روز غدیر و ناله شیطان | روزی که چهارمین ناله ابلیس درآمد

عید غدیر خم از بزرگترین اعیاد شیعیان سراسر جهان بوده که نشان دهنده ولایت امیر المومنین حضرت علی (ع) پس از پیامبر (ص) است.

امید شیطان در روز غدیر خم به ناامیدی مبدل شد، چرا که رسول خدا (ص) برترین وصی و جانشین را از طرف خداوند منصوب کرد و اینجا بود که شیطان ناله‌ای دردناک‌تر از همیشه سرداد.

شیطان دشمن خدا چهار بار ناله کرد : روزی که مورد لعن خدا واقع شد و روزی که به زمین هبوط کرد و روزی که پیامبر اکرم (ص) مبعوث شد و روز عید غدیر.

وقتی دشمن همه انسان‌ها در روز غدیر ناله سر می‌دهد، بهترین دلیل بر آن است که همه انسان‌ها باید این روز را عید بگیرند و به آن مباهات کنند. اما چرا باید غدیر، بزرگترین عید اسلامی باشد؟

خلاصه واقعه غدیر خم

غدیر در لغت به معنای آبگیر است؛ گودالی در بیابان که آب باران در آن گرد آید. در میان راه دو شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، محلی است به نام «جُحفه» که در زمان رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، کاروانیان حج گذار در آنجا از هم جدا می‌شدند و به طرف دیار خود می‌رفتند. در این محل، غدیر خم جای دارد.

در سال دهم هجرت، رسول خدا صلی الله علیه و آله به حج رفت و احکام آن را به مردم آموزش داد. به هنگام بازگشت از مکه، در استراحتگاه جُحفه و در غدیر خم، به امر خدا مردمان را گرد آورد و در آن مجمع سترگ، امام علی علیه السلام را به جانشینی خود به آنان شناساند و فرمود: «هر کس من مولای اویم، علی مولای اوست». البته جانشینی علی علیه السلام سال‌ها پیش در مکه و در جمع خاندان هاشم انجام گرفته بود، ولی در غدیر، به اطلاع عموم رسید.

چهارمین ناله شیطان

پاسخ این سؤال را باید در اهمیت اثری که ولایت امیرالمؤمنین (ع) در هدایت بشریت دارد جستجو کرد. راه ادیان الهی به دین پیامبر خاتم (ص) منتهی شد و بهترین ضمانت برای پاسداری از این دین خاتم، انتخاب سرپرستی است که بتواند از مجموعه گرانقدر این میراث الهی پاسداری کرده و مردم را بر همان راه اسلام ناب محمدی هدایت و راهنمایی کند.

ابلیس به خاطر امتناع از اطاعت دستور خدا مورد لعن و طرد قرار گرفت، کینه آدم ع) و آدمیان را به دل گرفت و دشمنی آشکار برای انسان‌ها شد. این مطلب چیزی است که قرآن کریم صراحتا آن را بیان می‌کند:

«وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبین‏»

هر آنچه موجب شود تا شیطان به مقصد و مقصود خود نایل نیاید می‌تواند در ناراحتی و یا حتی در ناله و شیون کردن او نقش داشته باشد؛ لذا است که در اخبار و روایات آمده است: ابلیس در چهار موضع ناله و شیون سر داد:

• اول: روزی که به دلیل عدم سجده بر حضرت آدم(ع) و تکبر و حسادت ورزیدن، مورد لعنت خداوند قرار گرفت.
• دوم: روزی که به دلیل نافرمانی از امر الاهی، از درگاه الاهی رانده و به زمین هبوط کرد.
• سوم: روزی که حضرت محمد(ص)، از طرف خدای سبحان برای هدایت بشریت، به عنوان نبی خاتم، به پیامبری مبعوث گردید.
• چهارم: روز عید غدیر.

زیرا این چهار حادثه می‌تواند نقش اساسی در فرایند رشد و هدایت انسان‌ها داشته باشد.

اگر چه این دشمن اصلی انسان‌ها، با ترفندهای رنگارنگ انسان‌های متعددی را به انحراف کشانده اما در طول تاریخ چندین ضربه مهلک راهبردی خورده است که او را در هدف خود دچار مشکل اساسی کرده است.

از امام صادق (ع) چنین نقل شده که فرمودند:

«إِنَّ إِبْلِیسَ عَدُوُّ اللَّهِ رَنَّ أَرْبَعَ رَنَّاتٍ: یَوْمَ لُعِنَ، وَ یَوْمَ أُهْبِطَ إِلَى الْأَرْضِ، وَ یَوْمَ بُعِثَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، وَ یَوْمَ الْغَدِیر»

شیطان دشمن خدا چهار بار ناله کرد: روزى که مورد لعن خدا واقع شد و روزى که به زمین هبوط کرد و روزى که پیامبر اکرم (ص) مبعوث شد و روز عید غدیر.

درباره مکر شیطان در ماجرای غدیر جابر بن عبدالله از امام باقر علیه‌السلام روایت می‌کند:

زمانی که پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم در روز غدیر خم دست على علیه السلام را در دست گرفت، شیطان در میان سپاهیانش نعره برآورد و هیچ یک از آنها چه در خشکى و چه دریا به جاى نماند مگر آنکه در پى نعره او به سویش دویدند و گفتند: اى آقا و مولا چه بر سر تو آمده؟ ما هرگز از تو نعره‌‏اى دهشتناک‌‏تر از این نعره نشنیده بودیم.

ابلیس به آنها گفت: این پیامبر کارى کرد که اگر براستى این کار تحقق یابد دیگر کسى هرگز خدا را نافرمانى نکند. آنها در پاسخ گفتند: سرورا، تو آدم را فریب دادى.

زمانی که منافقان گفتند: این مرد [پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم‏] از سر هواى نفس سخن مى‌گوید و یکى به دیگرى گفت: مگر نمى‌‏بینى که چشمانش چگونه در کاسه سرش مى‏‌چرخد؟ گویا دیوانه شده ــ مقصودشان پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم بود ــ در این هنگام شیطان فریادى از سر شادى زد و دوستانش دوباره گرد او حلقه زدند. او به آنها گفت: آیا مى‏‌دانید من قبلاً با آدم ابو البشر چه کرده‏‌ام؟ گفتند: بله؛ گفت: آدم، پیمان خود را شکست،اما به خدا کفر نورزید، ولى اینان هم پیمانشان را نقض کردند و هم به پیامبر علیه‌السلام کفر ورزیدند؛

فَلَمَّا قَالَ الْمُنَافِقُونَ إِنَّهُ یَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى وَ قَالَ أَحَدُهُمَا لِصَاحِبِهِ‏ أَ مَا تَرَى عَیْنَیْهِ تَدُورَانِ فِی رَأْسِهِ‏ کَأَنَّهُ مَجْنُونٌ یَعْنُونَ رَسُولَ اللَّهِ ص صَرَخَ إِبْلِیسُ صَرْخَةً بِطَرَبٍ فَجَمَعَ أَوْلِیَاءَهُ فَقَالَ أَ مَا عَلِمْتُمْ أَنِّی کُنْتُ لآِدَمَ مِنْ قَبْلُ قَالُوا نَعَمْ قَالَ آدَمُ نَقَضَ الْعَهْدَ وَ لَمْ یَکْفُرْ بِالرَّبِ‏ وَ هَؤُلَاءِ نَقَضُوا الْعَهْدَ وَ کَفَرُوا بِالرَّسُول‏

پس هنگامى که پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم از این جهان رخت بربست و مردم به جاى على علیه السلام دیگرى را به خلافت نشاندند شیطان تاج شاهى بر سر گذاشت و منبرى نهاد و روى بالش ‏نشست و پیادگان و سوارگان خود را گرد آورد و به آنها گفت: شادى کنید که تا روز قیام امام، خداوند فرمان برده نشود.

فَلَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ أَقَامَ النَّاسُ غَیْرَ عَلِیٍّ لَبِسَ إِبْلِیسُ تَاجَ الْمُلْکِ وَ نَصَبَ مِنْبَراً وَ قَعَدَ فِی الْوَثْبَةِ وَ جَمَعَ خَیْلَهُ وَ رَجْلَهُ ثُمَّ قَالَ لَهُمْ اطْرَبُوا لَا یُطَاعُ اللَّهُ حَتَّى یَقُومَ الْإِمَام‏.

امام باقر علیه السلام این آیه را تلاوت فرمود:

«وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَیْهِمْ إِبْلِیسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلَّا فَرِیقاً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ‏؛

براستى شیطان گمان خویش را در باره آنها صادق یافت و جز گروهى از مؤمنان همه از او پیروى کردند»

امام باقر علیه السّلام فرمود: تأویل این آیه هنگامى بود که پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم رحلت فرمود و گمان ابلیس همان هنگامى بود که در باره پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم گفتند: او از سر هواى نفس سخن مى‏گوید، و شیطان در این هنگام گمانى در باره ایشان برد و آنها گمان شیطان را تصدیق کردند و تحقّق بخشیدند.

