ماهی یکی از مواد مفید و اصلی برنامه غذایی مردم مناطق شمالی و جنوبی کشورمان یعنی مناطقی که در کنار دریا واقع شدهاند، میباشد. این ماده غذایی اکثر مواد مغذی مفید و ضروری برای انسان را داراست. ولی ویژگی خاص ماهی که آن را حائز اهمیت ساخته است، نوع چربی موجود در آن است. اگر چه ماهی و محصولات دریایی، جزو مواد غذایی حیوانی هستند، ولی از نظر ترکیب چربی با سایر مواد حیوانی متفاوت میباشند. چربی موجود در گوشت حیوانات حاوی ترکیباتی به نام اسیدهای چرب اشباع شده است که موجب بالا بردن کلسترول و سایر چربیهای نامطلوب خون میشوند که افراط در مصرف آن، سلامت قلب و عروق را به خطر انداخته و منجر به سکتههای قلبی و مغزی میگردد. ولی نوع چربی موجود در ماهی و آبزیان، مشابه مواد گیاهی است و حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده به نام امگا ۳ میباشد که در سلامت انسان و کنترل و کمک به بهبود اختلالات و عوارض مختلف نقش مهم و سازندهای به عهده دارد.
ماهی منبع بسیار خوب پروتئین است. پروتئین موجود در ماهی از نظر کمیت و کیفیت قابل توجه بوده و به شکلی است که به آسانی در دستگاه گوارش هضم و جذب میشود و کاملا در بدن به مصرف میرسد.
ماهی دارای مقدار قابل توجهی ویتامینهای گروه “B” میباشد که منجر به تنظیم فعالیت سلولهای عصبی شده و در سلامت سیستم عصبی و نیز در سلامت پوست تاثیر دارند. همچنین بعضی از ویتامینهای گروه “B”در خون سازی مؤثرند و به سلامت اعصاب، شادابی، طراوت پوست و پیشگیری از کم خونی کمک میکنند.
ماهی دارای مقدار قابل توجهی ویتامینهای گروه “B” میباشد که منجر به تنظیم فعالیت سلولهای عصبی شده و در سلامت سیستم عصبی و نیز در سلامت پوست تاثیر دارند. همچنین بعضی از ویتامینهای گروه “B”در خون سازی مؤثرند و به سلامت اعصاب، شادابی، طراوت پوست و پیشگیری از کم خونی کمک میکنند.
ماهی در تهیه انواع غذاهای خوشمزه مانند قلیه ماهی بوشهری، ماهی شکم پر، فیله ماهی و سبزیجات و … مورد استفاده قرار میگیرد. قلیه ماهی، یک نوع خورشت خوشمزه جنوبی است که در تهیه آن از ماهی سنگسر، هامور یا شیر؛ سیر و سبزی استفاده میشود و با چاشنیهای ترش مزهدار میگردد. در این مقاله قصد داریم شما را با دو روش تهیه قلیه ماهی با رب انار آشنا سازیم.
روش اول:
مواد لازم | |
ماهی بدون پوست و بدون استخوان | ۷۰۰ گرم |
رب انار ترش | ۳ قاشق غذاخوری |
پیاز متوسط | ۲ عدد |
سیر | ۵ حبه |
نمک، زردچوبه، فلفل، زنجبیل | به میزان لازم |
گشنیز | ۲۰۰ گرم |
شنبلیله | ۵۰ گرم |
آرد | ۲ قاشق غذاخوری |
طرز تهیه قلیه ماهی با رب انار
- ماهی را به تکه های یک اندازه خرد کرده، کمی نمک و فلفل و زنجبیل روی آن بپاشید و اجازه دهید مزه دار شود.
- سبزی را بشویید و اجازه دهید آب آن خوب گرفته شود، سپس خیلی ریز خرد کنید و در کمی روغن تفت دهید، در حدی که آب آن کشیده شده و رنگ آن کمی تغییر کند.
- پیاز را ریز خرد کرده و با کمی روغن روی حرارت متوسط قرار دهید تا سرخ شود، سپس نمک، فلفل، و زردچوبه به آن اضافه کرده و کمی تفت دهید.
