ستاره | سرویس سلامت – تبخال ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (Herpes Simplex Virus) است و میتواند به سایر نقاط بدن یا سایر افراد سرایت کند. در واقع تبخال یا زخم سرد یكی از رایجترین زخمهایی است كه افراد بسیاری به طور روزمره با آن دست به گریبان هستند. مشكلی كه به صورت زخمی اغلب كوچك، دردناك و پر از مایع در گوشه دهان و روی لب خود را نشان داده و تا زمانی كه دورهاش طی شود معمولاً برای فرد آزاردهنده است و مشكلاتی در زندگی روزمره او ایجاد میکند.
علت و علائم تبخال دهانی چیست؟
زمانی تبخال به شما سرایت مىكند كه با شخصى كه داراى ضایعه فعال است تماس بگیرید. استفاده مشترك از ظروف غذا، تیغ و حوله میتواند باعث سرایت عفونت شود. هنگامى كه یك بار به تبخال مبتلا مىشوید، ویروس در سلولهاى عصبى پوستتان نهفته باقى مىماند و ممكن است دوباره به صورت عفونتى فعال در همان محل اول یا نزدیك به آن ظاهر شود. در این صورت ممكن است در محل قبلى، احساس خارش یا برآمدگى كنید. علائم تبخال دهانی عبارتند از :
- جاری شدن بزاق دهان
- بوی بد دهان
- ورم غدد لنفاوی گردن
درمان خانگی تبخال
در درمان تبخال استفاده از پمادهای مانند پماد آسیکلوویر رایج است ولی میتوان بهراحتی و در منزل این گونه تبخالها را درمان کرد. کافی است کمی صبر و حوصله داشته باشید و با استفاده از مواد موجود در آشپزخانه خود به درمان خانگی تبخال بپردازید.
روغن نعنا
روغن نعنا حداقل در تحقیقات آزمایشگاهی ثابت شده است که این عصاره مانع از رشد برخی ویروسها من جمله HSV۱ می گردد. روغن نعنا را می توان بصورت خوراکی یا ضماد روی پوست استفاده کرد. این عصاره با دوز کم بی خطر است اما اگر بلعیده شود می تواند سبب حساسیت یا سوزش در قفسه سینه شود.
جعفری
یکی از روشهای درمان خانگی تبخال دهانی، شستن محل آن با عصاره جعفری و یا جوشاندهی ریشهی گیاه جعفری است و بسیار مؤثر است.
سیر داروی معجزهگر
از موثرتری روشهای درمان خانگی تبخال استفاده از سیر است. یک حبه سیر را له کنید و روی تبخال بگذارید ۱۰ دقیقه بگذارید بماند و بعد با آب گرم بشویید در طول ۱۲ ساعت پنج بار این کار را انجام دهید میبینید که به طور معجزه آسایی از بین میرود. اگر تبخال بزرگتری دارید این روند را روز بعد هم تکرار کنید. سیر قدرت ایمنی بدن را تقویت میکند. از آنجا که سرشار از کلسیم، سولفور، آهن و فسفر است قابلیت ترمیمی دارد. سیر همچنین حاوی روغنهای طبیعی همچون آلیسین و ویتامینها و انواع آنتی بیوتیکهاست که برای زخم ها و عفونت های ویروسی بسیار مفید و موثر است.
سیب
بعلاوه میتوان سیب پوست کنده و رنده شده را با یک قاشق عسل مخلوط و به مدت سه تا چهار روز میل کرد.
نمک
استفاده از نمک یکی از روشهای موثر در درمان تبخال است، البته تا حدی سوزناک است ولی جلوی عفونت را خواهد گرفت. برای این کار کافی است مقداری آب و نمک را با هم مخلوط کرده و با پنبه آغشته به آب و نمک به آرامی روی زخم قرار بدید و حدود ۳۰ ثانیه نگهدارید. این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
گل راعی
برای از بین بردن خارش آن نیز میتوان از روغن گل راعی استفاده کرد. بصورتی که پنبهای را به این روغن و یا اسانس بدون افزودنی آن آغشته کرده و روی محل تبخال گذاشته شود.
