نویسنده: حسین بیگی
بروزرسانی: ۱۵ مرداد ۱۴۰۲
دمانس یکی از بیماری‌های زوال عقلی پیچیده است که اثرات جبران‌ناپذیری بر روی عملکرد مغز و توانایی‌های روزمره انسان دارد. این بیماری مختص به سنین بالا نمی‌باشد و ممکن است در هر سنی از زندگی شخص ظاهر شود. برخوردهای اولیه با دمانس معمولاً با افزایش فراموشی‌ها و مشکلات شناختی ساده شروع می‌شود، اما به مرور زمان، این مشکلات به شدت بیشتری تبدیل می‌شوند و فرد مبتلا قادر به انجام کارهای روزمره خود نخواهد بود.
آگاهی از علائم و نشانه‌های دمانس، روش‌های تشخیص، و مراقبت‌های اصولی می‌تواند به تسهیل زندگی افراد مبتلا و کاهش بار خانواده‌ها کمک کند. پژوهش‌های بیشتر در این زمینه و توسعه روش‌های درمانی مؤثر، می‌تواند امید بهبودی را برای افراد مبتلا به این بیماری فراهم کند.
انواع بیماری‌های زوال عقلی رایج
انواع دمانس‌ها گروه‌های مختلفی از بیماری‌های زوال عقلی را شامل می‌شوند که هر یک از آن‌ها با علائم و نشانه‌های خاص خود شناخته می‌شوند. این بیماری‌ها اغلب با پیشرفت سنی و پیری ارتباط دارند و ممکن است در زندگی افراد بسیاری از نقاط جهان ظاهر شوند.
- آلزایمر
- پارکینسون
- لوئی گری
در ادامه به برخی از انواع دمانس‌ها و علائم مشترک بین آن‌ها پرداخته می‌شود.
دمانس از نوع آلزایمر
یکی از رایج‌ترین انواع دمانس، دمانس آلزایمر است که با افتادن تدریجی حافظه، مشکلات در حل مسائل روزمره، تغییرات شخصیتی و مشکلات در زبان و ارتباط اجتماعی همراه است.
دمانس پارکینسون
دمانس پارکینسونی نیز یک نوع دیگر از زوال عقلی است که با افتادن عملکرد حرکتی فرد، رعشه‌ها، مشکلات در تعادل و کشف شدن حرکت‌ها همراه می‌شود.
دمانس لوئی گری
دمانس لوئی گری یکی دیگر از بیماری‌های زوال عقلی است که علائم مشترکی با دمانس آلزایمر دارد. افراد مبتلا به این بیماری علاوه بر افتادن حافظه، مشکلات تصمیم‌گیری، رؤیت مکانی و اختلالات شناختی را نیز تجربه می‌کنند.
علائم مشترک بین انواع دمانس‌ها شامل افتادن حافظه، کاهش توانایی‌های شناختی، اختلالات در تصمیم‌گیری و حل مسائل، مشکلات در زبان و ارتباط اجتماعی، و تغییرات شخصیتی می‌باشد. این علائم در تمام انواع دمانس‌ها مشترک هستند و معمولاً با گذر زمان شدت آن‌ها افزایش می‌یابد.
اهمیت تشخیص زودرس و مراقبت مناسب از افراد مبتلا به هر نوع دمانس بسیار بالاست. انجام تست‌های مختص و مشاوره با پزشکان تخصصی می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و مداخله بهتر در مراحل اولیه بیماری کمک کند و کیفیت زندگی افراد مبتلا و خانواده‌هایشان را بهبود بخشد.
نقش پرستار در مراقبت از بیماران دچار دمانس
- نیازهای فیزیکی بیماران
- پشتیبانی روانی و اجتماعی بیماران و خانواده‌ها
- کنترل علائم و مدیریت عوارض جانبی
پرستاران بیمار، در مراقبت از بیماران دچار دمانس نقش حیاتی و بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. این بیماران نیاز به مراقبت‌های ویژه و متمرکزی دارند که پرستار بیمار، با داشتن دانش، مهارت‌ها و همچنین احساس مسئولیت انسانی می‌توانند نقش بسیار مؤثری در بهبود کیفیت زندگی این افراد و کمک به خانواده‌ها بر عهده بگیرند.
نیازهای فیزیکی بیماران دچار دمانس از جمله امور اساسی ایشان هستند که پرستاران بیمار، می‌توانند توجه به آن‌ها را به عنوان اولویت قرار دهند. مراقبت بهداشت بیمار، ارتقاء تغذیه مناسب با تهیه رژیم غذایی متناسب، تامین مواد مورد نیاز بیمار، مدیریت داروها و کنترل علائم بدنی ناشی از دمانس از مسئولیت‌های پرستار بیمار در منزل، در این حیطه است.
موسسه پرستاری سلامت اول با تشکیل کادر مراقبتی و درمانی متخصص و اعزام پرستار با تجربه در زمینه ارائه خدمات پرستار بیمار در منزل در حال خدمات‌رسانی به همشهریان محترم تهرانی است. مرکز سلامت اول سعی بر آن دارد تا با استفاده از تخصص و توانمندی کادر حرفه‌ای با ارائه خدمات با کیفیت و بموقع نیاز خانواده‌ها به نگهداری و مراقبت از بیمار را برطرف کند. لطفا جهت اطلاع بیشتر از شرایط و قیمت خدمات با کارشناسان ما تماس بگیرید.
