گاهی اوقات ما در ابتدای مسیر خودیاری و خودسازی درجا میزنیم و هیچ حرکت رو به جلویی نداریم، دلیل این موضوع این است که وقتی ایده خودسازی در ذهن ما شکل میگیرد، اطرافمان را پر از کتابهای “چگونه زندگیتان را تغییر دهید” میکنیم و به طور وسواس گونهای از کتابی به کتاب بعدی میرویم تا بیشتر بدانیم ولی هیچ یک از دانستههایمان به وادی عمل در نمیآیند و فقط مشغول خواندن آنها میشویم.
یکی از راه حلهای رهایی از این چرخه بیهوده انتخاب کتابهای درست است، در ادامه به معرفی یکی از همین کتابها، یعنی کتاب عادت های اتمی میپردازیم، همراه ما باشید.
کتاب عادت های اتمی
در کتاب عادت های اتمی میخوانیم که عادتها ۴۰ درصد رفتارهای روزانه ما را تشکیل میدهند. بنابراین نقش به سزایی در ساختار کلی شخصیت و زندگیمان دارند. از طرف دیگر میدانیم هر ماده از تعداد زیادی اتم تشکیل شده و با تغییر اتمها مواد تغییر خواهند کرد. از کنار هم قرار دادن این دو نکته میتوان دریافت که چرا در عنوان از واژه اتم استفاده شدهاست. در واقع عبارت عادتهای اتمی به ما این پیام را انتقال میدهد که ما از عادتهایمان تشکیل شدهایم و با تغییر عادتهای کوچکی که داریم و خرده عادتهای روزانهمان، میتوانیم به طور کلی رفتارها، ساختارها و حتی روند زندگیمان را دست خوش دگرگونی قرار دهیم.
هنگامی که از خرده عادتهای روزانهمان شروع کنیم، شکستن و تغییر دادنشان به مراتب آسانتر از عادتهای اساسیمان هست و دیرتر از راهی که شروع کردهایم احساس خستگی میکنیم، بنابراین بیشتر در مسیرمان میمانیم و با انگیزه ادامه میدهیم. اگر برای شروع مردد هستید میتوانید برای اطمینان از توانمندیهای خودتان از مطلب ۵ قدم برای شکستن یک عادت بد استفاده کنید. همچنین برای تغییر عادات عاطفی خود میتوانید از مقاله تغییر عادات عاطفی منفی با راهکارهای ساده اما معجزه گر بهره ببرید.
معرفی اجمالی کتاب
کتاب عادت های اتمی نوشته جیمز کلیر، نخستین بار سال ۲۰۱۸ به چاپ رسید. جیمز کلیر در این کتاب با استناد به استدلالها و مثالهای واقعی از تحقیقات خود در زمینههای متعدد مانند ورزش، هنر، علم، تجارت و تاریخ، سعی بر قانع کردن خواننده دارد. مطالب نویسنده از آن جهت کاربردی است که قواعد را در قالب چارچوبهایی شامل مثالها و زندگیهای تامل برانگیز، ارائه میدهد. به همین دلیل مخاطب با نویسنده ارتباط برقرار میکند و درک مطالب و قانونها برای او آسان میشود.
در کتاب عادت های اتمی نویسنده، هر عادت را متشکل از سه لایه معرفی میکند. به عبارت دیگر برای شکستن و تغییر هر عادت سه مرحله وجود دارد؛
-
تغییر نتایج: نتایجی مانند کاهش وزن، دویدن مسافت ۵ کیلومتر.
-
تغییر فرآیند: روندهایی که به افراد برای رسیدن به اهدف کمک میکنند.
-
تغییر هویت: باورهایی که موجب عمل میشوند.
کلیر بیان میکند که عموم مردم برای تغییر عادتها از تغییر نتیجه شروع میکنند، یعنی به طور سیستمی با قدم آخر آغاز میکنند و به همین جهت با شکست مواجه میشوند. ایده او این است که ابتدا باید با تغییر هویت شروع کنیم، یعنی مهم نیست که مردم به چه چیزی میخواهند برسند، بلکه مهم این است که به چه کسی میخواهند تبدیل شوند. نویسنده معتقد است که اگر یک نفر بر هویت مد نظرش تمرکز کند، رفتارها و اعمالی انجام میدهد که مطابق با آن هویت عمل میکند. برای مثال؛ هدف دویدن ۵ کیلومتر نیست، بلکه هدف اصلی دونده شدن است. زمانی که تمرکز بر تغییر هویت باشد، تغییرات در فرآیند و رفتار شکل میگیرند و درنهایت منجر به تغییر و دستیابی به نتایج نهایی میشود.
