اختلال تماشاگری جنسی یا چشم چرانی چه علائم و راه‌ درمانی دارد؟

ستاره | سرویس روانشناسی – تا به حال مچ کسی را هنگام خیره نگاه کردن به کسی که در حال تعویض لباس است، گرفته‌اید؟ اختلال تماشاگری جنسی یا چشم چرانی نوعی اختلال پارافیلیا است که شخص مبتلا به آن، مدام در فکر تماشای بدن برهنه دیگران است و این فکر را در واقعیت با دید زدن موقعیت‌هایی مثل برقراری رابطه جنسی یا درآوردن لباس‌ها عملی می‌کند. این انحراف جنسی با پریشانی و اضطراب شدید همراه است. در ادامه به معرفی این اختلال، علائم و راه‌های مقابله با آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

 

 

تماشاگری جنسی یا چشم چرانی چیست؟

پیش از اینکه به بررسی اختلال تماشاگری جنسی یا چشم چرانی، بپردازیم، باید ببینیم که اصلاً چشم چرانی چیست؟ چشم چرانی، علاقه‌ به دید زدن افراد به هنگام درآوردن لباس‌ها، برهنه بودن یا انجام فعالیت‌های جنسی است. این علاقه معمولاً به تماشا کننده معطوف است؛ نه فردی که مشاهده می‌شود. افرادی که در مواقع ذکر شده نگاه خیره دارند، به اصطلاح چشم چران یا هیز خطاب می‌گردند؛ و یکی از عناصر اصلی چشم چرانی، این است که فرد تحت نظر، نداند که تحت نظر است.

 

فرق چشم چرانی و اختلال چشم چرانی

چشم چرانی صرفاً علاقه به دید زدن افراد است و ممکن است این علاقه، هیچ‌وقت از عالم خیال فرد خارج نشده و عملی نگردد. فرضاً ممکن است فرد به خود ارضایی با فکر تماشا کردن افراد روی آورد. اما گاهی این علاقه می‌تواند شدت یابد و به یک اختلال پارافیلیا معروف به اختلال تماشاگری جنسی (چشم چرانی) تبدیل گردد. اختلالات پارافیلی شامل خیالات جنسی یا ترغیباتی است که نهایتاً منجر به پریشانی و اضطراب در فرد خواهد شد.

 

 

علائم اختلال تماشاگری جنسی؛ علاقه به تماشای افراد برهنه

اگر با فکر تماشای در آوردن لباس‌ها یا رابطه جنسی (از فاصله دور) به لحاظ جنسی برانگیخته می‌شوید، این تمایلات نشانه‌ای از اختلال چشم چرانی است. چشم چرانی زمانی مشکل ساز می‌شود که رضایت فرد هدف و حریم شخصی او پایمال شود. همچنین اگر فرد مبتلا نتواند تمایلات خود را کنترل کند، این علائم مشکل ساز خواهند شد. سایر علائم عبارتند از:

• حریم خصوصی فردی که هدف چشم چرانی است، نقض شود.
• تمایل دارد فعالیت جنسی دو فرد را تماشا کند.
• دورادور از اشخاص فیلم‌برداری و عکاسی شود.
• پس از چشم چرانی احساس گناه تجربه شود.
• اگر موقعیت چشم چرانی نباشد، فرد احساس اضطراب و تشویش کند.
• بدون تماشای افراد، نعوظ اتفاق نیفتد.
• نتوان در برابر این تمایلات مقاومت کرد، حتی اگر سلامت جسم و روح را تهدید کند.

 

 

شیوع اختلال چشم چرانی؛ مردان ۳ برابر زنان

شیوع این اختلال در اطفال و نوجوانان در حال حاضر در دست نیست؛ اما در بزرگسالان بیشترین شیوع ممکن در مردان تا ۱۲٪ و در زنان تا ۴٪ است؛ مردان ۳ برابر بیشتر از زنان این ناهنجاری را تجربه می‌کنند.

 

عوامل خطر اختلال تماشاگری جنسی

علت بروز این اختلال و تأثیر عوامل خطر بر شدت آن هنوز مشخص نیست؛ اما برخی عوامل خطر احتمالی عبارت‌اند از:

• سوءاستفاده جنسی در کودکی
• سوء مصرف مواد
• شیفتگی نسبت به رابطه جنسی و بیش فعالی جنسی
  

 

تشخیص اختلال تماشاگری جنسی؛ تاثیر تمایلات بر زندگی روزمره

این اختلال توسط یک متخصص بهداشت روان تشخیص داده می‌‌شود؛ این متخصص پیش از تشخیص، موارد خاصی را بررسی خواهد کرد، از جمله:

• داشتن تمایلات مکرر و شدید برای تماشای افراد برهنه، در حال برهنه شدن یا در حال انجام فعالیت‌های جنسی
• مشاهده علائم اختلال چشم چرانی به مدت حداقل ۶ ماه
• ورود این تمایلات به زندگی کاری و اجتماعی فرد

این اختلال معمولاً در کودکان و نوجوانان اتفاق نمی‌افتد؛ حس کنجکاوی و شیفتگی نسبت به بدن و فعالیت‌های جنسی دیگران بخشی از روال بزرگ شدن است.

