نحوه تکثیر و مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – مخمرها و باکتری‌ها هر دو موجوداتی تک یاخته‌ای (تک سلولی) هستند که از طریق تولید مثل غیر جنسی تکثیر می‌یابند. تولید مثل غیر جنسی شامل دونیم شدن، جوانه زدن و قطعه قطعه شدن است. برای آشنایی با مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر همراه ستاره باشید.

مخمرها

مخمرها، قارچ های تک سلولی و فاقد ریسه بوده، به شکل کروی یا بیضوی دیده می‌شوند. این دسته از قارچ ها مانند کپک‌ها در طبیعت انتشار وسیع داشته و غالبا می‌توان آن ها را بر روی میوه‌ها و برگ ها به صورت پوشش سفید پودر مانند پیدا کرد.

تولید مثل مخمرها

مخمرها معمولا با جوانه زدن تکثیر می‌یابند. در این پدیده، جوانه بر سطح خارجی سلول مادر به وجود می‌آید و با دراز شدن آن، هسته سلول مادر تقسیم گشته، یکی از هسته‌های حاصل بدون جوانه زدن مهاجرت می‌کند. آنگاه مواد دیواره سلولی بین جوانه و سلول مادر به وجود آمده، سرانجام جوانه از سلول مادر جدا می‌شود. یک سلول مخمر ممکن است با روش جوانه زدن تا ۲۴ جوانه تولید نماید.

← مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر →

بیشتر بخوانید: موارد استفاده از باکتری‌ها، قارچ‌ها و آغازیان در صنایع غذایی، کشاورزی و محیط زیست

باکتری ها

باکتری‌ها فراوان‌ترین موجودات زنده جهان محسوب می‌شوند. آن‌ها هم در خاک و هم در آب و همچنین به عنوان همزیست در سایر جاندران زندگی می‌کنند. بسیاری از عوامل بیماری‌زا (ارگانیسم‌‌های ایجاد کننده بیماری) باکتری هستند.

در برخی موارد، سلول های مخمر با شکاف برداشتن سلول مادر رشد می‌کنند. بدین معنی که سلول مادر دراز شده، هسته آن تقسیم شده، دو سلول به وجود می‌آید. افزایش تعداد سلول های مخمری بر روی محیط سفت، کلونی شبیه باکتری‌ها به وجود می‌آورد.

تولید مثل باکتری‌ها

باکتری‌ها از طریق تولید مثل غیرجنسی (تقسیم دوتایی) که منجر به تقسیم سلولی می‌شود، تولید مثل انجام می‌دهند. آن‌ها دو سلول دختر کاملا یکسان تولید می‌کنند. بنابراین گاهی اوقات گفته می‌شود که رشد جمعیت باکتریایی از یک مرحله رشد تقریبی نمایی پیروی می‌کند.

← مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر →

در بعضی جانـداران یک فرد به تنهایی تولید مثل نمی‌کند. در این جانداران دو جنس نر و ماده وجود جنسـی می گویند. اما تولید مثلی که در باکتری و مخمر دیدیم از  نوع غیر جنسی است. 

در آزمایشی که با مخمر نانوایی انجـام شد،  مشاهده شد که بخشی از سطح بعضی یاخته ها برآمده است. به هر یک از ایـن برآمدگی هـا کـه به تدریج بزرگ می‌شوند، جوانه می‌گویند. هر جوانه، یک یاخته مخمر است که ممکن است به یاخته مادر متصل بماند یا از آن جدا شود.

مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر

به طور خلاصه مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر به شرح زیر است.

فواید باکتری‌ها و مخمرها

اگرچه بعضی از باکتری‌ها عامل فساد مواد غذایی و بیماری هستند؛ اما بسیای از باکتری‌ها مفیدند. بشر قرن‌ها از فواید باکتری‌ها در زندگی خود استفاده کرده است. باکتری‌ها در تهیه و پردازش فرآورده‌های غذایی و شیمیایی و هم‌چنین در شناسایی و استخراج معادن و پاکسازی محیط زیست کاربرد دارند.

مواد خوراکی مانند ماست، پنیر و سرکه حاصل فعالیت باکتری‌های تخمیرکننده است. استون و بوتانول مواد شیمیایی هستند که انواعی از باکتری‌های گونهء کلستریدیوم آن‌ها را می‌سازند. باکتری‌های شیمیواتوتروف برای تخلیص عناصر معدنی مانند مس و اورانیوم کاربرد دارند. هم‌چنین باکتری‌ها در پاکسازی آب‌ها و خاک‌های آلوده به آلاینده‌های نفتی و شیمیایی کاربرد وسیعی دارند. باکتری‌های داخل روده برای ما خیلی از ویتامین‌ها را می‌سازند که خود بدن قادر به ساختن آنها نیستند. هرچند که برخی از باکتری‌ها هم برای ما مضر هستند.

از اینکه با مطلب “مقایسه تولید مثل باکتری و مخمر ” مربوط به کتاب علوم تجربی پایه هشتم همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را از طریق همین صفحه با ما به اشتراک گذارید.