ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – شاید تصور کنید این کار امکانپذیر نباشد اما این طور نیست و میتوان با استفاده از وسایل کمی، یک ال ای دی کوچک را روشن کرد. روشن شدن لامپ با لیمو ترش (به دلیل اسیدی بودن)، اصلا کار سختی نیست. تنها کافی است وسایل و لوازم مورد نیاز آن را تهیه کنید. برای تهیه این لوازم میتوانید از بزرگترها کمک بگیرید. ما این آزمایش را به صوت مرحله به مرحله برای شما دانش آموزان عزیز، قرار دادهایم.
باتری چیست؟
باتریها وسایلی هستند که توسط واکنش شیمیایی الکتریسیته تولید میکنند و به عنوان مولد الکتریکی در وسایل مختلف نظیر کامپیوترها، ماشینها، روباتها و… کاربر دارند. اجزای اصلی باتری را یک الکترولیت و دو الکترود از مواد غیر هم جنس تشکیل میدهند، که یکی از الکترودها با الکترولیت واکنش شیمیایی انجام میدهد. در این آزمایش قصد داریم از لیمو ترش به عنوان باتری استفاده کنیم. به این صورت که درون محلول اسیدی لیمو دو فلز مس و روی قرار میگیرد. لیمو به علت دارا بودن اسید سیتریک محلول اسیدی را تامین می کند.
آزمایش روشن شدن لامپ با لیمو
وسایل لازم:
- چند عدد لیمو ترش آبدار
- میخ گالوانیزه
- چند عدد سکه مسی
- ولت سنج
- سیم رسانا
شرح آزمایش:
ابتدا باید همانند تصویر زیر در دو طرف لیمو شیار نازکی ایجاد کنید، سپس در یکی از شیارها سکه مسی و در شیار دیگر میخ گالوانیزه را قرار دهید. توجه داشته باشید که میخ و سکه با هم در تماس نباشند.
در این باتری میخ و سکه “الکترود” و آب لیمو “الکترولیت” نامیده میشود. هر باتری دارای دو الکترود مثبت و منفی است که در آن جریان الکتریکی توسط یک رسانا از الکترود منفی به سمت الکترود مثبت میرود. همچنین اختلاف پتانسیل به عنوان میزان نیرویی که برای حرکت الکترونها لازم است اندازه گیری میشود.
برای اندازه گیری میزان ولتاژی که باتری تولید می کند از ولت سنج استفاده کنید. توجه داشته باشید که سر مثبت ولت سنج به سر مثبت باتری و سر منفی آن به سر منفی باتری وصل شود. عدد ولت سنج را بخوانید و یادداشت کنید (مثلا ۰.۹۶ ولت). ولتاژی که این باتری تولید می کند بسیار پایین بوده و قادر به تامین انرژی لازم برای روشنایی یک لامپ حبابی نیست. برای تامین ولتاژ بالاتر لازم است از ترکیب تعدادی از باتری ها استفاده کنیم به همین منظور توسط سیم رسانا آنها را به هم متصل میکنیم. توجه داشته باشید که سیم رسانا را از سر مثبت یک باتری به سر منفی باتری دیگر وصل کنید.
اختلاف پتانسیل حاصل از دو باتری را اندازه گرفته و یادداشت کنید. همانند تصویر زیر میتوانید با اتصال تعداد بیشتری از باتریها، اختلاف پتانسیل بیشتری تولید کنید. حال چهار باتری را با هم ترکیب کرده و اختلاف پتانسیل ایجاد شده را اندازه بگیرید.
الکترونها از قطب منفی (میخ) وارد دیود نوری شده و به سمت قطب مثبت باتری (سکه) برمیگردند و این یعنی جریان الکتریکی که باعث روشن شدن دیود میشود. شما هم آزمایش کنید و ببینید.
هدف از انجام آزمایش روشن شدن لامپ با لیمو ترش آشنایی با طرز کار باتریهای الکتریکی، تعیین الکترود منفی (کاتود) و الکترود مثبت (آنود) باتری و آشنایی با چگونگی اتصال و ترکیب باتریهاست. به نظر شما آیا میتوان به جای لیمو ترش از میوه دیگری استفاده کرد؟! میتوانید میوههای دیگر را هم آزمایش کرده و نتیجه را مشاهده کنید. همچنین میتوانید از فلزات دیگری به عنوان الکترود استفاده کرده و نتیجه را مشاهده کنید.