نان یکی از خوراکیهایی است که از دیرباز نقشی اساسی در زندگی همه جوامع به خصوص جوامع ایرانی بازی کرده است. نان قوت غالب مردم در گذشته بوده و حیات میلیونها نفر به آن وابسته است. به دلیل اهمیت فراوان آن ضرب المثلها و اصطلاحات بسیاری با موضوع و محتویات نان در بین مردم رواج پیدا کرده است. در ادامه شما را با مجموعهای از انواع ضرب المثل با نان آشنا خواهیم کرد.
انواع ضرب المثل با نان به همراه معنی
۱. نان کسی را آجر کردن
معنی: کسی را بیکار کردن، نان کسی را بریدن و جلوی روزی اش را گرفتن
۲. نان در خون زدن و خوردن
معنی: وصف تیره روزی و اندازه و ملال فراوان.
۳. نان به هم قرض دادن
معنی: دو نفر که به خاطر عمل متقابل و با چشم داشت و توقع تلافی و یکدیگر خدمت کرده و به نفع هم کار کنند.
۴. نان را به نرخ روز خوردن
معنی:
- فرصت طلب بودن؛ عقیده
- سر و وضع خود را با شرایط روز تطبیق دادن
۵. یک نون بخور صد نون خیر کن
معنی: سفارش شکرگذاری و سپاس به کسی که از خطر یا ضرری بزرگ رهیده باشد.
۶. نخوردهایم نان گندم اما دیده ایم دست مردم
معنی: اگر چیزی بهره مند نبوده ایم و آن را نداشتیم و خود تجربه نکرده ایم اما از آن می دانیم و با آن آشنا هستیم.
۷. فکر نان باش که خربزه آب است
معنی: سفارش یا نصیحت به کسی که از امور مهم و اصلی غافل شده و فکر و وقت خود را بر کارهای فرعی و چیزهای بیهوده و بیخودی صرف کند.
۸. تو دعوا نان و حلوا خیرات نمیکنند
معنی: در بین دعوا و شلوغی کسی به فکر رعایت چیزی نسیت.
۹. هر آن کس که دندان دهد نان دهد
معنی: اشاره به روزی رسان بودن خالق، و اینکه خدا وقتی فرزندی عطا می کند روزی اش را هم می دهد و کسی را لنگ نمی گذارد.
۱۰. زن کبابه، خواهر زن نان زیر کباب
معنی: اشاره به دل چسب تر بودن خواهر زن
۱۱. نان و نمکدان شکستن
معنی: کنایه از حرام خواری کردن، حق نمک بجای نیاوردن
۱۲. نان گندم شکم پولادین میخواد
معنی: کنایه از افراد تازه به دوران رسیده که به دلیل رسیدن سریع از فقر به ثروت خود را گم کرده و فقر و فلاکت خود را فراموش میکنند
۱۳. نانش توی روغنه
معنی: فرد به دلیل سرمایه گذاری مناسب صاحب پول و ثروتی فراوان شده است.
۱۴. تا تنور گرم است نان را بچسبان
معنی: تا فرصت هست و موقعیت مناسب وجود دارد باید از آن استفاده کرد.
۱۵. نان بشه سوار و تو بشی پیاده
معنی: این ضرب المثل به صورت نفرین به این معناست که الهی خیری به شخص نرسد.
۱۶. نان بهم نمیدی سرم را نشکن
معنی: معادل ضرب المثل مرا به خیر تو امید نیست شرم مرسان است. اگر کمک نمیکنی دیگر اذیت نرسان.
۱۷. نونت را سر سفره من میخوری ولی چاقوی دیگری را تیز میکنی
معنی: این ضرب المثل به این معنی است که از امکانات دیگری استفاده کرده ولی خدماتش را به کس دیگری میدهید.
۱۸. نون خدا بهت بده ولی دندونت نده
معنی: این ضرب المثل هم معنای نفرینی دارد. یعنی الهی که خدا بهت نعمت فراوان بدهد ولی نتوانی از نعمتها استفاده کنی و فقط حسرتش را بخوری.
۱۹. نون و پنیر با دردش به قیمت چلوکبابه
معنی: این ضرب المثل مربوط به زمانی است که قصد صرفه جویی در کاری را داشته ولی همین صرفه جویی هزینههای سنگینی را بر دوش میگذارد و بیشتر از کالای اصلی خرج میتراشد.
۲۰. نون بی مایه فطیره
معنی: یعنی بدون پول و سرمایه کار بی نتیجه خواهد بود.
۲۱. نون نداره بخوره پیاز میخوره اشتهاش واشه
معنی: این مثل اشاره به فرعیاتی دارد که شخص قصد دارد آنها را جایگزین اصلیات زندگی کند
۲۲. زن بابا اگر می خواست بهم نون بده پای تنور میداد
معنی: کسی که قصد کمک کردن ندارد در هیچ شرایطی کمک نخواهد کرد.
۲۳. نونت را اگر هم شده از دهان شیر بیار بیرون
معنی: برای رسیدن به حق اگر نیاز بود باید آن را از دهان شیر بیرون کشید (کنایه به انجام کارهای سخت برای رسیدن به مطلوب)
۲۴. نونت نبود، آبت نبود عروس آوردنت چی بود؟
معنی: سرزنش به آسوده ای که خود را گرفتار کرده است.
۲۵. نون از دهان هم ربودن
۲۶. نون تو نونوایی هست ولی پول نیست
۲۷. نونت را از نانوا بگیر و کارت را هم از اوسا یاد بگیر
۲۸. نان مفت میخوره که حرف مفت بزنه
۲۹. نان را پخته اما خودش نمیخورد
ضرب المثل درباره خوردنیها کم نیستند. انواع ضرب المثل با نمک، ضرب المثل با آب، آش و … نشان دهنده اهمیت مواد غذایی در زندگی مردم بوده و هستند.
از اینکه با مجموعه ضرب المثل با نان (درباره نان) همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک گذارید.