نویسنده: حمید قارایی
بروزرسانی: ۱ دی ۱۴۰۱
فصل‌های سال با توجه به ویژگی‌هایی که دارند از دیرباز مورد توجه مردم بوده‌اند. بهار با شکوفایی، تابستان با گرما، پاییز با برگ ریزان و زمستان با سرما و برف شناخته می‌شوند. این خصوصیات با زندگی مردمان کهن شدیدا پیوند داشته و در فرهنگ و زبان آن‌ها جا گرفته است.
انواع ضرب المثل درباره زمستان نمونه بارزی از این پیوندهاست. در ادامه شما را با مجموعه‌ای از ضرب المثل‌های فارسی که در آن‌ها به موضوعاتی همچون زمستان، برف یا سرما اشاره دارد، آشنا خواهیم کرد.
انواع ضرب المثل درباره زمستان
۱. جیک جیک مستونت بود، فکر زمستونت نبود
معنی:
- این ضرب المثل را گاهی همچون هشدار، به افرادی می‌گویند که به دنبال خوشی های زودگذر هستند، برای آینده شان برنامه ریزی نمی‌کنند و به فکر عاقبت کارهایشان نیستند.
- گاهی نیز این ضرب المثل را همچون سرزنش به افرادی می‌گویند که در زمان رفاه و آسایش فقط به خوشگذرانی پرداختند و عاقبت اندیش نبودند و حالا دچار مشکل شده اند.
۲. زمستان تمام شد، روسیاهی به ذغال ماند
معنی: در مواقعی می‌گویند که کسی بدی کرده و یا امیدی را ناامید کرده باشد، یعنی: بالاخره هر چه بود گذشت و یا هر طور بود مسئله حل و کار انجام شد امّا سرافکندگی و خجالت برای آن شخص باقی خواهد ماند.
۳. خدا سرما را بقدر بالا پوش میده
معنی: این ضرب المثل برای دلداری به فردی است که در مصیبتی گرفتار آمده است. یعنی خداوند متعال مشکلات و سختی‌ها را بر اساس توان یک فرد قرار می‌دهد.
۴. در زمستان آلو بهتر از پلو
معنی: در هر زمانی که انتظار چیزی را نداریم ولی فراهم شد باید از وجود آن استفاده کنیم
۵. در زمستان یه جل بهتر از یه دسته گل
معنی: در فصل زمستان که هوا سرد است یک جل (پارچه پوسیده) بیشتر به کار خواهد آمد تا یک دسته گل. یعنی در شرایط سخت، لوازم ارزان قیمت مفید یا کارهای ساده کاربردی بیشتر به درد انسان می‌خورد تا کالاهای لوکس بی‌فایده.
۶. زمستان با كسی شوخی نداره
معنی: سرمای زمستان با کسی که برای آن آماده نباشد شوخی ندارد. این ضرب المثل زمانی به کار می‌رود که خود را برای شرایط سخت آماده نکرده‌ایم.
۷. زمستان را نمی‌شه دست كم گرفت
معنی: معنای این ضرب المثل تقریبا مشابه اصطلاح “زمستان با کسی شوخی نداره” است.
۸. زمستان هر وقت باشه زمستانی خودش را میكنه
معنی: فصل زمستان در فرهنگ های کهن نمادی از شرایط سخت و اتفاقات بزرگ بوده و در این ضرب المثل نیز به همین مورد اشاره دارد. یعنی شرایط سخت و پیچیده اگر رخ دهد کاری به کارهای بقیه نداشته و مسیر خود را خواهد رفت.
۹. کژدم را گفتند : چرا به زمستان در نمی‌آیی؟ گفت : به تابستانم چه حرمت است که در زمستان نیز بیرون آیم؟
معنی: از عقرب پرسیدن چرا در زمستان بیرون نمیایی؟ گفت: در تابستان چه امنیتی از نظر جانی دارم که در زمستان هم بیرون بیایم؟ یعنی در شرایطی که دیگران به کار شما اهمیتی نمی‌دهند، فرقی ندارد که زمان انجام کار چه موقعی است.
۱۰. در زمستان جای كوزه روغن تنگ است.
۱۱. توی زمستون جای خیك شیره هم نیست.
ضرب المثل درباره برف
۱۲. مثل کبک سرش را زیر برف کرده
معنی: کسی که متوجه عیب خود نیست و از اوضاع و محیط دور و برش بی‌خبر است. در واقع نمی‌داند در اطرافش چه می‌گذرد.
۱۳. هر که بامش بیش برفش بیشتر
معنی: هر چه پول و ثروت زیادتر و زندگی وسیع تر باشد، دردسر و گرفتاری بیشتری هم دارد.
۱۴. حرف حرف می‌‌آورد،آسمان برف
معنی: یعنی وقتی شروع به صحبت کردن می‌کنی، موضوعات دیگری هم به میان می آید و حرف‌های مختلفی زده می‌شود.
۱۵. خدا برف را به اندازه ی بام می‌دهد.
معنی: معادل ضرب المثل “خدا سرما را بقدر بالاپوش میده” است.
از اینکه با مجموعه ضرب المثل درباره زمستان، برف و سرما همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای این مطلب با ما به اشتراک گذارید.
ماریا
بیشتر بهتر