اربعین چهلمین روز واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع) است. روز ۲۰ صفر در ایران تعطیل رسمی است و همه شیعیان در این روز به عزاداری میپردازند و راهپیمایی گسترده شیعیان به سوی کربلا، در سالهای اخیر به یکی از مهمترین و گستردهترین مراسم عزاداری شیعیان جهان تبدیل شده و حتی در زمره بزرگترین اجتماعات مذهبی جهان قرار گرفته است. هم اکنون بیشترین زائرانی که در اربعین از دیگر کشورها به عراق میروند از ایراناند.
در این میان احادیث زیادی در مورد روز اربعین و زیارت امام حسین (ع) در این روز وجود دارد که در این مطلب به آنها میپردازیم.
حدیث امام حسن عسکری(ع) در مورد اربعین
قال ابومحمد الحسن العسکری(علیه السلام):
«عَلاماتُ المُؤْمِنِ خمْس: صَلاةُ الْخَمْسِین، وَ زِیارَةُ الْأرْبِعَینِ وَ التَّخَتُّمُ فِی الْیمِینِ، وَ تَعفیرُ الْجَبِینِ وَ الْجَهْرُ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم؛
امام حسن عسکری(علیه السلام) فرمود: نشانههای مؤمن پنج چیز است: پنجاه رکعت نماز (نماز یومیه و نمازهای نافله)، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست کردن، جبین را در سجده بر خاک گذاردن، بسمالله الرحمن الرحیم را در نماز بلند گفتن».
حدیث امام باقر (ع) در مورد اربعین
قال ابوجعفر(علیه السلام):
«زِیارَةُ قَبْرِ رَسُولِ اللهِ(صلوات الله علیه) وَ زِیارَةُ قُبُورِ الشُّهَداءِ وَ زِیارَةُ قَبْرِ الْحُسَینِ بْنِ عَلِی(علیه السلام) تَعْدلُ حَجَّةًمَبْرُورَةً مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ؛
امام باقر(علیه السلام) فرمودند:
زیارت قبر رسول خدا وزیارت مزار شهیدان و زیارت مرقد امام حسین(علیه السلام) معادل است با حج مقبولی که همراه رسول خدا(صلوات الله علیه) به جا آورده شود».
حدیث پیامبر(ص) در مورد اربعین
عن النبی(صلوات الله علیه) قال:
… «وَ هِی أطْهَرُ بُقاعِ الْأرْضِ وَ أعْظَمُها حُرْمَةً وَ إِنَّها لِمَنْ بَطحاءِ الْجَنَّة؛
پیامبر(صلوات الله علیه) میفرمایند: کربلا پاکترین بقعه روی زمین و از نظر احترام بزرگترین بقعهها است و الحق که کربلا از بساطهای بهشت است».
احادیثی از امام صادق (ع) درباره اربعین حسینی
احادیث بسیاری در مورد فضیلت زیارت امام حسین (ع) با پای پیاده وجود دارد که در ادامه میخوانید:
حدیث اول در مورد اربعین: باب چهل و نهم کتاب کامل الزیارات
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حُسَیْنِ بْنِ ثُوَیْرِ بْنِ أَبِی فَاخِتَهَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَا حُسَیْنُ مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ یُرِیدُ زِیَارَهَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ص. إِنْ کَانَ مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَسَنَهً وَ مَحَى عَنْهُ سَیِّئَهً حَتَّى إِذَا صَارَ فِی الْحَائِرِ کَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْمُصْلِحِینَ الْمُنْتَجَبِینَ [الْمُفْلِحینَ الْمُنْجِحِینَ]حَتَّى إِذَا قَضَى مَنَاسِکَهُ کَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِینَ حَتَّى إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَکٌ فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص. یُقْرِؤُکَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ لَکَ اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ غُفِرَ لَکَ مَا مَضَى.
