نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 14 اسفند 1401
ستاره | سرویس آشپزی – گاهی افراد برای رهایی از موقعیت‌های سخت مانند گرفتاری، بیماری و … نیت میکنند و به یکی از معصومین متوسل شده، او را واسطه برآورده‌شدن حاجت خود قرار می‌دهند و برای مثال نذر میکنند که اگر از فلان گرفتاری رها شدند، در روز خاصی از سال مثل روز عاشوار به عزاداران امام حسین غذای نذری یا شربت نذری بدهند.
به همین جهت، در کشورمان ایران، در مناسبت‌های مختلف از اعیاد مذهبی گرفته تا ایام سوگواری، بسیاری از افراد با نیت‌های مختلف اقدام به تهیه و توزیع انواع غذای نذری می‌نمایند. در این میان، در بسیاری از کوچه و خیابان‌ها و در هیئت‌های مذهبی برای پذیرایی از مردم انواع چای و شربت نذری نیز توزیع می‌شود تا مردم گلویی تازه کنند و دین صاحب نذر نیز ادا شود.
قبل‌تر درباره طرز تهیه انواع غذای نذری مانند قیمه نذری، آش رشته نذری، حلوا و شله زرد نذری توضیح داده‌ایم. این بار اما قصد داریم به معرفی انواع شربت نذری پرداخته و طرز تهیه انواع شربت نذری را به شما آموزش دهیم. امیدواریم از این آموزش استفاده لازم را ببرید.
شربت‌های خنک برای رفع تشنگی در تابستان و شربت‌های گرم برای گرم‌شدن عزاداران و مردم در زمستان تهیه می‌شود. از جمله مهم‌ترین این شربت‌ها می‌توان به شیر گرم، شیر کاکائوی گرم، شربت زعفران، شربت خاکشیر، شربت نعناع، شربت به لیمو، شربت لیمو نعناع، شربت پرتقال و آلبالو، شربت ریحان و انواع دیگر شربت‌های سنتی اشاره نمود.
شربت خاکشیر نذری
شربت خاکشیر یا خاکشی یکی از نوشیدنی‌های سنتی ایرانی است که بیشتر در فصل تابستان و به‌صورت خنک مصرف می‌شود. این شربت از ترکیب آب، دانه‌های خاکشیر، شکر، گلاب و یخ تهیه می‌شود و البته برخی افراد آبلیمو نیز به آن اضافه میکنند. همچنین می‌توان به‌جای شکر از عسل برای شیرین‌کردن این شربت استفاده نمود.
شربت خاکشیر یک نوشیدنی معجزه‌گر و پر خاصیت است و معمولا در ماه رمضان، نوشیدن شربت خاکشیر به روزه‌داران شدیدا توصیه می‌شود.
مواد لازم برای تهیه دو لیوان شربت نذری آورده شده است.
| مواد لازم | |
| خاکشیر | ۱.۵ ق غذاخوری |
| آب | ۲ لیوان |
| شکر | ۲-۳ ق غذاخوری |
| گلاب و آبلیمو (دل‌خواه) | به میزان لازم |
طرز تهیه شربت خاکشیر نذری
- برای تهیه شربت نذری خاکشیر ابتدا خاکشیر را داخل کاسه آبی بریزید و نیم ساعت صبر کنید.
- وقتی خاکشیر ته‌نشین شد، آبِ روی کاسه را آرام خالی کنید و خیلی آرام دانه‌ها را داخل کاسه دیگری بریزید تا شن‌ها ته ظرف اول باقی بمانند.
- دو یا سه بار این کار را انجام دهید تا خاکشیر کاملا تمیز بشود.
- وقتی از تمیزبودن خاکشیر مطمئن شدید، به آن آب و شکر اضافه نموده و با یخ فراوان سرو کنید.
مثل شربت تخم شربتی، این نوشیدنی سالم و پرخاصیت را هم می‌توان با آبلیمو، گلاب یا عرق بیدمشک … تهیه کرد که این مورد به سلیقه شما بستگی دارد.
بهتر است شکر این شربت نذری را با مقداری آب داغ حل کنید تا شکر کاملا حل شود.
خاکشیر و طب سنتی
در طب سنتی، از خاکشیر برای رفع امراض و اختلالات مختلف استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای خاکشیر می‌توان به؛
- درمان یبوست و لینت مزاج
- درمان سوء هاضمه و دل درد
- درمان اسهال و بیماری‌های عفونی
- برای برطرف‌کردن جوش‌های صورت
- برطرف‌کردن بوی بد دهان
- کنترل فشار خون
- استفاده از خاکشیر برای درمان ریزش مو در طب سنتی
- دفع سنگ کلیه و …. اشاره نمود.
طرز تهیه شربت زعفران نذری
- برای تهیه شربت نذری زعفرانی یا شربت زعفران ابتدا آب را داخل قابلمه ریخته، بجوشانید.