- سیر له شده یا رنده شده را به آن اضافه کرده و با هم تفت دهید تا طلایی شوند و سپس سبزی تفت داده شده را به همراه آرد به آن اضافه کنید و کمی تفت دهید تا بوی خامی آرد گرفته شود.
- ۲ لیوان آب جوش به قابلمه اضافه کرده و حرارت را ملایم کنید تا سبزی بپزد.
- پس از نیم ساعت، رب انار را به سبزی اضافه کرده، حرارت را متوسط کنید و درب قابلمه را نیمه باز قرار دهید تا خورش بجوشد و رنگ آن تغییر کند.
- سپس تکههای ماهی را داخل قابلمه بچینید و اجازه دهید خورش بپزد و جا بیفتد.
- پس از ۳۰ دقیقه خورش آماده است، آن را در ظرف مناسب کشیده و با برنج سرو کنید.
نکات مهم و اصولی در تهیه قلیه ماهی
- از ابتدا آب کمی به قلیه ماهی اضافه کنید، زیرا ماهی بطور طبیعی آب میاندازد و اضافه کردن آب زیاد به خورشت باعث آبکی شدن آن میشود.
- وقتی ماهی را به غذا اضافه میکنید ممکن است در ابتدا بوی ناخوشایندی داشته باشد، ولی وقتی با سبزیجات معطر پخته میشود بوی کاملا مطبوعی حاصل میشود.
- نسبت سبزی گشنیز و شنبلیله، ۴ به ۱ است یعنی از ۱ کیلوگرم سبزی باید ۸۰۰ گرم گشنیز و ۲۰۰ گرم شنبلیله باشد. اگر شنبلیله زیاد باشد، قلیه ماهی تلخ میشود.
- سبزی ماهی را زیاد سرخ نکنید زیرا تلخ میشود. سبزی را در حدی تفت دهید که آب آن کشیده شود.
- اضافه کردن زنجبیل به ماهی علاوه بر اینکه بوی نامطبوع ماهی را میگیرد و آن را مزه دار میکند، به دلیل خاصیت گرمی که دارد باعث تعدیل سردی ماهی میشود.
- ماهی مورد استفاده برای تهیه قلیه ماهی باید پوست گرفته و بدون استخوان باشد.
- ماهی قلیه را به هیچ وجه سرخ نکنید زیرا سرخ کردن ماهی باعث میشود در خورش له شده و شکل خود را از دست بدهد.
روش دوم:
مواد لازم | |
فیله ماهی | ۳۰۰ گرم |
زعفران دم کرده | ۳ قاشق غذاخوری |
نمک و فلفل | به میزان لازم |
روغن مخصوص سرخ کردن | به میزان لازم |
رب انار | ۲ قاشق غذاخوری |
رب گوجه فرنگی | ۱ قاشق غذاخوری |
جوز هندی | ۱/۴ قاشق چای خوری |
آب نارنج | ۲ قاشق غذاخوری |
طرز تهیه قلیه ماهی با رب انار
- ماهی را به تکه های یکسان تقسیم کرده و به آن پیاز رنده شده، نمک، فلفل و مقداری زعفران دم کرده اضافه کنید و اجازه دهید دو ساعت بماند تا مزه دار شود.
- در ماهیتابه کمی روغن ریخته، تکههای ماهی را از پیاز خارج کرده و در روغن سرخ کنید.
- رب گوجه فرنگی را در کمی روغن تفت دهید تا بوی خامی آن گرفته شود، رب انار، جوز هندی، آب نارنج، نمک و فلفل را با آن مخلوط کرده و با ۶-۵ قاشق آب جوش سس حاصل را رقیق کرده و روی ماهی بریزید.
- حرارت را ملایم کنید و اجازه دهید کمی بجوشد و سس غلیظ شده و به خورد ماهی رود.
- سپس قلیه ماهی را پس از آماده شدن در ظرف مناسب کشیده و با دانه های انار تزیین کنید.
نکته: در صورت ترش بودن رب انار میتوانید آب نارنج را حذف کنید.