آش یکی از خوراکیهای محبوب نزد ما ایرانیان است، از این رو نمیتوان گفت، این غذای لذیذ به کدام یک از مناطق کشورمان تعلق دارد. به همین علت است که برای اکثر آشها چندین روش طبخ وجود دارد. آش کشک نیز در مناطق بسیاری مانند سمنان، آذربایجان، کرمانشاه و مناطق بختیاری نشین و … طبخ میشود و در هر یک از این مناطق نیز طرز تهیه این آش متفاوت است. اما در تمام روشهای پخت این آش، سبزی و کشک وجود دارد.
طرز تهیه آش کشک (روش اول)
مواد اولیهای که برای تهیه این آش نیاز دارید، به شرح زیر است.
مواد اولیه | |
پیاز | ۱ عدد |
لوبیا قرمز | ۱/۵ پیمانه |
برنج | ۱ پیمانه |
سبزی آش | ۱۵۰ گرم |
کشک | ۱ لیوان |
نعناع داغ | به میزان لازم |
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه | به میزان لازم |
👩🍳 ۲ نکته:
- سبزی آش شامل تره، جعفری، نعناع، گشنیز و در صورت تمایل شنبلیله است. در صورت استفاده از شنبلیله، مقدار آن باید کم باشد، وگرنه باعث تلخ شدن غذا خواهد شد.
- لوبیا قرمز را از چند ساعت قبل خیس کنید و سپس با چند لیوان آب بگذارید بپزد. پس از پخت، آن را درون یک صافی بریزید تا آب اضافی آن گرفته شود.
دستور تهیه:
- پیاز را خرد کنید و آن را سرخ نمایید، در انتها زردچوبه را نیز اضافه کنید.
-
اکنون ۴ الی ۵ لیوان آب را اضافه نمایید.
- لوبیا و برنج را نیز به مواد بیفزایید.
- پس از آنکه برنج پخت، نوبت اضافه کردن سبزی است.
- سبزی را پس از ساطوری کردن به آش اضافه کنید.
- پس از پخته شدن سبزی، فلفل را اضافه کنید. در صورت تمایل می توانید اندکی آویشن نیز به آش بیفزایید.
- اکنون کشک را درون آش بریزید و بهم بزنید تا با سایر مواد مخلوط شود، حدود ۵ دقیقه زمان برای این منظور کافی است.
- نمک را اضافه کنید. پیش از آنکه کشک را دورن آش بریزید، از نمک استفاده نکنید، زیرا در صورت شور بودن کشک، غذای شما نیز شور خواهد شد. پس از افزودن کشک، اندکی از آش را بچشید و مقدار مناسبی از نمک را اضافه کنید.
- آش را در ظرف مناسبی بکشید و روی آن را با نعناع داغ تزیین کنید.
طرز تهیه آش کشک (روش دوم)
آنچه که برای طبخ این آش نیاز دارید، در جدول زیر آورده شده است.
مواد لازم | |
عدس | ۱ لیوان |
نخود | ۱ لیوان |
لوبیا قرمز | ۱ لیوان |
برنج | ۱ لیوان |
سیر | ۱ بوته |
کشک | ۵۰۰ گرم |
سبزی آش | ۲/۵ لیوان |
نمک، فلفل، زردچوبه | به میزان لازم |
👩🍳 نکته: سبزی آش شامل تره، جعفری، گشنیز و شنبلیله میشود. میزان شنبلیله باید نسبت به دیگر سبزیها کمتر باشد تا آش طعم تلخی نگیرد.
دستور تهیه:
- هر یک از حبوبات را جداگانه بپزید. حبوبات هنگام پخته شدن بوی نامطبوعی دارد، به همین دلیل بهتر است آنها را جداگانه پخته و در نهایت آب حبوبات را نیز دور بریزید.
- برنج را از چند ساعت قبل خیس کنید، آب آن را دور بریزید و برنج را بشویید.
-
سپس برنج را با ۴ الی ۵ لیوان آب روی حرارت اجاق گاز قرار دهید تا بپزد.
- سبزی را خرد کنید.
- پس از پخته شدن برنج، لوبیا قرمز، نخود، عدس و سبزی را به آش اضافه نمایید.
- سیر را بکوبید و در مقدار کمی روغن تفت دهید.
- سبزی آش که پخت، سیر داغ را به مابقی مواد اضافه کنید.
- در انتها کشک، فلفل و زردچوبه را اضافه نمایید.
- آش آماده است، مقداری از آن را بچشید و اگر نمک کشک کافی نبود، مجددا نمک اضافه کنید.
به همین راحتی میتوانید آش کشک را آماده کنید.
👩🍳 ۲ نکته:
-
قبل از آنکه کشک را به آش اضافه کنید، به آن نمک نزنید، زیرا در صورتی که کشک شور باشد، آش شور خواهد شد.