حسین بن ثویر بن أبى فاخته میگوید، حضرت ابو عبد اللَّه علیه السّلام فرمودند:
اى حسین! کسى که از منزلش بیرون آید و قصدش زیارت قبر حضرت حسین ابن على علیهما السّلام باشد اگر پیاده رود خداوند منّان به هر قدمى که برمیدارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو میفرماید تا زمانى که به حائر برسد و پس از رسیدن به آن مکان شریف حق تبارک و تعالى او را از رستگاران قرار میدهد تا وقتى که مراسم و اعمال زیارت را به پایان برساند که در این هنگام او را از فائزین محسوب میفرماید تا زمانى که اراده مراجعت کند که در این وقت فرشته اى نزد او آمده و میگوید:
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم سلام رسانده و به تو میفرماید: از ابتداء عمل را شروع کن، تمام گناهان گذشته ات آمرزیده شد.
حدیث دوم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
عَنْ بَشِیرٍ الدَّهَّانِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع. قَالَ: إِنَّ الرَّجُلَ لَیَخْرُجُ إِلَى قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع. فَلَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَهْلِهِ بِأَوَّلِ خُطْوَهٍ مَغْفِرَهُ ذُنُوبِهِ- ثُمَّ لَمْ یَزَلْ یُقَدَّسُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ حَتَّى یَأْتِیَهُ فَإِذَا أَتَاهُ نَاجَاهُ اللَّهُ تَعَالَى فَقَالَ عَبْدِی سَلْنِی أُعْطِکَ ادْعُنِی أُجِبْکَ اطْلُبْ مِنِّی أُعْطِکَ سَلْنِی حَاجَهً أقضیها [أَقْضِهَا]لَکَ قَالَ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع. وَ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ أَنْ یُعْطِیَ مَا بَذَلَ.
بشیر دهّان، میگوید؛ حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام فرمودند:
شخصى که به زیارت قبر حضرت حسین بن على علیهما السّلام می رود، زمانى که از اهلش جدا شد با اولین گامى که برمی دارد تمام گناهانش آمرزیده می شود سپس با هر قدمى که برمی دارد پیوسته تقدیس و تنزیه شده تا به قبر برسد و هنگامى که به آنجا رسید حق تعالى او را خوانده و با وى مناجات کرده و میفرماید:
بنده من! از من بخواه تا به تو اعطاء نمایم، من را بخوان اجابتت نمایم، از من طلب کن به تو بدهم، حاجتت را از من بخواه تا برایت روا سازم.
راوى میگوید، امام علیه السّلام فرمودند: و بر خداوند متعال حق و ثابت است آنچه را که بذل نموده اعطاء فرماید.
حدیث سوم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع. قَالَ: إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِکَهً مُوَکَّلِینَ
بِقَبْرِ الْحُسَیْنِ ع. فَإِذَا هَمَّ بِزِیَارَتِهِ الرَّجُلُ أَعْطَاهُمُ اللَّهُ ذُنُوبَهُ فَإِذَا خَطَا مَحَوْهَا ثُمَّ إِذَا خَطَا ضَاعَفُوا لَهُ حَسَنَاتِهِ فَمَا تَزَالُ حَسَنَاتُهُ تَضَاعَفُ حَتَّى تُوجِبَ لَهُ الْجَنَّهَ ثُمَّ اکْتَنَفُوهُ وَ قَدَّسُوهُ وَ یُنَادُونَ مَلَائِکَهَ السَّمَاءِ أَنْ قَدِّسُوا زُوَّارَ حَبِیبِ اللَّهِ فَإِذَا اغْتَسَلُوا نَادَاهُمْ مُحَمَّدٌ ص. یَا وَفْدَ اللَّهِ أَبْشِرُوا بِمُرَافَقَتِی فِی الْجَنَّهِ ثُمَّ نَادَاهُمْ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَع أَنَا ضَامِنٌ لِقَضَاءِ حَوَائِجِکُمْ وَ دَفْعِ الْبَلَاءِ عَنْکُمْ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ ثُمَّ الْتَقَاهُمْ [اکْتَنَفَهُمُ]النَّبِیُّ ص. عَنْ أَیْمَانِهِمْ وَ عَنْ شَمَائِلِهِمْ حَتَّى یَنْصَرِفُوا إِلَى أَهَالِیهِمْ.
