پارگی زودرس کیسه آب در بارداری چیست؟

ستاره | سرویس سلامت – یکی از مشکلاتی که ممکن است زنان باردار با آن مواجه شوند پارگی زودرس کیسه آب است. اگر به این عارضه که در هر زمانی از بارداری ممکن است رخ بدهد، بی توجهی شود ممکن است خطراتی را متوجه مادر و جنین کند. در ادامه اقداماتی که باید در این شرایط با توجه به زمان بارداری خود انجام دهید،‌ به خوبی توضیح داده شده است.   

 

 

پارگی زودرس کیسه آب چیست؟

وقتی درد زایمان شما آغاز می‌شود، کیسه‌ آب شما نازک شده و در نهایت پاره می‌گردد تا مایع آمنیوتیک از بدن شما خارج شود. این مایع در مدتی که فرزندتان درون رحم شما قرارا دارد به خوبی از او در برابر آلودگی‌ها و آسیب محافظت می‌کند. اگر کیسه‌ی آب شما قبل از آغاز فرآیند درد زایمان پاره شود، به آن پارگی زودرس کیسه‌ آب در بارداری (PRETERM RUPTURE OF MEMBEANS) یا PROM گفته می‌شود.

PROM یک پدیده‌ی کاملا مرسوم است و در ۱۰ درصد بارداری‌ها اتفاق می‌افتد. ۹۰ درصد از خانم‌هایی که کیسه‌ی آب‌شان در نزدیکی تاریخ وضع حمل پاره می‌شود و ۵۰ درصد مادرانی که پیش از موعد این اتفاق را تجربه می‌کنند پس از ۲۴ ساعت وارد مرحله‌ی زایمان می‌شوند. 

 

به هنگام مواجه با پارگی زودرس کیسه آب چه کاری باید انجام داد؟

اگر شک کردید که کیسه‌ی آب‌تان پاره شده است سریعا با پزشک خود تماس بگیرید. احتمالا پزشک شخصا شما را معاینه می‌کند تا مشخص گردد مایعی که از واژن شما نشت می‌کند مایع آمنیوتیک است یا نشت ادرار یا چیز دیگر. اگر کیسه‌ی آب‌تان پاره شده باشد، اقدام بعدی با بررسی میزان بلوغ فرزندتان و اینکه پزشک چقدر احتمال بروز آلودگی می‌دهد مشخص می‌گردد.

 

 

پس از هفته سی و ششم بارداری: اگر پس از هفته‌ی ۳۶ بارداری‌تان هستید، پزشک احتمالا بین ۶ تا ۱۲ ساعت صبر می‌کند تا معلوم شود وارد پروسه‌ی زایمان می‌شوید یا خیر. بعضی پزشکان در صورتی که فرزندتان در حال حرکت باشد و نشانی از آلودگی دیده نشود ممکن است زمان بیشتری صبر نمایند. ممکن است پزشک‌تان به شما اجازه بدهد که در منزل منتظر شوید یا اینکه از شما بخواهد در بیمارستان بمانید. اگر وارد مرحله‌ی فعال زایمان نشوید، پزشک با استفاده از پیتوسین – Pitocin– که تحریک کننده‌ی انقباضات است، فرآیند زایمان را در شما ایجاد می‌کند.

بین هفته‌های سی و دوم تا سی و ششم بارداری: پزشک به بررسی مایع آمنیوتیک شما می‌پردازد تا مشخص گردد آیا ریه‌های جنین به اندازه‌ی کافی برای تنفس در هوا تکامل پیدا کرده‌اند. اگر این اتفاق افتاده باشد پزشک فرآیند زایمان را در شما ایجاد می‌کند. اگر ریه‌ها به اندازه‌ی کافی کامل نشده باشند، پزشک سعی می‌کند با استراحت مطلق زمان بارداری‌تان را تا حد امکان طولانی‌تر نماید. پزشک در صورت مشاهده‌ی علائم آلودگی مثل تب یا سوزش در هنگام ادرار، پروسه‌ی زایمان را در شما آغاز می‌کند. همچنین ممکن است برای بهبود عملکرد ریه‌های فرزندتان به شما استروئید بدهد. در غالب موارد، نوزادانی که پس از هفته‌ی ۳۲ بارداری به دنیا می‌آیند با مشکلات طولانی مدت مواجه نمی‌شوند.

قبل از هفته سی و دوم بارداری: در صورت بروز پارگی کیسه آب، پزشک شما به طور قطع سعی می‌کند تا مدت بارداری شما را طولانی‌تر نماید مگر در مواردی که نشانه‌هایی مبنی بر شروع فرآیند زایمان، بروز آلودگی و یا جداشدن زودرس جفت وجود داشته باشد. احتمالا شما را به بیمارستانی با سطح بالای خدمات نوزادان منتقل می‌نماید. به شما داروهای آنتی‌بیوتیک برای طولانی‌تر کردن زمان بارداری و نیز استروئید برای افزایش سرعت تکامل ریه‌های فرزندتان داده می‌شود.

 

 

علل پارگی زودرس کیسه آب جنین PROM چیست؟

علت اصلی این مسئله نامعلوم است اما عواملی وجود دارد که می‌تواند احتمال پارگی کیسه آب را افزایش دهد. برخی از این عوامل عبارتند از:

• سابقه پارگی زودرس کیسه آب
• ناهنجاری در فیزیولوژی پرده‌ها
• نارسایی یا ضعف دهانه رحم
• پلی هیدروامینوس
• مقاربت
• عفونت‌های داخل رحمی
• اختلالات تغذیه‌ای مانند کمبود مس یا ویتامین ث 
• مشکلات ناشی از پایین بودن سطح اجتماعی-اقتصادی
• مولتی پارا
• آمنیوسنتز
• جراحی دهانه رحم در دوران بارداری
• سیگار کشیدن
• ناهنجاری های مادرزادی خاص
• ضربه‌ی روحی شدید به مادر
• حاملگی های متعدد
• زایمان زودرس قبلی
• خونریزی واژینال در طول سه ماهه دوم بارداری

 

پارگی کیسه آمنیون چگونه تشخیص داده می‌شود؟

علامت اصلی پارگی زودرس کیسه خروج مایع آمنیوتیک از واژن به صورت ناگهانی یا قطره قطره مایع و جمع شدن و کوچک شدن رحم است. آنچه در تشخیص اهمیت دارد این است که این خروج مایع با ترشحات روشن واژن یا ادرا اشتباه گرفته نشود. در نهایت پزشک با رد کردن عوامل دیگری که می‌تواند موجب خروج مایع از بدن مادر باردار شود با انجام مانور والسالوا یا فشار ملایم بر روی فوندوس و خروح مایع سرویکس، پارگی را تشخیص داده و برای تشخیص قطعی  تست آمنی شور، فرن و نیترازین انجام می‌شود.

 

سخن آخر

در مواردی که احتمال پارگی کیسه آب وجود دارد باید از مقاربت و نزدیکی خودداری کرد. همچنین سعی کنید برای حمام کردن از وان استفاده نکنید. در صورتی که نیاز به معاینه واژینال است، معاینه باید با رعایت نکات بهداشتی و ایمنی صورت بگیرد. و در هر زمانی شاهد خروج ناگهانی مایع از واژن خود بودید به پزشک مراجعه کنید. مهم نیست که چه مقدار از بارداری‌تان باقی مانده است، هرچه فاصله‌ی بین پاره شدن کیسه‌ی آب شما و تولد فرزندتان بیشتر گردد، خطر بروز آلودگی در شما و فرزندتان بالاتر می‌رود.