نویسنده: ندا علی‌خانی
بروزرسانی: ۳۰ مهر ۱۴۰۲
قرص جوشان که خواص درمانی گوناگونی مانند تامین ویتامین‌های ضروری برای سلامت بدن و بهبود بیماری‌های ریوی را به همراه دارد، باید پیش از مصرف با آب ترکیب شود. این قرص به دلیل عناصر موجود در ترکیبات سازنده خود با آب واکنش داده و درون آن حل می‌شود. آزمایش قرص جوشان و آب همانند آزمایش میخ آهنی در محلول کات کبود یکی از آزمایش‌های کتاب علوم پایه هشتم دانش‌آموزان است. در مقاله پیش رو به چگونگی انجام این آزمایش و بررسی نتایج آن می‌پردازیم.
آزمایش قرص جوشان و آب
وسایل مورد نیاز برای آزمایش:
- قرص جوشان
- آب
- لیوان پلاستیکی
- دماسنج
روش اجرا:
نیمی از لیوان را با آب پر کرده و همان ابتدا دمای آب را اندازه‌گیری کنید. قرص جوشان را درون آب می‌اندازید و اجازه دهید تا کامل حل شود. سپس دوباره دمای آب را اندازه‌گیری کنید تا بتوانید تفاوت دما را بررسی کنید.
نتیجه آزمایش:
قرص جوشان در ترکیبات خود موادی همچون سدیم بی‌کربنات و سدیم هیدروژن کربنات (ترکیبات قلیایی)، سیتریک اسید (ماده‌ای اسیدی) و ماده‌ی موثره‌ای مانند ویتامین ث و یا آسپرین (با توجه به نوع قرص) دارد.
این قرص زمانی که درون آب قرار می‌گیرد، با ترکیبات آب واکنش شیمیایی نشان داده و گاز کربن دی‌اکسید آزاد می‌شود. اتفاقی که ما با آزاد شدن حباب‌هایی درون آب می‌بینیم. در طی این فرآیند که یک واکنش اسیدی-بازی بوده، ترکیبات قرص جوشان برای حل شدن مقداری گرما و انرژی را از آب دریافت می‌کنند که همین اتفاق منجر به کاهش دمای آب می‌شود. از این رو این واکنش شیمیایی (حل شدن قرص جوشان در آب)، یک واکنش گرماگیر است که انرژی مصرف می‌کند. بنابراین اگر شما دمای آب را پیش از انجام آزمایش و پس از انجام آن اندازه‌گیری کنید، افت دما را مشاهده می‌کنید. نکته‌ی جالب توجه این است که زمانی که قرص جوشان را درون آب گرم بیندازید، قرص سریع‌تر حل می‌شود؛ چراکه انرژی و گرمای بیشتری برای حل شدن در اختیار دارد.
سخن پایانی
آزمایش قرص جوشان و آب یک واکنش شیمیایی گرماگیر است که با مصرف انرژی و گرما همراه است. واکنشی که آزادسازی مولکول‌های کربن دی‌اکسید را به همراه دارد. همراهان عزیز ستاره برای یافتن نتایج بسیاری از آزمایش‌های کتاب علوم دانش‌آموزان می‌توانید به بخش محتوای کمک درسی سایت مراجعه کنید.
