ستاره | سرویس سلامت – زمانی که غده تیروئید بدن کار خود را به درستی انجام ندهد و در حد نرمال هورمون ترشح نکند مشکلات روحی و جسمی متنوعی به دنیال میآورد. کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید از شایعترین مشکلات مربوط به این غده هستند که خوشبختانه با تشخیص به هنگام به راحتی قابل درمان است. اگرچه مصرف دارو در این بیماران از ملزومات روند درمان است اما داشتن رژیم غذایی مناسب میتواند بسیار کمک کننده باشد. در این مقاله پس از ذکر علائم این بیماری به روشهای درمان آن میپردازیم.
پرکاری تیروئید چیست؟
غده تیروئید، غدهای پروانهای شکل کوچکی است که در جلوی گردن قرا ر دارد. این غده علیرغم کوچکی اندازهاش، نقش بسیار عمده و حیاتی در سلامت کل بدن دارد. غده تیروئید مسئول تولید و ترشح هورمونهایی به نامهای تیروکسین و تری یدوتیرونین است، این هورمونها میزان سوخت و ساز بدن یا سرعت مصرف انرژی و سرعت رشد و بلوغ را تنظیم میکنند. به طور کلی ترشح منظم این هورمونها بسیاری از اعمال و ساختار بدن را از میزان ضربان قلب گرفته تا ساختار پوست ، تحت تأثیر قرار میدهند. پرکاری تیروئید بیماری غده تیروئید است که در آن تیروئید بیش از مقدار طبیعی، هورمون ترشح میکند. تشخیص این بیماری معمولا با اندازهگیری سطح خونی هورمونهای غده تیروئید صورت میگیرد. پرکاری تیروئید به راحتی درمان میشود. با درمان، شما میتوانید یک زندگی سالم داشته باشید. عدم درمان این بیماری سبب مشکلات جدی قلبی، مشکلات استخوانی و یک بیماری خطرناک به نام طوفان تیروئیدی میشود.
پرکاری تیروئید در بین زنان شایعتر از مردان است و بیش تر در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی بروز میکند.
علائم پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید علائم متنوعی دارد که البته هیچ کدام از این علائم برای افراد اختصاصی نیست. از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش اشتها همراه با کاهش وزن
- افزایش تعداد ضربان قلب به دنبال انجام کارهای معمول
- عادت ماهیانه نامنظم در زنان
- بیحوصلگی و افسردگی
- کاهش تمرکز و ایجاد اختلال در خواب
- ضعف و خستگی
- لرزش دستها و مشکلات بینایی
- بزرگ شدن پستانها در آقایان
- ریزش مو و خشکی پوست
- ایجاد حالات و تنشهای عصبی، اضطراب و نگرانی
- افزایش فشار خون
- حساسیت نسبت به گرما
- بیرونزدگی کره چشم
روشهای درمان کدامند؟
این بیماری به محض تشخیص، باید تحت درمان قرار گیرد. معمولاً از ید رادیواکتیو، داروهای ضد تیروئید و در برخی موارد از روشهای جراحی برای برداشتن بخشی از غده، استفاده میشود. پرکاری تیروئید میتواند به مشکلات جدیتر تبدیل شود. بنابراین حتی اگر علائم شما را آزار نمیدهد، شما هنوز هم نیاز به درمان دارید. نوع درمان شما ممکن است بستگی به سن شما، علت پرکاری تیروئید شما، مقدار ساخت هورمون تیروئید و دیگر شرایط پزشکی بدن شما ارتباط داشته باشد. در هر یک از این روشهای درمانی، تغییر شیوه زندگی، تغییر و اصلاح رژیم غذایی و تطابق فعالیت میتوانند نقش بسیار مهمی در جهت بهبودی بیماری داشته باشد.
توصیههایی برای داشتن رژیم غذایی مناسب در بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید
مواد غذایی با پروتئین بالا بخورید
پروتئین نقش مهمی در تسهیل روند درمان در این بیماران ایفا میکند. گنجاندن تخم مرغ، گوشت قرمز، گوشت ماکیان و ترکیب غلات و حبوبات در رژیم غذایی برای تأمین نیاز پروتئینی توصیه میشود.
به اندازه کافی آب بنوشید
در شرایطی که فرد مشکل کلیوی یا قلبی خاصی نداشته باشد، مصرف روزانه ۳ الی ۴ لیتر آب در روز توصیه میشود.
از مصرف کافئین و سیگار اجتناب کنید
مصرف کلیه غذاها و نوشیدنیهای تحریککننده مانند شکلات، نوشیدنیهای کافئین دار (مانند چای و قهوه) و همچنین کشیدن سیگار باید در این بیماران محدود شود.
میزان مصرف ید را تا حد امکان کاهش دهید
از آن جا که بعضی از مکملهای ویتامینی و مواد معدنی، دارای مقادیری ید نیز هستند، مبتلایان به پرکاری تیروئید، باید از مصرف این قبیل مکملها و هرگونه مکمل ید پرهیز کنند. در ضمن از مصرف برخی غذاهای دریایی، علفها و جلبکهای دریایی هم که غنی از ید هستند، باید اجتناب نمایند.
از ویتامینها غافل نشوید
با توجه به افزایش نیاز به ویتامینها، استفاده از مکمل ویتامین C، ویتامین B کمپلکس خصوصاً ویتامینهای B1 ، B2 ، و B12 همراه رژیم غذایی بسیار مفید میباشد. به طور کلی استفاده از مولتی ویتامین و مولتی مینرال توصیه میشود. منابع غذایی ویتامینهای فوق که باید در رژیم غذایی این بیماران گنجانده شوند عبارتند از: انبه ، مرکبات ، کیوی ، شیر و فرآوردههای آن ، سبزیجات سبز رنگ ، جوانه حبوبات و ماهی.
کالری دریافتی را افزایش دهید.
بیماران باید از رژیم پرکالری (حدود ۴۰ کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) استفاده نمایند. بهتر است بیماران تعداد وعدههای غذایی را افزایش دهند و در مقابل، از حجم هر وعده مقداری کم کنند.