تحقیق درباره برخی از اعجازهای علمی قرآن و مشاهده آن‌ها در طبیعت

اعجاز علمی از مهم‌ترين ابعاد اعجاز قرآن در عصر حاضر است. در این مطلب، به بررسی برخی از اعجازهای علمی قرآن خواهیم پرداخت

اعجازهای علمی قرآن

۱. تزيين آسمان با ستارگان

خدا در آیه ششم سوره «الصافات» می‌فرماید:

«آسمان پایين را با كواكب تزيين كرديم».

شاید وجود هفت آسمان، امروز برای همه اثبات‌شده باشد، اما در زمان نازل شدن قرآن، دانشمندان این‌طور فکر می‌کردند که فقط آسمان بالا (آسمان هشتم طبق فرضيه بطلميوس) آسمان ستارگان ثوابت است. بعدها اشتباه بون فرضیه بطلمیوس ثابت شد. اما همین‌که قــرآن به چنین موضوعی اشاره می‌کند، معجزه زنده‌ای از اين كتاب است.

۲. جايگاه و مسير مشخص ستارگان

خدا در آیه‌های ۷۵ و ۷۶ سوره بقره چنین می‌فرماید:

«و به جايگاه ستارگان، سوگند ياد می کنم! و مسلما، آن سوگند بزرگى است، اگر (بر فرض) بدانيد.»

بر اساس گفته‌های دانشمندان، در جهان، كهكشان‌های زيادی وجود دارد و هر كدام مسيری خاص دارند، ستارگان آسمان نیز هر كدام جايگاهی مشخص دارند و مسیر و مدار آن‌ها طبق قانون جاذبه و دافعه، بسيار دقيق است. بنابراین چنین آیه‌ای دلیل دیگری بر اعجاز علمی قرآن است.

سوگند قرآن به جایگاه ستارگان و این جمله که «مسلما آن سوگند بزرگی است، اگر بدانید» گواهی می‌دهد که انسان حقیقت وجودی ستارگان و جایگاه مشخص آن‌ها را به درستی درک نکرده بود، اما قرآن به آن اشاره و بر وجود ستارگان و جایگاه آنها تاکید کرده است.

۳. حركت دورانی و جريانی خورشيد

خدا در آیه‌های ۳۸ تا ۴۰ سوره «یاسین» می‌فرماید:

«و خورشيد كه تا قرارگاهش روان است؛ اين اندازه ‏گيرى (خداى) شكست‏ ناپذير داناست و ماه را برايش منزلگاه‏ هايى قرار داديم، تا اين‏كه هم‏چون شاخک ديرينه [قوسى شكل زرد رنگ‏] برگردد. نه خورشيد برايش سزاوار است كه ماه را دريابد، و نه شب بر روز پيشى‌گيرنده است؛ در حالى كه هر يک در مدارى شناورند».

در زمان نازل شدن این آیات، فرضيه هيأت بطلميوس بر محافل علمی حاكم بود. بر اساس اين فرضيه، اجرام آسمانی به خودی خود گردشی نداشتند، بلكه در دل افلاک كه اجسامی بلورين و مانند طبقات پوست پياز روی هم متراكم بودند و حركت آنها تابع حركت افلاكشان بود.

در آن زمان نه شناور بودن خورشيد مفهومی داشت، نه حركت طولی و جريانی آن، اما بعد از فرو ريختن پایه های فرضیه بطلميوس، اين نظريه قوت گرفت كه خورشيد در مركز منظومه شمسی، ثابت و بی‏ حركت است و تمام منظومه شمسی پروانه ‏وار به گرد آن می‌‏چرخند.

۴. حرکت زمين

آیه ۸۸ سوره نمل به حرکت زمین اشاره می‌کند:

««كوه‌ها را می‏‌بينی و آنها را ساكن و جامد می‌پنداری، در حالی كه مانند ابر در حركتند. اين صنع و آفرينش خداوندی است كه همه چيز را متقن آفريده است. او از كارهايی كه شما انجام می‏ دهيد، آگاه است.»