در کتاب عادتهای اتمی، نویسنده چارچوبی برای شکل گیری عادات مورد نظر ارائه میکند:
-
نشانهها: محرکها و نشانهها در محیط؛ شما باید آن را آشکار کنید.
-
اشتیاق: انگیزههای دنبال کردن؛ شما باید عادتها را جذاب کنید.
-
ساده سازی: اقداماتی که انجام میدهیم؛ عادتها باید برای شروع کمی آسان و سپس به تدریج سخت شوند. آسان کردن به معنای کارهای آسان نیست، بلکه به معنای حذف همه اصطکاکهایی است که مانع انجام کارها میشوند.
-
پاداش: بازخورد رضایت از اشتیاقها؛ عادات باید رضایت بخش شوند.
در ادامه جمیز کلیر، برای هر یک از عناصر فوق که در چارچوب قرار دارند، توصیههای عملی دارد و به خواننده میگوید که با تغییر چه چیزهایی میتوان حضور عناصر را موثرتر کرد.
آنچه به جذابیت کتاب عادتهای اتمی میافزاید این است که به «چگونگی» ایجاد عادتها اهمیت زیادی میدهد و حتی در رابطه با چگونگی تدوین و تنظیم اهداف (یا بهتر بگوییم سیستمها) راه کار میدهد. در واقع، نویسنده ایده تغییر اهداف را بی اعتبار میکند و بیشتر روی تغییر سیستمها تمرکز میکند.
درباره جیمز کلیر نویسنده کتاب
جیمز کلیر یکی از بهترین نویسندگان و سخنرانان آمریکایی است که روی عادتها، تصمیم گیری و بهبود تمرکز دارد. او نویسنده کتاب عادتهای اتمی، شماره ۱ پرفروش نیویورک تایمز، است. این کتاب بیش از ۵ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته است و به بیش از ۵۰ زبان ترجمه شده است.
کلیر سخنران دائم در ۵۰۰ کمپانی ثروت است، همچنین سخنرانیهای او در مجلاتی مانند تایم، نیویورک تایمز و وال استریت ژورنال به نمایش درآمده است. خبرنامه محبوب “۳-۲-۱” او هر هفته برای بیش از ۱ میلیون مشترک ارسال میشود. او در این خبرنامه داستانهایی از زندگی خودش و نخبههای ورزشی، هنری و تجاری مینویسد و بیان میکند که چگونه با تغییر عادتها توانستهاند زندگیشان را متحول کنند.
کتاب عادتهای اتمی یا «Atomic Habits» یکی از آثار فوقالعاده او است که به بررسی دو هدف میپردازد. اول اینکه چگونه عادتهای خوب را در خود ایجاد کنیم و دوم اینکه چطور عادتهای بد در خود به طور کلی ریشهکن کنیم.
بهترین ترجمه کتاب عادت های اتمی
کتاب عادت های اتمی به دلیل اینکه در حوزه توسعه فردی و خودسازی صحبت میکند، توسط افراد مختلفی ترجمه شده و انتشارات زیادی آن را منتشر و به مخاطبان ارائه کردهاند. بیشتر ترجمههای ارائه شده نثر روان و قابل فهمی دارند که به خوبی مطالب را به خواننده منتقل میکنند، اما با توجه به نظر کاربران، ترجمه هادی بهمنی و انتشارات نوین، همچنین ترجمه زهرا صادقی و انتشارات میلکان با عنوان خرده عادتها، در رتبه اول و دوم قرار دارند. در ادامه به برخی دیگر از ترجمههای کتاب عادتهای اتمی اشاره شدهاست:
-
نشر هورمزد، ترجمه هوشمند دهقان.
-
انتشارات نیک فرجام، ترجمه مهناب ویسی.
-
انتشارات نسل نواندیش، ترجمه لادن شریعت زاده.
-
انتشارات یوشیتا، ترجمه طیبه احمدوند.
-
نشر آزرمیدخت، ترجمه زهرا ملی علیزاده.
سرفصلهای کتاب عادت های اتمی
کتاب عادت های اتمی به شش بخش اصلی تقسیم شده که در ۲۰ فصل بیان میشود:
اصول پایه: چرا تغییرات کوچک، موجب تفاوتهای بزرگ میشوند
فصل اول: نیروی غافلگیر کننده عادتهای اتمی.
فصل دوم: چگونه عادتهایتان هویت شما را شکل میدهند؟
فصل سوم: چگونه در چهار قدم، عادتهای بهتر شکل دهیم؟
قانون اول: آن را شفاف و آشکار کنید.
فصل چهارم: مردی که رنگ و روی خوبی نداشت.
فصل پنجم: بهترین راه شروع عادت تازه.
فصل ششم: درباره انگیزش اغراق میشود.