 

 

درمان اختلال چشم چرانی؛ قدم اول قبول مشکل

این اختلال نیز همانند سایر مشکلات سلامت روان قابل درمان است. تنها نکته اصلی، این است که فرد قبول کند به درمان نیاز دارد، که اکثراً قبول این مسئله برای مبتلایان به اختلالات پارافیلیا دشوار است؛ از این رو والدین، همسر، دوست یا یک مقام قانونی اولین افرادی هستند که درمان را به فرد توصیه می‌کنند.

یک درمانگر با روش‌های زیر به فردی که از این اختلال رنج می‌برد، کمک می‌کند تا بار دیگر کنترل زندگی خود را به دست گیرد:

• تقویت کنترل تکانه
• یافتن گزینه‌های جدید برای برانگیختگی جنسی و رفع کنجکاوی
• خنثی نمودن الگوهای تفکر منفی
• شناسایی موقعیت‌هایی که احتمال بازگشت رفتارهای مشکل‌ساز را افزایش می‌دهد.
• عضویت در یک گروه درمانی به منظور برقراری ارتباط با دیگر افرادی که از این عارضه رنج می‌برند.

رفتار درمانی

طی جلسات رفتار درمانی به فرد کمک می‌شود خواسته‌های خود را کنترل نماید و به جای تسلیم شدن در برابر آن‌ها، از ابزارهای قدرتمندتری برای مقابله استفاده کند.

درمان شناختی رفتاری، سلاح مقابله با امیال

طی جلسات درمان شناختی رفتاری، درمانگر به شخص کمک می‌کند تا محرک‌هایی که امیال او را ترغیب می‌کنند، بشناسد و سپس با فراگیری مهارت‌های لازم، آن‌ها را به شکل سالم‌تری مدیریت نماید. این مهارت‌ها عبارت‌اند از:

• تجدید ساختار شناختی: شناسایی و تغییر افکار تحریک کننده
• آموزش آرامش: جهت کاهش انگیزه‌های جنسی
• آموزش مهارت‌های مقابله‌: رفتارهایی که می‌توان به هنگام احساس تحریک از خود نشان داد

داروهایی که از شدت میل جنسی می‌کاهند

در این افراد، به منظور کاهش میل جنسی، از داروهای مهار هورمون‌های جنسی (تستوسترون یا استروژن) استفاده می‌شود.

همچنین مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) که معمولاً برای درمان افسردگی و سایر اختلالات خلقی مورد استفاده قرار می‌گیرند، میزان سروتونین در مغز را افزایش داده و به این ترتیب فشار جنسی را کاهش می‌دهند.

 

 

عوارض اختلال تماشاگری جنسی؛ سایر اختلالات روانی

بنابر تحقیقات انجام شده، اکثر افرادی که از اختلال چشم چرانی رنج می‌برند، با سایر اختلالات جنسی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند؛ از جمله:

• بیش فعالی جنسی یا هایپرسکشوال (تمایلات جنسی شدید در قالب رفتارهای عصبی، اختلال اضطرابی یا اعتیاد جنسی)
• سایر اختلالات پارافیلی (خصوصاً اختلال عورت نمایی)
• افسردگی و اختلال دوقطبی
• اختلالات در مصرف مواد
• اختلال کم توجهی یا بیش فعالی
• اختلال سلوک
• اختلال شخصیت ضداجتماعی

 

کلام آخر

تماشاگری جنسی یا چشم چرانی، میل به تماشا کردن یا به اصطلاح دید زدن افراد به هنگام در آوردن لباس‌ها، برهنگی و در حال برقراری رابطه جنسی است و اگر این تصورات و خیالات باعث لذت جنسی شود؛ فرد به اختلال تماشاگری جنسی مبتلاست. افرادی که به اختلالات جنسی مبتلا هستند، معمولاً تمایلی به درمان ندارند و از رنج خود لذت می‌برند؛ در حالی که شما به عنوان یک دوست، همسر یا خانواده باید دست به کار شوید و با شروع پروسه درمان، آرامش واقعی را برای عزیزان خود فراهم کنید.

در پایان پیشنهاد می‌شود با دو مورد از انحرافات جنسی دیگر به نام هایسادیسم جنسی و مازوخیسم جنسی نیز آشنا شوید و اگر اطلاعات بیشتری در این زمینه دارید؛ خواهشمندیم دانسته‌های خود را با ما و دیگر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید. از همراهی شما سپاس‌گزاریم.

 

برگرفته از: healthline و swamh