نویسنده: حسین بیگی
بروزرسانی: ۸ خرداد ۱۴۰۲
طبق تحقیقات باستان شناسان درخت بادام یکی از درختان باستانی است که در مناطق آسیایی و اروپایی شناخته شده است و ابتدایی ترین شواهد کشت آن به حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح می رسد، پس لازم است درباره این درخت شکوهمند اطلاعات کاملی بدست بیاوریم.
رقم گرده افشان درخت بادام
بادام Prunus dulcis محصولی است که در زیر مجموعه آجیل قرار گرفته و حاوی مواد مغذی فراوان بوده و از آن برای درمان بیماری استفاده می‌کنند، درخت بادام دارای تنوع ژنتیکی زیادی است ولی این درخت به دلیل سیستم خود ناسازگار جزو درختان غیر بارور قرار گرفته و باید از رقم گرده افشان استفاده شود، امروزه تکثیر نهال بادام ( نهال-بادام/bartarnahal.ir )کنترل شده ژنتیکی باعث شده تا این درختان خصوصیات زراعی خاصی داشته باشند، به عنوان مثال می‌توان گفت:
- تلخی مغز بادام و بوی تلخ آن تا حد زیادی تعدیل یافته و اکثر نژاد بادام کاشته شده بادام شیرین است.
- باید ارتباط مستقیم بین سطح تنوع میوه بادام تولید شده در کشور و نهال اصلاح شده بادام در نهالستان‌های معتبر وجود داشته باشد، امروزه بیشتر از چهل نوع میوه بادام در بازار عرضه می‌شود در گذشته تنوع بادام انگشت شمار بود.
- پرورش، حفاظت، و کشت بادام در حال رشد برای باغداران کار راحتی بوده و آنها با خرید نهال بادام پیوندی دو ساله موفق شدن باغات پربار و تجاری احداث کنند.
در کشاورزی کشور ایران، بسیاری از نژادهای درختان میوه بادام از تولید مثل جنسی به تکثیر پیوندی و اصلاح شده تبدیل شده است، ولی متاسفانه باز هم برخی از کشاورزان برای صرف هزینه کمتر به دنبال سیستم‌های منسوخ شده جهت تولید و تکثیر نهال بادام به روش بذری هستند، تولید درخت بادام به روش بذری برخی از فرایندهای رشد بادام تحت تاثیر منفی قرار داده و باغدار باید برای آن زحمت زیادی بکشد.
یکی از این فرآیندهای گرده افشانی درختان بادام است، شکوفه های نهال‌های بادام پیوندی و اصلاح شده قدرت باروری بالایی دارند، به طوری که در هر ۱۰ ردیف درخت هدف بادام تنها یک ردیف به عنوان گرده افشان احداث می شود، معمولاً نژادهای مخالف و مکمل را به عنوان کرد افشار برای بادام هایی که پوست کاغذی دارند بادام های سنگی گرده افشانی خوبی محاسبه شده و برعکس برای درختان سنگی باید از نژاد کاغذی استفاده کنید، البته در انتخاب درخت بادام هدف و درخت بادام گرده افشان توجه داشته باشید تا هر دو نژاد همزمان شکوفه دهی خود را آغاز کند.
با ارزش غذایی میوه بادام آشنا شوید
مغذی بادام به طور کلی بخشی از خوراکی‌‌های مفید، مغذی و کاربردی هستند، مصرف آنها برای محافظت در برابر بیماری‌های قلبی عروقی، انواع خاصی از سرطان، دیابت و سایر بیماری‌ها، از جمله شرایط تخریب عصبی توصیه شده است، مغزیجات مخصوصاً گردو و بادام ایرانی از آجیل های مهم و پر استفاده با پتانسیل‌های دارویی و درمانی ذاتی برای ارتقای سلامت انسان هستند، این ماده غذایی برای کنترل وزن بدن و کنترل دیابت بسیار مفید است.
