پارافین چیست و چه کاربردهایی دارد؟

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – پارافین چیست را در قالب یک نقطه ابهام می‌توان در گام نخست به عنوان پرسشی در علم شیمی مطرح کرد. در علم شیمی موادی به نام آلکان‌ها وجود دارند که با فرمول شیمیایی CnH2n+2 شناخته می‌شوند. در واقع پارافین یک نام عمومی برای همین دسته از مواد یعنی آلکان‌ها به شمار می‌رود. هر چند که باید اعتراف کرد پرسش پارافین چیست تنها به علم شیمی محدود نمی‌‌شود و پاسخ این پرسش و ماهیت کلی پارافین را در حوزه‌های دیگری نیز می‌توان جستجو کرد.

 

در حالت عادی و به بیان ساده می‌توان پارافین را به عنوان یک ماده‌ی نفتی توصیف کرد که در بازار به دو شکل مایع یا جامد یافت می‌شود. پارافین جامد از حالتی ژله‌ای برخوردار است و گاه با نام واکس پارافین نیز شناخته می‌شود. در واقع هر زمان که سخن از واکس پارافین به میان می‌آید مقصود اصلی همان پارافین جامد است.

نوع ژله‌ای و جامد پارافین از دیرباز بیش از هر کار دیگری برای تولید انواع شمع مورد استفاده قرار گرفته است. البته هر چه در طول زمان جلوتر آمده‌ایم بر کاربردهای دیگر پارافین افزوده شده است. کاربردهایی که در ادامه‌ی مطلب پیش رو به برخی از آنها اشاره خواهیم نمود. از نوع مایع پارافین نیز بیش از هر فعالیت دیگری برای مصارف و امور صنعتی استفاده می‌شود. البته علاوه بر نوع جامد و مایع می‌توان پارافین را در قالب‌های دیگری نیز دسته‌بندی کرد.

 

 

پارافین چیست؟

در سطور بالا پاسخ نسبتا کوتاه و ساده‌ای برای پرسش پارافین چیست یافتیم. هر چند که می‌توان این پاسخ را تعمیم داد و آن را به گونه‌ای دیگر تکمیل کرد. پارافین را می‌توان یک ترکیب هیدروکربنی سیر شده نامید که تمام اتم‌های کربن موجود در مولکول آن با پیوندهای ساده‌ای به یکدیگر متصل‌ هستند. همان گونه که ذکر آن رفت، این هیدروکربن‌ها که پارافین نامیده می‌شوند را با نام آلکان نیز می‌شناسند.

به طور کل یکی از شاخصه‌های مهم هیدروکربن‌های پارافینی، اتصال اتم‌های کربن در آنها توسط پیوندهای ساده با یکدیگر است. در این میان سایر پیوندهای موجود نیز با اتمهای هیدروژن سیر شده‌اند. 

پارافین جامد، که اغلب حدود ۳ تا ۵ درصد روغن را در دل خود جای داده است، معمولا با رنگ سفید شیری شناخته می‌شود و همان گونه که به آن اشاره شد از حالت ژله‌ای برخوردار است. این ماده به طور معمول در دمایی مابین ۵۸ تا ۶۰ درجه‌ی سانتیگراد ذوب می‌شود و در دمای ۵۰ تا ۵۵ درجه‌ی سانتیگراد نیز منجمد می‌گردد. در واقع به همین دلیل است که اکثر اوقات این ماده را به صورت جامد دیده‌ایم.

البته ویژگی‌های یاد شده به پارافین جامد اختصاص دارد و پارافین مایع از رنگی سفید و شفاف برخوردار است. این نوع از پارافین در دمای ۱۷۵ درجه‌ی سانتیگراد به جوش می‌آید و در دمای ۲۶۵ درجه‌ی سانتیگراد نیز تبخیر می‌شود.