حضرت ابى عبد اللَّه امام صادق علیه السلام فرمودند:
خداوند متعال فرشتگانى دارد که موکّل قبر حضرت امام حسین علیه السّلام مى باشند هنگامى که شخص قصد زیارت آن حضرت را مینماید حق تعالى گناهان او را در اختیار این فرشتگان قرار میدهد و زمانى که وى قدم برداشت فرشتگان تمام گناهانش را محو میکنند و سپس قدم دوّم را که برداشت حسناتش را مضاعف و دو چندان میکنند و پیوسته با قدمهائى که برمیدارد حسناتش مضاعف میگردد تا به حدّى میرسد که بهشت برایش واجب و ثابت میگردد، سپس اطرافش را گرفته و تقدیسش میکنند و فرشتگان آسمان نداء داده و میگویند:
زوّار دوست دوست خدا را تقدیس نمائید؛ و وقتى زوّار غسل کردند حضرت محمّد صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم ایشان را مورد نداء قرار داده و می فرماید:
اى مسافران خدا! بشارت باد بر شما که در بهشت با من هستید.
سپس امیر المؤمنین علیه السّلام به ایشان نداء داده و میفرماید: من ضامنم که حوائج شما را بر آورده نموده و بلاء را در دنیا و آخرت از شما دفع کنم، سپس پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم با ایشان از طرف راست و چپ ملاقات فرموده تا بالأخره به اهل خود بازگردند.
حدیث چهارم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
وَ حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ بَابَوَیْهِ وَ جَمَاعَهٌ رَحِمَهُمُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَهِ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ جَابِرٍ الْمَکْفُوفِ عَنْ أَبِی الصَّامِتِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع. وَ هُوَ یَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع. مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ أَلْفَ حَسَنَهٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَهٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَهٍ فَإِذَا أَتَیْتَ الْفُرَاتَ فَاغْتَسِلْ وَ عَلِّقْ نَعْلَیْکَ وَ امْشِ حَافِیاً وَ امْشِ مَشْیَ الْعَبْدِ الذَّلِیلِ فَإِذَا أَتَیْتَ بَابَ الْحَائِرِ فَکَبِّرْ أَرْبَعاً ثُمَّ امْشِ قَلِیلًا ثُمَّ کَبِّرْ أَرْبَعاً ثُمَّ ائْتِ رَأْسَهُ فَقِفْ عَلَیْهِ فَکَبِّرْ أَرْبَعاً [فَکَبِّرْ وَ صَلِّ عِنْدَهُ وَ اسْأَلْ]وَ صَلِّ أَرْبَعاً وَ اسْأَلِ اللَّهَ حَاجَتَکَ.
على بن الحسین بن موسى بن بابویه و جماعتى رحمه اللَّه علیهم، از سعد بن عبد اللَّه، از حسن بن علىّ بن عبد اللَّه بن مغیره، از عبّاس بن عامر، از جابر مکفوف، از أبى الصّامت، وى میگوید:
از حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام شنیدم که میفرمودند:
کسى که پیاده به زیارت قبر حضرت امام حسین علیه السّلام برود خداوند متعال به هر قدمى که بر میدارد هزار حسنه برایش ثبت و هزار گناه از وى محو میفرماید و هزار درجه مرتبه اش را بالا میبرد سپس فرمودند:
وقتى به فرات وارد شدى ابتداء غسل کن و کفشهایت را آویزان نما و پاى برهنه راه برو و مانند بنده ذلیل راه برو و وقتى به درب حائر رسیدى چهار مرتبه تکبیر بگو سپس اندکى حرکت کن باز چهار بار تکبیر گفته بعد به طرف بالاى سر حضرت برو و در آنجا بایست و سپس چهار مرتبه تکبیر بگو و نزد قبر نماز بخوان و از خداوند متعال حاجت خود را بخواه.
حدیث پنجم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الرَّزَّازُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بْنِ بَزِیعٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَهَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع. قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا أَدْنَى مَا لِزَائِرِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع. فَقَالَ لِی یَا عَبْدَ اللَّهِ إِنَّ أَدْنَى مَا یَکُونُ لَهُ أَنَّ اللَّهَ یَحْفَظُهُ فِی نَفْسِهِ وَ أَهْلِهِ حَتَّى یَرُدَّهُ إِلَى أَهْلِهِ فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهِ کَانَ اللَّهُ الْحَافِظَ لَهُ.
محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسین، از محمّد بن اسماعیل بن بزیع، از صالح بن عقبه، از عبد اللَّه بن هلال، از حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام نقل کرده، وى گفت:
محضر امام علیه السّلام عرض کردم: فدایت شوم کمترین ثواب و اجرى که براى زائر قبر حضرت امام حسین علیه السّلام میباشد چیست؟
حضرت فرمودند:
اى عبد اللَّه! کمترین پاداشى که براى او است اینکه: خداوند متعال خود و اهلش را حفظ کرده تا به خویشانش باز گردد و وقتى روز قیامت شد خداوند متعال حافظ او خواهد بود.
حدیث ششم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حَدَّثَنِی أَبِی رَحِمَهُ اللَّهُ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ أَبَانٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أُورَمَهَ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَیْمُونٍ الصَّائِغِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع. قَالَ: یَا عَلِیُّ زُرِ الْحُسَیْنَ وَ لَا تَدَعْهُ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِی
اً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ
حَسَنَهً وَ مَحَى عَنْهُ سَیِّئَهً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَهً فَإِذَا أَتَاهُ وَکَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَکَیْنِ یَکْتُبَانِ مَا خَرَجَ مِنْ فِیهِ مِنْ خَیْرٍ وَ لَا یَکْتُبَانِ مَا یَخْرُجُ مِنْ فِیهِ مِنْ شَرٍّ وَ لَا غَیْرَ ذَلِکَ فَإِذَا انْصَرَفَ وَدَّعُوهُ وَ قَالُوا یَا وَلِیَّ اللَّهِ مَغْفُوراً لَکَ أَنْتَ مِنْ حِزْبِ اللَّهِ وَ حِزْبِ رَسُولِهِ وَ حِزْبِ أَهْلِ بَیْتِ رَسُولِهِ وَ اللَّهِ لَا تَرَى النَّارَ بِعَیْنِکَ أَبَداً وَ لَا تَرَاکَ وَ لَا تَطْعَمُکَ أَبَداً.
پدرم رحمه اللَّه علیه از حسین بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه از کسى که برایش حدیث گفته، از على بن میمون صائغ، از حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام نقل کرده که آن حضرت فرمودند:
اى على! قبر حسین علیه السّلام را زیارت کن و ترک مکن.
عرض کردم: ثواب کسى که آن حضرت را زیارت کند چیست؟
حضرت فرمودند:
کسى که پیاده زیارت کند خداوند به هر قدمى که برمی دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو میفرماید و یک درجه مرتبه اش را بالا میبرد و وقتى به زیارت رفت حق تعالى دو فرشته را موکّل او میفرماید که آنچه خیر از دهان او خارج میشود را نوشته و آنچه شر و بد میباشد را ننویسند و وقتى برگشت با او وداع کرده و به وى میگویند:
اى ولىّ خدا گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل بیت رسولش میباشى و خداوند هرگز چشمانت را به آتش جهنم بینا نمیکند و آتش نیز تو را ابدا نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد نمود.
حدیث هفتم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حَدَّثَنِی أَبِی رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْیَرِیِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ الْحَکَمِ النَّخَعِیِّ عَنْ أَبِی حَمَّادٍ الْأَعْرَابِیِّ عَنْ سَدِیرٍ الصَّیْرَفِیِّ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ أَبِی جَعْفَرٍ ع. فَذَکَرَ فَتًى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع. فَقَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ ع. مَا أَتَاهُ عَبْدٌ فَخَطَا خُطْوَهً إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ حَسَنَهً وَ حَطَّ عَنْهُ سَیِّئَهً.
پدرم رحمه اللَّه علیه، از سعد بن عبد اللَّه و عبد اللَّه بن جعفر حمیرى، از احمد بن محمّد بن خالد برقى، از پدرش از عبد العظیم بن عبد اللَّه بن الحسن، از حسن بن حکیم النخعى، از ابى حمّاد اعرابى، از سدیر صیرفى، وى میگوید:
محضر ابى جعفر علیه السّلام بودیم پس جوانى قبر حضرت امام حسین علیه السّلام را متذکر شد.