- سپس شعله اجاق را کم‌کرده، به آن شکر اضافه کنید و خوب هم بزنید تا شکر در آب حل شود.
- زعفران را که از قبل ساییده و دم‌کرده‌اید را به آن اضافه کنید.
- مواد را هم بزنید تا یک‌دست شوند.
- بعد از چند دقیقه، به شربت گلاب اضافه کنید.
- حدود یک ربع دیگر صبر کنید تاشربت روی حرارت غلیظ شود.
- سپس آن را در ظرف شیشه‌ای تمیز درداری ریخته، داخل یخچال نگهداری نمایید.
- هنگام سرو شربت نذری زعفران، یک سوم لیوان را شربت و مابقی را آب خنك همراه با یخ بریزید.
| مواد لازم | |
| شکر | به میزان لازم |
| زعفران ساییده‌شده | نصف ق غذاخوری |
| آب | نیم لیتر |
| عرق بیدمشک، گلاب، کاسنی یا بهارنارنج | ۳ ق غذاخوری |
موارد مصرف زعفران
- در طب عام، از زعفران به عنوان آرامش بخش، مسکن، ضداسپاسم و مقوی معده استفاده می‌شود.
- در علم تغذیه از زعفران به عنوان ماده معطر، طعم‌دهنده و رنگ‌‌دهنده به مواد غذایی استفاده می‌شود که باعث ایجاد رنگ زرد طلایی، عطری خوش و مزه‌ای روبه شیرینی در غذاها و شیرینی‌جات می‌شود.
- با توجه به رنگ بسیار غلیظ و زیبای زعفران، از آن در صنایع آرایشی، دارویی، قنادی و … استفاده می‌شود.
طرز تهیه شربت نذری تخم‌شربتی
تخم شربتی از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته است. برای تهیه شربت نذری تخم شربتی از دو راه می‌توان عمل کرد.
روش اول
- ابتدا باید تخم شربتی را خیس کرده و بشویید.
- در یک ظرفی تخم شربتی و آب را مخلوط کرده و هم بزنید.
- حدود ۱۰-۱۵ دقیقه صبر کنید تا تخم شربتی‌ها خیس بخورند.
- در این مرحله، یک ماده ژله مانند دور تخم شربتی ایجاد شده و لعاب‌دار می‌شود.
- سپس آب آن را خالی کنید که با این کار خاشاک و چوب‌های ریز تخم شربتی جدا بشوند.
- تخم شربتی‌ها را در ظرف دیگری خالی کنید. در ته ظرف شن‌های ریزی ته‌نشین شده است.
- چند بار این عمل را انجام دهید تا کاملا تخم شربتی‌ها شسته و تمیز شوند.
- بعد آب، تخم شربتی، آب لیمو و عسل یا شکر را با هم مخلوط کرده و خوب هم بزنید.
- به شربت یخ اضافه نموده و میل کنید.
روش دوم:
در روش دوم به جای آب لیمو، از گلاب استفاده می‌شود و روش آماده‌کردن شربت نیز کمی متفاوت است.
در روش دوم به جای آب لیمو، از گلاب استفاده می‌شود و روش آماده‌کردن شربت نیز کمی متفاوت است.
- ابتدا داخل ظرفی آب و شکر را به جوش بیاورید تا شربت به غلظت برسد.
- ظرف را از روی حرارت برداشته و شهد را از صافی رد کنید.
- صبر کنید تا شهد خنک شود.
- سپس گلاب را به آن اضافه کنید.
- بعد تخم شربتی‌های شسته‌شده را به شهد غلیظ‌شده اضافه کنید و هم بزنید.
- شربت را در یخچال بگذارید و هنگام سرو به آن یخ اضافه کنید.
- اندازه مواد به سلیقه شما بستگی دارد.
نکته: بعضی افراد به این نوشیدنی زعفران دم‌کرده نیز اضافه میکنند.
| مواد لازم | |
| آب | ۱.۵ لیوان |
| تخم شربتی | ۱.۵ ق غذاخوری |
| آبلیمو تازه | ۱.۵ ق غذاخوری |
| عسل یا شکر | به میزان لازم |
درباره تخم شربتی چه می‌دانید
- شربت تخم شربتی علاوه بر رفع تشنگی، برای متعادل نگهداشتن فشارخون و لاغر‌شدن نیز بسیار موثر است.
- بیماری‌های تنفسی را برطرف می‌کند. مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر است.
- نام دیگر تخم شربتی، دانه چیا یا چیا سید است.
- برای تقویت اعصاب، روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را در عرق بادرنجبویه مخلوط کنید و آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید.
- تخم شربتی را برای رفع عطش هر روز بنوشید.
جهت تقویت قلب، تخم شربتی را با عرق بید مشک یا نسترن مخلوط کرده و بنوشید. - تنگی نفس و سرفه‌های خشک را با نوشیدن شربت تخم شربتی درمان کنید.
