ستاره | سرویس سلامت – یکی از بیماریهایی که خوشبختانه قابل کنترل و درمان هم هست بیماری کم کاری تیروئید است. میزان شیوع این بیماری بسیار زیاد است تا حدی که شما هم حتما بین اعضای خانواده و یا دوستانتان نمونههایی از آن را دیدهاید. اگر شما و یا نزدیکانتان به تازگی به این بیماری دچار شدهاید باید بدانید که این بیماری درمان دارویی دارد اما اگر بخواهید نتیجه اثربخشتری داشته باشد باید سبک زندگی خود را تغییر دهید. در ادامه این مقاله توصیههایی برای تغییر زندگی و کمک به درمان این بیماری داریم.
کم کاری تیروئید اختلالی است که با کاهش تولید هورمونهای تیروییدی تشخیص داده میشود. کم کاری تیروئید بیماری مزمنی است که جمعیت زیادی را در کشورهای مختلف مبتلا کرده است. خوشبختانه، تشخیص به موقع و به دنبال آن در پیش گرفتن درمان صحیح باعث کاهش مرگ و میر مرتبط با این بیماری خواهد شد. اندازهگیری سطوح TSH و T4 در خون روش استاندارد تشخیص کم کاری تیروئید است. علت دقیق این بیماری مشخص نیست، ولی کم بودن ید بدن، مصرف بعضی داروهای اعصاب و روان، بیماریهای سیستم ایمنی و التهاب تیروئید میتواند از علل آن باشد. زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند.
علائم کم کاری تیروئید چیست؟
علائم کم کاری تیروئید بسته به سن و جنسیت افراد کمی متفاوت است. از جمله مهمترین آنها میتوان به افزایش کلسترول، خواب آلودگی، خشکی پوست، کندی تکلم و لکنت زبان، پفآلودگی پلکها، احساس سرما، کم شدن تعرق، سردی پوست، بزرگی زبان، خشن بودن مو، اختلال در حافظه، یبوست، ازدیاد وزن، ریزش مو، رنگ پریدگی لبها، تنگی نفس، هیجان، ازدیاد خونریزی ماهانه در خانمها، تپش قلب، خشن بودن صدا، ضعف شنوائی، کلفتی لبها، باز بودن دهان، معیوب بودن دندانها، کم پشت شدن مو و نازک شدن پوست اشاره کرد.
روشهای درمان کم کاری تیروئید کدامند؟
درمان اصلی کم کاری تیروئید، مصرف داروی لووتیروکسین البته با نظر پزشک است که در بسیاری از بیماران شاید تا پایان عمر ادامه مییابد. در کنار درمان دارویی این بیماری میتوانیم با شیوههای سادهتری به کنترل و درمان این بیماری کنیم. میتوان گفت تغییر سبک زندگی و داشتن تغذیه مناسب عامل مهمی در بهبود کم کاری تیروئید است. درواقع با یک سبک زندگی مناسب میتوانید استرس را کنترل و مواد غذایی مناسب را جذب بدن خود کنید.
توصیهها و نکات زیر میتواند تا حد زیادی به درمان کم کاری تیروئید کمک کند:
۱. از رژیم غذایی خودتان آگاهی داشته باشید
اگرچه سبزیجات هیچ گاه مضر نبودهاند اما افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید از خوردن گیاهان خانواده چلیپاییان مانند شلغم و کلم خودداری کنند، چون خوردن آنها باعث مهار تولید هورمون تیروئید میشود. لازم به ذکر است که بخارپز کردن این گیاهان میتواند تاثیرات مخرب و مضر آن را محدود کند. اگر شما هم به این بیماری مبتلا هستید یاید از خوردن غذاهای بسیار فرآوریشده خودداری کنید. باید به بدن خود گوش دهید و غذاهای خوب و سالمی بخورید. توصیههای زیر را در زمینه تغذیه به خاطر بسپارید:
- سویا میتواند مانع جذب کافی داروهای تیروئید شود. بنابراین باید در مصرف آن احتیاط گردد.
- از نمک در پایان پخت غذا استفاده کنید، زیرا در غیر این صورت ید موجود در نمک هنگام برداشتن درب ظرف غذا، همراه با بخار خارج میشود. در این صورت شما میزان ید کمتری از آن چه که انتظار میرود دریافت خواهید کرد. در ضمن نمک یددار را نباید در شیشههای شفاف و در معرض نور نگهداری کرد.
- نسبت به تأمین مقادیر کافی ویتامینهای C ، A، E و ویتامینهای گروه B به ویژه B۲ ، B۳ ، B۶ که برای تولید هورمون تیروئید ضروری هستند اطمینان یابید.
- استفاده از مکمل مولتی ویتامین و املاح در کنار منابع غذایی بالا توصیه میشود.
- نوشیدن آب به مقدارکافی (حداقل ۷ لیوان) بسیار ضروری است.
- از منابع غنی از آهن مانند جگر، گوشت قرمز و غلات غنی شده با آهن استفاده شود.
- از مصرف قندهای ساده مانند قند و شکر، شیرینیجات و … پرهیز شود.
- استفاده از اسیدهای چرب ضروری به ویژه مکمل امگا – ۳ که منبع غنی آن ماهیهای روغنی آب های سرد هستند، میتواند در تخفیف برخی علایم مفید باشد.
- استفاده از منابع غنی B۱۲ مانند جگر گاو، جگر مرغ، گوشت گاو، ماهی قزلآلا توصیه میگردد.
- مصرف زیاد ید به هیچ عنوان در این بیماران توصیه نمیشود.
توجه: اگرچه اصلاح رژیم غذایی با توجه به نوع بیماری تیروئید بسیار مهم است اما باید در نظر داشته باشید که در پرکاری و کم کاری تیروئید، رژیم غذایی هرگز نمیتواند جایگزین درمان دارویی باشد بلکه باید به عنوان یک اقدام تکمیلی بسیار مفید همراه با درمان دارویی در طول زندگی مورد توجه قرار گیرد.
۲. به تناسب اندامتان اهمیت بدهید
تمرین متعادل برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مفید است اما سعی کنید که بیش از حد تمرین و ورزش نکنید زیرا تمرین بیش از حد و فشار آوردن به خود باعث میشود که توانایی بدن در تبدیل هورمونهای تیروئید غیرفعال (T4) به هورمونهای تیروئید فعال (T3) تحت تاثیر قرار گیرد و در نتیجه اختلال این فرایند باعث ایجاد نشانههای کمکاری تیروئید شود. همچنین افراد چاقی که دارای اختلال عملکرد تیروئیدی هستند، پس از کاهش وزن در عملکرد تیروئید خود بهبود و پیشرفتهایی را مشاهده خواهند کرد. یکی دیگر از مزیتهای کاهش وزن کاهش خطر ابتلا به سرطان تیروئید است.
۳. آرام باشید
مدیریت استرس و تکنیکهای مقابله با نگرانی باید بخشی از برنامههای مربوط به درمان کم کاری تیروئید باشند. همچنین داشتن خواب آرام یک عامل اساسی در بهبود عملکرد تیروئید است، چون به تنظیم کورتیزول هورمون استرس کمک میکند. درواقع تمرین منظم مانند دویدن و نرمش کردن نه تنها باعث سلامت بدنی ما میشود، بلکه استرس را نیز کاهش میدهد که این خود باعث بهبود کیفیت خواب و در نهایت آرامش کلی بدن میشود.