همچنین متخصصین علم پزشکی نوین و طب سنتی بر این عقیده اعتقاد دارند که مغز بادام به طور طبیعی حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع، فیبر غذایی، پروتئین و مواد مغذی ضروری مختلف از جمله چندین عنصر کمیاب و ویتامین است که به طور قابل توجهی به زندگی سالم کمک می‌کند، کلسیم و اسید فولیک مهمترین ریز مغذی موجود در میوه بادام است و باعث تراکم سازی استخوان، محکم شدن ریشه دندان، همچنین رشد قد کودکان کمک می‌کند، مادران باردار بهتر است در زمان بارداری از مغز بادام طبیعی و خام استفاده کنند تا علاوه بر رشد سیستم عصبی جنین اسکلت بندی آن نیز با سرعت بیشتری انجام شود.
ویژگی ظاهری درختان اصلاح شده و پیوندی بادام را بشناسید
در نهالستان‌های با اعتبار که سابقه ای طولانی در تکثیر و تولید نهال میوه دارند، درختان بادام با استفاده از تکنولوژی جدید گیاهپزشکی تولید و به بازار عرضه می‌شود، مهندسین کشاورزی در این مراکز نهال بادام را به صورت پیوندی اصلاح شده بر پایه بادام تلخ تکثیر می‌کنند، بنابراین نسل جدید نهال بادام ویژگی‌های ظاهری و ویژگی‌های ژنتیکی خاصی دارد که باعث متفاوت شدن آنها از نهال بذری و سنتی شده است.
- درختان بادام اصلاح شده ارتفاع کوچک تا متوسط دارند.
- تاج این درختان به صورت گسترده بوده و پوشش باز دارد.
- گل‌های درخت بادام اصلاح شده با رایحه‌ای شیرین و سفید یا صورتی روشن و تقریباً مشابه گل‌های هلو هستند
- . گل‌های درخت بادام به صورت جانبی بر روی شاخه‌های جانبی کوتاه و خارها، یا گاهی اوقات روی شاخه های دراز در موقعیت جانبی قرار می‌گیرند.
- در دوره باردهی درختان بادام اصلاح شده پربار هستند.
- باردهی این درختان ۲ تا ۳ ساله اول شروع می‌شود و درختان ۵ تا ۷ ساله به حداکثر تولید خود می‌رسند
- عمر اقتصادی درختان بادام اصلاح شده طولانی تر از درختان بذری است، به طور متوسط، یک درخت بادام پیوندی می‌تواند بیش از ۷۰ سال میوه بادام تولید کند.
- درختان اصلاح شده بادام در نژاد دیرگل و زود گل تکثیر می‌شود و برای مناطق مختلف باید نژاد سازگار را خریداری کرد.
چگونه میوه بادام را برداشت کرده و آن را انبار می‌کنند؟
در این قسمت می‌خواهیم در مورد چگونگی برداشت میوه بادام مخصوصاً در نهال‌های جوان نکاتی برای شما ارائه دهیم توجه داشته باشید فصل برداشت برای باغداران بسیار مهم و ضروری است، کشاورزان به طور دقیق زمان برداشت میوه بادام را بر حسب شرایط منطقه‌ای و نژاد درخت خود بررسی کنند، تاخیر در عملیات برداشت باعث مشکلاتی از جمله کوچک شدن مغز بادام و کاهش روغن آن خواهد شد.
چون زمان مهاجرت پرندگان فرا می‌رسد اگر در این زمان برداشت میوه بادام به اتمام نرسد باعث می‌شود تا میوه بادام مورد تهاجم پرندگان قرار بگیرد، برداشت درخت بادام بوسیله تکان دهنده های مکانیکی یا اتوماتیک انجام می‌شود، در حالی که تکان دادن درختان جوان و کم سال باعث آسیب به آنها شده و گاها باعث شکستگی شاخه درخت بادام جوان شده، بنابراین در چند سال اول، میوه درختان جوان بادام با ضربه دست برداشت می‌شوند.
