انواع مفصل در بدن و میزان حرکت آنها در قسمت های مختلف بدن

یکی از فعالیت های علوم هشتم، تحقیق و جمع آوری اطلاعات درباره انواع مفصل در بدن و میزان حرکت آنها در قسمت های مختلف بدن است. در این مطلب توضیح مفصلی درباره مفصل های متحرک، نیمه متحرک و مفصل غیر متحرک یا ثابت داده شده است.

انواع مفصل علوم هشتم

ستاره | سرویس علوم – یکی از مباحث فصل پنجم کتاب علوم تجربی پایه هشتم یعنی فصل حس و حرکت، درباره مفصل ها است. در این مطلب درباره انواع مفصل در بدن و میزان حرکت آنها در قسمت های مختلف بدن اطلاعاتی گردآوری کرده ایم که برای تحقیق درباره این موضوع مناسب است. با ما همراه باشید.

 

انواع مفصل در بدن و میزان حرکت آنها در قسمت های مختلف بدن
انواع مفصل علوم هشتم

 

تعداد مفاصل بدن انسان

مجموعه تعداد انواع مفصل در بدن انسان ۳۶۰ عدد است.

قسمت بدن تعداد مفصل
جمجمه
۸۶
گلو و گردن
۶
قفسه سینه
۶۶
ستون فقرات و لگن
۷۶
دست‌ها و انگشت‌ها
۶۴
پاها و انگشت پاها
۶۲

 

انواع مفصل در بدن و میزان حرکت آنها در قسمت های مختلف بدن

مفصل محلی است که دو یا چند استخوان به هم می‌رسند. در واقع محل اتصال استخوان‌ها به همدیگر را مفصل می‌گویند. تعداد انواع مفصل در بدن انسان ۳۶۰ عدد است.  

مفصل ها  بر اساس ساختمان و نوع حرکت شان به سه نوع تقسیم می‌شوند:

  • مفصل متحرک (سینوویال)
  • مفصل نیمه متحرک (غضروفی)
  • مفصل ثابت یا غیر متحرک (رشته ای)

 

۱. مفصل متحرک

مفاصل متحرک رایج‌ترین نوع مفصل در بدن انسان هستند. این مفاصل دارای یک کپسول متحرک (با ساختار کلاژنی) در اطراف کل مفصل هستند. علاوه بر این کپسول، همگی یک غشای متحرک (در لایه داخلی کپسول) که مایع متحرک را محافظت می‌کند، دارند. همچنین نوعی غضروف شفاف در انتهای هر مفصل وجود دارد و از آن محافظت می‌کند. بعضی از مفصل‌های متحرک در جهت‌های مختلفی می‌چرخند؛ مانند مفصل بین بازو و شانه. بعضی از آنها فقط در یک جهت خاص حرکت می‌کنند؛ مثل آرنج.

 

انواع مفصل در بدن و میزان حرکت آنها در قسمت های مختلف بدن

 

به طور کلی ۶ نوع مفصل متحرک وجود دارد که بر اساس شکل مفصل و تحرک آن‌ها طبقه‌بندی می‌شوند. انواع مفصل متحرک عبارتند از:

  1. مفصل لولایی در آرنج و زانو وجود دارد و حرکات آن به صورت کشش، برآمدگی و فرورفتگی است.
  2. مفصل محوری در قسمت بالایی ستون فقرات وجود دارد و موجب حرکات گردن می‌شود. این حرکات به صورت چرخش یک استخوان حول دیگری است.
  3. مفصل گوی و کاسه در شانه و لگن وجود دارد. سر یک استخوان به شکل یک کره و دیگری به شکل کاسه است. این مفصل در همه جهات حرکت می‌کند.
  4. مفصل زینی شکل در استخوان‌های بین انگشت شست و مچ دست وجود دارد که در هم فرو می‌روند.
  5. مفصل لقمه‌ای در قسمت مچ دست وجود دارد. این مفصل به شکل بیضی و تخم مرغی شکل است و در حفره استخوان که به همین شکل است می‌چرخد.
  6. مفصل لغزنده در استخوانچه‌های مچ دست وجود دارد. در این محل استخوان‌ها به وسیله رباط‌های قوی به هم وصل شده اند و حرکت کمی دارند از این رو حرکت این مفصل به صورت لغزشی است.

 

انواع مفصل سینوویال

ساختار

مثال

نوع حرکت در مفصل

نوع مفصل

مفصل لولایی

مفصل لولایی

آرنج/ زانو

مفصل لولایی در زانو

کشش، فرورفتگی و برآمدگی

لولایی

مفصل محوری

مفصل محوری

قسمت بالای گردن

مفصل محوری در بالای گردن

چرخش یک استخوان حول دیگری

محوری

مفصل گوی و کاسه

مفصل گوی و کاسه

شانه / لگن

مفصل گوی و کاسه در لگن

فرورفتگی و برآمدگی / چرخش داخلی و خارجی

گوی و کاسه

مفصل زینی شکل

مفصل زینی شکل

مفصل بین انگشت شست و مچ دست

مفصل زینی شکل در انگشت‌ها

فرورفتگی و برآمدگی / چرخشی

زینی شکل

مفصل لقمه‌ای

مفصل لقمه‌ای

مفصل مچ دست

مفصل لقمه‌ای مچ دست

فرورفتگی و برآمدگی / چرخشی

 لقمه ای

مفصل لغزنده

مفصل لغزنده

مفاصل بین استخوانچه های مچ دست

مفاصل بین استخوانچه های مچ دست

حرکات لغزشی

لغزنده

 

۲. مفصل نیمه متحرک (غضروفی)

این مفاصل در جا‌هایی که اتصال بین مفاصل استخوانی که از غضروف درست شده اند، وجود دارند، مثلا مفصل بین دنده‌ها و مفصل بین مهره‌ها در ستون فقرات.
  • مفاصلی که با غضروف پوشیده شده اند موقتی هستند و فقط در کودکان تا پایان سن بلوغ وجود دارند. مثلا می‌توان به صفحات غضروفی شفاف در انتهای استخوان‌های دراز اشاره کرد.
  • مفاصلی که در آن‌ها غضروف‌های ترکیبی وجود دارد، مفاصل غضروفی دائمی هستند.

 

۳. مفصل ثابت و غیر متحرک (رشته‌ای)

این نوع مفصل تنها با یک رباط نگه داشته می‌شود. از نمونه‌های این نوع مفصل می‌توان به جمجمه، استخوان‌های زند زیرین (یکی از دو استخوان طویلی که در ساعد قرار دارد و مچ دست را به آرنج متصل می‌نماید و به بدن نزدیکتر است) و زند زبرین (استخوانی بلند در سمت خارجی ساعد که موازی زند زیرین بوده و مچ دست را به آرنج متصل می‌کند)، مفصل بین استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی و یا جایی که دندان‌ها به مفاصل استخوان وصل شده اند، اشاره کرد.

خوب است بدانید:

  • بیماری آرتروز زمانی رخ می‌دهد که غضروف یا سراستخوان در محل مفصل تخریب شده است.
  • در رفتگی یعنی استخوان از محل مفصل خارج شده است.
  • پیچ خوردگی زمانی است که مفصل در جهت خلاف حرکت خود حرکت کرده باشد.

 

بافت پیوندی محکمی که استخوان‌ها را در محل مفصل‌های متحرک به هم وصل می‌کند، رباط یا لیگامان نام دارد. شما می‌توانید درباره انواع رباط در مفصل ها نیز در ستاره مطالعه و تحقیق کنید.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید