ستاره | سرویس پزشکی – با شیوع بیماری کوید ۱۹ و یا ویروس مهلک و کشنده کرونا و همچنین افزایش تمرکز خبری حول این موضوع، کلماتی مانند «قرنطینه» را زیاد میشنویم که البته خوشایند هم نیستند. دکتر استیور گوردون، متخصص بیماریهای عفونی، توضیح میدهد: «قرنطینه چیز ترسناکی نیست و یک روش موثر برای محافظت از مردم است.» ما در این مطلب بیشتر در رابطه با این واژه، پیدایش و لزوم آن صحبت خواهیم کرد.
قرنطینه به چه معناست؟
قرنطینه به وضعیت یا محلی از انزاوا برای شخص یا حیوانی است که ممکن است با یک بیماری مسری در تماس باشد. این مدت زمان انزوا احتمال اینکه فرد یا حیوان بتواند بیماری را به دیگران منتقل کند، کاهش میدهد.
توجه: قرنطینه تنها برای بیماران نیست. افرادی که سالم به نظر میرسند هم ممکن است بدون اینکه بدانند، ناقل باشند و یک پاتوژن را گسترش دهند. به همین دلیل است که در این دوران، حتی مسافرانی که علائم کرونا ندارند هم قرنطینه میشوند.
تفاوت ایزوله کردن و قرنطینه
ایزوله کردن و قرنطینه، هردو یک هدف را دنبال میکنند، اما ایزوله، از قرنطینه شدیدتر است و برای کسانی اجرا میشود که به طور قطع آلوده هستند. در ایزوله سازی فرد بیمار را از افراد سالم دور نگاه میدارند تا از شیوع بیماری جلوگیری شود.
ویروس کرونا و لزوم قرنطینه
در رابطه با همهگیری کوید ۱۹، سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا به افراد قرنطینه خودخواسته را به افراد پیشنهاد میکند. بسیاری از موسسات دولتی، خصوصی و آموزشی فعالیت خود را متوقف کردهاند تا سرعت شیوع این بیماری به حداقل ممکن برسد. درصورتی که مشارکت در قرنطینه خودخواسته به اندازه کافی باشد و فاصله اجتماعی رعایت شود، به احتمال زیاد تعداد مبتلایان به کوید ۱۹ به سطح قابل کنترل برای خدمات پزشکی باقی خواهد ماند.
متخصصان بهداشت و درمان، به این کار «صاف کردن منحنی» میگویند؛ زیرا موجب میشود تعداد موارد ابتلا در طول زمان، به کمتر از ظرفیت حداکثری بیمارستانها، در مدت همهگیری، برسد. تا به امروز که این مطلب نگاشته میشود، شیوع این بیماری با شیب تندی همچنان رو به بالاست و هنوز خبری از قرنطینه رسمی در ایران نیست.
در صاف کردن منحنی، هدف این نیست که تعداد کل بیماران مبتلا کاهش یابند، بلکه آنچه اهمیت دارد سرعت ابتلای موارد است. گورلی، متخصص بیماریهای عفونی گفته است: «توانایی سیستم مراقبتهای بهداشتی برای مراقبت از بیماران در صورتی که تعداد کمتر باشد، بسیار بیشتر خواهد بود.» وی ادامه میدهد: «حدس ما این است که بیشتر افراد بلاخره به این ویروس مبتلا خواهند شد و ما نمیتوانیم بدون وجود واکسن، کار موثری برای آن انجام دهید. اما توانایی ما در معالجه به موقع بیماران و بستری کردن آنها در صورتی که سرعت ابتلای افراد کاهش یابد، بسیار بیشتر خواهد بود.»
هدف از مراکز بهداشتی این است که تعداد موارد جدید را تا حد ممکن کم نگه دارند. رعایت فاصله اجتماعی با لغو اجتماعات، تشویق مردم به در خانه ماندن، از سرعت پیشرفت بیماری میکاهد. بسیار ساده است، اگر تعداد کمتری از مردم هنگام بارندگی بیرون بیایند، تعداد کمتری خیس میشوند! در نتیجه در رابطه با کوید ۱۹، ترجیح داده میشود سرعت انتشار ویروس تا قبل از آلوده شدن بخش زیادی از افراد کند کنیم.
