نویسنده: سمیرا رمضانی
بروزرسانی: 17 مرداد 1401
حلوا یکی از قدیمی‌ترین و لذیذترین دسرهای سنتی ایرانی است که در مراسم مذهبی و ماه مبارک رمضان بیشتر از همیشه مورد استفاده قرار می‌گیرد. حلوا انواع مختلفی مانند حلوا زعفرانی، حلوا سه آرد، حلوا کاسه‌ای شیرازی، حلوا شکری، حلوای هویج، حلوای گردویی و دو رنگ دارد. اما حلوا زعفرانی از پرطرفدارترین حلواهاست، زیرا آماده کردن آن زیاد طول نمی‌کشد و طعمی بسیار مجلسی و عالی دارد. با ما همراه باشید تا طرز تهیه حلوا زعفرانی و خوشمزه را آموزش ببینید.
طرز تهیه حلوا زعفرانی با دستوری آسان
| مواد لازم برای تهیه شربت حلوا | |
| شکر | ۱/۵ لیوان |
| آب | ۲/۵ لیوان |
| گلاب | یک چهارم لیوان |
| زعفران دم کرده و پودر هل | به مقدار لازم |
| مواد لازم برای تهیه حلوا | |
| آرد | ۲ لیوان |
| روغن مایع | نصف لیوان |
| روغن نیمه جامد یا کره | نصف لیوان |
دستور تهیه:
۱. برای شروع باید اول شربت را درست کنید. ابتدا آب و شکر را داخل ظرفی مخلوط کرده و روی حرارت قرار دهید.
۲. وقتی شربت شفاف شده و جوشید زعفران دم کرده و گلاب (می‌توانید به جای گلاب آب اضافه کنید) را به آن اضافه کنید و حرارت را خاموش کنید.
زعفران دم کرده: ابتدا مقداری زعفران را درون ظرفی ریخته و آب جوش را به آن اضافه کنید. سپس روی حرارت سماور یا بخار آب گذاشته تا زعفران دم بکشد.
۳. می‌توانید کمی پودر هل نیز به این ترکیب اضافه کنید.
۴. پس از درست کردن شربت نوبت به حلوا می‌رسد. باید آرد را الک کرده و روی حرارت ملایم قرار دهید.
۵. آرد را تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند و بوی خامی آن از بین برود.
👩🍳 نکته: توجه داشته باشید که حرارت بالا آرد را می‌سوزاند؛ پس برای این کار حوصله به خرج داده و با حرارت کم آن را تفت دهید.
۶. پس از تفت دادن آرد، بار دیگر آرد را الک کنید. سپس مجددا آرد را در تابه روی حرارت قرار دهید.
۷. این بار تمام روغن‌های نام برده را نیز اضافه کنید. می‌توانید به جای روغن نیمه جامد از کره استفاده کنید.
۸. همانطور که در حال تفت دادن هستید، با مشاهده تغییر رنگ (نزدیک به نسکافه‌ای) شربتی را که درست کردید اضافه کنید.
۹. شربت را باید در چند نوبت و به آرامی به حلوا اضافه کنید.
۱۰. تفت دادن و هم زدن را قطع نکنید. به خوبی هم بزنید تا شربت کاملا جذاب مواد شده و بعد اگر چیزی از شربت مانده اضافه کنید.
👩🍳 نکته: شربت را با دمای گرم به حلوا اضافه کنید و وقتی نصف شربت را اضافه کردید، حلوا را بچشید و از شیرینی آن مطلع شوید. تا جایی که به شیرینی دلخواه رسیدید شربت را اضافه کنید.
۱۱. اضافه کردن شربت به حلوا باید حدود ۸ الی ۱۰ دقیقه طول بکشد و نباید عجله کنید.
۱۲. بعد از اینکه خوب سفت شد از روی حرارت بردارید. در این مرحله باید ظرف را برداشته با ضربه‌های محکم حلوا را به سمت چپ و راست حرکت دهید تا از ظرف جدا شده و به صورت یکپارچه به هم بچسبد.