فصل هفتم: رمز و راز خویشتنداری.
قانون دوم: آن را جذاب کنید.
فصل هشتم: چگونه عادت مقاومت ناپذیری بسازیم؟
فصل نهم: نقش خانواده و دوستان درشکلگیری عادتها.
فصل دهم: چطور میتوانیم علل رفتارهای بدمان را پیدا کرده و درمانش کنیم؟
قانون سوم: آن را ساده کنید.
فصل یازدهم: آهسته برو، ولی هیچگاه به عقب برنگرد.
فصل دوازدهم: قانون کمترین تلاش.
فصل سیزدهم: چگونه با استفاده از قاعده دو قیقهای جلوی پشت گوش انداختن کارها را بگیریم؟
فصل چهاردهم: چطور میشود عادتهای خوب را اجتناب ناپذیر و عادتهای بد را امکان ناپذیر کرد؟
قانون چهارم: آن را رضایت بخش کنید.
فصل پانزدهم: قانون اصلی تغییر رفتار.
فصل شانزدهم: چگونه هر روز به عادتهای خوب پایبند باشیم؟
فصل هفدهم: حساب پس دادن به همدیگر معجزه میکند.
تاکتیکهای پیشرفته: چگونه از کم و بیش خوب، به واقعا عالی تبدیل شوید؟
فصل هجدهم: حقیقت استعداد.
فصل نوزدهم: قانون گلدی لاکس: چطور در زندگی و کار با انگیزه بمانیم؟
فصل بیستم: ایجاد عادتهای خوب.
قسمتهایی از متن کتاب
-
عادتها غالبا هیچ تفاوتی ایجاد نمیکنند، تا اینکه از یک حد مرزی عبور کنیم و سطح جدیدی از عملکرد گشوده شود. در مراحل اولیه و میانی هر اقدامی، غالبا درههای ناامیدی وجود دارند. انتظار دارید که پیشرفتتان بهصورت خطی باشد و وقتی میبینید تلاشهایتان ثمرهٔ خود را در چند روز، هفته یا ماه اول نشان نمیدهند، ناامید میشوید. حس میکنید که قرار نیست به جای خاصی برسید. این نشانهای از هرگونه پروسهٔ ترکیب شدن است: قدرتمندترین نتایج با تاخیر ظاهر میشوند.
-
مؤثرترین و بهترین راه برای تغییر عادتها این است که به جای تمرکز روی اهداف و دستاوردها، روی شخصیتی که میخواهید در آینده به آن تبدیل شوید تمرکز کنید.
-
عادت اتمی در واقع روال یا رفتاری است که به صورت منظم انجام میشود. این روال خیلی ساده و جزئی است ولی قدرت فراوانی دارد و جزئی از سیستم رشد مرکب به حساب میآید. منظور از اتم همین کوچک و خرد بودن است.
-
برندگان و بازندگان اهداف مشترکی دارند فقط سیستمهای آنها با هم تفاوت دارد. اهداف، شادیها را محدود میکنند. شما آنها را وضع میکنید که در بازی پیروز شوید اما در واقع، این سیستمها هستند که میتوانند منجر به ادامه بازی شوند. بنابراین شما به سطح اهداف خود نمیرسید بلکه فقط در سطح سیستمهای خود قرار میگیرید.
-
اگر به دنبال نتایج بهتر هستید، سعی کنید هدفگذاری را کنار بگذارید و ابتدا روی سیستم تمرکز کنید.
-
اگر برای ایجاد یک عادت خوب یا شکستن یک عادت بد، به سختی تقلا میکنید، بدین معنا نیست که توانایی بهبود را از دست دادهاید. غالبا به این خاطر است که هنوز «قلهٔ پتانسیل پنهان» را فتح نکردهاید. وقتی بالاخره «قلهٔ پتانسیل پنهان» را فتح کردید، افراد آن را یک موفقیت یکشبه خواهند نامید!
کلام آخر
به طور کلی، کتاب عادت های اتمی به دلیل ترکیب نکات کاربردی و عملی با داستانهای قدرتمند و واقعی که با آن نکات هماهنگ هستند، بسیار قابل استفاده و مفید است. اگر شما فردی هستید که مدت زیادی است به دنبال تغییر عادتهای خود بوده و با شکست مواجه شدهاید، به طور حتم این کتاب میتواند به شما کمک کند تا جدیتر تلاش کنید. کتاب عادت های اتمی آگاهی شما را درباره سلامتی، تناسب اندام و سرگرمیها افزایش میدهد و همچنین باعث میشود سیستمهای پیرامون این موارد را بشناسید و آنها را ایجاد کنید. به نظر میرسد این موارد بهترین و بزرگترین درسهای این کتاب برای هر فرد است.