرز تهیه انواع آش دوغ همراه باشید تا نکات و نحوه طبخ آن را به روش خانم های محلی این شهرها، یاد بگیرید.

 

۱. آش دوغ اروميه

معمولا در هر شهری مواد استفاده شده در آش دوغ متفاوت است و افراد هر شهر آن را بر حسب سلیقه و ذائقه خود طبخ می‌کنند. آش دوغ اروميه را به عنوان یک میان وعده مقوی و سالم می‌توان درست کنید و در کنار خانواده آن را سرو کنید.

مواد اولیه برای ۲ نفر
سبزی آش (شامل جعفری، گشنیز، شوید، اسفناج، برگ چغندر) بدون تره	۲۵۰ گرم
نخود پخته	نصف پیمانه
برنج	نصف پیمانه
دوغ پاستوریزه	نصف پاکت
کلم خرد شده کوچک	۱ پیمانه
فلفل تند	به میزان لازم
نمک و فلفل	به میزان لازم

 

مواد اولیه برای ۱۰ نفر
سبزی آش (شامل جعفری، گشنیز، شوید، اسفناج، برگ چغندر) بدون تره	یک کیلو
نخود پخته	۲/۵ پیمانه
برنج	۴ پیمانه
دوغ پاستوریزه	۵ پاکت
کلم خرد شده	۲ پیمانه
فلفل تند	به میزان لازم
نمک و فلفل	به میزان لازم

 

مواد اولیه برای ۱۵ نفر
سبزی آش (شامل جعفری، گشنیز، شوید، اسفناج، برگ چغندر) بدون تره	یک کیلو و نیم
نخود پخته	۳ و نیم پیمانه
برنج	۶ پیمانه
دوغ پاستوریزه	۷ پاکت
کلم خرد شده	۳ پیمانه
فلفل تند	به میزان لازم
نمک و فلفل	به میزان لازم

 

مواد اولیه برای ۳۰ نفر
سبزی آش (شامل جعفری، گشنیز، شوید، اسفناج، برگ چغندر) بدون تره	۳ کیلو
نخود پخته	۷ پیمانه
برنج	۱۲ پیمانه
دوغ پاستوریزه	۱۵ پاکت
کلم خرد شده	۶ پیمانه
فلفل تند	به میزان لازم
نمک و فلفل	به میزان لازم

 

مواد اولیه برای ۱۰۰ نفر
سبزی آش (شامل جعفری، گشنیز، شوید، اسفناج، برگ چغندر) بدون تره	۱۰ کیلو
نخود پخته	۲۵ پیمانه
برنج	۴۰ پیمانه
دوغ پاستوریزه	۵۰ پاکت
کلم خرد شده	۲۰ پیمانه
فلفل تند	به میزان لازم
نمک و فلفل	به میزان لازم

 

دستور تهیه:

در ابتدا برای تهیه آش دوغ اروميه، برنج خود را به میزان گفته شده بپزید و کنار بگذارید.

• در یک قابلمه بزرگ دوغ را بر حسب نفرات و مقدار گفته شده در یک دیگ ریخته و روی حرارت بگذارید.
• کلم را به آن اضافه کنید و به خوبی هم بزنید تا دوغ شما نبرد.
• این کار را آنقدر ادامه دهید تا دوغ شما به جوش آید و کلم ها هم بو خامی نداشته باشند.
• بعد از آن، برنج پخته شده، سبزی و فلفل تند را به قابلمه خود اضافه کنید.
• کمی بعد از اینکه سبزی‌ها تیره شدند، نخود پخته را اضافه کنید.
• سپس در انتها، مقداری نمک و فلفل اضافه کنید.
• ۱۵ الی ۲۰ دقیقه بعد آش شما آماده است.

 

 

👩‍🍳 نکات مهم

1.  پس از اضافه کردن نخود و سبزی، لازم نیست آش را دائما هم بزنید.
2. برای هم زدن آش خود سعی کنید از یک قاشق چوبی استفاده کنید به دلیل اینکه دسته قاشق چوبی کمتر داغ می‌شود.
3. در نهایت، رنگ آش شما باید سفید باشد.
4. خیلی از افراد از زردچوبه و هر ماده رنگ دهنده به آش دوغ استفاده می‌کنند، ولی این کار توصیه نمی‌شود.
5. به جای برنج می‌توانید از جو پخته شده استفاده کنید، چون آش دوغ شما لعاب بیشتری ‌می‌دهد.
6. بسیاری از افراد در طبخ این آش از تخم مرغ استفاده می‌کنند، در صورت تمایل می‌توانید تخم مرغ را به مواد خود اضافه نماید.

