نویسنده: بهاره قاسم پور
بروزرسانی: ۱۱ شهریور ۱۴۰۰
ستاره | سرویس سلامت – در بیماری هاشیموتو دستگاه ایمنی بدن به غده تیروئید حمله کرده و به آن آسیب می‌رساند. در نتیجه، این غده دیگر نمی‌تواند به اندازه کافی هورمون‌های تیروئید را تولید کند. کمبود هورمون تیروئید، عملکرد بسیاری از ارگان‌های بدن را کاهش می‌دهد. در ادامه نگاه نزدیک‌تری به این بیماری خواهیم داشت.
معرفی بیماری هاشیموتو
به بیماری هاشیموتو، تیروئیدیت هاشیموتو، تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن یا تیروئیدیت اتوایمیون نیز گفته می‌شود. زنان بیش از مردان به هاشیموتو مبتلا می‌شوند. اگرچه این بیماری ممکن است در نوجوانان یا زنان جوان نیز دیده شود، اما اغلب، زنان ۴۰ تا ۶۰ سال به آن مبتلا می‌شوند. اگر دیگر اعضای خانواده به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلا در شما نیز بیشتر خواهد بود. دیگر اختلالات خود ایمنی نیز احتمال ابتلا به بیماری هاشیموتو را افزایش می‌دهند. برخی از آن‌ها عبارتند از:
- بیماری آدیسون (نوعی اختلال هورمونی)
- هپاتیت اتوایمیون (در این بیماری، دستگاه ایمنی به کبد حمله می‌کند)
- بیماری سلیاک (نوعی اختلال گوارشی)
- لوپوس (نوعی اختلال مزمن که می‌تواند بر روی بسیاری از قسمت‌های بدن تاثیر گذارد)
- کم خونی کشنده (نوعی بیماری که به علت کمبود ویتامین B۱۲ ایجاد می‌شود)
- رماتیسم مفاصل
- سندرم شوگرن (این بیماری سبب خشکی چشم و دهان می‌شود)
- دیابت نوع ۱
- ویتیلیگو یا لک و پیس (نوعی اختلال در تولید رنگدانه‌های پوستی است)
دیگر مشکلات ناشی از هاشیموتو
بسیاری از افراد مبتلا به هاشیموتو دچار کم کاری تیروئید می‌شوند. پایین بودن سطح هورمون‌های تیروئید می‌تواند باعث افزایش سطح کلسترول شده که این امر ممکن است منجر به بیماری‌های قلبی شود. در موارد نادر، عدم درمان کم کاری تیروئید ممکن است منجر به کمای میگزودم شده که این حالت مرگبار است و نیاز به درمان اورژانسی دارد.
بیماری هاشیموتو در دوران بارداری
بدون درمان، کم کاری تیروئید می‌تواند برای مادر و کودک مشکل ایجاد کند. با این حال، دارو‌های تیروئید می‌توانند به پیشگیری از بروز مشکلات کمک کرده و مصرف آن‌ها در دوران بارداری خطرناک نیست. علاوه بر این، زنانی که دارو‌های تیروئید مصرف می‌کنند، در دوران بارداری ممکن است نیاز به دوز بیشتری داشته باشند. بنابراین، اگر باردار شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.
علائم هاشیموتو
در ابتدا، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری هیچ علائمی ندارند. با پیشرفت بیماری، غده تیروئید معمولا بزرگتر شده و ممکن است منجر به تورم گردن شود. بزرگ شدن غده تیروئید را گواتر می‌نامند. با پیشرفت کم کاری تیروئید، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
- خستگی
- افزایش وزن
- عدم تحمل سرما
- درد مفصل و عضلات
- یبوست
- خشک شدن و نازک شدن مو‌ها
- نامنظم شدن دوره‌های قاعدگی و بروز مشکلات مرتبط با بارداری
- افسردگی
- مشکلات حافظه
- کاهش ضربان قلب
علت بیماری هاشیموتو چیست؟
محققان هنوز نمی‌دانند که چرا برخی از افراد به اختلالات خود ایمنی مانند هاشیموتو دچار می‌شوند. این اختلالات احتمالا ناشی از ترکیب ژن‌ها با نوعی محرک خارجی مانند ویروس است. در بیماری هاشیموتو، دستگاه ایمنی بدن با تولید نوعی آنتی بادی، به غده تیروئید حمله می‌کند. تعداد زیادی از گلبول‌های سفید خون به نام لنفوسیت‌ها، که بخشی از دستگاه ایمنی بدن هستند، در تیروئید جمع می‌شوند. لنفوسیت‌ها با تولید آنتی بادی‌ها موجب بروز بیماری خودایمنی می‌شوند.