حضرت ابو جعفر علیه السّلام به وى فرمود:
بندهاى به زیارت حضرت نرفته و قدمى برنداشته مگر آنکه حق تعالى براى او یک حسنه نوشته و یک گناه از او پاک میکند.
حدیث هشتم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْیَرِیُّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ الْبَصْرِیِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع. قَالَ: مَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ ع. مِنْ شِیعَتِنَا لَمْ یَرْجِعْ حَتَّى یُغْفَرَ لَهُ کُلُّ ذَنْبٍ- وَ یُکْتَبَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ خَطَاهَا وَ کُلِّ یَدٍ رَفَعَتْهَا دَابَّتُهُ أَلْفُ حَسَنَهٍ وَ مُحِیَ عَنْهُ أَلْفُ سَیِّئَهٍ- وَ تُرْفَعُ لَهُ أَلْفُ دَرَجَهٍ.
محمّد بن عبد اللَّه بن جعفر حمیرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد الرحمن بن حماد بصرى، از عبد اللَّه بن عبد الرحمن اصم از عبد اللَّه بن مسکان، از حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام، نقل کرد که آن حضرت فرمودند:
کسى که از شیعیان ما بوده و حسین علیه السّلام را زیارت کند از زیارت برنگشته مگر آنکه تمام گناهانش آمرزیده می شود و براى هر قدمى که برمیدارد و هر دستى که بالا میرود و اسبش را حرکت داده و میراند هزار حسنه ثبت شده و هزار گناه محو گشته و هزار درجه مرتبه اش بالا میرود.
حدیث نهم در مورد اربعین
ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُرَشِیُّ الرَّزَّازُ عَنْ خَالِهِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِی الْخَطَّابِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ بَشِیرٍ السَّرَّاجِ عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْقَاضِی قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَ
بْدِ اللَّهِ ع. فِی غُرَیْفَهٍ لَهُ وَ عِنْدَهُ مُرَازِمٌ فَسَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع. یَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع. مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَهٍ وَ بِکُلِّ قَدَمٍ یَرْفَعُهَا وَ یَضَعُهَا عِتْقَ رَقَبَهٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ وَ مَنْ أَتَاهُ بِسَفِینَهٍ فَکَفَتْ بِهِمْ
سَفِینَتُهُمْ نَادَى مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَکُمُ الْجَنَّهُ.
محمّد بن جعفر قرشى رزّاز از دائى خود محمّد بن الحسین بن ابى الخطّاب، از احمد بن بشیر سرّاج، از ابو سعید قاضى، وى گفت:
حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام در غرفه کوچکى که داشتند نزول اجلال داشتند و مرازم نیز در خدمت آن جناب بود من بر ایشان داخل شدم، شنیدم حضرت میفرمودند:
کسى که پیاده به زیارت قبر حضرت امام حسین علیه السّلام برود خداوند متعال به هر گامى که برداشته و به هر قدمى که از زمین بلند نموده و بر آن نهاده ثواب آزاد کردن بنده اى از اولاد حضرت اسماعیل را میدهد؛ و کسى که با کشتى به زیارت آن حضرت رود و در اثناء کشتى چپ شده و سرنشینانش را در آب بریزد منادى از آسمان نداء میکند:
خوشا به حال شما و گوارا باد بر شما بهشت.
حدیث دهم در مورد اربعین
باب چهل و نهم کامل الزیارات: ثواب کسى که سواره یا پیاده به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام برود.
حَدَّثَنِی أَبِی رَحِمَهُ اللَّهُ وَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ حَمْدَانَ الْقَلَانِسِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ الْمُحَارِبِیِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مِیثَمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَاصِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ النَّجَّارِ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع. تَزُورُونَ الْحُسَیْنَ ع. وَ تَرْکَبُونَ السُّفُنَ فَقُلْتُ نَعَمْ قَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّهَا إِذَا انْکَفَتْ بِکُمْ نُودِیتُمْ أَلَا طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَکُمُ الْجَنَّهُ.