روغن چای طبیعی
با استفاده از روغن چای طبیعی نیز میتوان از انتقال تبخال به سایر نقاط بدن جلوگیری کرد. به طوریکه باید آن را بدون افزودنی روی تبخال زد.
خمیردندان، الکل و نمک
در کتاب «دایره المعارف درمان خانگی» نوشته دکتر مورای آمده است که برای درمان خانگی تبخال کمی خمیردندان را با یک قطره الکل و نمک قاطی کرده و بعد این مایهی خمیری را به تبخالتان بمالید. احساس سوزش زیادی را حس خواهید کرد اما تاولها بیآنکه پخش یا بزرگ شوند، خیلی سریع خشک میشوند.
اسطوخدوس
گذاشتن گیاه اسطوخدوس به مدت یک هفته روی تبخال یکی دیگر از انواع درمان خانگی تبخال است.
لیموترش
خوشبختانه لیموترش به دلیل دارا بودن خواص ضدویروسی و ضدباکتریایی، کمک زیادی به رفع و درمان تبخال میکند. یک گلوله پنبه ای تمیز را به آب لیموترش تازه آغشته کرده و به آرامی روی تبخال بزنید. این کار را چند مرتبه در طول روز تکرار کنید.
زیتون
برگ زیتون نیز به دلیل خاصیت ضدالتهابی و ضدویروسی که دارد میتواند بهترین داروی طبیعی برای درمان بیماریهای پوستی ویروسی مانند تبخال باشد.
کمپرس یخ
کمپرس یخ میتواند به کاهش التهاب و ورم تبخال کمک کند، اما قرار گرفتن در معرض باد و آفتاب بهبودی تبخال را به تأخیر میاندازد.
نکات لازم در مورد درمان خانگی تبخال
- مایعات خنک بنوشید یا بستنی یخی بجوید تا ناراحتی کمتر شود.
- به هیچ وجه چشم دچار عفونت هرپسی را نمالید.
- دستکاری نکردن ضایعات یکی از راههای درمان بیماری است.
- از خود درمانی چشم دچار عفونت با ویروس هرپس اجتناب کنید.
- در این حالت مسواکی نو برای شستشوی دندانها انتخاب کنید و بعد از بهبود بیماری حتماً آن را دور بیندازید.
- باید توجه کرد که مصرف خوراکیهایی مثل انواع شکلات، کاکائو، آجیل، گندم، عدس، بادام زمینی، انواع سس، غذاهای حاضری و سرخ کردنی، کره بادام زمینی و جو باعث تحریک بیماری تبخال میشود و باید از خوردن آنها در هنگام ابتلا جلوگیری کرد.
- در نهایت ورزش، تمدد اعصاب و دورکردن افکار منفی و کاهش فشار عصبی و استرس در درمان و پیشگیری از تبخال موثرند.
بیماران خاص مراقب باشند
تبخال اگرچه بیماری آزاردهنده ای است اما اصولاً خطرناك نیست و بدون بر جای گذاشتن اثری حداكثر تا ۲ هفته بهبود مییابد. اما اگر تبخال شما بعد از گذشت ۲ هفته هنوز خوب نشده بهتر است با یك پزشك مشورت كنید. همچنین كسانی كه به هر دلیلی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند (مثل مبتلایان به ایدز، بیماریهای خونی، بیمارانی كه داروهای شیمی درمانی مصرف میکنند، مصرف كنندگان داروهای سركوبگر سیستم ایمنی، كسانی كه مدت طولانی است كورتون دریافت میکنند) بهتر است هنگام ابتلا به تبخال به پزشك مراجعه كنند چون این احتمال وجود دارد كه ویروس ارگانهای حیاتی بدن از قبیل ریه، كبد و مغز را درگیر كند.