بید با نام علمی (Tineola bisselliella) حشرهای از شاخه بندپایان و از راسته پروانهها و شاپرکها است که جنس ماده آن در طول ۲ تا ۳ هفته از عمر خود میتواند در حدود ۱۰۰ تخم در محل تاخوردگیهای فرش یا سایر منسوجات با الیاف پشم و پنبه و ابریشم بگذارد.
تخمهای این پروانه در یکی از مراحل عمر خود بهصورت «لارو» هستند. لاروها از پروتئین موجود در پشم تغذیه میکنند و پس از تنیدن تار بر روی پشم و حفر دالانهایی در داخل الیاف به آن آسیب میرسانند. لاروها پس از تبدیل شدن به بید، مجدداً تخم گذاری میکنند. اتاق بدون نور و هوای نمناک، محیط مناسبی برای زندگی این حشره خواهد بود. این حشرها همانند موریانه ها که به منسوجات چوبی آسیب وارد میکنند، معمولاً به آرامی وارد محل زندگی میشوند و غذای خود را از الیاف پشمی تهیه میکنند. یک حشره بید میتواند در طول زندگی خود پس از چهل نسل، در حدود ۴۲ کیلوگرم پشم را از بین ببرد.
در ادامه این مقاله شما را با جزئیات کاملی درباره این حشره آشنا خواهیم کرد.
مشخصات ظاهری بید
معمولاً حشره بید به شکل پروانهای با دو بال دیده میشود. این حشره دارای دو چشم مرکب بزرگ است و اندازه و رنگ آن (که عموما به رنگ زرد هستند) به نوع آن بستگی دارد. طول بدن این حشرهها معمولاً ۱۲-۹ میلیمتر است و امکان دارد بزرگ یا حتی بسیار کوچک باشند. برخی از آنها در رنگهای روشن و براق و برخی در رنگهای تیره و مشکی دیده میشوند.
طول بالهای این حشره معمولاً ۲.۵ تا ۳ سانتیمتر است و بالهای آن دارای سایههایی از رنگ خاکستری، قهوهای و یا آجری رنگ هستند.
انواع حشره بید
بیدها انواع مختلفی دارند که از نظر ظاهری و خصوصیات کاملاً متفاوت هستند. اما دو گونه بیشتر در خانهها یافت میشوند:
۱. بید الیاف و منسوجات
منبع اصلی غذای این نوع بیدها الیاف و منسوجات به ویژه الیاف طبیعی است. از این رو بید فرش و لباس به دلیل تهیه این منسوجات از انواع پشم، پنبه و ابریشم در بین اقلام الیافی، بیشتر رایج است. بیدها معمولاً در میان پرز و پشم فرش و بین لباسها تخم میگذارند. یکی از نشانههای وجود حشرات بید در لباس و فرش خانه، سوراخهای ریز و درشت روی آنها است.
از دیگر بیدهای این گروه میتوان بیدهای رختخواب را نیز نام برد. معمولاً این حشرات در میان بالشها و تشکها لانه میکنند و از پشم و پنبه موجود در آنها تغذیه میکنند. پس از مدتی نیز در میان پشم تشک تخم میگذارند.
۲. بید مواد غذایی
منبع غذایی این نوع بید، بیشتر از غذاهای خشک مانند غلات، حبوبات، مغزها، آرد، ادویهجات، شکلات و سایر غذاهای خشک است. از طرفی محل تغذیه، رشد و تولید مثل آنها نزدیک محل تغذیه آنهاست. یکی از دلایل وجود بیدهای مواد غذایی در خانه دیدن موجودات کرم مانندی است که در کشوهای آشپزخانه یافت میشوند. این حشره یک آفت خطرناک محسوب میشود که باید سریعاً از خانه حذف شود.
در مورد بید حبوبات باید کمی دقت کنید. این حشره بیشتر در میان برنج، آرد، غلات و حبوبات زندگی میکند. آنها توانایی زندگی برای حدود یک سال یا بیشتر را دارند. تخمهای این نوع بید بیشتر در ظروف پلاستیکی حاوی حبوبات و غلات مشاهده میشود.
روشهای از بین بردن بید در خانه
۱. استفاده از تله بید
برای از بین بردن این حشره، تله بید اولین چیزی است که باید امتحان کنید. این تلهها برای دو منظور استفاده میشوند: برای کشتن بیدها و ارزیابی اینکه آیا آلودگی به بید هنوز ادامه دارد یا خیر. تلههای بید اشکال مختلفی دارند، اما در همه آنها از هورمون فرومون استفاده میشود. این هورمون توسط پروانههای ماده برای جفتگیری ترشح میشود و پروانههای نر جذب آن میشوند.
این تلهها را میتوان در کمد یا هر جایی که بیدها پخش شدهاند آویزان کرد. تلهها به راحتی صدها پروانه را به خود جذب میکنند و زمانی که هیچ بید دیگری در آنها گیر نمیافتد، متوجه میشوید که کاملاً از شر این آفت خلاص شدهاید.
۲. جارو برقی
جارو کردن خانه با قدرت بالا و مکرر میتواند کمک زیادی به خلاص شدن از شر بید، لارو و تخمهای موجود در فرش کند. اگرچه به طور کامل از بین نمیروند، اما جمعیت آنها را با این روش تحت کنترل قرار میدهیم.