 

۲. آش دوغ کردستان

از جمله آش های محلی کردستان که طرفداران زیادی دارد و سرو آن در فصل سرما خالی از لطف نیست، آش دوغ کردستان است. مواد اصلی در این آش لذیذ همانند سایر آش دوغ شهرهای مختلف دوغ، سبزی و برنج است که در کمترین زمان ممکن می‌توان آن را در منزل تهیه کرد و از طعم آن لذت برد.

مواد اولیه برای ۲ نفر
دوغ	۳ لیوان
سبزی آش دوغ	۲۵۰ گرم
نخود	نصف پیمانه
بلغور	نصف پیمانه
نمک و فلفل سیاه	به میزان لازم

مواد اولیه برای ۱۰ نفر
دوغ	۱۵ لیوان
سبزی آش دوغ	نیم کیلو
نخود	۲ پیمانه
بلغور	۲ پیمانه
نمک و فلفل سیاه	به میزان لازم

مواد اولیه برای ۱۵ نفر
دوغ	۲۲ لیوان
سبزی آش دوغ	یک کیلو
نخود	۳ پیمانه
بلغور	۳ پیمانه
نمک و فلفل سیاه	به میزان لازم

مواد اولیه برای ۳۰ نفر
دوغ	۴۵ لیوان
سبزی آش دوغ	سه کیلو
نخود	۶ پیمانه
بلغور	۶ پیمانه
نمک و فلفل سیاه	به میزان لازم

مواد اولیه برای ۱۰۰ نفر
دوغ	۱۵۰ لیوان
سبزی آش دوغ	۱۰ کیلو
نخود	۲۰ پیمانه
بلغور	۲۰ پیمانه
نمک و فلفل سیاه	به میزان لازم

 

دستور تهیه:

دقت داشته باشید، سبزی این آش لذیذ (تره، گشنیز و نعنا) است.

برای تهیه آش دوغ بهتر است از شب قبل، بلغور و گندم را بپزید و جداگانه کنار بگذارید.

• در یک قابلمه بزرگ، بر حسب تعداد افراد بلغور، گندم و نخود را ریخته و با هم مخلوط کنید و به مدت ۲۰ دقیقه بگذایرد تا نیم‌پز شوند.
• سپس سبزی‌های خرد شده را به قابلمه خود اضافه کرده و حدود یک ساعت و نیم بگذارید بپزد.
• در این مرحله، دوغ را در یک قابلمه ریخته و تخم مرغ به آن اضافه کنید و مواد را به خوبی هم بزنید.
• وقتی دوغ شروع به جوشیدن کرد، مواد پخته شده خود را که شامل بلغور، نخود، برنج و سبزی است به دوغ اضافه کرده و به مدت ۴۰ دقیقه بگذارید تا جا بیفتد.
• در انتها، آش را از روی حرارت برداشته و با مقداری نعنا و پیاز داغ تزیین کنید.

این آش خوش طعم را برای یکبار هم که شده در منزل تهیه کنید و از آن برای وعده ناهار، میان وعده و پیش غذا استفاده کنید.

 

 

۳. آش دوغ آذری

آش دوغ آذری را تا به حال امتحان کرده‌اید؟ برای درست کردن آش دوغ آذری به مواد اولیه نسبتا ارزانی احتیاج داریم و مدت زمان آماده سازی این غذا خوشمزه نیز بسیار کوتاه است.

مواد لازم برای ۶ نفر
برنج نیم دانه ایرانی	۱ پیمانه
سیر	۱ بوته
پیاز رنده شده	۱ عدد
نخود	۱/۵ پیمانه
گوشت چرخ کرده	۲۰۰ گرم
سیر له شده (یا ریز رنده شده)	یک بوته
سبزی آش دوغ	نیم کیلو
تخم مرغ	۱ عدد
دوغ ترش (یا ماست ترش)	۲ کیلو
آب	۲ تا ۲/۵ لیتر

 

دستور تهیه:

👩‍🍳 نکته: برای تهیه آش دوغ آذری خوشمزه و خوش طعم لازم است تا نخود را به مدت ۲۴ ساعت خیس کرده و بعد از این زمان آن را بپزیم؛ این کار باعث گرفتن نفخ حبوبات می‌شود.