حمایت روانی و اجتماعی از بیماران دمانس نیز یکی از نیازهای حیاتی آن‌هاست که پرستاران می‌توانند با صبوری، احترام و مهربانی به انجام آن کمک کنند. این بیماران ممکن است با تغییرات شخصیتی و اختلالات در رفتارها روبرو شوند که نیازمند حمایت و توجه ویژه پرستاران هستند. ارتباط گرفتن با بیماران به شیوه‌ای مؤثر و موثر، به ایجاد احساس امنیت و راحتی درونی در آن‌ها کمک می‌کند.
همچنین، کنترل و مدیریت عوارض بیماری نیز از وظایف مهم پرستاران است. این بیماران ممکن است مشکلاتی نظیر خشم، اضطراب، سلوک‌های غیرمناسب و افکار پریشانی داشته باشند که نیازمند مدیریت مهاری پرستاران هستند. اعمال تکنیک‌ها و روش‌های مهاری، ارتقاء مهارت‌های مذاکره و ارتباط با افراد دچار دمانس، به عنوان یکی از دستاوردهای حرفه‌ای پرستاران، می‌تواند در بهبود و مدیریت عوارض کمک کند.
رعایت تغذیه سالم برای بیماران دمانس
تغذیه مناسب برای بیماران دچار دمانس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا انتخاب صحیح مواد غذایی و مراقبت از نیازهای غذایی این افراد می‌تواند بهبود وضعیت سلامتی آن‌ها را تسریع کند و کیفیت زندگی آن‌ها و خانواده‌هایشان را بهبود بخشد. پرستاران بیمار، نقش بسیار مهمی در رعایت و تشخیص تغذیه مناسب برای بیماران دمانس دارند و می‌توانند با دانش و مهارت‌های خود به بهبود وضعیت تغذیه‌ای این افراد کمک کنند.
اهمیت تغذیه سالم در بیماران دچار دمانس از دو جنبه قابل توجه است؛ اولاً به علت تاثیر مستقیم غذا بر سلامتی و عملکرد مغز، دوماً به علت مشکلات زبانی و شناختی که ممکن است باعث کاهش آشنایی با نوع و مقدار مناسب غذا شوند. پرستار بیمار مناسب، باید بتوانند به صورت دقیق نیازهای غذایی بیماران را شناسایی کرده و برنامه‌های تغذیه‌ای متناسب با شرایط فرد و نوع دمانس را اجرا کنند.
نقش پرستار بیمار حرفه‌ای، در رعایت تغذیه مناسب بیماران دمانس شامل موارد زیر می‌شود:
- ارزیابی وضعیت تغذیه: پرستاران با انجام ارزیابی‌های دقیق می‌توانند وضعیت تغذیه‌ای بیماران را ارزیابی کنند و نیازهای غذایی آن‌ها را شناسایی کنند.
- تهیه رژیم غذایی مناسب: با توجه به نوع و شدت دمانس و نیازهای غذایی بیمار، پرستاران می‌توانند رژیم‌های غذایی مناسب و متنوعی تهیه کنند تا نیازهای اساسی بدن را تأمین کنند.
- مدیریت مشکلات تغذیه‌ای: برخی از بیماران دمانس ممکن است دچار مشکلاتی نظیر ناتوانی در خوردن، فراموشی از خوردن و غیره شوند که پرستاران می‌توانند با راه‌های مختلفی مانند ارائه غذاهای آسان‌گوار و زیاد کردن تمرکز بر روی غذا، این مشکلات را حل کنند.
- مراقبت از مصرف مواد مخدر و الکل: برخی از بیماران دمانس ممکن است به دلیل افتادن شناخت و حافظه، به مصرف مواد مخدر و الکل روی بیاورند که پرستاران باید به مدیریت این موارد توجه داشته باشند و از ایجاد عوارض جدید جلوگیری کنند.
توجه و مراقبت از نیازهای غذایی افراد مبتلا به دمانس باعث افزایش سطح انرژی، بهبود حافظه و شناخت، و کاهش مشکلات رفتاری و اجتماعی آن‌ها خواهد شد که به عملکرد بهتر و کیفیت زندگی بهتر آن‌ها و خانواده‌هایشان کمک خواهد کرد.
سخن پایانی
پرستاران با ارائه مراقبت‌های فیزیکی، روانی و اجتماعی مناسب، به مدیریت عوارض دمانس و حمایت از بیماران در انجام کارهای روزمره کمک می‌کنند. با توجه به مهم بودن نقش پرستار بیمار در مراقبت از افراد مبتلا به زوال عقل، ارتقاء دانش و مهارت‌های این حرفه‌ها و حمایت از آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است تا مراقبت‌های بهتر و به‌موقع به افراد مبتلا ارائه شود و باعث بهبود کیفیت زندگی آن‌ها و خانواده‌ها شود.
برگرفته از وب‌سایت شرکت پرستاری سلامت اول (Https://salamateaval.com)