پدرم رحمه اللَّه علیه و على بن الحسین، از سعد بن عبد اللَّه، از محمّد بن احمد بن حمدان قلانسى، از محمّد بن الحسین المحاربى، از احمد بن میثم، از محمّد بن عاصم، از عبد اللَّه بن نجّار نقل کرده، وى گفت:
حضرت ابو عبد اللَّه علیه السّلام به من فرمودند:
آیا به زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام میروید؟ و آیا بر کشتى سوار میشوید و به زیارت آن حضرت میروید؟
عرض کردم: بلى.
حضرت فرمودند:
آیا میدانى هر گاه کشتى شما را در دریا واژگون کند منادى ندا میکند:
آگاه باشید! خوشا بحال شما، بهشت بر شما گوارا باد.
احادیث امامان و پیامبر اکرم (ص) در مورد زیارت امام حسین (ع) در اربعین
- امام صادق علیه السلام:
اَلبَرَکَهُ مِن قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلىٍّ علیه السلام عَشَرَهُ اَمیالٍ؛
تا ده میل اطراف قبر حسین بن على علیه السلام برکت است.
* * * * *
- امام حسین علیه السلام :
وَ حَقیقٌ عَلَى اللّهِ اَنْ لا یَاْتیَنى مَکْرُوبٌ اِلاّ اَرُدُّهُ وَ اَقْلِبُهُ اِلى اَهْلِهِ مَسْرورا؛
بر خداوند است که هیچ گرفتارى به زیارت من نیاید مگر آن که او را شادمان بازگردانم و به خانواده اش برسانم.
* * * * *
- امام مهدی عجل الله تعالی :
لأَندُبَنَّکَ صَباحاً و مَساءً و لأَبکِیَنَّ عَلَیکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً.
هر صبح و شام بر تو گریه و شیون مى کنم و در مصیبت تو به جاى اشک، خون مى گریم.
* * * * *
- امام باقر علیه السلام:
اِنّ الحُسَینَ صاحِبَ کَربَلا قُتِلَ مَظلوما، مَکروبا عَطشانا، لَهفانا فآلَى اللّهُ عَزَّوَجلّ عَلى نَفسِهِ اَن لا یاتیَهُ لَهفانٌ و لا مَکروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَن بِهِ عاهَهٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَینِ بنِ عَلىٍّ علیه السلام اِلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّهُ کُربَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنبَهُ وَ مَدَّ فى عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فى رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِى الاَبصار؛
حسین، بزرگ مرد کربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیب زده به شهادت رسید. پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد کرد که هیچ مصیبت زده و رنجیده خاطر و گنهکار و اندوهناک و تشنه اى و هیچ بَلا دیده اى به خدا روى نمى آورد و نزد قبر حسین علیه السلام دعا نمى کند و آن حضرت را به درگاه خدا شفیع نمى سازد، مگر اینکه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مى کند و گناهش را مى بخشد و عمرش را طولانى و روزى اش را گسترده مى سازد. پس اى اهل بینش، درس بگیرید!
* * * * *
- امام صادق علیه السلام :
فى فَضلِ زِیارَهِ الحُسَینِ بنِ عَلىٍّ علیه السلام وَ لَقَد حَدَّثَنى أَبى علیه السلام: أَنَّهُ لَم یَخلُ مَکانُهُ مُنذُ قُتِلَ مِن مُصَلٍّ یُصَلّى عَلَیهِ مِنَ المَلائِکَهِ أَو مِنَ الجِنِّ أَومِنَ النسِ أَو مِنَ الوَحشِ و َما مِن شَىْءٍ إِلاّ وَهُوَ یَغبِطُ زائِرَهُ و َیَتَمَسَّحُ بِهِ و َیَرجو فِى النَّظَرِ إِلَیهِ الخَیرَ لِنَظَرِهِ إِلى قَبرِهِ؛
پدرم در فضیلت زیارت حسین بن على علیه السلام فرمودند: جایگاه آن حضرت از آن زمان که کشته شده، از فرشته یا جن یا حیوان وحشى که بر آن حضرت درود مى فرستد خالى نیست و هر چیزى غبطه زائر آن حضرت را مى خورد و خود را به او مى مالد و در نگاه کردن به زائر امام حسین علیه السلام امید خیر دارد زیرا او به قبر امام حسین علیه السلام نگاه کرده است.
