نویسنده: زهرا متقی
بروزرسانی: ۲۱ تیر ۱۴۰۱
گوپی گونه‌ای ماهی‌های آب شیرین است که امروزه همچون ماهی آنجل، پلاتی و گلدفیش به عنوان نوعی ماهی آکواریومی شناخته می‌شود. این ماهی به شدت سازگار با محیط است و معمولاً مزاحمتی هم برای سایر ماهی‌ها به وجود نمی‌آورد و از طرف دیگر بسیار هم زیباست؛ بنابراین یک ماهی ایده آل برای نگهداری در آکواریوم‌هاست. همچنین تکثیر این ماهی نیز بسیار آسان است و دردسر تکثیر گونه‌های دیگر ماهی را ندارد. ما در این متن قصد داریم هرچه را که برای نگهداری، تغذیه و پرورش ماهی گوپی لازم است به شما بیاموزیم؛ با ما همراه باشید!
ماهی گوپی
این ماهی که اندازه جنس ماده آن از ۶ سانتی‌متر و جنس نر آن از ۴ سانتی‌متر تجاوز نمی‌کند، نوعی ماهی کوچک بسیار زیباست که نخسین بار در سال ۱۸۶۶ میلادی توسط Robbert John Guppy شناخته و معرفی شد. نام علمی این ماهی Poecilia reticulate است. این ماهی به دلیل زیبایی، مقاوم بودن در شرایط مختلف و به طور کلی کم‌دردسر بودن نگهداری از آن یکی از بهترین گزینه‌ها برای نگداری در آکواریوم‌ها است.
این ماهی اصالتاً متعلق به کشور‌های شمال برزیل، گینه و ونزوئلا است، اما امروز -حداقل به شکل پرورشی- در تمام مناطق دنیا یافت می‌شود. پوست این ماهی‌ها (به خصوص نوع نر آن) از تنوع بالایی از رنگ و طرح برخوردار است. حتی نوعی از این ماهی هست که پوست بی‌رنگی دارد و نور را منعکس می‌کند و جلوه شگفت‌انگیزی دارد. یکی از دلایل اقبال بالا به این ماهی‌ها، همین زیبایی چشمگیر آن‌هاست.
شرایط نگهداری ماهی گوپی
ماهی گوپی همچون ماهی لجن خوار یکی از سازگارترین و مقاوم‌ترین ماهی‌های آکواریومی است و بنابراین نگهداری از آن دردسر زیادی برای شما ایجاد نخواهد کرد. این گونه از ماهی‌ها کوچک‌اند و به فضای بزرگی برای زندگی نیاز ندارند. دمای مناسب آب برای نگهداری این ماهی چیزی حدود ۲۴ تا ۲۸ درجه است. بهتر است در حالت عادی دما را روی ۲۴ تا ۲۶ و زمانی که ماهی حامله است، دمای آب را روی ۲۸ درجه نگه دارید. نکته مهم دیگر درباره دما اهمیت ثبات دما است، پس سعی کنید دمای محل زیست گوپی متغیر نباشد.
PH آب نیز باید خنثی باشد. همچنین استاندارد است که هفته‌ای یک بار نیمی از آب آکواریوم‌ها را عوض کنید تا آب همیشه تازه بماند. استفاده از فیلتر تصفیه آب نیز می‌تواند در تازه نگه داشتن آب آکواریوم مؤثر باشند. گوپی مانند ماهی مولی می‌توانند به طور موقت به آب دریا عادت کنند اما به‌هیچ‌وجه محیط طبیعی آن‌ها نیست.
برای نگهداری این نوع از ماهی خوب است دکوری از گیاهان طبیعی را در آکواریوم قرار دهید (کاشت گیاه آکواریومی) چراکه این گونه ماهی از شنا میان گیاهان بسیار لذت می‌برند. از طرف دیگر نوزادان تازه به دنیا آمده گوپی نیز می‌توانند در میان گیاهان پنهان شوند تا از طرف ماهی‌های دیگر آسیبی به آنان نرسد. همان طور که گفتیم، این ماهی نسبت به دیگر ماهی‌های آکواریومی کاملاً بی‌آزار است، اما حواستان باشد که دیگر ماهی‌ها نسبت به گوپی چنین نیستند! بنابراین مراقب باشید که گوپی را با چه ماهی‌هایی در یک آکواریوم قرار می‌دهید.
بهتر است ماهی‌های گیاهخوار را برای هم‌زیستی با گوپی انتخاب کنید. البته حتی بعضی ماهی‌های گیاهخوار مثل بارب نیز تمایل دارند که دم ماهی‌هایی مثل گوپی را گاز بگیرند! بنابراین حتماً درباره ماهی‌هایی که می‌توانند زندگی صلح‌آمیزی در کنار گوپی‌ها داشته باشند تحقیق کنید. مثلاً کریدوراس، سوارتل و لوچ گونه‌های هستند که می‌توانند هم‌زیستی مسالمت‌آمیزی با گوپی‌ها داشته باشند یا از گذاشتن ماهی زبرا در کنار گوپی پرهیز کنید.
اگر تمایلی به پرورش و تکثیر ماهی گوبی ندارید و از آن صرفاً به عنوان ماهی زینتی در آکواریوم خود نگهداری می‌کنید بهتر است فقط از یک جنس گوپی نگهداری کنید و میان نر و ماده نیز بهتر است گوپی‌های نر را انتخاب کنید، چون تنوع رنگ و طرح بیشتری دارند. حتی در صورت علاقه به تکثیر هم خوب است ماهی‌های نر و ماده را با نسبت ۱:۲ در آکواریوم بگذارید: -حداقل- ۲ ماهی ماده به ازای هر ۱ ماهی نر.
