نویسنده: حسین بیگی
بروزرسانی: ۲۵ خرداد ۱۴۰۲
به طور کلی هپاتیت یک بیماری التهابی مربوط به کبد است. بیماری که می‌تواند به طور کلی عملکرد این ارگان حساس را از کار بیندازد. ما در این مطلب قصد داریم تا علائم هپاتیت را بررسی کنیم. همچنین نگاهی داشته باشیم به خود بیماری و در نهایت ببینیم که کدام نوع هپاتیت از همه خطرناک‌تر است. پیشنهاد می‌کنیم که همراه ما باشید و این مطلب را از دست ندهید.
هپاتیت چیست؟
قبل از اینکه به سراغ علائم بیماری هپاتیت برویم ابتدا اجازه دهید ببینیم که هپاتیت دقیقا چه نوع عارضه‌ای است.
هپاتیت یا همان hepatitis بیماری بوده که کبد را ملتهب کرده و عملکرد آن را مختل می‌کند. همان طور که می‌دانید کبد در تصفیه خون نقش بسزایی دارد. در نتیجه زمانی که دچار اختلال شود این فرآیند هم به کلی مختل می‌شود. هپاتیت اغلب بر اثر وجود یک عفونت ویروسی ظاهر می‌شود. البته باید به این نکته دقت کنید که مصرف برخی داروها، بیماری‌های زمینه‌ای، مصرف بیش از اندازه الکل و سموم هم می‌توانند باعث بروز این بیماری شوند. همچنین نوعی هپاتیت به اسم هپاتیت خود ایمنی داریم که در نتیجه اختلال در سیستم ایمنی بدن ظاهر می‌شود. در ادامه بیشتر در مورد انواع مختلف هپاتیت و علت بروز آن‌ها صحبت خواهیم کرد.
با انواع مختلف هپاتیت و علت آن‌ها آشنا شوید
۵ تقسیم بندی اصلی این بیماری عبارت هستند از هپاتیت A، B، C، D و E. هر کدام از این بیماری‌ها به دلیل وجود یک ویروس خاص در بدن فرد ظاهر می‌شوند. به علاوه اینکه طبق آمار سازمان بهداشت جهانی تا به امروز ۳۴۵ میلیون نفر با بیماری هپاتیت نوع B و C زندگی می‌کنند. رقم زیاد و قابل توجهی است، اینطور نیست؟ خب، اگر موافق باشید در ادامه در مورد هر کدام از مدل‌های مختلف این بیماری بیشتر صحبت کنیم:
هپاتیت A
هپاتیت نوع A بر اثر ویروس HAV پدیدار می‌شود. این مدل بیماری خیلی جدی نیست، به علاوه اینکه در کوتاه مدت هم قابل درمان است. همچنین علت این بیماری مصرف آب و غذای آلوده به ویروس HAV است.
هپاتیت B
ویروسی که منجر به بروز این نوع بیماری شده HBV نام دارد. هپاتیت نوع B یک بیماری مزمن و طولانی مدت است. همچنین بر اساس تحقیقات صورت گرفته حدود ۲۵۷ نفر در سرتاسر دنیا درگیر این بیماری هستند. هپاتیت نوع B بر اثر تماس مستقیم با ویروس پدید می‌آید، از جمله مایعات بدن مثل خون، ترشحات واژن و منی.
هپاتیت C
هپاتیت نوع C بر اثر ویروسی به اسم HCV در بدن فرد دیده می‌شود. این بیماری به عنوان یکی از رایج‌ترین بیماری‌های عفونی و ویروسی در آمریکا شناخته شده است و اغلب اوقات هم به صورت بلند مدت ظاهر می‌شود. این بیماری هم با تماس مستقیم ویروسی ظاهر شده که از این موارد می‌توانیم تماس خونی، تماس با مایعات بدن از جمله ترشحات واژن و مایع منی اشاره کنیم.
هپاتیت D
هپاتیت نوع D یکی از شکل‌های نادر این بیماری است که تنها در صورتی که فرد از قبل به بیماری هپاتیت B مبتلا باشد ظاهر می‌شود. ویروس اصلی که منجر به بروز بیماری شده HDV نام دارد. به این نکته هم دقت کنید که بیمار بدون داشتن هپاتیت B زمینه‌ای نمی‌تواند درگیر این بیماری شود. همچنین بد نیست بدانید که تقریبا ۵ درصد افرادی که هپاتیت B مزمن دارند به هپاتیت نوع D مبتلا می‌شوند.
هپاتیت E
هپاتیت نوع E هم بر اثر ویروس HEV ظاهر شده، بیماری که اغلب اوقات در مناطقی که بهداشت بسیار ضعیفی دارند دیده می‌شود. به این نکته هم دقت کنید که این بیماری در زنان باردار می‌تواند بسیار خطرناک باشد. مصرف آب و غذای آلوده اصلی‌ترین دلیل این بیماری است.
هپاتیت غیر ویروسی چیست؟
نکته‌‌ای که باید به آن توجه کنید این است که هپاتیت دو نوع ویروسی و غیر ویروسی دارد. انواع ویروسی همین مواردی هستند که بالا به آن‌ها اشاره کردیم. اما وقتی صحبت از نوع غیر ویروسی شده منظور بیماری است که فاکتورهایی مانند مصرف دارو، سموم، مشکلات سیستم ایمنی و مصرف الکل منجر به بروز آن می‌شوند.
