از زیباترین گلهایی که میتوانید در جشنها و مراسمات از آن استفاده کنید، گل سنیل است. رنگبندی و شکل ظاهری این گیاه باعث شده تا طرفدران بسیاری داشته باشد. گل سنبل به صورت طبیعی و وحشی رشد میکند، اما عمده تولید و پرورش این گل به صورت گلخانهای است.
نام علمی این گل Asparagaceae است و در زبان انگلیسی نیز آن را با نامهای Hyacinth و Roman hyacinth میشناسند. امروزه یکی از بزرگترین تولید کنندگان این گل، کشور هلند است. در کشور ما این گل همانند گل نرگس و گل لاله در فصل بهار پرورش داده میشود و به فروش میرسد. این گل زیبا به سبب زیبایی ظاهری و بوی خوبی که دارد، برای سفره عید نوروز میز مورد استفاده قرار میگیرد.
سنبل انواع مختلفی دارد و در رنگهای متنوعی هم وجود دارد که هر کدام نمادی خاص برای مفاهیمی هستند. این گل برای مفاهیم مختلفی به عنوان نماد به کار میرود، اما مهمترین آنها عشق، صلح و آرامش خواهند بود. در میان تمام رنگهای سنبل، تنها رنگ سفید آن است که به عنوان مفهومی منفی به کار میرود،
در ادامه این مقاله به بررسی شکل ظاهری، انواع و نکات مهم برای نگهداری و پرورش این گل خواهیم پرداخت، پس ما را همراه کنید.
مشخصات ظاهری گل سنبل
گل سنبل یکی از گلهای پیازدار است که به صورت چند ساله رشد میکند. مشخصات ظاهری این گل دلیل اصلی برای محبوب بودن آن خواهد بود. طول ساقه این گیاه میتواند در گونههای مختلف بین ۲۵ تا ۴۵ سانتیمتر رشد کند و به طور کلی گل کوتاه قدی به حساب نمیآید.
مشخصه اصلی این گیاه، گلهای خوشهای آن هستند که تعداد زیادی گلهای کوچک را شامل میشوند. تعداد گلهایی که بر روی یک خوشه رشد میکنند، بین ۳۰ تا ۵۰ گل متغیر است. فاصله گلهای کوچکی که روی این خوشه رشد میکنند با توجه به گونه گیاه میتواند کم یا زیاد شود.
همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، رنگهای مختلفی از گل سنبل پرورش داده میشوند. از جمله محبوبترین آنها میتوان به رنگهای قرمز، صورتی، آبی یا بنفش اشاره کرد. نحوه شکوفا شدن گلها روی خوشه اصلی از پایین به بالا است و گلهای انتهایی دیرتر شکوفا میشوند.
در مورد برگهای این گل میتوان گفت که برگهایی بلند، ضخیم و نه چندان عریض خواهد داشت.
انواع گل سنبل
گل سنبل نیز مانند تمام گیاهان دیگر دارای چندین نوع مختلف است. به طور کلی میتوان این گیاه را به ۳ دسته اصلی تقسیم کرد که مابقی آنها جز زیرگونههای این سه خواهند بود.
۱. سنبل هلندی
مهمترین مشخصه برای گونه هلندی (hyacinthus orientalis) این گیاه، گلهای پخن و حجیم آن است. گلهایی که روی خوشه اصلی رشد میکنند بسیار نزدیک به هم بوده و تراکم بالایی دارند.
۲. سنبل ولایتی یا پاریسی
در باغهای روستایی، چمنزارها و علفزار بهترین مکانها برای مشاهد این گونه هستند. سنبل پاریسی (H.O.Pronncialis) در واقع همان گونهای است که در ایران شناخته شده است و در فصل بهار عموماً به فروش میرسد. پیاز این گیاه استقامت بالایی دارد و در طی سالیان زیاد میشود. عموماً پیازهای این گیاه در شمال کشور و استان مازندارن رشد میکنند.
گلهای ای گونه مانند سنبل هلندی متراکم و پرپشت نیستند و از دور کمی تنک و کم پشت دیده میشوند.
۳. سنبل رومی
یکی از معروفترین انواع این گیاه، سنبل رومی (H.O.Olbulus) است. این گونه از هر ساقه تنها یک گل خوشهای میدهد. به طور کلی خوشههایی کم پشت دارد که بوی بسیار مطبوعی دارند. سنبل رومی زودرستر از گونه هلندی است و گلهایی به رنگ سفید یا شیری دارد.
دسته بندی گل سنبل بر اساس رنگ
علاوه بر دستهبندیهای عنوان شده برای گل سنبل، میتوان زیرگونههای دیگری هم برای آن تعریف کرد که با توجه به شکل و رنگ گلها تعیین میشوند.
- آیولوس
- آنا ماری
- فستیوال آبی
- هلندی آبی-بنفش
- کارنگی
- شهر هارلم
- آبی دلفت
- سنبل شرقی
- هلندی قرمز-صورتی
- هلندی سرخابی
- لیدی دربی
- سایگون
- فستیوال صورتی
- مروارید صورتی
- سوپرایز صورتی
- احساس بنفش
- عقیق باشکوه
- سفید ممتاز
- فستیوال سفید
- هلندی بنفش بادمجانی
نحوه نگهداری از گل سنبل در خانه
نگهداری از گلهایی مانند سنبل در محیط آپارتمانی و خانه کار چندان دشواری نخواهد بود و تنها کافی است مواردی که در ادامه گفته میشوند را رعایت کنید.
۱. آبیاری
در نگهداری از گل سنبل بایستی به آبیاری آن دقت کافی شود. این گیاه به آبیاری چندان زیادی احتیاج ندارد، اما در زمان نیاز باید آب کافی در اختیارش قرار گیرد. ریشه و پیاز گل سنبل باید همواره دسترسی به رطوبت داشته باشد و خشکی کشیدن باعث گل دهی کم و ضعف گیاه خواهد شد. نکته مهم در مورد آبیاری گل سنبل این است که غرق آبی کردن آن میتواند صدمات جبران ناپذیری به پیاز گیاه وارد کند و سبب پوسیدگی آن شود.
۲. نور
سنبل را میتوان از جمله گلهای نور دوست دانست که حداقل در طول روز ۸ ساعت نور آفتاب را نیاز خواهد داشت. بیشترین نیاز این گیاه به نور در زمان گلدهی است و هر چه نور بیشتری دریافت کند، گلهای شاداب و متراکمتر خواهد داشت.
۳. خاک
اگر قصد کاشت این گل در گلدان را دارید، بایستی به زهکشی آن دقت داشته باشید. بهترین ترکیب برای این گل، استفاده از کوکوپیت، پیت ماس و خاک برگ خواهد بود، اما میتوانید از ماسه و پرلیت هم برای ترکیبات خاک گل سنبل استفاده کنید.
۴. کوددهی گل سنبل
به طور کلی این گیاه نیاز خاصی به کوددهی نخواهد داشت و ترکیبات خاک آن میتوانند منبع مغذی خوبی برای این گیاه باشند. در صورت تمایل میتوانید از کودهای دامی یا ورمی کمپوست برای گل سنبل استفاده کنید.
نحوه تکثیر و کاشت گل سنبل
برای کاشت این گل میتوانید از چند روش مختلف استفاده کنید که زمانبرترین آنها کاشت بذر خواهد بود. استفاده از بذر برای کاشت این گیاه به ۴ تا ۶ سال زمان نیاز دارد و توصیه میشود از روشهای جایگزین برای این منظور بهره ببرید.
برای پیازهایی که ابعاد مناسبی دارند میتوانید از روش شکاف دادن پیاز استفاده کنید. این روش کمک میکند، در فصل کاشت این گیاه چندین پیاز کوچک داشته باشد و از آنها برای تکثیر گل سنبل استفاده کنید. پیاز شکاف داده شد را بایستی در بستر و با شرایط دما و رطوبتی مناسب نگهداری کنید. در مقالهای جداگانه شما را با روش کاشت گل سنبل در گلدان آشنا کردهایم؛ به شما پیشنهاد میکنیم این مقاله را حتما مطالعه کنید.
در شیوهای دیگر برای بالا بردن تعداد پیازچههای این گیاه، برشی مخروطی شکل در انتهای پیاز ایجاد میشود. بعد از برش پیاز بایستی اجازه دهید تا رطوبت آن کشیده شود و سپس در بستری مناسب و در عمق کمتری بکارید. پیازهایی که از این روش به دست میآیند به ۳ تا ۴ سال زمان برای رشد و گلدهی نیاز خواهند داشت.
آفت و بیماری های گل سنبل
آفت خاصی برای این گیاه وجود ندارد، اما در بعضی موارد به دلیل شرایط نامناسب نگهداری ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. در اثر آبیاری زیاد پیاز این گیاه رو به پوسیدگی میرود و از نشانههای آن زرد شدن غیرمعمول برگها خواهد بود. برای رفع این مشکل باید پیاز را با احتیاط از خاک در بیاورید و اجازه دهید رطوبت اضافی آن از بین برود.
یکی دیگر از مشکلات رایج برای گل سنبل، ضعیف شدن ساقه آن و زیاد شدن فاصله گلها است. این اتفاق در اثر پیر شدن پیاز گیاه رخ میدهد و میتوان با تقویت آن و نگهداری در شرایط مناسب تا حدی این مشکل را برطرف کرد.
سخن آخر
پس از اتمام فصل گلدهی این گیاه باید تا دوره بعدی آبیاری و شرایط مناسبی را فرآهم کنید. در بازه اواخر تابستان تا اوایل پاییز زمان انگیزه دهی به گل سنبل خواهد بود. جوانهها در این زمان رشد میکنند و باید برای تقویت آنها پیاز سنبل را در محیطی سرد و خشک قرار دهید.