ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – نماز آیات یکی از نمازهای واجبی است که در هنگام پدیدههایی مانند خسوف ماه، کسوف خورشید، زلزله، بادهای سیاه و غیرعادی، فرو رفتن زمین، رعد و برق و… که موجب ترس اکثریت مردم بشود واجب میشود. آیات در لغت به معنی نشانهها است و این نماز را نماز آیات (نشانهها) میگویند، زیرا خواندنش هنگامی واجب است که حوادثی ویژه روی دهد که مسلمانان ایشان را نشانههای خدا میدانند. طبق فتوای دینی نماز آیات را به دو طریق میتوان به جا آورد. در این مطلب با انواع روش های خواندن نماز آیات و احکام قرائت این نماز آشنا شوید.
انواع روش های خواندن نماز آیات
نماز آیات دو رکعت است و هر رکعت پنج رکوع دارد و مىتوان آن را دو گونه به جا آورد:
خواندن نماز آیات به روش اول
ابتدا نیت خواندن نماز آیات را کرده و بعد از نیّت، تکبیر بگویید و یک حمد و سوره تمام بخوانید. سپس به رکوع رفته و سر از رکوع بردارید و بایستید. دوباره یک حمد و یک سوره تمام بخوانید و مجددا به رکوع روید و تا پنج بار این کار را انجام دهید. بعد از بلند شدن از رکوع پنجم دو سجده کنید و برخیزید و رکعت دوم را نیز همانند رکعت اوّل به جا آورید و سپس تشهد بخوانید و سلام نماز را دهید.
خواندن نماز آیات به روش دوم
بعد از نیّت و تکبیر و خواندن حمد، آیه هاى یک سوره را پنج قسمت کنید و یک قسمت از آن را بخوانید و به رکوع روید، بعد سر بردارید و قسمت دوم از همان سوره را (بدون خواندن سوره حمد) بخوانید و به رکوع روید و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام کنید. سپس به رکوع رفته و رکعت دوم را هم به همین صورت به جا آورید.
برای پنج قسمت کردن سوره، مثلًا سوره توحید «قُلْ هُوَ اللَّهُ احَدٌ» را به ترتیب زیر تقسیم کنید: قبل از رکوع اوّل: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» بگویید و به رکوع روید بعد بایستید و بگوید: «قُلْ هُوَ اللَّهُ احَدٌ» باز به رکوع روید و سربردارید و بگویید: «اللَّهُ الصَّمَدُ»، باز به رکوع رفته و بعد از سر برداشتن بگویید: «لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ» و به رکوع روید و سر بردارید و بگویید: «وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوَاً احَدٌ»، بعد به رکوع روید و بعد از سر برداشتن دو سجده را به جای آورید و رکعت دوم را نیز همانند رکعت اوّل بخوانید و در آخر تشهد خوانده و سلام نماز را بگویید؛ و نیز جایز است که به کمتر از پنج قسمت تقسیم کند، لکن هر وقت سوره را تمام کرد لازم است حمد را قبل از رکوع بعدی بخواند.
پیشنهاد: از آنجایی که خواندن نماز شب ۲۷ رجب بسیار پر فضیلت است می توانید نحوه خواندن آن را در ستاره دنبال کنید.
احکام نماز آیات
- در صورتی که بخواهید از انواع روش های خواندن نماز آیات، روش دوم را بخوانید و برای هر رکوعی به یک آیه از سورهای که در نظر گرفتهاید اکتفا کنید، نباید سوره حمد را بیشتر از یک مرتبه در اول آن رکعت بخوانید.
- شما میتوانید از انواع روش های خواندن نماز آیات در هر دو رکعت استفاده کنید به این معنا که یک رکعت از نماز دو رکعتی آیات را به روش اول و رکعت دیگر را به روش دوم به جا آورید.
- در صورتی که نماز آیات را در همان زمانی که واجب شده است (زمان خسوف و کسوف) نتوانستید به جا آورید باید نیت خود را قربه الی الله و به نیت نماز قضا به جا آورید.
- در موارد دیگر مانند پدیدههای زلزله و آذرخش، از زمانی که این پدیدهها رخ میدهند نماز آیات بر مسلمانان واجب میشود و تا آخر عمر بر زمه فرد است که این نماز را به جا آورد و هر وقت نماز را به جا آورد، با نیت ادا است و نه قضا.
- انواع روش های خواندن نماز آیات به جماعت اشکال ندارد، بلکه مستحب است به جماعت خوانده شود.
- حکم جماعت در نماز آیات مانند جماعت در نمازهای یومیه است که قرائت امام از قرائت مأموم کفایت میکند.
- در صورتی که دو یا چند حادثه از حوادث بالا با هم اتفاق افتاد، برای هر یک از آن ها باید جدا گانه نماز آیات را ادا کرد.
- از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن میکند انسان باید نماز آیات را بخواند و بنا بر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.
- اگر در نماز آیات شک کنید که چند رکعت خوانده اید و فکرتان به جایی نرسد، نماز باطل است.
- نماز آیات بر زنی که هنگام رخ دادن این پدیدهها در حال حیض یا نفاس است واجب نیست و حتی قضا نیز ندارد.
زمان خواندن نماز آیات
بر طبق احکام دینی نماز آیات هنگام پدیدههایی مانند خسوف ماه، کسوف خورشید، زلزله، بادهای سیاه و غیرعادی، فرو رفتن زمین، رعد و برق و… که موجب ترس اکثریت مردم بشود واجب میشود. این حوادث (به جز در موارد خسوف و کسوف) در صورتی که موجب ترس بیشتر مردم شود نماز آیات را واجب میکند و ترس کم یا ترسی که در افراد نادری رخ دهد اعتبار ندارد
سخن پایانی
توجه داشته باشید چیزهایی که در نمازهای یومیه واجب و مستحب است، در انواع روش های خواندن نماز آیات هم واجب و مستحب است و هر آن چیزی که باعث باطل شدن نمازهای یومیه میشود برای نماز آیات نیز صدق میکند. برای داشتن اطلاعات بیشتر از واجبات نماز مطالعه مطلب واجبات نماز و نحوه خواندن نماز قضا را پیشنهاد می کنیم. اگر درباره انواع روش های خواندن نماز آیات سوالی دارید در قسمت “ارسال نظر” آن را با ما در میان بگذارید.