۱۳. در آخر حلوا را درون یخچال به مدت ۲ الی ۳ ساعت قرار داده و سپس میل کنید. (یا به صورت گرم میل کنید.)
👩🍳 نکته: می‌توانید حلوا را به همین شکل در ظرفی ریخته و تنها روی آن را تزیین کنید و یا قالب‌های کوچکی را کمی با روغن مایع چرب کرده و حلوای زعفرانی را داخل آن‌ها بریزید. همچنین می‌توانید از قیف یا ماسوره نیز استفاده کنید.
۱۴. حلوای زعفرانی را می‌توانید با نان معمولی یا نان تارت نیز سرو کنید.
۱۵. برای تزیین می‌توانید از خلال بادام و خلال مغز پسته و یا پوره خلال بادام و مغز پسته و پودر نارگیل استفاده کنید.
توجه داشته باشید: اگر به دلیل اضافه کردن بیش از حد روغن حلوا شل شده است، مقداری آرد را تفت داده و به آن اضافه کرده تا از این حالت در آید.
طرز تهیه حلوای زعفرانی مجلسی و لطیف
این حلوا در مراسم‌های مختلف طرفداران مخصوص خود را دارد و در ماه مبارک رمضان نیز می‌تواند زینت بخش سفره‌های افطار شما باشد و کالری و انرژی از دست رفته شما را تامین کند.
| مواد لازم برای تهیه شربت | |
| شکر | ۲/۳ فنجان |
| آب | ۱/۲ فنجان |
| زعفران ساییده | ۱/۴ قاشق چایخوری |
| گلاب | ۲ قاشق غذاخوری |
دستور تهیه:
- شکر و آب را در قابلمه ریخته و روی حرارت متوسط قرار دهید تا شکر در آب حل شود و محلول آب و شکر به جوش آید. همین که محلول به جوش آمد زعفران را به آن اضافه کرده و هم بزنید سپس از روی حرارت بردارید.
- گلاب را اضافه کنید و هم بزنید. محلول را کنار بگذارید تا از داغی بیفتد و ولرم شود. به هیچ وجه اجازه ندهید شربت بجوشد.
| مواد لازم برای تهیه پایه حلوای زعفرانی | |
| آرد برنج | ۱ فنجان |
| کره | ۷۷ گرم |
| پودر هل | ۱/۲ قاشق چایخوری |
| خلال پسته و برگ گل سرخ برای تزیین روی حلوا | به میزان لازم |
دستور تهیه:
- آرد برنج را در یک تابه نچسب به قطر ۲۰ سانتی‌متر بریزید و حدود ۱۰-۸ دقیقه روی حرارت متوسط تفت دهید. هنگام تفت دادن آرد برنج، آن را مرتب با قاشق چوبی هم بزنید که نسوزد. تا زمانی به تفت دادن آرد ادامه دهید که بو داده شود، ولی مواظب باشید آرد تغییر رنگ ندهد.
- کره و پودر هل را به آرد اضافه کنید و به هم زدن آرد روی حرارت متوسط ادامه دهید تا کره کاملا ذوب شده و با آرد مخلوط شود.
- آرد و کره را مخلوط کنید تا یکدست شوند و بافتی مانند خمیر پیدا کنند.
- تکه کوچکی از خمیر را در شربت ولرم بیندازید اگر صدای “جلز ولز” ایجاد شد، حرارت خمیر برای مخلوط شدن با شربت مناسب است. در این هنگام همه شربت را روی مخلوط آرد و کره بریزید و با قاشق چوبی شروع به هم زدن مخلوط روی حرارت متوسط کنید تا مواد کاملا مخلوط شوند.
- به هم زدن ادامه دهید تا مواد کاملا یکدست شده و به شکل خمیر درآیند.
- حرارت را خاموش کرده و به هم زدن حلوای زعفرانی ادامه دهید تا حلوا کاملا از دیواره‌ها و کف تابه جدا شود.
