معنی نماد درفش کاویانی | تاریخچه درفش کاویانی، پرچم باستانی ایران

پرچم اسطوره‌ای ایران، درفش کاویانی است که تا پایان شاهنشاهی ساسانی پرچم تاریخیِ ایران بود. این درفش با خیزش کاوهٔ آهنگر دربرابر ضحاک و آغاز پادشاهی فریدون پدید آمد.

اگر شما هم به تاریخ ایران علاقه مندید و دوست دارید اطلاعاتی در مورد درفش کاویانی، پرچم تاریخی ایران به دست بیاورید با ما همراه باشید. 

بیرق یا پرچم یا درفش یک کشور به علامتی گفته می شود که نشان از مظهر تمدن و ملیت آن کشور دارد و درفش کاویانی هم یکی از کهنترین پرچمهای جهان است. این پرچم بدست آهنگری دلاور به نام کاوه، که برای در هم کوبیدن ستم و شکنجه بیدادگران تازی به پا خواست بر افراشته شد.

درفش کاویانی چیست؟

درفش کاویانی یکی از کهن‌ترین پرچمهای جهان است که بدست آهنگری دلاور، کاوه، که برای در هم کوبیدن ستم و شکنجه بیدادگران تازی به پا خواست بر افراشته شد. فردوسی در چکامه های خود رنگ این پرچم را سرخ و زرد و بنفش آورده است:

«همی خواندش کاویانی درفش فروهشت زو سرخ و زرد و بنفش ».

این پرچم در تمام دوران پیش از اسلام پرچم ایران بود که با یورش تازیان سرنگون گردید.

 

مفهوم رنگهای درفش کاویانی

درفش کاویانی برطبق بررسیها و پژوهشگرهای گسترده، نوعی چرم پاره چهارگوش بوده که بر بالای یک نیزه آویزان میشد که نوکش از پشت نمایان بود. یک ستاره بزرگ یا چهار پره در میان پرچم وجود داشت که منتهی به چهارگوشه آن میشد. اختر دیگری در بالای آن وجود داشت که بعنوان یک چنبره کوچک محسوب میشد؛ یعنی دو ستاره در میان و بخش بالایی در درفش کاویانی یافت میشده است.

رشته نوارهایی در همه گوشه و کنارهایش، آویزان بوده است که با استفاده از زر و سیم و گوهرهای تابناک و ناب زیوربندی شده بودند. بخش زیرین چرم چهارگوش دارای رشته های آویزان شده ای به رنگ سرخ و زرد و بنفش بود. فردوسی برگزیدن این سه رنگ را از آن فریدون میداند که خود درفش کاویانی را نیز به زیور و دیبای رومی و ابریشم و پرنیان نیز آذین بندی نمود.

رنگ درفش کاویانی
  • رنگ سرخ

این رنگ را نماد شکوه و توانایی، خروش و جوشش، پایداری برای پاسداری و نگهبانی از مرز و بوم امی دانند. رنگ سرخ رنگ روز ” تیر” سومین روز هفته ایرانیان باستان است که امروز به آن “چهارشنبه” میگویند. همچنین” تیر” نام فرشته باران نیز بوده است .

مردمان به دور از باورهای زرتشتی و یا با باور زرتشتی که پیش و یا پس از زرتشت می زیسته اند، باور داشتند که به یاری ” تیر”، فرشته باران است که زمین ازریزش باران بهره مند و کشتزارها و مرغزارها سیراب و سبز و خرم میشوند.

این رنگ بر روی پرچم کنونی که در زمان قاجاریه با دو رنگ دیگر سپید و سبز که نشانه خانواده بنی امیه و بنی هاشم میباشد، دیده میشود.

  • رنگ زرد

رنگ زرد رنگ روز ” مهر” پایان هفته است که امروزه ایرانیان و همچنین کشورهای اسلامی و یهودی آنرا آدینه و جمعه می دانند و دیگر کشورهای جهان یکشنبه . این روز نام فروغ و روشنایی را با خود دارد، زیرا زادروز ” مهر تابناک” می باشد. این رنگ نشان پاکی و نیکخواهی، نمایانگر فر و بزرگی، روشنگر گران منشی و سروری و بازگو گر درخشندگی، فروزش و روشنایی است.

  • رنگ بنفش

رنگ بنفش رنگ ” اورمزد” چهارمین روز هفته است که امروز به آن ” پنجشنبه” میگویند. این رنگ نشانه جنگاوری و دلیری و نبرد سرسختانه با دشمن و پیکار در راه آزادی کشور و نگهبانی از یکپارچگی و شکوه آن است .

معنی نماد درفش کاویانی| درفش کاویان نماد چیست؟

درفش کاویانی در ایران به عنوان نخستین نماد محسوب شد.( تا پیش از درفش شهداد) هدف از ساخت این نماد که کاوه سازنده ی آن بود به خاطر ظلمی بود که ضحاک در حق فرزندان کاوه آهنگر کرده بود.

یکی از روایات شاهنامه  فردوسی اینگونه بود که ضحاک در خواب دید که سه مرد جنگی با حضور در کاخ، کاخ او را خراب کردند. ضحاک در نزد تعبیر کنان خواب، خوابش را شرح داد . طبق گفته ی معبران، شخصیبه نام آفریدون بدنیا می آید و کاخت را بازسازی میکند. ضحاک با شنیدن چنین مسأله ای از هوش رفت و بعد از بهوش امدنش گفت که همه را دعوت کنند و در مورد عدالت خود از انها سؤال پرسید و تقاضایش این بود که همه با امضا کردن برگه ای به عدالت ضحاک شهادت دهند.