پله‌های سقوط ابلیس

۱- شیطان با نافرمانی در برابر دستور الهی همه عبادت‌های خود را زیر سؤال برد و اعمال هزاران ساله خود را حبط کرد و سقوط خود را آغاز کرد. شاید بتوان کینه او نسبت به آدمیان را یکی از آثار حبط اعمال او دانست.

۲- در مرحله بعدی او از جایگاهی که در کنار فرشتگان الهی داشت سقوط کرده و مقام همنشینی با ملائکه را با سکونت بر روی زمین معاوضه کرد. او تصمیم جدی گرفته بود که انسان‌ها را به گمراهی بکشاند و اولین و آخرین هدف او کشاندن آنها به همراه خود تا دوزخ بود: «ابلیس) گفت: به عزّتت سوگند همه بند‏گان تو را گمراه خواهم کرد». اما واقعه جدید باعث شد تا برای بار سوم از سر ناامیدی و شکست فریادی برکشد.

۳- بعثت آخرین پیامبر به همراه کامل‌ترین دین، قلعه‌ای محکم بود که در صورت پناه بردن انسان‌ها به آن، گمراهی‌شان غیرممکن می‌نمود. این امر باعث شد که دست شیطان بسته‌تر از همیشه شود. اما او منتظر ماند تا با انتهای عمر شریف پیامبر، امت او را به انحراف بکشاند. کاری که برای پیامبران و امت‌های پیشین انجام داده بود. اما موقعیت چهارم فرا رسید.

۴- امید شیطان در روز غدیر خم به ناامیدی مبدل شد. چراکه رسول خدا (ص) برترین وصی و جانشین را از طرف خداوند منصوب کرد و اینجا بود که شیطان ناله‌ای دردناک‌تر از همیشه سرداد.

بزرگداشت عید غدیر، استقبال از ظهور

این بار مؤمنین عالم، صاحب فرمانروا و امیری شدند که در هیچ مبارزه‌ای مغلوب نبوده و دست یداللهی‌اش انواع دشمنان خدا را به زمین زده است. شیطان وقتی دید که مؤمنان، در زیر بیرق امامت و ولایت معصوم فراخوانده شدند خود را در نهایت ضعف و سستی دید.

روز غدیر، روز اعلان نبرد نهایی جبهه حق در مقابل جبهه شیطان است که با فرمانروایی امیرالمؤمنین علی (ع) آغاز و با ظهور حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) به اوج می‌رسد. اینها مطالبی است که در خطبه عید غدیر توسط پیامبر خدا(ص) بیان شد؛ ایشان فرمودند: «مَعاشِرَالنّاسِ، النُّورُ مِنَ‏ا للَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَسْلوکٌ فِیّ، ثُمَّ فی عَلِی بْنِ أَبی طالِبٍ، ثُمَّ فِی النَّسْلِ مِنْهُ إِلَی الْقائِمِ الْمَهْدِی الَّذی یَأْخُذُ بِحَقِّ اللَّهِ وَ بِکُلِّ حَقٍّ هُوَ لَنا»،(۴) ای مردم! نور از سوی خداوندعزوجل در جان من، سپس در جان علی ابن ابیطالب و آنگاه در نسل او تا قائم مهدی – که حق خدا و تمامی حق ما را می ستاند – جای گرفته است.

بر این اساس تمامی نور هدایت را باید در سلسله نورانی اهل بیت (ع) جستجو کرد. باید بر تعداد راهیان راه نورانی معصومین (ع) افزود و این مهم راهی جز زنده کردن غدیر ندارد.

امروز هم اگر قرار است برای به نتیجه رساندن مبارزه با لشکر شیطان و از بین بردن ابلیس در رکاب امام عصر(عج) پیکار کنیم، اولین قدم، زنده کردن غدیر و شناساندن آن به تمام بشریت است. روزی که در آن اعمال نیز شکوه دیگری می‌یابند و برخی از آن‌ها حکم یک عمر بندگی را در پرونده اعمال ثبت خواهند کرد. چنان که در حدیثی امام صادق (ع) می‌فرمایند: «روزه روز غدیرخم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنى اگر انسانى همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است».

همه این ترغیب و تشویق‌ها برای آماده کردن هر چه زودتر مقدمات ظهور است. یعنی؛ کاروان ظهور از غدیر خم می‌گذرد!

از اینکه با ما همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را برای ما ارسال نمایید.

علاوه بر این شما می‌توانید مجموعه متن نوشته عید غدیر و عکس عید غدیر را هم در سایت ستاره مشاهده کرده و از مطالب و عکس های آن استفاده نمایید.