نویسنده: ابوالفضل ناظمی
بروزرسانی: 15 آذر 1402
از آنجاییکه ازدواج و تشکیل خانواده از دیدگاه اسلام اهمیت والایی دارد، در کنار آشنایی با معیارهای درست در انتخاب همسر، می‌توان به توصیه‌هایی که در قالب حدیث در مورد انتخاب همسر از امامان بسیار روایت شده است، نیز توجه ویژه‌ای داشت. از این رو در این مقاله مجموعه‌ای از احادیث معتبر در مورد انتخاب همسر و ازدواج را گردآوری کرده‌‌ایم که به اهمیت این مهم بیشتر پی ببریم.
حدیث در مورد انتخاب همسر
ازدواج درست و شایسته ضامن تامین آرامش در بحرانی‌ترین شرایط زندگی است که برای هر دو نفر بنیان سعادت و خوشبختی را به ارمغان می‌آورد. در مقابل نیز ازدواج نامتناسب هم می‌تواند سر منشأ ناکامی و سرانجامی ناخوشایند در زندگی باشد.
ازدواج وظیفه‌‌ای است که از طرف خدا برای هر فرد بالغی سفارش شده و مسلما باید اقدام به رفع تکلیف نمود. بنابراین هر فرد بالغی مکلف است این بار تکلیف را بپذیرد و تن به ازدواج موفق بدهد. بنابراین با عنایت به حدیث در مورد انتخاب همسر و آموزه‌های دینی در قرآن می‌توان انتخاب بهتری را تجربه کرد.
قال الله تعالی: و انکحوا الایامی منکم و الصالحین من عبادکم و امآئکم ان یکونوا فقرآء یغنهم الله من فضله و الله واسع علیم.
پروردگار متعال می‌فرماید:
مردان بی‌زن و زنان بی‌شوهر، بردگان و کنیزان صالح را تزویج کنید. چنانچه آنان فقیر باشند، خداوند از فضل خود غنی و بی‌نیازشان می‌سازد. که خداوند رحمتش وسیع و به احوال بندگان خود آگاه است.
«سوره نور، آیه ۳۲»
حدیث در مورد انتخاب همسر از پیامبر (ص)
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
افضل نساء امتی اصبحهن وجهان و اقلهن مهرا.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
بهترین زنان امت من زنانی هستند که خوشروتر و مهریه ایشان کمتر باشد.
«من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۵۲»
❆❆❆
← حدیث در مورد انتخاب همسر →
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
اذا تزوج الرجل احرز نصف دینه.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
کسی که ازدواج کند، نصف دینش را حفظ کرده است.
«مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۱۵۴.»
❆❆❆
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
شارب الخمر لا یزوج اذا خطب.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
شرابخوار اگر تقاضای ازدواج کرد قبول نکنید.
«وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۷۹»
❆❆❆
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
اکثر اهل النار العزاب.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
بیشترین اهل جهنم انسان‌های بی‌همسر هستند.
«من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۵۱»
❆❆❆
عن النبی صلی الله علیه و آله و سلم قال:
من تزوج امراة لمالها وکله الله الیه، و من تزوجها لجمالها رای فیها ما یکره، و من تزوجها لدینها جمع الله له ذلک.
از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است:
هر که با زنی به خاطر مالش ازدواج کند، خداوند او را به مال وی واگذار می‌کند، و هر که با او به خاطر جمال و زیبائی‌‌اش ازدواج نماید، در او چیزی را که خوشایند او نیست، خواهد دید، و هر که با وی به خاطر دینش ازدواج کند، خداوند تمامی این مزایا را برای او جمع می‌کند.
«وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۳۱»
❆❆❆
← حدیث در مورد انتخاب همسر →
قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم:
اذا جائکم الاکفاء فانکحوهن و لا تربصوا بهن الحدثان.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
وقتی که اشخاص هم شان به خواستگاری دختران شما آمدند، به آنها دختر دهید و در کار آنها منتظر حوادث نباشید.
«نهج الفصاحه، ص ۳۷، ح ۱۹۳»
❆❆❆
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
تزوجوا الابکار فانهن اعذب افواها و ارتق ارحاما و اسرع تعلما و اثبت للمودة.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
با دختران باکره ازدواج کنید زیرا که دهان آنان شیرین و رحمشان مناسب‌تر است و زود چیزی را یاد می‌گیرند و محبتشان پایدارتر است.
«بحار الانوار، ج ۱۰۳، ص ۲۳۷»
❆❆❆
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
ان من یمن المراة تیسیر خطبتها.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
از نشانه‌های برکت زن آن است که خواستگاریش بی‌تکلف و آسان انجام گیرد.
«کنز العمال، ج ۱۶، ص ۳۲۲، ح ۴۴۷۲۱»
❆❆❆
قال النبی صلی الله علیه و آله و سلم:
لا یخطب احدکم علی خطبة اخیه.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
هیچ یک از شما زنی را که دیگری خواستگاری می‌کند، خواستگاری نکند. [تا اینکه با او ازدواج کند و یا اینکه منصرف شود. اگر منصرف شد خواستگاریش بلامانع است.]
