ستاره | سرویس سلامت – «به» میوهای از خانواده گلابی و سیب است این میوه ظاهری شبیه به سیب، با جنس و بافتی شبیه گلابی دارد؛ اما متراکم تر. “به” بسیار خوشعطر بوده و به همین دلیل از آن برای درست کردن شربت، مربای به و دمنوش به استفاده میشود. میوه “به” در دو نوع ترش و شیرین وجود دارد، اما نوع شیرین آن که خواص بیشتری از نظر طب سنتی دارد، مطلوبتر است. بهطور کلی این میوه اگرچه به صورت خام نیز خوردنی است، اما اغلب از آن به صورت پخته شده در مرباها و برخی خورشتها مانند خورشت به با آلو و رب انار، استفاده میکنند. در این مقاله سعی میکنیم بیشتر با این میوه پر خاصیت آشنا شویم و “طبع به” و خواص آن را بررسی کنیم.
طبع به چگونه است؟
طبع به گرم و خشک است، اما گرمای آن زیاد نیست و برخی از حکمای طب سنتی طبع آن را متمایل به معتدل دانستهاند. البته “به” ترش نسبت به نوع زرد و شیرین آن، سردی بیشتری دارد. به همین دلیل این میوه با طبایع مختلف، سازگار بوده و همه میتوانند از خواص آن بهرهمند شوند. اما جالب است بداینم که طبع “تخم به” که به آن بهدانه میگویند و در درمان سرفه خشک از آن استفاده میشود، سرد و تر شناخته شده است.
مصلح به
در منابع طب سنتی، مصلحی که برای اغلب میوهها مناسب دانسته شده، عسل است؛ “به” نیز از این قاعده مستثنا نیست. علاوه بر عسل، انیسون (بادیان رومی) نیز مصلح “به” معرفی شده است. کسانی که طبع گرمی دارند ممکن است در صورت مصرف زیاد مربای این میوه، دچار جوش صورت شوند که این افراد بهتر است در مصرف “مربای به” زیادهروی نکنند.
طریقه مصرف
همانطور که گفته شد استفاده از میوه “به”، به صورت خام معمول نیست و غالبا از پخته شده آن در تهیه انواع خوراک استفاده میشود. هرچند که برای برخی خواص داروئی آن مانند درمان اسهال و کاهش علائم رفلاکس معده، مصرف “به” خام، به دلیل خاصیت قابض بودن، اثرات بیشتری دارد. البته میوه “به” خام دیرهضم بوده و پخته شده و یا دمنوش آن نیز همین خواص را داراست و میتوان با عوارض کمتر به این روشها از آن استفاده کرد.
استفاده از “به”، به صورت دمنوش و مربا از روشهای معمول و دلنشین برای استفاده از میوه “به” و بهرهمند شدن از خواص آن است. از روشهای دیگر استفاده از “به” طبخ آن به همراه گوشت و تهیه خورشت به میباشد؛ این خورشت در ایران از غداهای سنتی محسوب میشود و قدمتی چند صدساله دارد. اروپاییها نیز بر این باور هستند که “به” در هضم گوشت مؤثر است.
خواص به
از خواص میوه به، میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- درمان بسياری از بيماریهای گوارشی از جمله زخم معده، عفونتهای رودهای و اسهال
- درمان سوزش ادرار
- تحریک کننده اشتها
- هضم غذا
- خوشبو کننده دهان و بدن
- جلوگيری از سقط جنين و موثر در زیبا شدن فرزند
- بهبود عملکرد مغز و ذهن
- کاهش غم و ایجاد حس نشاط
- تقویت کننده قلب، کبد و معده
- درمان تنگی نفس، سرفه خشک و سردردهای مزمن
- کاهش التهاب و خستگی چشم (میتوان چند قاچ به تازه را روی پلکها قرار داد.)
- کاهش خونریزی غیر معمول از رحم و همچنین بواسیر (به علت قابض بودن)
- ایجاد حس سیری – مفید برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند (با داشتن مقادیر زیادی فیبر)
درمان گلودرد و سینه درد، رفع گرفتگی صدا، تببر، درمان اسهال و کمک به ترمیم زخمها و سوختگیهای پوست نیز از خواص “دانه به” است. برای استفاده از خواص بهدانه چند عدد از آن را مدتی در دهان نگه داشته و مرتب بمكيد تا لعاب آن خارج شود. یا میتوان تعدادی بهدانه را در آب ریخته و پس از چند ساعت از لعاب آن استفاده كرد.
سخن آخر
در این مقاله با طبع، مصلحات و خواص “به” از دید طب سنتی آشنا شدیم. اما لازم به ذکر است که “میوه به” در طب مدرن نیز دارای اثرات بینظیری از جمله پیشگیری از سرطان، کاهش کلسترول و فشار خون بالا و کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی است. نکتهای که باید در نظر داشت این است که بهتر است هنگام خرید این میوه، نوع زرد و رسیده آن را انتخاب کنید که با انواع طبعها سازگارتر است. در پایان به شما پیشنهاد میکنیم با طرز تهیه سرکه میوه به نیز در ستاره آشنا شده و با درست کردن این سرکه خوشعطر از خواص بینظیر آن بهرهمند شوید.