به هر حال دسته‌بندی پارافین تنها به حالت جامد و مایع محدود نمی‌شود و انواع و اقسام یا گونه‌های دیگری را هم در بر می‌گیرد. حال شاید پرسش مهم مطرح شده آن باشد که انواع و اقسام دسته‌بندی‌های مربوط به پارافین چیست؟

 

 

انواع و اقسام و کاربرد نوع جامد پارافین

پارافین جامد را در حالت کلی می‌توان به سه دسته‌ی پارافین خوراکی، پارافین بهداشتی و پارافین صنعتی دسته‌بندی کرد. در این میان بسیاری از ما در طول زندگی خود با موارد متعددی از هر سه گونه‌ای که به آن اشاره شد رو به رو هستیم. مواردی که گاه حتی شاید خود ما هم ندانیم به عنوان گونه‌ای از پارافین شناخته می‌شوند.

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که خود یا یکی از نزدیکانتان به بیماری خاصی مبتلا شوید و به دستور پزشک معالج ناگزیر از خوردن دارویی برای سهولت عکس‌برداری توسط اشعه‌ی ایکس از اعضای داخلی بدن خود باشید. در واقع داروی مذکور یکی از گونه‌های خوراکی پارافین به شمار می‌رود. به طور کل طیف گسترده‌ای از گونه‌های پارافین خوراکی در صنایع دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از گونه‌های مختلف پارافین بهداشتی نیز به شکل عمده در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. لوازمی نظیر پمادها یا کرم‌های مختلف که مصرف گسترده‌ای در میان مردام دارند. به عنوان مثال می‌توان به برخی از کرم‌های نرم کننده اشاره کرد که در ساخت آنها از پارافین استفاده می‌شود. جالب است بدانید که در دهه‌های گذشته و در دوران جوانی پدربزرگ‌های ما از پارافین برای حالت دادن به مو نیز استفاده می‌شد. در واقع این ماده در آن زمان نقش ژل‌های حالت دهنده‌ی موی امروزی را برای جوانان قدیم بازی می‌کرد.

در صنعت نیز موارد استفاده از پارافین بیش از هر چیز در قالب موادی به نام روان‌کار تعریف می‌شود. روان‌کار به موادی گفته می‌شود که به منظور کاهش اصطکاک میان سطوح متحرک به کار می‌رود و حرکت آنها روی یکدیگر را به امری ساده‌تر و روان‌تر از حالت عادی تبدیل می‌کند.

نوع دیگری از پارافین جامد نیز وجود دارد که با نام پارافین جامد گرانول شناخته می‌شود. این نوع خاص از پارافین به صورت بسیار گسترده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید رایج‌ترین و آشناترین مورد استفاده از پارافین جامد گرانول را بتوان در صنعت لاستیک سازی سراغ گرفت.

 

 

انواع و اقسام و کاربرد نوع مایع پارافین

حال که به انواع و اقسام و کاربرد پارافین جامد پرداختیم بد نیست به سراغ نوع مایع آن نیز برویم و از این نکته آگاه شویم که انواع و اقسام و کاربرد نوع مایع پارافین چیست و چه مواردی را شامل می‌شود.

پارافین مایع انواع و اقسام خاصی ندارد و تنها در یک قالب ثابت یعنی همان پارافین مایع شناخته می‌شود. این نوع خاص از پارافین به طور عمده در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صنایعی نظیر لاستیک ‌سازی، کبریت سازی، شمع سازی، باطری سازی و کابل سازی که در هر کدام از آنها این ماده به گونه‌ای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر آن از وجود پارافین در صنایع و فعالیت‌های دیگری نظیر ساخت سموم مختص به دفع آفات نباتی، ایزولاسیون، تولید رنگ ورزین، تولید چسب، تولید پارچه و کاغذهای صنعتی ضد آب، تولید واکس و پولیش، ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی، صنایع مرتبط با بسته‌بندی چوب و کاغذ، صنعت ریخته گری، صنایع دفاعی، صنایع سیمان و صنعت نساجی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به هر حال اگر در طول روز نگاهی به گوشه‌ و کنار خود بیاندازید می‌توانید حداقل یک مورد خاص از موارد متعدد مصرف پارافین را مشاهده نمایید. به عنوان مثال در مدادهای شمعی و پاستل‌های روغنی، که به منظور کشیدن نقاشی مورد استفاده قرار می‌گیرند، استفاده از پارافین مشهود است. همچنین از این ماده برای لغزنده کردن چوب‌های اسکی و کاهش میزان اصطکاک آنها با برف نیز استفاده می‌شود. افزون بر آن از پارافین اغلب در قامت جوهر مورد استفاده به عنوان پایه مرکب جامد برای پرینترهای حرارتی نیز مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