-
گاهی برای لعاب انداختن این آش از ۲ قاشق غذاخوری آرد گندم استفاده میشود، برای اینکار هنگامی که مشغول آماده کردن سیر داغ هستید، در انتها آرد را نیز اضافه کنید تا از خامی درآید.
طرز تهیه آش کشک شمالی (مازندرانی)
آش کشک شمالی (مازندرانی) است. این آش خوشمزه را هم به عنوان یک میان وعده و هم به عنوان آش پشت پا طبخ میکنند.
مواد لازم برای ۱۰ نفر | |
برنج نیم دانه | نصف پیمانه |
لوبیا چیتی | ۲/۳ پیمانه |
نخود و لوبیا پخته شده | هر کدام ۱ پیمانه |
ساقه اسفناج | نیم کیلو |
کدو سبز | چند عدد |
کدو حلوایی | ۳۰۰ گرم |
کشک | ۱ شیشه متوسط |
دوغ | ۴ کیلو ( یا دو کیلو ماست ) |
رشته | یک سوم بسته |
چغندر | ۳ عدد متوسط |
پیاز | ۵ عدد درشت |
پیاز داغ و نعنا داغ | برای تزیین آش |
سبزی های مورد نیاز (جعفری، گشنیز، شوید و اسفناج) | هرکدام ۲۰۰ گرم |
دستور تهیه:
قبل از تهیه آش کشک شمالی (مازندرانی) باید حبوبات را از شب قبل به مدت ۸ ساعت در آب بخیسانید و به طور مرتب آب آن را عوض کنید و بعد هر کدام را به صورت جداگانه بپزید و کنار بگذارید.
- یک قابلمه بزرگ برای آش خود انتخاب کنید و برای شروع، برنج نیم دانهای را که از قبل خیس داده بودید، در قابلمه ریخته و بگذارید بپزد.
- در ظرفی جداگانه، پیازها را خرد کنید، روی حرارت گذاشته تا کاملا سرخ شوند. (در صورت تمایل، میتوانید مقداری سیر هم ریز خرد کرده و به پیازها اضافه کنید تا طعم آش شما خوشمزهتر شود.)
- در یک ظرف دیگر چغندر را نگینی خرده کرده و بگذارید با مقداری آب بپزد.
- اگر برنج شما پخته شده بود، حبوبات پخته شده به همراه آب حبوبات را به آن اضافه کنید و سپس کدو حلوایی، کدو سبز و ساقه اسفناج را که به صورت درشت خرد کردهاید، به ظرف خود اضافه کنید.
- اگر آب درون ظرف شما کم است، مقداری آب به آن اضافه کنید و اجازه دهید مواد شما بجوشد تا رنگ سبزی تیره شود.
- در یک ظرف جداگانه، دو کیلو ماست یا چهار کیلو دوغ را با آب ولرم و کشک مخلوط کنید و به خوبی هم بزنید.
- حالا این دوغ یا ماست را به مواد آش اضافه کنید و به صورت مدام باید هم بزنید.
- دقت داشته باشید، آش شما باید به حدی هم زده شود تا به غلظت مناسب برسد. (تا لحظه آماده شدن آش باید به صورت مداوم مواد آش را هم بزنید.)
- سپس یک سوم رشته را خرد کرده و به آش خود اضافه کنید.
- نعنا داغ، پیاز داغ و سیر داغ را درون آش خود ریخته و به مدت ۳ ساعت بگذارد بپزد.
توجه داشته باشید که نباید زیاد بگذارید آش بجوشد، زیرا بعد از سرد شدن بافتش سفت میشود.
طرز تهیه آش کشک تبریز
آش کشک تبریز که در آذربایجان شرقی با نام گورودآش شناخته میشود، یک آش خوشمزه و لذیذ است که در این شهر طرفداران زیادی دارد. این آش به دلیل دارا بودن انواع حبوبات و سبزیجات، بسیار مقوی و مغذی است.
مواد اولیه | مقدار |
بلغور پخته شده | ۱ پیمانه |
برنج نیم دون | ۲ پیمانه |
لوبیا قرمز یا لوبیا چیتی پخته شده | ۱ پیمانه |
نخود پخته شده | ۱ پیمانه |
عدس از قبل خیس شده | ۲ پیمانه |
پیاز درشت خرد شده | ۲ عدد |
هویج خرد شده | ۳ عدد |
کلم برگ سفید خرد شده | نصف یک کلم متوسط |
سبزی آش خرد شده | به مقدار گفته شده |
پیاز داغ، نعنا داغ، سیر داغ و کشک | به میزان دلخواه |
آب قلم | به مقدار زیاد |
👩🍳 نکته: دقت داشته باشید سبزی آش شامل ( تره، جعفری، گشنیز، اسفناج ) است. برای این مقدار موادی که اشاره شد، ۲ کیلو گشنیز و ۲ کیلو اسفناج کافی است. بهتر است مقدار تره و جعفری کمتر باشد.
دستور تهیه:
قبل از شروع کار دقت داشته باشید که باید بلغور گندم و برنج را در یک قابلمه مناسب ریخته، مقداری آب جوش در قابلمه بریزید و بگذارید کمی بپزد. حبوبات خود را هم از شب قبل با آب گرم خیس داده و چند بار آب آن را عوض کنید و سپس با مقداری آب و نمک بپزید.
- برای شروع کار پیاز را خرد کرده و در روغن سرخ کنید. ( دقت داشته باشید که لازم نیست پیاز شما خیلی سرخ شود. )
- در این مرحله، بلغور، عدس و برنج پخته شده را به پیاز خود اضافه کنید.
- بگذارید مواد شما کاملا نیم پز شوند. ( لازم نیست کامل پخته شوند. )
- حالا آب قلم خود را اضافه کرده و سپس ۴ کاسه آش خوری آب قلم به مواد خود اضافه کنید. ( آب قلم به مقدار زیاد، آش شما را خوشمزهتر خواهد کرد. )
- بعد از اینکه آب قلم جوش خورد، کلم و هویج های که نسبتا درشت خرد کردهاید را به مواد خود اضافه کنید.
- سپس سبزی ها را که نسبتا درشت خرد کرده بودید را اضافه کنید.
- حدود ۴۵ دقیقه بگذارید بپزد.
- حالا باید نخود و لوبیایی را که از شب قبل پخته بودید به ظرف خود اضافه کنید.
- بعد برنج نیم دون شده خود را درون ظرف بریزد و در ظرف را بگذارید تا حدود نیم ساعت جا بیفتد.
زمان سرو آش کشک، آش خود را با پیاز داغ، نعنا داغ، سیر داغ و کشک فراوان تزیین کرده و نوش جان فرمایید.
نکات مهم
- برای تهیه این آش خوش طعم و لذیذ پیشنهاد ما به شما این است که برای اینکه حبوبات شما زودتر پخته شود، از آب جوشیده استفاده کنید.
- میتوانید در حین پخت آش کشک، نیمی از کشک را داخل قابلمه ریخته یا پس از آماده شدن آش، کشک را روی آن بریزید.
- این آش معمولا با رشته درست نمیشود، اما بسیاری از افراد رشته هم به صورت خرد شده به این آش اضافه میکنند.
- این آش به دلیل دارا بودن برنج، حتی به عنوان یک وعده غذایی هم میتواند مصرف شود.
طرز تهیه سیر داغ و نعنا داغ برای تزیین آش کشک
معمولا برای تزیین آش از نعنا داغ، سیر داغ و پیاز داغ استفاده میکنند.
- برای تهیه نعنا داغ، در یک ماهیتابه مقداری روغن ریخته و ۲ الی ۳ قاشق نعنا خشک بریزد و همان لحظه زیر حرارت را خاموش کنید. (دقت داشته باشید که نعنا داغ شما نباید رنگ سیاه به خود بگیرد، زیرا تلخ میشود و برای سرو آش مناسب نیست.)
- برای تهیه سیر داغ، بهتر است سیر را پوست بکنید، رنده کنید، به خوبی بشویید و بگذارید آب آن خشک شود. بعد از خشک شدن آب سیر، آن را در یک تابه با روغن داغ سرخ کنید و مقداری زردچوبه به آن بزنید و بگذارید حسابی سیر شما طلایی شود.
برای تزیین آش کشک علاوه بر سیر داغ و نعنا داغ از کشک هم میتوان استفاده کرد. برای اینکه یک آش خوش طعم با ظاهر زیبا داشته باشید، مقداری از کشک را در یک قیف یا یک نایلون ریخته و به هر شکل و شمایلی که دوست داشتید روی آش خود پخش کنید.
سخن آخر
آش کشک یکی از آشهای محبوب سنتی ایران است، کشک و سبزی هر کدام رنگ و طعم بی نظیری را به این غذا می دهند. علاوه بر این ترکیب حبوبات، سبزی و کشک، سرشار از کلسیم، فیبر و پروتیئن است. بنابراین این آش علاوه بر عطر و طعم مطبوع و دلپذیر، غذایی مقوی نیز به حساب میآید و میتوان از آن به عنوان یک وعده غذایی استفاده کرد.
در آخر توصیه میکنیم خواندن مطلب «طرز تهیه آش جو با کشک»، « طرز تهیه آش ماست به دو روش (با گوشت و بدون گوشت)» «طرز تهیه آش رشته دوغ به ۳ روش پرطرفدار»» را نیز در ستاره از دست ندهید!