۳. سشوار
تخمها و لاروهای این آفات به دمای بالا حساساند. دمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد ممکن است آنها را از بین ببرد. این عملیات حرارتی هم پروانهها و هم تخمهای آنها را میکشد. استفاده از سشوار روشی هدفمند برای اعمال گرما به لباسهای آلوده است.
۴. قرصهای نفتالین
گلولههای نفتالین بهترین دافع بید است. این قرصها حاوی یک حشرهکش سمی به نام نفتالین هستند که به طور مؤثری بیدها را از بین میبرد. میتوان دو گلوله نفتالین را در یک کیسه نخی کوچک بریزید و در گوشهای از کمد قرار دهید. بوی تند آنها باعث مرگ بیدها میشود. توپهای بید فقط در فضاهای بسته مانند کمد یا قفسههای بسته که هوا به درستی در آنها جریان ندارد به طور مؤثر عمل میکنند.
۵. چوب سدر
این حشرات موذی از چوب سدر متنفرند. این چوب دافع طبیعی حشرات است. برای جلوگیری از آلودگی بید، کیسهای از تکههای چوب سدر تازه را در کمد نگه دارید و به این ترتیب از لباسهای داخل آن محافظت کنید.
۶. کیسههای حاوی گیاهان دارویی
اسطوخودوس یک دافع حشرات طبیعی است. گیاهان دیگری مانند آویشن و رزماری نیز همین کار را میکنند. برای این کار میتوانید رزماری، اسطوخودوس و آویشن را در کیسههای پارچهای کوچک بریزید و در مکانهایی که مستعد ابتلا به شیوع بید هستند قرار دهید.
۷. اسپری ضد بید
از روغنهای معطر نیز میتوان برای از بین بردن بید استفاده نمود. به طوری که با افزودن چند قطره از ماده دافع حشرات اسطوخودوس به مقداری آب، میتوان یک اسپری ضد بید درست کرد. مخلوط را در یک بطری اسپری بریزید و با اسپری یک لایه نازک روی کمد لباس و خود لباسها بپاشید. روغنهای معطر دیگری نیز وجود دارد که میتوانید آنها را امتحان کنید. استفاده از روغن نعناع فلفلی برای دفع بید یکی دیگر از راههای طبیعی و مؤثر برای از بین بردن این آفت است.
۸. کیسه میخک
عطر میخک برای بیدها غیرقابل تحمل است و نمیتوانند “اژنول” موجود در آن را تحمل کنند. این ماده یک حشرهکش طبیعی در میخک و روغنهای معطر است. برای از بین بردن بید لباس، مقداری میخک را در یک دستمال کاغذی یا تکه پارچه بگذارید و آن را در کمد یا محفظه شیوع بید قرار دهید. راه دیگر برای از بین بردن بید این است که میتوانید رزماری، میخک، آویشن، نعناع و جینسینگ را با هم مخلوط کرده و سپس از مخلوط به دست آمده به عنوان دافع بید و آفات استفاده کنید.
۹. برگ بو
برگ بو، بوی تندی دارد که بیدها از آن متنفرند. میتوانید برگهای معطر خشک شده را به گیاه آپارتمانی خود اضافه کنید تا بید را به طور کلی از بین ببرید.
۱۰. چریش
چریش یک ماده عالی برای دفع و از بین بردن بید است. میتوانید برگهای تازه آن را در گوشهای از قفسه آشپزخانه نگهداری کنید تا بیدها از بین بروند. از طرف دیگر میتوانید پنبهای را به روغن چریش آغشته کنید و روی قفسه بگذارید. برای کمد لباس، به سادگی مقداری پودر چریش خشک را آن پخش نمایید.
۱۱. سرکه
سرکه سفید را میتوانید با آب مقطر مخلوط کرده و از مخلوط حاصل به عنوان اسپری مبارزه با آفات، برای جلوگیری از پخش شدن بید استفاده کنید. با این حال استفاده از سرکه سیب در نواحی خاصی ممکن است باعث ایجاد لکه شود، بنابراین در آشپزخانه یا روی لباسهای ظریف با احتیاط از آن استفاده کنید.
همچنین میتوانید از مخلوط ۱ فنجان ملاس و ۲ فنجان سرکه استفاده کنید. بوی سرکه بید را جذب میکند و به راحتی در این ترکیب چسبنده گیر میکند.
۱۲. چوب دارچین
به سادگی مقداری دارچین را در کمد لباس، کابینت و چمدان بریزید تا از گسترش بید جلوگیری کنید. متأسفانه عطر دارچین میتواند برای مدت طولانی روی لباس بماند، پس آنها را داخل دستمال کاغذی قرار دهید. پس از خلاص شدن از شر بیدها و آفات سعی کنید به طور مرتب خانه را با صابونهای ملایم، اسپریهای روغن معطر مختلف یا سرکه ضدعفونی کنید تا مطمئن شوید که دوباره برنمیگردند.
سخن پایانی
حشره بید پروانههای کوچکی هستند که در قسمتهای مختلفی از خانه میتوانند تخمگذاری کنند. به طور معمول دو نوع بید در خانه یافت میشود، یکی بید مواد غذایی و دیگری بید الیاف و منسوجات که باید به طور کامل از بین برود. زیرا این حشرات به عنوان آفت شناخته میشوند و میتوانند به فرش، البسه و رختخوابها آسیب برسانند و مواد غذایی خشک را نیز از بین ببرند. برای از بین بردن این آفات روشهای بسیاری وجود دارد که میتوان به راحتی در خانه از آنها استفاده نمود.