• ابتدا در ظرفی بزرگ برنج را به همراه تخم مرغ و دوغ به خوبی و آهستگی هم می ‎زنیم. باید مراقب باشیم که دوغ یا ماست در هنگام هم زدن بریده و یا اصطلاحا گلوله‌ای شکل نشود.
• سپس آب را اضافه کرده و قابلمه را روی حرارت قرار می‌دهیم. مواد را به طور مکرر هم می‌زنیم و این کار را تا به جوش آمدن آب ادامه می‌دهیم.
• پس از جوشیدن آب، به مدت یک الی دو دقیقه مواد را به خوبی هم می‌زنیم.
• در ظرف را برداشته و نخودهای پخته شده را به مواد دیگر اضافه می‌کنیم.
• در یک کاسه، پیاز رنده شده را به همراه گوشت چرخ کرده و نمک مخلوط می‌کنیم.
• از مواد گوشتی به اندازه یک فندق برداشته و آن را به صورت توپ‌های کوچک قلقلی در می‌آوریم.
• گوشت‌های آماده شده را داخل ظرف ریخته و به مدت یک دقیقه از هم زدن مواد، به دلیل شکل گرفتن بهتر گوشت‌ها، خودداری می‌کنیم.
• پس از گذشت چند دقیقه نوبت به اضافه کردن سیرهای له شده می‌رسد.
• حال کمی به مواد زمان می‌دهیم و بعد از آن سبزی آش دوغ را اضافه می‌کنیم.
• در آخر ادویه مورد نظر و نمک را به آش اضافه می‌کنیم و پس از ۲۰ دقیقه آن را سرو می‌کنیم.

 

 

👩‍🍳 نکات طلایی برای خوشمزه تر شدن آش دوغ آذری

اگر بخواهیم آش دوغ آذری فوق العاده‌ای داشته باشیم، می‌توانیم از فوت و فن‌های آشپزهای حرفه‌ای کمک بگیریم. این آش از جمله غذاهای محلی اردبیل است و در هر نقطه از ایران دستور پخت ویژه‌ای دارد. مدت زمان آماده‌سازی مواد اولیه آش و همچنین زمان پخت آن ۲ ساعت است.

• استفاده از سیر در ترکیب آش دوغ ضروری نیست.
• در صورت تمایل می‌توانید برگ اسفناج را نیز به مواد سبزی آش اضافه کنید.
• برای حفظ رنگ اصلی این آش (رنگ سفید) از اضافه کردن زردچوبه و سایر ادویه‌ها به جز نمک خودداری کنید.
• دوغ محلی بهترین گزینه خواهد بود.
• استفاده از برنج نیم دانه و ایرانی به بهبود کیفیت آش کمک خواهد کرد.
• استفاده از قابلمه تفلون برای طبخ آش را فراموش کنید! قابلمه های مسی یا روی بهترین هستند.
• استفاده از تخم مرغ برای جلوگیری از بریده شدن آش را فراموش نکنید.
• در طول مدت پخت آش، آن را مدام هم بزنید.
• برای معطر شدن آش، حبه‌های سیر را در آب جوش مخلوط کرده و سپس به مواد اضافه کنید.
• آش دوغ تبریزی ها نیز به همین روش است با این تفاوت که نصف لیوان آرد برنج را نیز در دوغ حل می کنند تا آش دوغ غلیظ تری حاصل شود؛ همچنین از سیر داغ نیز در آش استفاده می کنند.

 

۴. آش دوغ لری

آش دوغ لری یکی از آن غذاهای همه پسند و خوشمره است. این آش یکی از غذاهای فوق‌العاده خوشمزه و عالی لرهاست که از مواد اولیه ساده‌ای تهیه می‌شود. آش دوغ لری به آش دوغ کردستان و آش دوغ ارومیه شباهت زیادی دارد؛ پس اگر این آش‌ها را می‌پسندید، این آش را هم از دست ندهید!

برای تهیه آش دوغ لری که با نام آش بختیاری هم شناخته می‌شود، به مدت زمان زیادی احتیاج نخواهیم داشت؛ این آش در فاصله ۱۵ الی ۲۰ دقیقه آماده خواهد شد.

مواد لازم برای ۵-۷ نفر
پیاز	۲ عدد
عصاره گوشت	۱ قاشق غذاخوری
دوغ محلی پرچرب	۲ لیتر
گوشت چرخ کرده	۲۰۰ گرم
بلغور جو	۱/۲ پیمانه
نخود و لوبیا سفید	۲۰۰ گرم
اسفناج، برگ سیر، تره، جعفری، گشنیز، شوید	۱۰۰ گرم
آلو ترش	۴ عدد
پودر سیر، پودر پیاز، زردچوبه، فلفل و نمک	به میزان لازم

 

دستور تهیه:

• دوغ را روی حرارت مستقیم گاز قرار می‌دهیم.
• نخود و لوبیا خیس خورده و پخته شده و سپس سبزیجات را اضافه می‌کنیم.
• بعد از مخلوط شدن مواد، آش تغییر رنگ خواهد داد؛ حال ادیه کاری و عصاره گوشت را به آش اضافه می‌کنیم.
• در این مرحله گوشت را به همراه پیاز رنده شده، پودر سیر و پودر پیاز ورز می‌دهیم؛ ورز دادن مواد را تا انسجام کامل گوشت ادامه می‌دهیم. این کار به انسجام گوشت و جلوگیری از متلاشی شدن آن در آش کمک خواهد کرد.
• در ظرفی دیگر کمی روغن اضافه کرده و گوشت را در ابعاد دلخواه سرخ می‌کنیم؛ مدت زمان کمی را برای تفت گوشت اختصاص دهید.
• بلغور جو را در ظرفی دیگری به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و به همراه آلو ترش به مواد اضافه کنید.
• در این مرحله نمک و زردچوبه و فلفل آش را اندازه کنید.
• در اواخر پخت گوشت‌ها را نیز به آش اضافه کنید.
• آش را تا رسیدن به غلظت مناسب، روی حرارت ملایم هم بزنید.

 

 

👩‍🍳 نکات تهیه آش دوغ لری درجه یک

• سعی کنید نخود و لوبیا مورد نیاز برای تهیه آش را از ۲۴ ساعت قبل خیسانده و بعد از آن به مدت یک ساعت بجوشانید.
• از دوغ ترش و پر چرب محلی برای آش دوغ بختیاری استفاده کنید.
• در ترکیب پیاز و گوشت، از سیر برای خوش عطر شدن مواد استفاده می‌کنیم.
• فراموش نکنید که ادویه باید در آخرین مرحله به آش اضافه شود.
• سبزی‌های آش را به صورت ریز خرد کرده و آن را به خوبی ترکیب کنید.
• هم زدن آش را تا آخرین مرحله ادامه دهید، این کار از سوختن آش و همچنین ته گرفتن آن جلوگیری خواهد کرد.
• در صورتی که قصد افزایش میزان مواد اولیه را داشته باشید، بر اساس تعداد نفرات، مواد را چند برابر کنید.
• از سیر و پیاز سرخ شده برای تزئین آش استفاده کنید.

 

۵. آش دوغ اردبیل (دوغا آشی)

آش دوغ اردبیل یکی از آش های سنتی شهر اردبیل است که طرفداران زیادی دارد. این آش معمولا در شهرستان‌های ارومیه، ایلام، همدان و چند شهر دیگر نیز طبخ می‌شود که معمولا نحوه دستور پخت این آش در هر شهرستان کمی متفاوت است. مواد اصلی و اولیه این آش نخود، سبزی و دوغ بوده و طعم ترش و عطر خوبی دارد و معمولا برای افرادی که به غذاهای ترش علاقه دارند، گزینه مناسبی خواهد بود.

مواد اولیه	مقدار
دوغ	۳ لیتر
نخود پخته	۲ لیوان
سبزی آش خرد شده	۳۰۰ گرم
سیر تازه	به مقدار لازم
آرد	۵ قاشق غذاخوری
برنج	۱/۲ پیمانه
گوشت چرخ کرده (به دلخواه)	۱۰۰ گرم
نمک و نعنا داغ	به میزان لازم

 

دستور تهیه:

دقت داشته باشید سبزی اصلی آش دوغ (تره، گشنیز، شوید، جعفری، برگ سیر و اسفناج است.)

• برای شروع کار، آرد و برنج را با مقداری دوغ با هم مخلوط کنید تا آرد به خوبی در دوغ حل شود.
• تمام این مواد خود را در داخل قابلمه بریزد و آنقدر بهم بزنید تا جوش بیاید.
• گوشت چرخ کرده را با نعنا و نمک ورز دهید و کوفته‌های قل قلی ریز و کوچک درست کنید و داخل آش خود بریزید.
• دقت داشته باشید میزان کوچک و بزرگی کوفته‌ها دست خودتان است ولی بهتر است کوچک باشد.
• سپس سیر، سبزی و نخود پخته شده را در این مرحله به آش خود اضافه کنید.
• شعله گاز را کم کنید، درب قابلمه خود را به صورت نیمه بسته بگذارید تا آش شما جا بیفتد.
• وقتی برنج آش شما کاملا پخته و لعاب دار شد، آش دوغ شما آماده سرو است.