کاوه آهنگر که از حضار این جمع به شمار می رفت؛ مغز سر چند فرزندش را خوراک مارهای ضحاک کرد و وقتی که آخرین پسرش را برای خوراک مارها برده بودند؛ ضحاک گفت که از من به عنوان یک پادشاهی عادل شهادت دهید.

ناگهان خروشی از گوشه ای بر خاست که کاوه بود. کاوه به ضحاک گفت که من شهادت نمیدهم؛ به این خاطر که فرزندانم را به قتل رساندی و برای خوراک مارهایت از مغز سرشان استفاده کردی. چگونه گواهی به چنین عدالتی بدهم. ضحاک در این زمان اخرین فرزند کاوه را به او برگرداند و گفت اکنون به من شهادت بده ولی کاوه نپذیرفت و در اوج عصبانیت با فرزندش از کاخ بیرون رفت.

پس از خروج کاوه از کاخ، اظهارات بزرگان به ضحاک چنین بود:” علت سرخ شدنت در مقابل کاوه چه بود و به چه دلیل به او اجازه پاره کردن پیمان را دادی که از تو نافرمانی کند؟”

ضحاک گفت:” در زمان وارد شدن کاوه به کاخ، او دستانش را بر سرش زد و مرا شگفت زده کرد. حالا نمی دانم از این بعد چه پیش می آید که راز جهان را نمی دانم”.

کاوه پس از بیرون رفتن از کاخ با داد و شیون، دنیا را به عدالت فرا خواند. سپس به نشانه قیام و اعتراض، پیش بند چرمی اش را بر نیزه ای چوبین به شکل یک پرچم آویخت و آن را بالا می گیرد تا مردم به دورش جمع شوند.

سپس کاخ فرمانروای ضحاک خون خوار را با کمک مردم، از بین برد و فریدون را بعنوان پادشاه انتخاب کرد. وقتی که فریدون بر تخت پادشاهی نشست؛ گفت که با دیباهای زرد و سرخ و بنفش، چرم پیش بند کاوه را بیارایند و با افزودن زر و گوهر به آن، نام درفش شاهی را برای آن انتخاب کرد و همین امر موجب شکل گیری کلمه دَرَفش کاویانی یا پرچم کاوه شد.

معنی درفش کاویانی در شاهنامه

کاوه شخصیتی اسطوره‌ای و پهلوانی در شاهنامهٔ فردوسی، شاهنامهٔ ابومنصوری، گرشاسپ‌نامه و شاهنامهٔ کردی یا شخصیتی واقعی در دورهٔ اشکانی است.

نشان جنبش او درفش کاویانی، پیشبند چرمی‌اش است که بر سر نیزه‌ای می‌آویزد.[ کاوه پیام‌آور دادخواهی برای استقلال، آزادی و جبهه‌گیری اپوزیسیون در برابر حکومت‌های ناعادلانه است که تأثیری شگرف در فرهنگ ایرانی و نمادهای شاهنشاهی ایران داشته‌است.

معنی درفش در فرهنگ فارسی عمید

درخشیدن، (اسم مصدر) تابش، سیخ آهنی نوک تیز با دستۀ چوبی که در کفش دوزی برای سوراخ کردن چرم و گذراندن سوزن به کار می رود، پرچم، درفش کاویان، (موسیقی) [قدیمی] از الحان قدیم ایرانی دراصل نام درفشی است که آهنگری کاوه نام با بر سر نیزه کردن پیش دامن چرمی خود ساخت و مردم را بر ضحاک شورانید و فریدون را به پادشاهی برگزید بعدها پیش دامن چرمی کاوه درفش پادشاهان ایران گردید.

معنی درفش در فرهنگ معین

آلتی آهنین و نوک تیز شبیه جوالدوز اما ضخیم تر از آن با دسته ای چوبی که کفّاشان از آن برای سوراخ کردن چرم و دوخت و دوز کفش استفاده می‌کنند، پرچم، علم.

محل نگهداری درفش کاویانی کجاست؟

طبق گفته برخی منابع، (کتیبه کعبه زرتشت) اسم اصلی محل نگهداری درفش کاویانی می باشد : این کتیبه بر روی بنای مکعبی شکل واقع در نقش رستم به سه زبان پارتی ، فارسی میانه و یونانی و معروف به کعبه زرتشت نگاشته شده است. شاپور در این کتیبه ضمن معرفی خود به نام استانهای ایران و سه لشکر کشی سپاه ایران به روم و شکست امپراتور گردیانوس و والرین و سرزمینهای فتح شده نیز اشاره می کند . وی در پایان تاکید می کند که این پیروزیها را به یاری یزدان به دست آورده و دیگران را به امور خیریه توصیه می کند .

عکسهای درفش کاویانی

درفش کاویانی
درفش کاویانی قدیمی
درفش کاویانی کاوه
درفش کاویانی
درفش باستانی کاویانی
درفش کاویانی
عکس درفش کاویانی

لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما و کاربران محترم سایت ستاره به اشتراک بگذارید.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید