نویسنده: ندا علی‌خانی
بروزرسانی: ۲۱ آبان ۱۴۰۲
اکنون که دوران غیبت کبری امام زمان سپری می‌شود، ارتباط مستقیم امام با شیعیان قطع شده و تنها راه ارتباط با ایشان از طریق دعا، توسل و انتظار فرج امام زمان (عج) است.
نکته‌ی مهمی که باید در دوران غیبت به آن توجه شود، وظایفی است که شیعیان و پیروان دین اسلام به عهده دارند. مهم‌ترین وظیفه‌ی امت اسلام هم دعا برای سلامتی امام زمان و هم خواندن دعای فرج امام زمان است.
در جامعه‌ای که امام و رهبر نتواند با مردم همیشه و هر لحظه ارتباط مستقیمی داشته‌باشد، گاهی مشکلات و اختلاف‌هایی ایجاد می‌شود. از این رو در حال حاضر هم غیبت امام زمان منجر به گسترش اختلافاتی میان مردم می‌شود. اکنون پرسش مهم این است که تکلیف مردم در دوران غیبت چیست؟ چگونه می‌توان مشکلات موجود در جامعه را حل کرد؟ برای بررسی این مطلب که در کتاب پیامهای آسمان پایه نهم به آن اشاره شده‌است، تا انتهای مطلب پیش رو با ما همراه شوید.
تکلیف مردم در دوران غیبت چیست؟
هر جامعه‌ای به یک رهبر و پیشوا برای هدایت و حل مشکلات مردم آن جامعه نیاز دارد. بنابراین نمی‌توان گفت در دوران غیبت، مردم نیازی به رهبری ندارد. اما گاهی حاکمانی مسئولیت رهبری امت را بر عهده می‌گیرند که صلاحیت این امر را ندارند. حاکمانی که مساوات را رعایت نکرده و به مردم ظلم می‌کنند. جامعه اسلامی هم از دیرباز شاهد رهبری چنین حاکمانی بوده‌است. در زمان امامت و رهبری امامان و پیامبرانی که از سوی خداوند برای رهبری شیعیان برگزیده شده‌بودند، حاکمانی ظالم و مخالف با رهبری ائمه هم حضور داشتند. در زمان حضور امامان و پیامبران، مردم برای حل مشکلاتشان به آن‌ها مراجعه می‌کردند.
تمامی پیامبران و امامانی که از سوی خداوند برای هدایت مردم فرستاده شدند، همواره تاکید داشتند که حل مشکلات و اختلاف‌های جامعه باید به کمک فرستادگان خداوند انجام شود. اما زمانی که امام و پیامبری در میان مردم حضور نداشت، مسئولیت رسیدگی به مشکلات جامعه بر عهده جانشینان و رهبران دینی است. رهبرانی که با پیروی از توصیه‌ها و دستورات خداوند و دین، احکام الهی را به جا می‌آورند. به همین دلیل، در گذشته زمانی که امامان در میان مردم حضور داشتند، همواره به پرورش و آموزش شاگردان خود می‌پرداختند. کسانی که با آموختن احکام دینی بتوانند در دوران غیبت و عدم حضور پیامبران و امامان به خوبی مسائل دین و احکام خداوند را در میان مردم به جا آورند. بر اساس فرموده امام صادق؛ مراجعه به حاکمان غیردینی، منافقان و پیروی از دستورات آن‌ها، پیروی از حکومت طاغوت و مخالف با رضایت خداوند است. بنابراین زمانی که این پرسش مطرح می‌شود تکلیف مردم در دوران غیبت چیست به یاد داشته‌باشید که مردم در دوران غیبت امام زمان برای حل اختلاف و مشکلاتشان باید به عالمان و رهبران دینی مراجعه کنند.
رهبری امت اسلامی در دوران غیبت
در دوران غیبت امام زمان وظیفه‌ی رهبری امت بر عهده‌ی عالمان و رهبران دینی است. علما و مراجع تقلیدی که بر اساس احکام دینی عمل می‌کنند. با این حال همانند زمان امامت امامان و پیامبران خداوند، در دوران غیبت هم حاکمان ظالمی هستند که به راحتی اجازه رهبری جانشینان ائمه را نداده و مردم را گمراه می‌کنند. از این رو علمای دین وظیفه دارند احکام شرعی و گفته‌های خداوند را به مردم آموزش دهند. در مقابل مردم هم وظیفه دارند با مطالعه و کسب دانش خودشان را برای زندگی در جامعه اسلامی آماده کنند. باید بتوانند حاکمان خوب را از میان حاکمان بد انتخاب کنند و برای یافتن مسیر درست زندگی به آن‌ها مراجعه نموده و گفته‌های علمای دین را بپذیرند. چراکه پیامبر اسلام در سخنان خود فرموده: “پذیرش حکم و دستورات رهبران دینی، در حقیقت پذیرش دستورات خداوند است.”
در این دوران مردم وظیفه دارند با افزایش آگاهی خود به مبارزه علیه ظلم و حاکمان ظالم برخیزند. آن‌ها هم باید در کنار علما و رهبران دینی خود با ترویج فرهنگ انتظار، توصیه‌های دین اسلام، مبارزه با جهل و خرافات، با انجام وظایف و مسئولیت‌های اجتماعی خود و دعا برای تعجیل در فرج امام زمان، فضای جامعه را برای ظهور آن حضرت فراهم کنند. چراکه در جامعه‌ای که حاکمان ظالم رهبری می‌کنند، رهبران اسلام به تنهایی نمی‌توانند هدایت مردم را در دست گیرند.
سخن پایانی
در دوران غیبت امام زمان وظیفه‌ی هدایت و رهبری امت اسلامی بر عهده عالمان و رهبران دینی است. کسانی که احکام دین را آموخته و به درجه‌ای رسیده‌اند که توانایی رهبری مردم یک جامعه را دارند. مردم هم باید برای حل مشکلاتشان و یافتن مسیر درست زندگی به چنین افرادی مراجعه کنند. مردم باید با افزایش دانش و بصیرت دینی خود به مبارزه با حاکمان ظالم پرداخته و حاکمان دینی را در مسیر دست‌یابی به جامعه اسلامی همراهی کنند.