* * * * *
- پیامبر صلى الله علیه و آله :
بى اُنذِرتُم وَ بِعَلىِّ بنِ أبى طالِبِ اهْتَدَیتُم… وَ بِالْحَسَنِ اُعْطیتُمُ الإْحسانُ وَ بِالْحُسَینِ تَسعَدونَ وَ بِهِ تَشقونَ ألا وَ إنَّ الْحُسَینَ بابٌ مِن أبوابِ الْجَنَّهِ مَن عاداهُ حَرَّمَ اللّهُ عَلَیهِ ریحَ الْجَنَّهِ؛
به وسیله من هشدار داده شدید و به وسیله على علیه السلام هدایت مى یابید و به وسیله حسن احسان مى شوید و به وسیله حسین خوشبخت مى گردید و بدون او بدبخت. بدانید که حسین درى از درهاى بهشت است، هر کس با او دشمنى کند، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى کند.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
لا تَدَع زیارَهَ الحُسَینِ بنِ عَلىّ علیه السلام و مُر اَصحابَکَ بِذالِکَ، یَمُدُّ اللّه فى عُمرِکَ و یَزیدُ اللّه فى رِزقِکَ و یُحییکَ اللّه سَعیدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَکتُبکَ سَعیدا؛
زیارت امام حسین علیه السلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن، که در این صورت، خداوند عمرت را طولانى و روزى ات را زیاد مى کند و زندگى ات را همراه با سعادت مى کند و جز سعادتمند نمى میرى و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت مى کند.
* * * * *
- پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله :
… و هى اطهر بقاع الارض واعظمها حرمه و إنها لمن بطحاء الجنه.
پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله) در ضمن حدیث بلندى مىفرماید:
کربلا پاکترین بقعه روى زمین و از نظر احترام بزرگترین بقعهها است و الحق که کربلا از بساطهاى بهشت است.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
زوروا کربلا و لا تقطعوه فاءن خیر أولاد الانبیاء ضمنته…
امام صادق (ع) فرمود: کربلا را زیارت کنید و این کار را ادامه دهید، چرا که کربلا بهترین فرزندان پیامبران را در آغوش خویش گرفته است.
* * * * *
- امام باقر علیه السلام:
لو یعلم الناس ما فى زیاره قبر الحسین (علیه السلام) من الفضل، لماتوا شوقا
اگر مردم مىدانستند که چه فضیلتى در زیارت مرقد امام حسین (علیه السلام) است از شوق زیارت مىمردند.
* * * * *
- امام باقر علیه السلام:
زیاره قبر رسول الله صلى الله علیه و آله و زیاره قبور الشهداء، و زیاره قبر الحسین بن على علیهما السلام تعدل حجه مبروره مع رسول الله صلى الله علیه و آله.
زیارت قبر رسول خدا «ص» و زیارت مزار شهیدان، و زیارت مرقد امام حسین علیه السلام معادل است با حج مقبولى که همراه رسول خدا «ص» بجا آورده شود .
* * * * *
- امام باقر و امام صادق علیهما سلام:
من احب أن یکون مسکنه و مأواه الجنه، فلا یدع زیاره المظلوم.
هر کس که مىخواهد مسکن و مأوایش بهشت باشد، زیارت مظلوم (علیه السلام) را ترک نکند.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
زوروا قبر الحسین (علیه السلام) و لا تجفوه فاءنه سید شباب أهل الجنه من الخلق وسید شباب الشهداء
مرقد امام حسین (علیه السلام) را زیارت کنید و با ترک زیارتش به او ستم نورزید چرا که او سید جوانان بهشت از مردم و سالار جوانان شهید است.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
زیاره قبر الحسین بن على علیهما السلام من أفضل ما یکون من الأعمال.
زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) از بهترین کارهاست که مىتواندانجام یابد.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
من لم یأت قبر الحسین (علیه السلام) حتى یموت کان منتقص الاءیمان منتقص الدین، اءن ادخل الجنه کان دون المؤمنین فیها.
هر کس به زیارت قبر امام حسین (ع) نرود تا بمیرد ایمانش نا تمام و دینش ناقص خواهد بود به بهشت هم که برود پایین تر از مومنان در آنجا خواهد بود.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
لا تدع زیاره الحسین بن على علیهما السلام و مر أصحابک بذلک یمد الله فى عمرک و یزید فى رزقک و یحییکء الله سعیدا و لا تموت الا شهیدا.
زیارت امام حسین علیه السلام را ترک نکن وبه دوستان و یارانت نیز همین را سفارش کن! تا خدا عمرت را دراز و روزى و رزقت را زیاد کند و خدا تورا با سعادت زنده دارد و نمیرى مگر شهید.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
من اراد الله به الخیر قذف فى قلبه حب الحسین (علیه السلام) وزیارته و من اراد الله به السوء قذف فى قلبه بغض الحسین (علیه السلام) و بغض زیارته.
هر کس که خدا خیر خواه او باشد محبت حسین (ع) و زیارتش را در دل او مىاندازد و هر کس که خدا بدخواه او باشد کینه وخشم حسین (ع) و خشم زیارتش را در دل او مىاندازد.
* * * * *
- امام صادق علیه السلام:
من اتى قبر الحسین (علیه السلام) عارفا بحقه کتبه الله عزوجل فى اعلى علیین
هر کس که به زیارت قبر حسین (علیه السلام) نایل شود و به حق آن حضرت معرفت داشته باشد خداى متعال او را در بلندترین درجه عالى مقامان ثبت مىکند.
* * * * *
- موسى بن جعفر علیه السلام:
أدنى ما یثاب به زائر ابى عبد الله (علیه السلام) بشط فرات إذا عرف حقه و حرمته و ولایته ان یغفر له ما تقدم من ذنبه و ما تأخز.
کمترین ثوابى که به زائر امام حسین (علیه السلام) در کرانه فرات داده مىشود این است که تمام گناهان مقدم و موخرش بخشوده مىشود. بشرط این که حق و حرمت ولایت آن حضرت را شناخته باشد.
* * * * *
- امام رضا علیه السلام:
من زار قبر الحسین (ع) بشط الفرات کان کمن زار الله
کسى که قبر امام حسین (علیه السلام) را در کرانه فرات زیارت کند، مثل کسى است که خدا را زیارت کرده است.
* * * * *
مهمترین روایت درباره اربعین
مهمترین نکته درباره اربعین، روایت امام عسکری (ع) است. حضرت در روایتی که در منابع مختلف از ایشان نقلشده فرمودهاند: نشانههای مؤمن پنج چیز است: خواندن پنجاهویک رکعت نماز (۱۷ رکعت نماز واجب + ۱۱ نماز شب + ۲۳ نوافل)، زیارت اربعین، انگشتری در دست راست، وجود آثار سجده بر پیشانی، بلند خواندن بسم الله در نماز.
این حدیث تنها مدرک معتبری است که جدای از خود زیارت اربعین که درمنابع دعایی آمده، به اربعین امام حسین (ع) و بزرگداشت آن روز تصریح کرده است. اما اینکه منشأ اربعین چیست، باید گفت، در منابع به این روزبه دو اعتبار نگریسته شده است.
نخست روزی که اسرای کربلا از شام به مدینه مراجعت کردند.
دوم روزی که جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر خدا (ص) از مدینه به کربلا وارد شد تا قبر حضرت اباعبدالله الحسین (ع) را زیارت کند. شیخ مفید (م ۴۱۳) در «مسار الشیعه» که در ایام موالید و وفیات ائمه اطهار (ع) است، اشاره بهروز اربعین کرده و نوشته است: این روزی است که حرم امام حسین (ع)، از شام بهسوی مدینه مراجعت کردند. نیز روزی است که جابر بن عبدالله برای زیارت امام حسین (ع) وارد کربلا شد.
خواندن شعر و متن درباره پیاده روی اربعین دلها را راهی کرب و بلا میکند. دلهای سوختهای که بیتاب زیارت سیدشان هستند.