محافظت از ریشه فرش به روش های اصولی

ستاره | سرویس خانه‌داری – یکی از تجهیزات هر خانه‌ای، مخصوصا در ایران، فرش است که با توجه به قیمت نسبتا بالایی که دارد نگهداری از آن ضروری به نظر می‌رسد. ریشه فرش انتهایی‌ترین قسمت آن و به صورت نخ‌های سفید یا کرم رنگی است که به شکل‌های مختلفی همچون ریشه ساده، ریشه گره‌دار، ریشه توری و ریشه زنجیری به چشم می‌خورد. احتمال پوسیدگی ریشه فرش از هر نوعی که باشد، به دلیل رنگ روشنی که دارد و تغییر شکل آن هنگام رفت و آمد، زیاد است و نهایتا بدنه اصلی فرش نیز آسیب می‌بیند. در ادامه با ما همراه باشید تا روش‌های محافظت از ریشه فرش را با هم مرور کنیم.

نحوه محافظت از ریشه فرش؛ استفاده از کاور، گره زدن و…

۱. استفاده از کاور ریشه فرش

• باعث تبادل هوا شده و مانع از پوسیدگی ریشه می‌شود.
• این نوع کاور‌ها ریشه‌های فرش را در خود نگهداری کرده و مانع از نفوذ آلودگی و کثیفی به ریشه‌ها می‌شوند.
• باعث منظم شدن ریشه‌های فرش شده و از آسیب رسیدن به ریشه‌ها در اثر رفت و آمد بر روی فرش جلوگیری می‌کنند.
• در این نوع کاور از مواد شیمیایی نظیر چسب استفاده نشده و فقط انتهای بیرونی آن با نوار چسب بسته می‌شود.
• با کاور کردن ریشه فرش، عمر آن افزایش یافته و نیازی به ترمیم کردن فرش نیست.
• کاور ریشه فرش به راحتی در دسترس بوده و می‌توان آن را از قالیشویی‌ها تهیه کرد.

• کاور ریشه فرش باید هر چند ماه یکبار عوض شود.
• برخی از کاور‌ها جنس مرغوبی نداشته و باعث آسیب رساندن به ریشه فرش و پوسیدگی آن می‌شوند، بنابراین در انتخاب کاور مناسب دقت کنید.

۲. گره زدن ریشه‌ها به اشکال نخودی، دوگره و پنجره‌ای

1. ریشه‌ها را به صورت دسته‌های ۲ تا ۵ تایی گرفته، دور هم بپیچانید و یک گره معمولی بزنید.
2. برای فرش‌های قدیمی یا فرش‌هایی که ریشه‌های کوتاه دارند، ابتدا ریشه اضافه نموده و آن‌ها را بلندتر کنید، سپس به روش ذکر شده در فوق، گره نخودی بزنید.

1. همه ریشه‌های فرش را به دسته‌های ۲ الی ۵ تایی تقسیم کنید.
2. یک دسته از این ریشه‌ها را ﺑﺎ ﺩﻭ اﻧﮕﺸﺖ نگه داشته و نخی اﺯ ﺟﻨﺲ ﭼﻠﻪ که ﺑﺮای ﺩﻭﮔﺮﻩ اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ می‌شود را ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻭﺳﻂ ﺩﺭﮔﻴﺮ کنید (شکل ۱).
3. نخ را اﺯ ﺯﻳﺮ ﺩﺳﺘﻪ ﺭﻳﺸﻪ ﻋﺒﻮﺭ ﺩاﺩﻩ و اﺯ ﺣﻠﻘﻪ‌ای ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻭﺳﻄ اﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩه‌اﻳد، ﻋﺒﻮﺭ داده و ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﺯاﺩ ﻛﺮﺩﻥ اﻧﮕﺸﺖ وﺳط نخ را بکشید (شکل ۲).
4. دو مرحله فوق را تکرار کنید (شکل ۳).
5. نهایتا ﻧﺦ ﺩﻭﮔﺮﻩ ﺭا اﺯ ﻳک ﻃﺮﻑ و ﺩﺳﺘﻪ ﺭﻳﺸﻪ ﺭا اﺯ ﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ بکشید تا گره محکم شود (شکل ۴).

1. نخ را داخل سوزن کرده، ۲ تا ۴ ریشه فرش را گرفته و انتهای نخ داخل سوزن را در امتداد این ریشه‌ها قرار دهید.
2. نخ داخل سوزن را به صورت نیم دایره روی این ریشه‌ها و انتهای همان تار گرفته شده قرار دهید.
3. سوزن را از سمت چپ و از زیر ریشه‌ها حرکت داده و از وسط نیم دایره خارج کنید.

1. ریشه‌های فرش را به صورت زوج‌های (۴ الی ۶ تایی) در دست گرفته و به صورت نخودی گره بزنید.
2. در پایین گره نخودی ۳ تار را گرفته و با ۳ تار از یک دسته ۶ تایی بغلی، در امتداد ریشه‌های هموار به فاصله‌ای در حد ۲ سانتی متر از گره نخودی، به هم گره معمولی بزنید.
3. دوباره امتداد ریشه‌ها را از محل قبلی و با فاصله ۲ سانتی متری با ریشه‌های همجوار گره بزنید.
4. نهایتا تمامی ریشه‌های فرش به شکل زنجیره یا پنجره درمی‌آیند.

۳. استفاده از لفاف دوزی

1. ریشه‌های فرش را تا می‌زنند و داخل پارچه مربوطه قرار می‌دهند.
2. سپس هر دو طرف پارچه را به ابتدای بافت فرش می‌دوزند. 

نکته: پارچه مورد استفاده برای لفاف دوزی باید از جنس نخی مشبک باشد تا هوا در آن جریان داشته و از وارد شدن بعضی آسیب‌های شیمیایی و فیزیکی به ریشه‌های فرش جلوگیری کند.

آیا استفاده از چسب پهن برای محافظت از ریشه فرش درست است؟

• احتمال کنده شدن ریشه فرش به هنگام تعویض چسب، بسیار زیاد است.
• اثر چسب معمولا بر روی ریشه‌ها باقی مانده و حتی با شستشو نیز از بین نمی‌رود.
• چسب در اثر رفت و آمد بر روی فرش، خاصیت خود را از دست داده و باید به صورت مداوم عوض شود.
• در ساختار چسب‌ها از مواد شیمیایی استفاده شده که در صورت استفاده طولانی مدت به ریشه فرش آسیب می‌زنند.

برای سفید کردن ریشه فرش چه باید کرد؟

1. ترکیبی از آب گرم و شامپو فرش درست کنید.
2. دستمالی را به این مخلوط آغشته کرده و به سر تا سر ریشه‌های فرش بکشید.
3. این کار را آنقدر تکرار کنید تا ریشه‌ها سفید و براق شوند.
4. پس از سفید کردن ریشه‌ها در و پنجره‌ها را باز کنید تا در هوای آزاد سریع خشک شوند.

سخن آخر