اما آیا قرنطینهی اجباری مانند چین ممکن است؟
همانطور که کارشناسان بهداشتی ادعا میکنند، قرنطینهی کامل یک جمعیت کثیر غیر ممکن است. لانا ون، کمیسیر سابق بداشت در شهر بالتیمور، در رابطه با عملی بودن قرنطینه اجباری به واشنگتن پست توضیح داد: «بسیاری از مردم در شهرهای اطراف کار میکنند. آیا میتوان آنها را از خانوادههایشان جدا کرد؟ چگونه میتوان تمامی جادهها را مسدود کرد؟ چگونه میتوان منابع و مواد غذایی را به ساکنان رساند؟» حقیقت این است قرنطینه کامل امری غیر ممکن است و تنها راه قرنطینه خودخواسته و حفظ فاصله اجتماعی است.
اما کلمه قرنطینه از کجا آمده است؟
مفهوم ایزوله کردن یک فرد بیمار، سالیان زیادی است که وجود دارد. یکی از اولین نمونهها در کتاب «سفر لاویان» یافت میشود که به جداسازی افراد مبتلا به جذام توصیه میکند. این شواهد نشان میدهد که اگرچه در آن زمان مردم هیچ شناختی از باکتریها و ویروسها نداشتهاند، اما انزوا را راهی برای جلوگیری از شیوع یک بیماری میدانستند.
طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، عمل قرنطینه، احتمالا در قرون وسطی آغاز شد. در قرن ۱۴، کشتیهایی که از مناطقی که با مرگ سیاه (طاعون بوبونیک) به ونیز رسیده بودند، ملزم بودند ۴۰ روز با فاصله از بندر لنگر بیاندازند. ایتالیاییها این را «quaranta giorni» یا «۴۰ روز» مینامیدند که بعدها به «quarantine» در ایتالیایی و «Quarantine» در زبان انگلیسی به معنای قرنطینه تبدیل شد. قرنطینهی ۴۰ روزه چنان موثر بود که طی ۳۰۰ سال آینده در اروپا به یک روش استاندارد تبدیل شد.
سپس در ایالات متحده، در فیلادلفیا در سال ۱۷۹۹ پس از اپیدمی بیماری تب زرد در سال ۱۷۹۳ که حدود ۵۰۰۰ نفر را از بین برد، در سال ۱۷۹۹ یک ایستگاه قرنطینه در رودخانهی «دلور» تاسیس شد. در دهه ۱۸۳۰، شهردار نیویوک، برای محافظت شهر از وبا، برای کلیهی کشتیها و وسایل نقلیهای که وارد شهر میشدند دستور قرنطینه صادر کرد. این قرنطینه چندان موثر نبود چراکه تعداد زیادی از مهاجران موفق به یافتن راهی برای دور زدن این دستور شدند.
در طول آنفولانزای اسپانیا در سال ۱۹۱۸ (کشندهترین بیماری همهگیر در طول تاریخ) مقامات بهداشتی در ایالات متحده و اروپا انزواگیری اجتماعی را توصیه کردند چراکه میدانستند عامل بیماری آنفولانزا از طریق سرفه و عطسه در هوا پخش میشود. بدین ترتیب، تجمعات عمومی ممنوع و موسسات دولتی تعطیل شدند. اما اینکه این قوانین تا چه حد جدی اجرا میشدند بسته به قدرتهای محلی و درک آنها از شدت شیوع، متفاوت بود.
سخن پایانی
سوالات زیادی در رابطه با قرنطینهی شهرها مطرح میشود، بسیاری معتقدند که شهر قم در ابتدا باید قرنطینه میشد، برخی کشورها نیز مانند ترکیه ایران را متهم کردند که اگر قم قرنطینه میشد نیازی به بستن مرزها نبود. نظرات بسیار متفاوتی در این رابطه وجود دارد، اما گفته میشود دست کم باید عبور مرور بیشتر کنترل میشد، آنچه که هنوز هم به طور کامل انجام نمیگیرد!
در هر صورت، تصمیمگیری در مورد قرنطینهی قم، موافقان و مخالفانی داشت و هنوز هم مشخص نیست حق با کدام است. لازم به ذکر است که همانطور که میدانید، سایر کشورها نیز بیش از قرنطینه اجباری شهرها، بر لزوم حفظ فاصله اجتماعی و در خانه ماندن تاکید دارند. در نتیجه اگر میتوانید، در خانه بمانید و نقش خود را در کاهش سرعت شیوع بیماری جدی بگیرید.
در این رابطه اگر از فرد بیمار در خانه مراقبت میکنید، مطلب «مراقبت از بیمار کرونا در منزل» را بخوانید. اما شما در رابطه با قرنطینه و اثرات آن چه فکر میکنید؟