برای تزیین آش دوغ خود می‌توانید از نعنا داغ استفاده کنید.

 

 

👩‍🍳 نکات مهم

• سبزی اصلی آش دوغ اردبیل، تره و گشنیز است. در صورت دلخواه می‌توانید برگ سیر و اسفناج هم استفاده کنید؛ زیرا در خوش طعم شدن آش شما تاثیر گذار است.
• در مناطق اردبیل و سرعین، سیر خام را له کرده و همراه آش سرو می‌کنند. اگر با طعم و بوی سیر مشکلی ندارید، می‌توانید این کار را انجام دهید.
• می‌توانید موقع ریختن برنج آبکش شده به ظرف آش، تخم مرغ را با برنج ترکیب کنید و سپس درون ظرف بریزید. توجه داشته باشید که استفاده از تخم مرغ مانع بریده شدن دوغ می‌شود.
• با توجه به سلیقه و ذائقه خود می‌توانید به مقدار کمی ادویه و زردچوبه به آش خود اضافه کنید. (البته این کار توصیه نمی‌شود، چون رنگ آش دوغ سفید است.)

 

۶. آش دوغ قزوین

 

دستور تهیه:

1. حبوبات را از شب قبل خیس کنید و در این مدت چند بار آب آن را عوض کنید، سپس به صورت جداگانه بپزید.
2. گوشت چرخ کرده را با یک پیاز رنده شده، نمک، زردچوبه و فلفل ورز دهید و سپس به صورت کوفته قل قلی در آورده و در کمی روغن تفت دهید.
3. برنج را به مدت ۳ ساعت در آب و کمی نمک خیس کنید.
4. یک قابلمه را تا نیمه آب کنید، روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید و سپس برنج، ۵ الی ۶ قاشق پیاز داغ، سیر تازه و سیر داغ را در قابلمه بریزید و حرارت را ملایم کنید تا برنج کاملا بپزد و له شود.
5. وقتی برنج له شد، حبوبات و سبزی خرد شده را به آش اضافه کرده و مرتب هم بزنید.
6. پس از حدود یک ساعت که سبزی پخت، نمک و فلفل آن را تنظیم کنید.
7. کمی زردچوبه در روغن تفت دهید و به همراه نعنا داغ به آش اضافه کنید.
8. گوشت قلقلی را به آش اضافه کرده و ۱۵ دقیقه فرصت دهید تا آش کاملا جا بیفتد.
9. وقتی آش کمی سرد شد، دوغ چکیده را با کمی آب رقیق کرده و به آش اضافه کنید و سپس در ظرف مورد نظر بکشید.

 

👩‍🍳 نکات مهم در تهیه آش دوغ قزوین

• وقتی آش داغ است، دوغ را به آن اضافه نکنید چون در غیر اینصورت دوغ می‌برد.  
• می توانید دوغ را با آش مخلوط نکنید تا موقع سرو هر کس بسته به ذائقه خود از آن استفاده کند.
• نمک زیادی به آش نزنید زیرا ممکن است، دوغ شور باشد.

 

۷. آش دوغ شیراز

 

دستور تهیه:

1. پیاز را خرد کرده و با روغن سرخ کنید، کمی نمک و زردچوبه و فلفل به آن اضافه کرده و سپس گوشت چرخ کرده را اضافه کنید و تفت دهید.
2. باقلا را جدا پخته و به گوشت اضافه کنید و کمی با هم تفت دهید.
3. برنج را با ۴ لیوان آب بپزید و شوید را هم به آن اضافه کنید. در حین پخت، اگر آب برنج تمام شد به آن آب اضافه کنید تا دانه‌های برنج کاملا نرم شوند.
4. سپس باقلا و گوشت را به برنج و شوید اضافه کرده و دوغ را به آن بیفزایید و اجازه دهید آش با حرارت ملایم پخته و جا بیفتد. 

 

 

سخن آخر

بسیاری از افراد با طعم لذیذ آش دوغ به سبک های مختلف آشنایی دارند. اگر شما عزیزان این آش را در منزل طبخ کرده‌اید، برای خوانندگان شرح دهید که در تهیه آن از چه موادی استفاده می‌شود؟ تجربیات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. 

شما می‌توانید طرز تهیه آش کشک و آش سبزی شیرازی (آش سبزی صبحانه) را نیز در ستاره بخوانید.