اگر نگاه دقیق‌تری به دور و اطراف خود بیاندازیم خواهیم دید که از پارافین علاوه بر مصارف آرایشی و مواردی نظیر ساخت واکس موبر، وازلین یا کرم‌های مرطوب کننده، برای مقاصد کاملا متفاوتی نظیر جلوگیری از وقوع اکسیداسیون در سطوح آهنی و فولادی یا دفع رطوبت و گرد و غبار از سطوح مذکور نیز استفاده می‌شود. به این ترتیب می‌توان شاخه‌های متعدد و گوناگون صنعتی یا غیر صنعتی که از پارافین در آنها بهره گرفته می‌شود را بسیار گسترده توصیف کرد.

 

 

روش‌ درمان با پارافین

علاوه بر کاربرد گسترده‌ی پارافین در صنایع مختلف، از این ماده در فعالیت‌های بهداشتی و درمانی نیز استفاده می‌شود. در میان این فعالیت‌ها نوعی فعالیت خاص که با نام پارافین درمانی یا پدیکور مبتنی بر پارافین شناخته می‌شود وجود دارد که این روزها بیش از گذشته رواج یافته و در سالن‌های زیبایی، به خصوص سالن‌های زیبایی بانوان، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

در پارافین درمانی یا پدیکور مبتنی بر پارافین، ابتدا پوست پای افراد توسط پارافین به طور کامل و با هدف مرطوب شدن تمام و کمال آن مورد پوشش قرار می‌گیرد و برای مدت زمان معینی به حال خود رها می‌شود. البته این کار پس از آن ‌که اعمال آرایشی و بهداشتی روی پاهای افراد انجام گرفت و تمام ناخن‌های پا به طور کامل کوتاه، مرتب و تمیز شد انجام می‌گیرد. پس از انجام اعمال مذکور پاها به طور تمام و کمال شسته می‌شود و لایه‌برداری از پوست آنها صورت می‌گیرد.  

در واقع پس از لایه‌برداری از پوست است که پارافین را روی آن می‌مالند و عملیات پارافین درمانی آغاز می‌شود. اگر بنا باشد که کاری روی ناخن‌های پا صورت گیرد و آنها به طور کامل پولیش شوند، این کار باید پس از پایان یافتن مراحل پارافین درمانی انجام گیرد.

به طور کل می‌توان گفت که پارافین درمانی بیش از هر عضو دیگر بدن در رابطه با پاهای افراد مصداق می‌یابد و به طور عمده شیوه‌ای برای مراقبت از پوست پاها به شمار می‌رود.

 

 

نقاط ضعف و قوت درمان توسط پارافین چیست؟

یکی از مهمترین فواید پارافین درمانی یا پدیکور مبتنی بر پارافین، درمان ترک‌هایی است که به طور معمول در ناحیه‌ی پاشنه پا ایجاد می‌شود. در مجموع پارافین درمانی بیش از همه به کار آن دسته از افرادی می‌آید که از پوست خشک برخوردار هستند یا حساسیت پوست آنها به گونه‌ای است که در شرایط خاص محیطی (مثلا هنگام حضور در مناطق خشک یا کوهستانی) یا در برخی از فصول سال (به طور مثال در زمستان و فصل سرما) دچار خشکی آزار دهنده‌ای می‌شود.

