ستاره | سرویس سلامت – بیماری تبخال یک بیماری مسری است و ویروس آن مثل ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا باید از شخص دیگری وارد بدن شود. یکی دیگر از راههای شایع انتقال تبخال استفاده از لوازم غذاخوری، تیغ یا حوله دیگران است. نکته اینجا است که حتی در زمانی که تبخال از آن حالت پر آب خارج شده و اصطلاحاً دلمه بسته، بازهم به شدت مسری است و میتواند باعث انتقال بیماری شود.
تبخال بینی چیست؟
تبخال بینی یکی از انواع تبخالها میباشد که موجب ایجاد زخم و تاول در اطراف بینی میگردد. عامل اصلی این تبخال به مانند انواع دیگر تبخالها ویروس هرپس (HSV) است. این ویروس معمولاً باعث ایجاد تبخالهایی در اطراف دهان و لب شده و به ندرت در داخل بینی یا اطراف آن خود را نشان میدهد. تبخالهای بینی جز دسته تبخالهایی کم خطر محسوب شده و بیشتر نشان دهنده وجود عفونت میباشند. اگر چه این نوع تبخال باعث ناراحتی و بد شکل شدن ظاهر افراد نیز میگردد.
عفونت برای تبخالهای بینی به دو دسته عفونتهای اولیه و عفونتهای مکرر تقسیم بندی میشود. بیشتر افرادی که در معرض ویروس هرپس قرار میگیرند دچار عفونت گشته و در تعداد کمی این ویروس منجر به زخم میگردد.
- در عفونت اولیه تبخالهای بینی بین دو تا ۲۰ روز پس از تماس با فرد آلوده خود را نشان داده و به مدت یک هفته تا ده روز ماندگاری دارد. بعد از رفع علائم بیماری تبخال اولیه (یا به عبارت صحیح تر عفونت هرپس اولیه)، ویروس تبخال در بدن باقی مانده و به طرف عقدههای عصبی حرکت میکند.
- ویروس در سلولهای عصبی مستقر شده و اگر شرایط مناسب شود مجدداً فعالیت خود را این بار به شکلی خفیف تر از حالت اولیه ادامه میدهد. از اینجا به بعد است که زخم تبخال معروف بروز میکند. اغلب افراد به دنبال ضعف سیستم ایمنی دچار تبخال عود کننده میشوند. عواملی مثل تب، قاعدگی، استرسهای روحی و جسمی، خستگی و قرارگیری بیش از حد در معرض نور آفتاب همه میتوانند باعث عود تبخال شوند.
آیا تبخال خطرناک است؟
کسانی که به هر دلیلی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند (مثل مبتلایان به ایدز، بیماریهای خونی، بیمارانی که داروهای شیمی درمانی مصرف میکنند، مصرف کنندگان داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی، کسانی که مدت طولانی است کورتون دریافت میکنند) بهتر است هنگام ابتلا به تبخال به پزشک مراجعه کنند چون این احتمال وجود دارد که ویروس ارگانهای حیاتی بدن از قبیل ریه، کبد و مغز را درگیر کند. عفونت این اعضای بدن با ویروس تبخال میتواند مرگبار باشد.
درمان تبخال بینی با پماد تبخال
محققان توانستند با استفاده از برگهای درخت زیتون، نوعی پماد را برای درمان تبخال های نوع «یک و دو» عرضه کنند که این دارو با عنوان «زیتونکس» نامگذاری شده است. این پژوهشگران خاصیت ضد التهابی و بی حس کنندگی را از خواص برگ زیتون دانستند و اعلام کردند برگ زیتون دارای خاصیت ضد ویروسی است که این خاصیت منجر به تحقیق و تولید در زمینه پمادی برای درمان تبخال شد.
لازم به ذکر است استفاده از پماد تبخال در مراحل اولیه بیماری اثرات درمانی بیشتری دارد. از این دارو همچنین میتوان برای کاهش التهاب ناشی از گزش حشرات استفاده شود. زیتون حاوی آنتی اکسیدانهای بسیار قوی است. آنتی اکسیدان برای حفظ سلامتی انسان مفید است و با دریافت رادیکالهای آزاد موجب میشود تا به بدن آسیبی وارد نشود.
پزشکان اغلب برای خشک نمودن تبخال ژل “بنزوئیل پروکسید ” را نیز تجویز میکنند که میتوان روزی سه بار از آن استفاده کرد.
آسیکلوویر دارویی ضد ویروس هرپس سیمپلکس و واریسلازوستر است. به عبارت دیگر، از این دارو برای درمان تبخال و زونا استفاده میشود. پماد آسیکلوویر، قرص و همچنین آمپول آن در داروخانههای کشور موجود است. اگر جایی نام داروی زوویراکس را شنیدید، بدانید که همان آسیکلوویر است. پماد آسیکلوویر در دسته دارویی ضدویروسهای موضعی قرار دارد و قرصهای آن نیز ضدویروس به شمار میرود. شیوه ساز و کار آسیکلوویر در بدن، اختلال در همانندسازی دی ان ای ویروس است.
این دارو پس از ورود به سلول، به ماده فعال آسیکلوویر تریفسفات تبدیل میشود که این ماده موجب مهار عملکرد دی ان ای پلیمراز میشود. از پماد آسیکلوویر اغلب در هرپس سیمپلکسجلدی، مخاطی ساده و همچنین در افرادی که گرفتاری سیستم ایمنی و هرپس ناحیه تناسلی دارند، استفاده میشود و قرصهای آن نیز در هرپس سیمپلکس و زونا کاربرد دارد. پماد آسیکلوویر به صورت موضعی برای تمام ضایعات یاد شده کاربرد دارد و هر سه ساعت در زمان بیداری و شش بار در روز به مدت یک هفته استفاده میشود.