راه های درمان زخم بستر

ستاره | سرویس سلامت – معمولا افرادی که دوره های درمانی و یا نقاهت طولانی مدت را در تختخواب طی می کنند دچار زخم بستر می شوند. در واقع زخم بستر در اثر فشارهای بیش از حد طی زمان طولانی در قسمتی از بدن به وجود می آید و بسیار ضروری است که سریع تشخیص داده شده و درمان شود. در این مطلب می توانید در رابطه با چگونگی تشخیص و درمان زخم بستر اطلاعات کسب کنید.

 

زخم بستر چیست؟

زخم بستر در اثر ایجاد فشار در طول مدت زمان طولانی در نقاط مختلف بدن ایجاد می‌شود. محل تشکیل زخم‌ها و میزان دردناکی آن‌ها به وضعیت فیزیکی بیمار و مدت زمان عدم حرکت وی بستگی دارد و می‌تواند به درجات مختلفی بروز کند.

 

تشخیص زخم بستر

زخم بستر با علائم و نشانه‌هایی همراه است که می‌توان از میان آن‌ها به مواردی مانند: تغییر رنگ و بافت پوست بدن، ایجاد کبودی در محلی که تحت فشار بوده، تشکیل کیست‌های چرکین زیر پوست، وجود التهاب در قسمتی از پوست، تغییر دمای نقطه خاصی از بدن و در برخی موارد علائمی شبیه به حساسیت پوستی اشاره کرد.

 

میزان وخامت زخم بستر

با توجه به زمان تشخیص علائم، شدت و وخامت زخم بستر می‌تواند درجات مختلفی داشته باشد. زخم بستر در مراحل اولیه و خفیف خود معمولا در لایه‌های خارجی پوست اتفاق می‌افتد و با علائمی مانند درد، سوزش و خارش در قسمت‌هایی از پوست همراه است.
در مراحل پیشرفته‌تر بیماری زخم‌ها در لایه‌های عمقی‌تر پوست تشکیل شده و معمولا لایه‌های اپیدرمی پوست به علت تشکیل بافت‌های مرده به حالت تکه تکه در آمده و از سطح پوست جدا می‌شوند. می‌توان گفت: در این حالت پوست حالتی شبیه به تاول به خود می‌گیرد.
در مراحل وخیم‌تر بیماری لایه‌های عمیق‌تر پوست و بافت‌ها دچار نکروز شده و زخم حالتی باز به خود می‌گیرد. پیگیری روند درمان در این مراحل بسیار ضروری است چرا که اگر درمان به تعویق افتد، در مراحل حادتر حتی عضلات نیز درگیر شده و استخوان‌ها نیز درگیر می‌شوند.

 

علل ایجاد زخم بستر

در ابتدای مطلب به صورت کلی بیان شد که زخم بستر در اثر ورود فشار برای مدت طولانی در یک ناحیه از بدن ایجاد می‌شود. اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند بروز آن را تشدید کند در ادامه به ذکر برخی از این عوامل می‌پردازیم:

۱- اعمال فشار ثابت و برای زمان طولانی در قسمتی از بدن
۲- اصطکاک پوست در اثر برخورد با ملحفه‌های زبر
۳- عرق کردن برای مدت طولانی و عدم استحمام بیمار
۴- وجود هر نوع سوختگی در قسمتی از بدن
۵- سفت بودن تخت یا بالش و به طور کلی سطوح تکیه گاهی
۶- سرمازدگی
۷- عدم مصرف نرمال مایعات
۸- وجود هر نوع زخم در بدن
۹- عدم تحرک کافی در طول روز
۱۰- تغذیه نامناسب
۱۱- برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند؛ دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی

 

 

نواحی مستعد زخم بستر

در بدن برخی نواحی و قسمت‌ها وجود دارد که نسبت ابتلا به زخم بستر مستعد‌تر هستند. طبیعی است که با دانستن نواحی مستعد زخم بستر و چک کردن و مراقبت هر روزه از این نواحی، می‌توان شانس ابتلا به بیماری را تا درصد بالایی در بیماران کاهش داد. این نواحی شامل: پشت سر، کتف ها، ناحیه لگن و نشینمن گاه، پاشنه‌های پا (به علت قرار گرفتن طولانی مدت روی تخت)، پشت گوش ها، داخل آرنج‌ها و زیر زانو (به علت احتمال تعریق) هستند.

