آشنایی با پرنده طرقه، پرنده‌ای با جثه کوچک و صدایی دلنشین

هنگامی که صحبت از پرندگان به میان می‌آید، قطعاً اسامی تعداد زیادی از گونه‌های وحشی یا زینتی را به یاد خواهید آورد. پرنده طرقه نیز یکی از اعضای این خانواده پرجمعیت است که متأسفانه در بیشتر موارد آن‌ها درون قفس‌های کوچک و در شرایط اسارت مشاهده می‌کنید.

این پرنده زیبا را با نام‌های جَل یا چکاوک طرقه نیز می‌شناسند. طرقه از راسته گنجشک‌سانان بوده و شباهت ظاهری زیادی به آن‌ها دارند. این پرنده با نام علمی Melanocorypha bimaculata شناخته می‌شود و در تیره چکاوکیان قرار خواهد گرفت.

در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات تکمیلی درباره مشخصات ظاهری و روش نگهداری آن را در اختیار شما قرار دهیم.

 

 

مشخصات ظاهری پرنده طرقه

این پرنده از نظر ظاهری شباهت‌های بسیاری به گنجشک‌ها دارند و همین موضوع باعث شده تا آن‌ها را با نام «گنجشک بیابان» نیز بشناسند. بدن این پرنده به نسبت گنجشک‌ها لاغرتر، اما کشیده‌تر است. شرایط محیط زندگی پرنده طرقه باعث شده تا این پرنده به این شکل رشد کند.

سر پرنده طرقه، کشیده‌تر از سر گنجشک‌سانان بوده و نوک بلند‌تری دارند. بدن طرقه به رنگ خاکی و همراه با لکه‌های سیاه رنگی است که زیبایی خاصی به آن بخشیده است. طول بدن این پرنده در سنین بلوغ می‌تواند تا ۱۶ سانتی‌متر رشد داشته باشد. طرقه‌ها، در شرایط طبیعی رشد سریع‌تری خواهند داشت.

طول میان بال‌های این پرنده در حدود ۳۷ سانتی‌متر بوده و وزنی معادل ۵۵ گرم دارند. نسبت طول بال‌ها به وزن این پرنده، به گونه‌ای است که امکان پرواز با سرعت بالا را به او داده است.

 

 

تشخیص طرقه نر از ماده

میان طرقه نر و ماده تفاوت‌هایی از نظر ظاهری وجود دارد که تشخیص آن‌ها را آسان خواهد کرد. تفاوت‌های ظاهری که برای تشخیص جنسیت پرنده طرقه به کار می‌روند:

• اصلی‌ترین تفاوت، وجود یک حلقه مشکی رنگ دور گردن جَل نر خواهد بود. جفت ماده این حلقه را ندارد. دلیل نام‌گذاری این پرنده نیز به وجود همین حلقه مشکی رنگ یا طرقه باز‌می‌گردد. هر چه سن پرنده نر بیشتر شود، رنگ این حلقه مشکی‌تر خواهد شد.
• پرنده نر کاکل بسیار کوچکی روی سر خود دارد که عموماً برای جلب توجه جفت ماده به کار می‌رود.
• آخرین تفاوت جنس نر از ماده در طرقه‌ها را می‌توان دم بلندتر در پرنده نر دانست.

 

زیستگاه پرنده طرقه

پرنده طرقه توانسته در روند تکاملی خود با زیست‌بوم‌های با شرایط دشوار، سازگار شود. عمده زیستگاه‌های این پرنده در مناطقی بیابانی، کویر‌ها یا مناطق سنگلاخی است که دیگر پرندگان شاید توان زندگی در آن را نداشته باشند.

مناطق مرکزی ترکیه، جنوب قزاقستان، قرقیزستان، شمال شرقی ایران، شمال افغانستان و شرق پاکستان مناطقی هستند که بیشترین جمعیت طرقه را میزبانی می‌کنند. تمام موارد عنوان شده از نظر شرایط آب و هوایی بسیار به هم نزدیک هستند و عموماً جز مناطق گرمسیر به حساب می‌آیند.

در زیستگاه‌‌های این پرنده و در فصل‌های سرد سال، می‌توانید دسته‌های بزرگی از آن‌ها را مشاهده کنید. پرنده طرقه رفتار چندان اجتماعی ندارد، اما این استثنا در فصل‌های سرد و زمستان‌ها اتفاق می‌افتد.

در ایران بیشتر جمعیت پرنده طرقه‌ دیده شده مربوط به شهرهای اصفهان، شیراز یا مشهد هستند. بیشتر این پرندگان در شرایط اسارت نگهداری می‌شوند و به دلیل ناآگاهی برخی افراد، بسیاری از آن‌ها در معرض خطر هستند.

 

 

صدای پرنده طرقه

طرقه علاوه بر داشتن طرح و نقش زیبا روی بدنش، توانایی تقلید صدا دارد. بعضی افراد این پرنده را در سن ۶ ماهگی در کنار یک قناری یا سهره نگهداری می‌کنند. این کار در آینده باعث می‌شود که پرنده طرقه آواز و صدای بسیار زیبایی داشته باشد. در بیشتر موارد این پرنده از ۱ سالگی شروع به آواز خواندن خواهد کرد.

 

نحوه نگهداری و پرورش پرنده طرقه

پرنده طرقه یکی از پرندگان زیبا و وحشی است که باید در محیطی آزاد زندگی و تولید مثل کند. این موضوع به طور کامل از رفتار و برخورد این پرنده با انسان مشخص است. اگر یک طرقه بالغ را شکار و در قفس نگهداری کنید، شاهد خواهید بود که رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از خود نشان می‌دهد.

 با توجه به این موضوع، مهم‌ترین نکته برای نگهداری و پرورش یک پرنده طرقه در خانه، رام کردن آن‌هاست. در بیشتر موارد پس از مدتی پرنده برای نگهداری در قفس رام خواهد شد، اما در بعضی موارد نیز دیده شده که پرنده طرقه حتی در سنین پایین نیز رام نشده و مجبور به آزاد‌سازی آن‌ها می‌شوند.

در ادامه نکات مهمی را در مورد قفس، تغذیه و سن مناسب برای نگهداری این پرنده زیبا بررسی خواهیم کرد.

 

 

سن مناسب برای نگهداری پرنده طرقه

همان‌طور که اشاره کردیم این پرنده خوی وحشی دارد و به زندگی در قفس به سختی عادت می‌کند. اشتباه بزرگی است اگر یک طرقه بالغ را از طبیعت شکار و بخواهید در قفس نگهداری کنید. در چنین شرایطی این پرنده آنقدر خود را به قفس می‌کوبد که نوک یا سرش بشکند.

افرادی که در این زمینه تجربه دارند، جوجه‌های  یک هفته تا یک‌ماهه این پرنده را برای فروش جمع‌آوری می‌کنند. احتمال اینکه جوجه‌ها در این سن به زندگی در قفس عادت کنند، بیشتر خواهد بود.

در نهایت توصیه می‌کنیم از خرید و نگهداری این پرنده زیبا در خانه خودداری کنید، چرا که پرنده طرقه ذاتاً یک پرنده وحشی است و حبس کردنش در محیطی بسته مانند قفس، کار غیر‌انسانی خواهد بود.

غذای پرنده طرقه

محیط زندگی طبیعی این پرنده به گونه‌ای است که امکان دسترسی به غذاهای مختلفی را دارد. رژیم غذایی جَل در طبیعت شامل انواع میوه‌های وحشی مانند توت‌ یا تمشک، حشرات کوچک مانند مگس و پشه یا حشرات موذی همچون سوسک، موریانه، ملخ، کرم خاکی یا کرم ابریشم می‌شود. البته بخش عمده تغذیه آن‌ها را دانه‌های مغذی گیاهان تشکیل می‌دهد.

به این ترتیب، پرنده طرقه در شرایط طبیعی به خوبی می‌تواند تمام نیازهای بدن خود را برطرف کند و مواد مغذی مختلفی را در اختیار دارد. برای نگهداری آن‌ها در قفس باید از مواد استفاده کنید که به خوبی بتوانند جایگزین تغذیه اصلی آن‌ها بشوند.

برای تغذیه در هنگام پرورش، می‌توانید از انواع میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات پخته شده، گوشت یا تخم‌مرغ آب‌پز، دانه‌هایی همچون کتان یا ارزن استفاده کنید. برای رشد بهتر و جلوگیری از ضعیف شدن پرنده در شرایط اسارت، لازم است غذا به اندازه کافی در اختیارش قرار گیرد.

برای تغذیه جوجه‌های طرقه نیز دقت داشته باشید که لازم است از مواد غذایی با کیفیتی استفاده شود که به خوبی ریز شده باشند.

قفس

عموماً قفس‌هایی که برای این پرنده به کار می‌روند به شکل گرد ساخته می‌شوند. این قفس‌ها ابعاد چندان بزرگی ندارد و درون آن‌ها با استفاده از آینه و زنگوله تزئین می‌شود. استفاده از آینه برای جلوگیری از افسردگی پرنده طرقه خواهد بود.

برای کوتاه نگه داشتن نوک طرقه، لازم است یک سنگ پا یا سنگ معدن در قفسش قرار دهید. هم‌چنین کف قفس این پرنده لازم است با لایه‌ای از خاک پوشانده شود، چرا که طرقه برای نظافت از خاک استفاده می‌کند.

 

تولید مثل طرقه

طرقه بر خلاف پرندگان دیگر، برای لانه‌سازی از درخت‌ها استفاده نمی‌کند. این پرنده روی زمین، زیر خار و خاشاک لانه‌سازی می‌کند. ۴ تا ۶ روز پس از جفت‌گیری، موعد تخم‌گذاری خواهد بود و حداقل ۵ تخم گذاشته می‌شود. پس از آن برای مدتی پرنده نر روی تخم‌ها می‌خوابد تا تبدیل به جوجه شوند.

۱۵ تا ۱۷ روز نیز طول می‌کشد که جوجه‌ها سر از تخم در بیاورند و شروع به تغذیه کنند. در این بازه والدین با استفاده از حشرات کوچک و دانه‌ها ریزی که در اطراف لانه وجود دارند، آن‌ها را تغذیه می‌کنند. جوجه‌های این پرنده خیلی سریع رشد کرده و شروع به تحرک می‌کنند. پس از ۱۵ روز جوجه پرنده طرقه از لانه برای تمرین پرواز و دویدن، بیرون خواهند آمد.

 

 

سخن آخر

امیدواریم از این مطلب استفاده لازم را برده باشید؛ اگر به دنیای پرندگان علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم سری هم به مطلب پرنده کاردینال بزنید. شما نیز اگر اطلاعاتی در مورد این پرنده زیبا دارید، آن را در پایین همین مطلب با ما به اشتراک بگذارید.