علائم افت قند خون چیست؟

ستاره | سرویس سلامت – گلوکز منبع اصلی تامین کننده انرژی بدن و فراهم کننده سوخت لازم برای سلول‌هاست. در صورت افزایش میزان قند خون بدن، گلوکز اضافی به صورت گلیکوژن در کبد و ماهیچه‌ها ذخیره می‌شود. اما پایین آمدن شدید سطح قند خون یا گلوکز در بدن می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی (hypoglycemia) شود. افت قند خون نشانه اختلال در سلامتی بدن است و آگاهی از علائم آن می‌تواند به ما کمک کند تا از عوارض ناشی از آن پیشگیری کنیم.  

 

علائم افت قند خون چیست؟

علائم اولیه

• ضربان قلب به صورت نامنظم می‌زند.
• پوست حالت رنگ پریده دارد.
• فرد احساس خستگی دارد.
• یکی از علائم افت قند خون اضطراب است.
• لرزش در بدن یا دست‌ها و پا‌ها احساس می‌شود.
• افت قند خون با احساس گرسنگی همراه است.
• گریه کردن موقع خوابیدن می‌تواند از علائم افت قند خون باشد.
• بی حالی از دیگر علائم افت قند خون است.
• در اطراف دهان سوزش احساس می‌شود.
• از دیگر علائم افت قند خون کج خلقی است.

 

 

علائم شدیدتر

در صورت مشاهده علائم افت قند خون، بایستی اقدام به بالا بردن و متعادل کردن قند خون بدن کرد. در صورتی که افت قند خون درمان نشود علائم به صورت شدیدتری بروز می‌کند. از جمله این علائم عبارتند از:

• فرد احساس گیجی می‌کند.
• رفتار غیر عادی در فرد بروز می‌کند.
• فرد در انجام دادن کار‌های روزمره ناتوان می‌ماند.
• در دید فرد اختلال ایجاد می‌شود، مثلا تار می‌بیند.

 

 

• نمی‌تواند تعادل خود را حفظ کند.
• تمرکز فرد ضعیف می‌شود.
• دهان و زبان فرد بی حس می‌شود.
• یکی دیگر از علائم افت قند خون به صورت شدید، غش کردن است.
• هوشیاری فرد کم می‌شود.
• فرد دچار کابوس می‌شود.
• دچار تشنج می‌شود.
• ممکن است به کما برود.
• افرادی که به افت قند خون دچار شده‌اند در حالت شدید مست به نظر می‌رسند و ممکن است سست حرکت کنند و کلمات توهین آمیز به زبان بیاورند.

علائم شدید و از دست دادن هوشیاری بیشتر در افراد دیابتی و کسانی که سابقه افت قند خون به صورت مداوم دارند، مشاهده می‌شود.

 

فرآیند افت قند خون در بدن به چه صورت است؟

منبع اصلی تامین کننده انرژی بدن و فراهم کننده سوخت لازم برای سلول‌ها در بدن گلوکز یا قند خون است. هورمون انسولین که به وسیله پانکراس ترشح می‌شود به رساندن گلوکز به سلول‌های موجود در بافت‌ها کمک می‌کند. بدن می‌تواند به صورت طبیعی قند خون را پردازش کند. زمانی که غذا می‌خورید، بدن مواد غذایی را به مولکول‌های قند از جمله گلوکز تجزیه می‌کند. با افزایش میزان گلوکز، بدن سلول‌های خاصی به نام سلول‌های بتا انسولین ترشح می‌کند. انسولین به گلوکز اجازه می‌دهد که به درون سلول‌ها وارد شده و سوخت لازم برای عملکرد سلول‌ها تامین شود. گلوکز اضافی نیز به صورت گلیکوژن در ماهیچه‌ها و کبد ذخیره می‌شود.

 

 

اگر چنانچه برای مدت چند ساعت غذا نخورید و مواد مغذی به بدن نرسانید، بدن شما به افت قند خون دچار می‌شود. در این زمان از لوزالمعده هورمون دیگری که گلیکوژن نام دارد به کبد فرستاده می‌شود تا گلیکوژنی که در کبد ذخیره شده را تجزیه و گلوکز را وارد جریان خون کند. آزاد شدن هورمون گلیکوژن و تجزیه گلوکز اضافی به صورت گلیکوژن در کبد باعث نرمال شدن قند خون تا مصرف مجدد غذا می‌شود. بدن علاوه بر اینکه به تجزیه گلیکوژن می‌پردازد می‌تواند خود نیز گلوکز را تولید کند. بدن این کار را در کبد و در کلیه‌ها انجام می‌دهد.

 

افت قند خون در افراد دیابتی

در افرادی که مبتلا به دیابت نوع ۱ باشند، ممکن است به اندازه کافی انسولین در بدن آن‌ها ترشح نشود. همچنین افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا باشند، بدن آن‌ها به انسولین کم‌تر واکنش نشان می‌دهد. در این افراد به دلیل نبود انسولین، میزان قند خون در جریان خون آن‌ها بالا می‌رود و برای کاهش سطح قند خون بایستی به بدن فرد مبتلا به دیابت، انسولین یا دارو‌های دیگر رسانده شود. اگر میزان تزریق انسولین یا مصرف دارو‌های دیگری که مربوط به دیابت است بیش از حد باشد، باعث افت قند خون می‌شود و علائم افت قند خون بروز می‌کند. در شرایطی که پس از مصرف دارو‌های دیابت، به میزان لازم غذا خورده نشود و یا فرد فعالیت بیش از اندازه فعالیت داشته باشید،‌احتمال دارد دچار افت قند خون شود.  

 

 

 

افت قند خون به دلیل رژیم غذایی

گاهی به واسطه کربوهیدرات‌هایی که بدن دریافت کرده است، انسولین به میزان زیادی جذب شده و علائم افت قند خون بروز می‌کند. در اینجا به مواردی اشاره می‌کنیم که می‌تواند باعث افت قند خون شود.

• در صورتی که وعده غذایی به صورت کامل مصرف نشود.
• زمانی که دیرتر از زمان معمول غذا مصرف شود.
• در صورتی که میان وعده حذف شود.
• غذا‌های گوشتی دارای مقادیر زیادی قند ساده از جمله ساکاروز، فروکتوز، دکستروز و یا گلوکز هستند. پس از خوردن غذا‌های گوشتی نیز ممکن است بدن دچار افت قند خون شود.

 

 

سخن پایانی

• برای جلوگیری از افت قند خون برنامه غذایی منظمی داشته باشید که شامل سه وعده غذایی و میان وعده باشد.
• بیش از ۴ تا ۵ ساعت بین وعده‌های غذایی فاصله نیاندازید.
• نیم ساعت تا یک ساعت قبل از ورزش یک وعده غذایی سبک مصرف کنید. 
• افرادی که سرگرم کار کردن هستند ممکن است از خوردن وعده‌های غذایی طفره رفته یا مواد غذایی بی ارزش استفاده کنند. باید بدانید حذف هر یک از وعده‌های غذایی مساوی است با مختل شدن متابولیسم بدن شما، زیرا بدن مجبور است منابع دیگر مورد مصرف شما را برای تامین انرژی انتخاب کند. حذف هریک از وعده‌های غذایی با اختلال در سطح گلوکز بدن، افت قند خون و بروز علائم افت قند خون را به دنبال خواهد داشت.

آیا تا به حال علائم افت قند خون را تجربه کرده‌اید؟ از شما می‌خواهیم نظرات و تجربیات خود را در پایان همین صفحه و در قسمت “ارسال نظر” با ما و مخاطبان ستاره به اشتراک بگذارید.