قرآن در اين آيه به مسأله مبدأ و معاد و نشانه‏ های قدرت و عظمت خداوند در عالم هستی و حوادث رستاخيز پرداخته است و می‌گوید كوه‌هایی كه ما آنها را ساكن می‏ پنداريم، با سرعت زياد در حركتند. حركت كوه‌ها بدون حركت زمين‌های ديگر كه به آنها متصل است، معنی ندارد. بنابراین این آیه به حرکت زمین اشاره دارد.

این تعبيرات قرآن، بر خلاف هيأت بطلميوسی حاکم بر فضای علمی زمان نزول قرآن است. طبق هیات بطلميوسی، زمين ساکن و مرکز جهان بود و قرآن به موضوعی اشاره می‌کند که ۹ قرن بعد توسط «کپرنیک» به اثبات رسید.

البته ناگفته نماند که افرادی مانند «فيثاغورث»، «فلوته خوس»، «ارشميدس»، «استرخوس ساموسی» و «کليانتوس آسوسی» قبل از بطلميوس درباره حرکت زمین سخن گفته بودند و قبل از اسلام دو ديدگاه در محافل علمی جهان در مورد حرکت و سکون زمين وجود داشت، اما ديد‌گاه حاکم همان سکون زمين يعنی نظريه بطلميوس بود.

۵. قانون جاذبه

خدا در آیه دوم سوره رعد می‌فرماید:

«خدا كسى است كه آسمان‏ها را، بدون ستون‌‏هايى كه آنها را ببينيد، برافراشت؛ سپس بر تخت (جهان‏دارى) تسلّط يافت؛ و خورشيد و ماه را رام ساخت هر كدام تا سرآمد معيّنى روان‏ اند. كارها را تدبير مى‏ كند؛ آيات (و نشانه ‏هاى خود) را شرح مى ‏دهد؛ تا شايد شما به ملاقات پروردگارتان يقين پيدا كنيد.»

می‌توان نگهداری آسمان و زمين توسط خدا را به معنای نگهداری آنها توسط نيروی جاذبه معنا کرد. احتمال دلالت آيه ۲ سوره رعد بر نيروی جاذبه قوی است، اما معنای آن منحصر به نيروی جاذبه نيست، با این وجود اين اشاره، يک اشاره علمی است که با توجه به عدم اطلاع مردم و دانشمندان عصر نزول قرآن از نيروی جاذبه، عظمت قرآن کريم را در بيان اسرار علمی روشن می‌کند.

سایر اعجازهای علمی قرآن

برخی دیگر از اعجازهای علمی قرآن که در آیات مختلف به چشم می‌خورد، عبارتند از: «آماده شدن زمين برای زراعت به وسيله باران» (آیه‌های ۲۴ تا ۲۸ سوره عبس)، «زوجيت در گياهان» (آیه سوم سوره رعد)، «رستاخيز انرژی‌ها» (آیه ۸۰ سوره یاسین)، «تشكيل تمام اجسام از اتم»، (آیه‌های اول و دوم سوره اخلاص) «زندگی اجتماعی زنبور عسل» (آیه‌های ۶۸ و ۶۹ سوره نحل) «آفرينش انسان از علق» (آیه دوم سوره علق) «شکل‌گيری استخوان‌ها در جنين» (آیه ۱۴ سوره مومنون)، «رقيق‌تر بودن هوا در ارتفاعات» (آیه ۱۲۵ سوره انعام) و «بريدگی ميان رشته كوه‌ها» (آیه ۱۵ سوره نحل)

اشارات علمی قرآن کریم با علم روز مطابقت دارد و آنچه در قرآن می‌خوانیم شامل اعجازهای علمی قرآن کریم است که نظریه‌های علمی را حتی پیش از به اثبات رسیدن، بیان کرده است.