- حلوا را در ظرفی ریخته و اجازه دهید ۱۵ دقیقه در دمای محیط خنک شود. سپس حلوای زعفرانی را در ظرف سرو بریزید و روی آن را با پشت قاشق صاف کنید. سپس با لبه‌های قاشق روی آن طرح‌هایی به سلیقه خود ایجاد کنید. روی حلوا را با خلال پسته یا برگ گل سرخ تزیین کنید.
- حلوا را پس از نهار یا شام با یک فنجان چای میل کنید.
👩🍳 نکته: برای تهیه پودر هل، پوسته آن را جدا نکنید بلکه دانه هل را همراه با پوسته بکوبید یا در آسیاب کوچک پودر کنید.
نکاتی که در هنگام پخت حلوا باید به آن توجه داشت
- بهترین آرد مورد استفاده در تهیه حلوا آرد گندم، آرد سنگک، آرد‌های غنی شده و آرد سبوس‌دار می‌باشند و در صورت استفاده از این آردها، حلوای مغذی‌تری بدست خواهد آمد. نکته قابل توجه این است که این آردها نسبت به آرد سفید زمان بیشتری برای تفت‌دادن احتیاج دارند و رنگ آرد سفید به مراتب زیبا‌تر خواهد بود و دارای بافت لطیف‌تری می‌باشد. همچنین آرد برنج و آرد نخودچی هم در تهیه حلوا های مختلف استفاده می‌شوند.
- برای تهیه حلوای روشن‌تر می‌توانید زمان تفت‌دادن آرد را کمتر کنید و از مقدار زعفران بیشتری در تهیه حلوا استفاده کنید.
- برای اطمینان از گلوله نشدن حلوا، آرد را یک مرتبه قبل از تفت دادن آرد و یک مرتبه بعد از تفت دادن، الک کنید.
- بهتر آن است که آرد را به تنهایی تفت دهید و سپس به آن روغن را اضافه کنید، در این صورت تغییر رنگ آرد محسوس‌تر است. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که پس از افزودن روغن، آرد همچنان تفت داده می‌شود و زیاد تفت دادن آرد باعث تیره شدن رنگ حلوا می‌شود. برای جلوگیری از تیره شدن رنگ حلوا می‌بایست ابتدا یک قاشق از آرد را با کمی روغن مخلوط کنید. با این روش تشخیص رنگ حلوا آسان‌تر می‌شود. توصیه ستاره به شما این است که مدت زمان تفت دادن آرد را کاهش دهید و اگر تمایل به تیره‌تر شدن حلوا داشتید بعد از افزودن روغن حلوا را با روغن بیشتری تفت دهید.
- نکته دیگر در مورد میزان شیرینی این دسر محبوب است. زمانی که حلوا هنوز داغ است شیرینی آن بیشتر به نظر می‌رسد. همچنین بهترین روش برای افزودن شیرینی به حلوا، درست کردن شهد است و بهتر است از اضافه کردن شکر به تنهایی بپرهیزید.
- بهترین راه برای اضافه‌کردن زعفران و گلاب به حلوا این است که به شهد اضافه شوند. اگر میزان شهد کم باشد، حلوا بافت منسجمی پیدا نخواهد کرد. نکته مهم در مورد شهد این است که شهد باید با دمای گرم به حلوا اضافه شود. اگر شهد سرد باشد مخلوط‌کردن حلوا سخت می‌شود و انسجام کافی میسر نمی‌گردد.
- برای تهیه شهد نیازی به قوام آمدن شهد نیست، حل شدن شکر در آب به تنهایی کفایت می‌کند.
- اگر شهد را بیش از اندازه به حلوا اضافه کردید و حلوا شل شد، بهتر است حلوا را مجددا روی حرارت ملایم قرار دهید تا آب اضافی آن تبخیر شود.
- اگر شل بودن حلوا به دلیل اضافه‌کردن بیش از اندازه روغن بود، توصیه ستاره به شما این است که مقدار دیگری آرد اضافه کرده و آن را با حلوا تفت دهید.
- بهتر است از قاشق چوبی برای هم زدن آرد و شربت استفاده كنيد.
- استفاده مناسب از میزان روغن و کره ارتباط مستقیمی با کیفیت حلوا دارد. اگر بیش از اندازه از روغن استفاده کنید، روغن می‌بندد و کمتر از معمول استفاده کردن از روغن موجب ترک خوردن حلوا می‌شود.
- روغن جامد به خوب سرخ شدن آرد و پوک شدن آن کمک می‌کند. كره طعم مطلوبی به حلوا می‌دهد و روغن مايع برای براق شدن حلوا استفاده مي‌شود.
- برای تهیه حلوا به خصوص در فصل سرد روغن جامد به تنهايی گزینه مناسبی نمی‌باشد، چون استفاده از روغن جامد باعث سفت شدن حلوا و ظاهر و مزه بد آن خواهد شد.
- برای تهیه حلوا برای صد نفر، از ۱۰ پیمانه آرد استفاده نمایید.
- نکته آخر این که، برای تزیین حلوا، اجازه دهید حلوا کمی خنک شود چراکه حلوای گرم به خوبی فرم نخواهد گرفت.
تیره شدن رنگ حلوا؛ برای تیره‌تر کردن رنگ حلوا چه کنیم؟
برای تیره شدن رنگ حلوا آرد باید در زمان تفت دادن تغییر رنگ دهد، اما این به این معنا نیست که حرارت را زیاد کنید، بلکه باید با حرارت کم صبر کنید تا این اتفاق بیافتد. یا اینکه از پودر کاکائو استفاده کنید.
تزیین حلوای مجلسی و زعفرانی
برای تزیین حلوا، بادام پرک شده و یا خلال شده، خلال یا پودر پسته، گردو خرد شده، پودر نارگیل و یا گلبرگ گل گزینه‌های مناسبی می‌باشند.
در زیر با نمونه‌هایی از تزیین حلوا آشنا خواهید شد:
حرف آخر
امروزه بسیاری از دسر‌ها مانند کیک و کاپ کیک شکلاتی هم در منزل تهیه می‌شوند و هم در قنادی‌ها به فروش می‌رسند، ولی دسر‌هایی مانند حلوای زعفرانی که با ساده‌ترین مواد و به راحتی در خانه قابل تهیه هستند در فروشگاه‌ها موجود نیستند. هرچند شیرینی‌های غربی و اروپایی با تنوع بالایی در ایران وجود دارند و مردم از خوردن آن لذت می‌برند، ولی جای دسر‌هایی مانند حلوای زعفرانی روی میز میهمانی‌ها و دورهمی‌های بزرگ خالی است.
حلوا در هر کشوری با افزودن ترکیبات خاصی به روشی متفاوت تهیه می‌شود؛ بنابراین شما ممکن است تعداد زیادی از روش‌ها و تکنیک‌های تهیه حلوا در کشور‌های دیگر را در اختیار داشته باشید. مثلا در ایران برای تهیه حلوا ارده از مخلوط تفاله کنجد با شکر و پسته استفاده می‌شود. حلوا با آرد ذرت که در تهیه آن آرد ذرت به کار می رود و حلوا سه آرد که با آرد گندم، آرد برنج و آرد ذرت درست می شود.
امیدواریم از مطلب طرز تهیه حلوا زعفرانی لذت برده باشید و بتوانید به راحتی در خانه آن را درست کنید. برای درست کردن حلوای زعفرانی می‌توانید از آرد برنج و آرد سنگگ هم استفاده کنید؛ تنها فرقش این است که رنگ حلوا با آرد سنگگ تیره‌تر و با آرد برنج روشن‌تر و چسبندگی کمتری دارد.
به شما پیشنهاد می‌کنیم اگر به دنبال دستور دسرهای مقوی و سنتی هستید مطلب “طرز تهیه دسر ماه رمضان به ۹ روش ساده، خوشمزه و انرژی‌زا“،” حلوای رولتی در نان میکادو “و “رنگینک مجلسی“را نیز در ستاره بخوانید.