 

 

راه های درمان زخم بستر

زخم بستر اگر در مراحل اولیه آن تشخیص داده شود به راحتی می‌تواند در خانه درمان شود تا از بروز شرایط حادتر جلوگیری کند. در ادامه می‌توانید با برخی روش‌های درمانی برای درمان زخم بستر آشنا شوید:

۱- روغن اسطوخودوس‌

می‌توانید گاز پانسمان را به روغن اسطوخودوس آغشته کنید و در محل زخم قرار دهید. این روش را دوبار در روز تکرار کنید.

۲- روغن نارگیل

روغن نارگیل را روی محل زخم ریخته و روی آن پانسمانی قرار دهید تا به خوبی جذب پوست شود. این روش را دو بار در روز تکرار کنید. روغن نارگیل التهابات ایجاد شده را به خوبی کاهش می‌دهد. به یاد داشته باشید که از ماساژ دادن آن روی پوست بپرهیزید.

۳- عسل

همچنین می‌توانید برای استفاده از اثرات شفابخش عسل آن را روی پوست قرا داده و پس از گذشت چیزی حدود ۳۰ دقیقه آن را شست و شو دهید. عسل گرم بوده و گرمای حاصل می‌تواند خون رسانی به ناحیه زخم و در نتیجه روند بهبود را تسریع کند.

۴- آلوئه ورا

آلوئه ورا برای رفع عفونت احتمالی محل زخم بسیار مناسب است. می‌توانید از عصاره آلوئه ورا برای استفاده در محل زخم استفاده کنید. مراحل استفاده مانند به کار گیری عسل است.

۵- سرکه

سرکه دارای خاصیت ضدعفنونی کنندگی بوده و می‌تواند به بهبود و درمان زخم کمک کند. سرکه را با آب مخلوط کرده و سپس بوسیله یک گاز استریل روی زخم بگذارید.

۶- نمک

نمک حمام و یا آب شور نیز برای درمان زخم‌ها بسیار مناسب است. این ماده هم چنین باعث می‌شود لایه‌های شاخی شده و مرده سطح پوست جدا شود و از عفونت و التهاب زخم پیشگیری می‌کند. برای استفاده از آب شور می‌توانید کمی نمک معمولی و یا نمک حمام را در آب حل کرده و با آن زخم را شست و شو دهید.

۷- درمان‌های پزشکی

برای بهبود و درمان زخم بستر در درجات بالاتر و حادتر می‌توان از پانسمان‌های مخصوصی که حاوی سلول‌های بنیادی هستند استفاده کرد. این پانسمان‌ها امکان رشد و نمو بافت‌های از دست رفته را برای بیمار امکان پذیر کرده و درمان زخم بستر بسیار موثر هستند. همچنین لیزردرمانی نیز می‌تواند انتخاب مناسبی به عنوان یک روش درمانی برای زخم بستر باشد. حرارت حاصل از لیزر درمانی می‌تواند روند تقسیم سلولی را در محل آسیب دیده تحریک کرده و به بهبود زخم‌ها کمک شایانی کند.

 

 

چند نکته در خصوص درمان زخم بستر

• به یاد داشته باشید که در انجام و به کارگیری هریک از روش‌های درمانی گفته شده در بالا، هرگز از ماساژ دادن برای اعمال مواد درمانی و درمان زخم بستر، روی زخم استفاده نکنید. چرا که هر گونه ماساژ باعث گسیختگی بیشتر بافت‌های آسیب دیده و پیشرفت بیماری می‌شود.
• جهت کمک به درمان زخم بستر رعایت یک رژیم غذایی سرشار از ویتامین به خصوص ویتامین A. ضروری است. چرا که ویتامین A. در ایجاد سد دفاعی روی پوست جهت جلوگیری از حمله عوامل خارجی مفید است. هم چنین مواد غذایی حاوی روی (زینک) نیز به بهبود بافت‌های آسیب دیده کمک قابل توجهی می‌کنند.
• به یاد داشته باشید که روزانه باید محل آسیب دیدگی را شست و شو داد و پس از هر بار شست و شو به خوبی باید پوست بیمار را به آهستگی خشک کرد. وجود هر گونه رطوبت و عرق در پوست به پیشرفت زخم بستر کمک می‌کند.

در آخر نیز توصیه می‌شود در صورتی که بیماری دارید که برای مدت طولانی تحت بستری قرار گرفته است. حتما به صورت مرتب بدن وی را برای مشاهده علائم اولیه زخم بستر بازدید و معاینه کنید تا بتوانید در مراحل اولیه درمان را آغاز کنید. چرا که درمان زخم بستر در مراحل ابتدایی بسیار ساده بوده، اما اگر در مراحل وخیم تشخیص داده شود ممکن است به صورت یک بیماری مزمن و همیشگی شما را گرفتار کند.