«صحیح مسلم، ج ۲، ص ۱۰۳۴، ح ۵۶»
حدیث در مورد انتخاب همسر از امام علی (ع)
قال امیرالمؤمنین علی علیه السلام:
لا تغالوا بمهور النساء فتکون عداوة.
حضرت علی علیه السلام فرمود:
مهریه زنها را سنگین نگیرید که موجب کدورت و دشمنی گردد.
«وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۱۱»
❆❆❆
← حدیث در مورد انتخاب همسر →
قال امیرالمؤمنین علی علیه السلام:
افضل الشفاعات ان تشفع بین اثنین فی نکاح یجمع الله بینهما.
حضرت علی علیه السلام فرمود:
از بهترین شفاعت‌ها، شفاعت بین دو نفر در امر ازدواج است تا اینکه خداوند آنان را مجذوب یکدیگر گرداند.
«تهذیب، ج ۷، ص ۴۰۵، وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۴۵»
حدیث در مورد انتخاب همسر از امام صادق (ع)
سئل عن الصادق علیه السلام:
انی ارید ان اتزوج امراة و ان ابوی اراد غیرها. قال: تزوج التی هویت ودع التی هوی ابواک.
کسی از امام صادق علیه السلام سؤال کرد:
من می‌خواهم با زنی ازدواج کنم ولی پدر و مادرم مایلند با دیگری ازدواج کنم. امام علیه السلام فرمود: با زنی که خودت مایل هستی ازدواج کن، و زنی را که پدر و مادرت [بدون رضایت تو] انتخاب کرده‌‌اند، رها کن.
«تهذیب، الاحکام، ج ۷، ص ۳۹۲»
❆❆❆
قال الامام الصادق علیه السلام:
من ترک التزویج مخافة الفقر فقد اساء الظن بالله-عز و جل-، ان الله- عز و جل – یقول: «ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله.» (۲)
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر کس از ترس فقر ازدواج نکند نسبت به لطف خداوند بدگمان شده است. چرا که خداوند می‌فرماید: اگر آنان فقیر باشند خداوند از فضل و کرم خود بی‌نیازشان می‌کند.
«من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۵۱»
❆❆❆
عن الصادق علیه السلام قال:
من زوج اعزبا کان ممن ینظر الله- عز و جل-الیه یوم القیامة.
امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی که مجردی را تزویج کند و امکان ازدواج او را فراهم نماید از کسانی است که در قیامت خداوند به آنان نظر لطف می‌کند.
«وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۴۵»
❆❆❆
← حدیث در مورد انتخاب همسر →
قال الامام الصادق علیه السلام:
اربعة ینظر الله الیهم یوم القیامة:
من اقال نادما او اغاث لهفان او اعتق نسمة او زوج عزبا.
امام صادق علیه السلام فرمود:
چهار کس در قیامت مورد نظر پروردگارند:
۱- آنکه چون طرف معامله پشیمان شود، معامله را برگرداند.
۲- کسی که غم از دلی برگیرد.
۳- کسی که برده‌‌ای را آزاد کند.
۴- کسی که بی‌همسران را به ازدواج درآورد.
«وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۴۶»
❆❆❆
عن الصادق علیه السلام قال:
لا باس بان ینظر الرجل الی المراة اذا اراد ان یتزوجها. ینظر الی خلفها و الی وجهها.
امام صادق علیه السلام فرمود:
مانعی ندارد که مرد قامت و صورت زنی را که قصد ازدواج با او دارد، ببیند.
«وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۸۸»
❆❆❆
قال الامام الصادق علیه السلام:
ان من برکة المراة قلة مهرها.
امام صادق علیه السلام فرمود:
از برکات زن کمی مهریه اوست.
«من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۲۵۴»
❆❆❆
← حدیث در مورد انتخاب همسر →
عن ابی عبدالله علیه السلام قال:
من امهر مهرا ثم لا ینوی قضاءه کان بمنزلة السارق.
امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی که مهریه‌‌ای (برای زن قرار دهد) و قصدش این باشد که به او ندهد او همانند دزد است.
«فروع کافی، ج ۵، ص، ۳۸۳.»
حدیث در مورد انتخاب همسر از امام باقر (ع)
عن محمد بن مسلم قال: سالت ابا جعفر علیه السلام عن الرجل یرید ان یتزوج المراة، اینظر الیها؟ قال: نعم انما یشتریها باغلی الثمن.
محمد بن مسلم می‌گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم:
مردی که می‌خواهد با زنی ازدواج کند آیا حق دارد او را ببیند؟
امام علیه السلام فرمود: آری، چون در برابر آن بهای سنگینی می‌پردازد.
«وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۸۸»
حدیث در مورد انتخاب همسر از امام رضا (ع)
قال الامام الرضا علیه السلام:
اذا خطب الیک رجل رضیت دینه و خلقه فزوجه و لا یمنعک فقره و…
امام رضا علیه السلام فرمود:
هنگامی که مردی از شما خواستگاری کرد که از دین و اخلاق او راضی بودید به ازدواج با او رضایت دهید. و مبادا فقر او ترا از این رضایت باز دارد و…
«میزان الحکمة، ج ۴، ص ۲۸۰»