کشاورزان بعد از برداشت، میوه بادام را برای خشک کردن به مدت ۱-۲ هفته روی زمین پخش می‌کنند، خشک کردن به این مرحله باعث می‌شود تا در بسته بندی اولیه مانع از کپک زدگی بادام به خاطر رطوبت خود میوه بادام شود، بلافاصله پس از برداشت محصول، میوه ها را می‌توان فوراً خشک و پوست کند امروزه با استفاده از بخور میوه بادام را در برابر کرم پرتقال مقاوم می‌کنند، کشاورزان میوه بادام را در هوای گرم خشک می‌کنند تا رطوبت آن به ۵ تا ۷ درصد کاهش یابد، سپس غلاف چرمی آن را جدا کرده و آماده عرضه به بازار یا نگهداری در انبار می‌کنند، میوه بادام چه در پوسته و چه به صورت مغز شده تا چندین ماه قابل نگهداری است.
اهداف اصلی برای تکثیر و فروش نهال بادام به صورت اصلاح شده و پیوندی
در کشور ایران مهندسین کشاورزی و مسئولین نهالستان‌های سابقه دار و مجوز دار توانستند نهال بادام را طبق مهندسی کشاورزی به روز شده تکثیر و آماده عرضه به کشاورزان کنند، عروسی تکثیر و آماده سازی نهال بادام پیوندی کاملا متفاوت بوده و تاثیر خیلی زیادی بر روی ژنوم‌های مثبت آن می‌گذارند، در واقع مهندسین کشاورزی سعی کردند با تولید نهال بادام پیوندی به باغداران کمک کنند تا در وقت، انرژی و هزینه نگهداری باغ بادام صرفه جویی شود، به طور کل چهار هدف اصلی در تولید محصولات ژنتیکی بهبود یافته وجود دارد:
- هدف اول: ایجاد دفاع در برابر فشارهای محیطی مانند عوامل بیماری زا، سرما، تشنج هوایی یا مقاومت در برابر علف هرز
- هدف دوم: تغییر کیفیت محصول از طریق افزایش ارزش غذایی، ارتقاء کیفیت و کمیت میوه بادام تولید شده
- هدف سوم: تسریع در باروری و افزایش قدرت رشد.
- هدف چهارم: ارتقاء مقاومت درخت، به عنوان مثال بهبود تحمل به درخت بادام نسبت نمکی بودن خاک یا خشکسالی در گیاهان
مطالعات متعددی نشان می‌دهد که اندازه درخت بادام و جوانی نهال دلیل اصلی کاهش باروری درخت بادام است، ولی در مورد درختان کوتوله و پایه کوتاه پیوندی بادام باید گفت تولید میوه بادام در این ارقام بیشتر و با کیفیت تر است، در واقع در علم گیاه پزشکی درختانی که به صورت پایه کوتاه تکثیر شده اند، ژنوم‌های مثبت آن تا چند برابر ارتقا یافته و خصلت‌های وراثتی خود را به خوبی نشان داده اند، از جمله آنها می‌توان به بازدهی بالا و روند سریع آن اشاره کرد، به طوری که درختان بادام پایه کوتاه پیوندی در دو سال اول باردهی خود را آغاز کرده و در سال پنجم باروری اقتصادی آن به اندازه‌ای است که باغدار با فروختن آن می‌تواند درآمد و مناسبی کسب کند.
کلام آخر
با توجه به اطلاعات به دست آمده کشاورزان برای اینکه بتوانند سرمایه خود را تضمین کنند بهتر است قبل از طی کردن مراحل احداث باغ بادام با کارشناسان مربوطه در تماس باشند تا آنها اطلاعات علمی در مورد انواع نهال بادام سازگار با منطقه برای آنها ارائه دهند، با توجه به اکوسیستم منطقه، ذخایر آبی، دمای هوا باید نهال‌هایی را انتخاب کنند که در زمان شکوفه دهی دچار تغییرات آب و هوایی نشود، اگر به دنبال کسب اطلاعات علمی و تخصصی در این زمینه هستید می‌توانید به سایت برتر نهال مراجعه کرده انواع نژاد بادام دیرگل و زود گل را شناخته و برحسب ارتفاع منطقه از سطح دریا و دیررس بودن فصل بهار، نژاد بادام سازگار را انتخاب کنید.
تماس با برتر نهال: ۰۹۱۴۱۸۳۲۳۹۳
تماس با پالیز نهال: ۰۹۱۴۴۵۰۱۰۰۳