تغذیه ماهی گوپی
گوپی حتی از نظر تغذیه هم دردسری برای شما ایجاد نمی‌کند! این ماهی مانند پنگوسی (گربه ماهی) همه‌چیزخوار است و شما می‌توانید از غذاهای گیاهی، گوشتی و خشک که به سایر ماهی‌ها می‌دهید برای تغذیه گوپی نیز استفاده کنید. البته این ماهی هر چند می‌تواند همه چیز بخورد، بدون آن که مشکلی برایش ایجاد شود، به طور خاص گیاهخوار است و جز در زمان تولید مثل می‌توانید صرفاً از غذاهای گیاهی یا خشک برای تغذیه آن‌ها استفاده کنید.
خوب است غذایی که به این ماهی‌ها می‌دهید تنوع داشته باشد. تنوع غذایی این ماهی در شفافیت رنگ دم آن مؤثر است. توصیه شده است که در زمان تولید مثل دل گاو را چرخ کنید و مقداری از آن را به ماهی بدهید تا قوت او برای تولید مثل و زایمان بیشتر شود.
هر گوپی روزانه ۲ تا نهایتاً ۳ وعده غذا می‌خورد. مراقب باشید که میزان کمتر یا بیشتر از این اندازه غذا برای سلامتی ماهی شما ضرر دارد. سعی کنید در زمان هر وعده به اندازه نیاز همان وعده ماهی‌ها برایشان غذا بریزید که اضافی آن در آب نماند و آب را آلوده نکند.
زایمان ماهی گوپی
البته بهتر است در این مدت هفته‌ای دو مرتبه به ماهی‌ها غذای مقوی (مثلاً غذای گوشتی: دل چرخ‌شده گاو) بدهید تا زودتر عمل لقاح انجام شود. گوپی از گونه زنده‌زا‌هاست و مدت زمان بارداری آن نیز حدود یک ماه است و پس از گذشت این مدت بچه‌ماهی به دنیا خواهد آمد. ماهی حامله شکم متورمی دارد و زیر شکمش خال‌های سیاهی قابل مشاهده است. دوره‌ای که طول می‌کشد تا ماهی‌های ماده گوپی دوباره بارور شوند نزدیک ۴ هفته است.
تکثیر ماهی گوپی
برای تکثیر ماهی‌های گوپی اول باید بتوانید نوع نر آن را از نوع ماده تشخیص دهید. گوپی‌های ماده پوست ساده‌تری دارند و زیر شکمشان خال‌هایی سیاه وجود دارد که در زمان حاملگی و برآمدن شکم بیشتر قابل تشخیص است. پوست ماهی نر نقش و نگار و پیچیدگی طرح بیشتری از گوپی ماده دارد و باله زیر شکم آن کشیده است، برعکس ماهی ماده که باله زیر شکمش پهن است.
درست است که تکثیر گوپی به سادگی انجام می‌گیرد، اما شما باید به نکاتی نیز توجه داشته باشید:
اولاً که سعی کنید دمای آب محل تکثیر را روی ۲۶ تا ۲۸ درجه تنظیم کنید.
ثانیاً اگر قصد تکثیر این ماهی را دارید، بهتر است آکواریومی جداگانه و جدا از دیگر ماهی‌های برای این کار تعبیه کنید. این آکواریوم را از گیاهان دریایی پر کنید تا بچه‌ماهی‌های تازه به دنیا آمده بتوانند لابه‌لای آن‌ها پنهان شوند؛ چراکه این خطر وجود دارد که ماهی‌های گونه‌های دیگر و نیز خود گوپی نر این بچه‌ماهی‌ها را خورده یا به آن‌ها آسیب بزنند. راه دیگری نیز وجود دارد و آن اینکه پس از اینکه بچه‌ماهی‌ها به دنیا آمدند، آن‌ها را از والدین خود جدا کرده و در محیط جداگانه‌ای قرار دهید تا از هر آسیب احتمالی‌ای به آن‌ها جلوگیری کرده باشید.
روش دوم (جدا کردن بچه‌ماهی‌ها) بازدهی بهتری دارد، اما استرس زیادی را به گوپی ماده وارد می‌کند. در صورت وجود محیط مناسب و غذای کافی و مقوی، بچه‌ماهی‌ها در عرض ۱ ماه به بلوغ می‌رسند و دیگر نیازی به این مراقبت‌های ویژه ندارند.
عمر ماهی گوپی چقدر است؟
سخن پایانی
ماهی گوپی یکی از ماهی‌های بسیار زیبای آکواریومی است که اصالتاً متعلق به مناطق گرمسیری و آب‌های شیرین است. این ماهی به دلیل زیبایی، بی‌آزار بودن برای سایر ماهی‌ها و همچنین سادگی نگهداری به یکی از محبوب‌ترین ماهی‌های آکواریومی تبدیل شده است.
این ماهی روش تکثیر ساده‌ای نیز دارد و حتی به وسیله افراد تازه‌وارد و ناآشنا با زیست ماهی‌ها نیز قابل پرورش است. ما در این متن با تمام نکات مربوط به نگهداری و تکثیر این نوع ماهی آشنا شدیم. ماهی کوی نیز یکی دیگر از ماهی‌های آکواریومی بسیار معروف است. اگر علاقه دارید با روش نگهداری و تکثیر آن نیز آشنا شوید، خواندن مطلب «آشنایی با نحوه نگهداری و پرورش ماهی کوی» را به شما توصیه می‌کنیم.
شما تا به حال از این ماهی نگهداری یا تکثیر آن را امتحان کرده‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.
متین
عالی من تکثیر ماهی گوپی را انجام دادم خیلی باحاله و ماهی زیبایی هست