نحوه تشخیص
برای تشخیص بیماری هاشیموتو، پزشک ابتدا شما را معاینه فیزیکی کرده و سابقه پزشکی شما را بررسی خواهد کرد. همچنین، یک یا چند آزمایش خون نیز برای بررسی عملکرد غده تیروئید تجویز می‌کند. شما ممکن است مبتلا به گواتر باشید که در بیماری هاشیموتو شایع است. علاوه بر این، پزشک برای بررسی آنتی بادی‌های ضد تیروئید نیز آزمایش خون تجویز خواهد کرد. با این حال، اگر پزشک گمان کند که شما مبتلا به هاشیموتو هستید، اما در خون شما آنتی بادی وجود نداشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش تیروئید اولتراسوند را تجویز کند. تصاویر این سونوگرافی می‌توانند اندازه غده تیروئید و دیگر مشخصات هاشیموتو را نشان دهند.
درمان
درمان این بیماری به میزان آسیب وارد شده به غده تیروئید، بستگی دارد. اگر شما دچار کم کاری تیروئید نشده باشید، پزشک احتمالا تنها شما را تحت نظر قرار خواهد داد. کم کاری تیروئید معمولا با جایگزینی هورمون درمان می‌شود.
بدین منظور، احتمالا به شما داروی لووتیروکسین داده خواهد شد. توصیه می‌شود که دارو را ناشتا مصرف کنید. ۶ تا ۸ هفته پس از شروع مصرف هورمون تیروئید، پزشک از شما آزمایش خون خواهد گرفت و در صورت لزوم، میزان دارو را تنظیم خواهد کرد. هر بار که دوز دارو تغییر کند، شما نیاز به آزمایش خون خواهید داشت. پس از تشخیص دوز مناسب، پزشک احتمالا ۶ ماه بعد، دوباره آزمایش خون را تکرار کرده و سپس یک بار در سال نیاز به آزمایش خواهید داشت. کم کاری تیروئید را می‌توان به طور کامل با مصرف هورمون تیروئید کنترل کرد. بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را متوقف نکنید.
از مصرف چه غذایی اجتناب کنیم؟
غده تیروئید از ید برای تولید هورمون‌های تیروئید استفاده می‌کند. با این حال، افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو ممکن است نسبت به عوارض جانبی و مضر ید حساسیت داشته باشند. خوردن غذا‌هایی که حاوی مقادیر زیادی ید هستند مانند کتانجک، جلبک‌های قرمز یا دیگر جلبک های دریایی ممکن است باعث بروز کم کاری تیروئید یا بدتر شدن آن شوند. مصرف مکمل‌های ید نیز اثری مشابه دارند.
با پزشک درباره محدودیت غذایی خود صحبت کنید. همچنین، در مصرف هر نوع شربت سرفه دقت کنید، زیرا ممکن است حاوی ید باشد. زنان در زمان بارداری به ید بیشتری نیاز دارند، زیرا کودک از رژیم غذایی مادر، ید را دریافت می‌کند. با این حال، میزان بالای ید می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مانند گواتر در کودک شود. اگر باردار هستید، با پزشک خود درباره میزان مصرف ید مشورت کنید.
آیا فردی را می‌شناسید که به این بیماری مبتلا شده باشد؟ چه علادم دیگری در این فرد دیده اید؟ نظرات و تجربیات خود را در انتهای این صفحه در قسمت “ارسال نظر” با ما و سایر مخاطبان ستاره به اشتراک بگذارید.
برگرفته از: niddk.nih.gov