به عنوان مثال هپاتیت ناشی از اختلالات سیستم ایمنی زمانی ظاهر شده که سیستم ایمنی بدن به اشتباه کبد را به عنوان یک عضو و ارگان مهاجم شناسایی کرده و به آن حمله می‌کند. همین موضوع باعث شده که این ارگان دچار التهاب سطحی تا شدیدی شود. تا جایی که به طور کلی عملکرد این عضو را مختل کند. به علاوه اینکه طبق آمار و تحقیقات هپاتیت ناشی از اختلالات سیستم ایمنی در زنان سه برابر بیشتر از مردان است.
علائم و نشانه‌های هپاتیت کدام‌اند؟
علائم و نشانه‌های هپاتیت تنها زمانی خودشان را نشان می‌دهند که آسیب کبدی شدید باشد، بخصوص در هپاتیت نوع B و C. در غیر این صورت این بیماری نشانه مشخصی نخواهد داشت. البته نادیده نگیرید افرادی که مبتلا به هپاتیت حاد باشند پس از مدت کوتاهی علائم ابتلا به ویروس را در خود خواهند دید. از رایج‌ترین علائم این بیماری ویروسی و عفونی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- خستگی
- درد ناحیه شکم
- ادرار به رنگ تیره
- مدفوع رنگ پریده
- از دست دادن اشتها
- علائمی شبیه به آنفولانزا
- کاهش وزن بی دلیل و ناگهانی
- زردی شدید پوست و چشم‌ها و…
کدام نوع هپاتیت خطرناک است؟
از بین انواع مختلف هپاتیت ویروسی و غیر ویروسی هپاتیت نوع D به عنوان خطرناک‌ترین سویه این بیماری شناخته می‌شود. این بیماری با نام هپاتیت دلتا هم در دنیای پزشکی شناخته می‌شود. همان طور که بالاتر هم گفتیم فرد تنها در صورتی مبتلا به نوع D شده که از قبل درگیر هپاتیت B باشد. به علاوه اینکه ویروس HDV دلیل اصلی این ماجرا است. این بیماری به قدری خطرناک است که می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. تا جایی که فرد مجبور به عمل پیوند کبد شود و به طور کلی این عضو را با یک عضو سالم جایگزین کند.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری از افراد را درگیر می‌کند این است که بدون وجود علائم مشخص فرد باید چه زمانی به دکتر مراجعه کند؟ فراموش نکنید که هپاتیت نوع A نیاز به مراقبت‌های پزشکی ندارد و فرد بعد از مدتی با استراحت و رعایت رژیم غذایی رو به بهبودی خواهد رفت. البته در صورتی که علائم شدید باشند بهتر است از یک متخصص کمک گرفت.
اما در موارد دیگر اگر شرایط زیر را دارید توصیه می‌کنیم که سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:
- تجربه مصرف مواد مخدر
- یکی از اعضای خانواده درگیر هپاتیت است
- شریک جنسی‌تان مشکوک به هپاتیت است
- حضور داشتن در مکان‌هایی که بهداشت بسیار ضعیفی داشته‌اند
- مصرف بیش از اندازه الکل و قرار گرفتن در معرض برخی سموم خطرناک
بعلاوه در صورتی که اخیرا خستگی، بی اشتهایی، کاهش وزن ناگهانی و زردی پوست را تجربه کرده‌اید با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید.
تشخیص و درمان بیماری هپاتیت
تشخیص این بیماری با معاینه فیزیکی، بررسی سوابق بیماری، آزمایش بررسی عملکرد کبد، آزمایش خون، بیوپسی و سونوگرافی شکمی امکان پذیر است.
از طرفی متدهای درمانی با توجه به شرایط بیمار، وخامت بیماری و نوع هپاتیت متفاوت است. اما اغلب اوقات در کنار مصرف داروهای ضد ویروسی دنبال کردن رژیم غذایی سالم و مغذی و استراحت کافی هم توصیه می‌شود. اگر در مورد متدهای درمانی این بیماری به اطلاعات بیشتری نیاز دارید سری به سایت درمانکده بزنید.
پیشگیری
رایج‌ترین روش پیشگیری از هپاتیت واکسینه شدن است. به غیر از واکسن بهترین راه‌کار رعایت بهداشت فردی است. به عنوان مثال توصیه می‌کنیم که از وسایل شخصی دیگران مانند ریش تراش استفاده نکنید. همچنین در محیط‌هایی که بهداشت ضعیف‌تری دارند کمتر حضور پیدا کنید یا اقدامات ایمنی را رعایت کنید.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم علاوه بر بررسی خطرناک‌ترین نوع هپاتیت نگاهی به خود بیماری، علائم و علت آن داشته باشیم. همان طور که دیدید دو دسته بندی رایج هپاتیت نوع ویروسی و غیر ویروسی آن است. اغلب اوقات یک ویروس منجر به بروز این بیماری شده که در صورت شدید بودن آسیب کبدی فرد باید پیوند کبدی انجام دهد. اگر در این زمینه نیاز به اطلاعات بیشتری دارید می‌توانید با مشاورین و پزشکان متخصص درمانکده در ارتباط باشید. درمانکده لیست کاملی از متخصصین معتبر را در اختیارتان می‌گذارد. از متخصص گوارش گرفته تا متخصص داخلی و…