در واقع خصلت گرمابخش و مرطوب ‌کنند‌ه‌ی پارافین موجب نرمی و لطافت پوست افراد می‌گردد. از آن جا که این موضوع در پاها بیش از دست‌ها مشهود است، پارافین درمانی بیشتر در ناحیه پا انجام می‌شود و محافظت از دست‌ها در اغلب اوقات توسط کرم‌های مرطوب کننده و حفاظتی انجام می‌گیرد.

 

 

در مجموع نمی‌توان نقطه ضعف چندانی را در پارافین درمانی یا پدیکور مبتنی بر پارافین سراغ گرفت. در صورتی که بخواهیم پاسخی برای این پرسش بیابیم که بزرگ‌ترین نقطه ضعف درمان توسط پارافین چیست باید به سراغ بحث مالی و هزینه‌ای که صرف انجام این کار می‌شود برویم.

در واقع مهمترین نقطه ضعف عمل پارافین درمانی آن است که انجام این کار برای بسیاری از افراد نسبتا پر هزینه‌ خواهد بود. به طور کل خدمات مربوط به پدیکور مبتنی بر پارافین از خدمات مشابه مرتبط با پدیکور معمولی گران‌تر بوده و زحمت بیشتری را برای افراد فعال در سالن‌های آرایشی و زیبایی فراهم می‌آورد. چرا که انجام این کار به زمان بیشتر و لوازم و محصولات جانبی گسترده‌تری نیاز دارد. به همین دلیل هم خدمات مبتنی بر پارافین درمانی با قیمت بالاتری در سالن‌های آرایشی و زیبایی ارائه می‌گردد.

با این حال آن دسته از کسانی که نمی‌توانند به طور پیوسته و مکرر از پس هزینه‌های پدیکور مبتنی بر پارافین بر بیایند، از این امکان برخوردارند که این کار را خود به تنهایی انجام دهند. به این ترتیب که می‌توانند با خریدن پارافین مخصوص انجام این کار و دستگاهی که آن را گرم‌ می‌کند، اقدام به انجام مراحل پارافین درمانی در منزل خود نمایند. حال شاید بخواهیم از این موضوع آگاه شویم که مراحل انجام درمان توسط پارافین چیست و چگونه انجام می‌شود.

 

 

شیوه انجام درمان توسط پارافین

برای انجام پارافین درمانی یا پدیکور مبتنی بر پارافین به طور معمول از پارافین جامد استفاده می‌شود. به منظور انجام این کار باید ابتدا و پیش از هر عمل دیگری پارافین جامد، که با نام واکس نیز شناخته می‌شود را به خوبی گرم کرد تا به طور کامل به مایع تبدیل گردد. پس از انجام عملیات یاد شده، باید پارافین مایع را تمام و کمال به پاها مالید.

شاید کارامدترین روش برای آمیختن پارافین با پای افراد ریختن آن در یک کیسه‌ی پلاستیکی و فرو کردن کامل پا درون کیسه باشد. همچنین می‌توانید ابتدا پارافین را به طور کامل روی پاهای خود مالیده و سپس آنها را با کیسه‌های پلاستیکی به طور کامل بپوشانید.

معمولا پس از انجام این کار پاها، که کیسه‌های پلاستیکی همچنان به دور آنها پیچیده شده است را میان یک حوله یا پارچه‌ی گرم قرار می‌دهند یا از کفش‌های پارچه‌ای مخصوص این کار برای پوشاندن پاها استفاده می‌کنند. این کار به آن دلیل انجام می‌شود که پارافین به طور کامل پاها را در بر بگیرد. این فرایند معمولا پنج دقیقه به طول می‌انجامد. پس از آن می‌توان پاها را از محفظه‌ی پلاستیکی و پارچه‌ای بیرون آورد و آنها را تمیز نمود.   

به هر حال در مطلب پیش رو به برخی از مهمترین کاربردها و ویژگی‌های پارافین اشاره شد. اگر شما هم پاسخی برای این پرسش که پارافین چیست و چه کاربردهایی دارد داشته یا اطلاعات ویژه‌ای در این زمینه دارید، می‌توانید آنها را در بخش نظرات با ما و سایر دوستان خود در میان بگذارید.