موارد استفاده از آب
- مصارف خانگی: شامل آشامیدن، پخت و پز، شست و شو و استحمام.
- مصارف عمومی: شامل آب برای نظافت، آتش نشانی، نگهداری باغهای مورد استفاده مردم، استخرهای شنا و بسیاری دیگر از مصارف اجتماعی دیگر.
- مصارف صنعتی: اگر در صنعت آب نباشد، پیشرفتی نیز وجود ندارد؛ برای مثال صنایعی مانند کارخانه کاغذ، فولاد و … به مقدار زیادی آب نیاز دارند.
- مصارف کشاورزی خوراک و مواد اولیهی مورد نیاز جهان بدون آب بدست نمیآیدو بنابراین عامل اساسی و مهم در پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه آب میباشد.
ویژگی های آب سالم آشامیدنی
- شامل مقدار کافی هوا بوده و کاملا بی بو، بی رنگ، شفاف، زلال و گواراست.
- مقدار املاح معدنی موجود در آن کم و حداکثر ۵ گرم بر لیتر است. وجود بیش از حد این مواد در آب مخصوصا کلسیم ، منیزیم ، آهن و مس به سختی آب منجر میگردد و مصرف آن در طولانی مدت بیماری هایی همچون سنگ کلیه و بیماری های قلبی عروقی را ایجاد میکند.
- در تستهای میکروب شناسی، حد مجاز را رعایت کند.
- سبزی به طور کامل درون آن پخته میشود و صابون به خوبی کف میکند و در نتیجه بدان معناست که این آب سخت نبوده است.
تشخیص آب سالم از آب آلوده
چند روش ساده برای پی بردن به میزان خلوص آب:
- لیوانی از جنس شیشه شفاف را از شیر آب پر کرده، رو به نور نگه داشته و به آب موجود در لیوان نگاه کنید: هر چیزی غیر از مایع شفاف و زلال میتواند نشانهای از آلودگی باکتریایی یا ذرات معلق در آب باشد.
- آب را بو کنید: بوهایی شبیه بوی تخم مرغ گندیده، استخر شنا و یا هر بوی نامطبوع دیگر میتواند به دلیل وجود میزان بالای کلر، محلولهای آلی و یا گوگرد باشد.
- برای به دست آوردن نتیجه دقیقتر باید وسایلی مثل کیت تشخیص خلوص آب (برای اندازه گیری میزان کلر، نیتراتها و نیتریتها و یا مواد معدنی از قبیل آرسنیک، آهن، مس) و یا دستگاه TDS متر برای اندازه گیری ناخالصی محلول در آب را استفاده کرده و با آب استاندارد مقایسه نمود.
برای تبدیل آب غیر شرب به آب شرب چه کارهایی صورت میگیرد؟
مصرف آب رابطه ای مستقیم با سلامت انسان دارد که سرمایه گذاری در آن باعث کاهش میزان بیماری و مرگ و میر و در نتیجه کاهش هزینههای درمانی میگردد.
هدف اول این است که از خالصترین منابع آب برای شرب استفاده شود، ولی به دلیل محدودیت و کمبود این منابع، برای حفظ کیفیت آب شرب، از تصفیه استفاده میکنیم.
فرایندهای مورد استفاده برای تصفیه آب، به کیفیت آب منبع انتخاب شده بستگی دارد. منابع آب آشامیدنی عبارتند از:
۱_ آبهای زیر زمینی
آبهای زیر زمینی معمولا صاف و شفاف هستند و از مقدار کافی مواد آلی برخوردارند و همچنین از عوامل بیماری زا عاری اند. این نوع آبها را میتوان با استفاده از مقدار کم کلر برای جلوگیری از آلودگی شبکههای توزیع، در سیستم آبهای آشامیدنی مورد استفاده قرار داد.
برای بعضی از آبهای زیر زمینی که شامل مقادیر زیادی از جامدات محلول، گازها و یا مقادیر غیر مجاز و اضافی آهن، منگنز و یا مواد آلی و میکروبی هستند، نیاز به فرایندهای تصفیه پیچیدهای هست.
مراحل تصفیه آبهای زیر زمینی معمولا دارای مراحل زیر میشود:
- هوادهی
- سختی گیری
- فیلتراسیون
- گندزدایی
- ذخیره سازی
۲_ آبهای سطحی
فرایندهای تصفیه برای آبهای سطحی به نسبت آبهای زیر زمینی پیچیدهتر است، چون آلایندههای آن تنوع بیشتری دارند. معمولا کدورت آبهای سطحی بیشتر از حالت استاندارد آب شرب است که به دلیل سرعت بالای جریانهای آب، امکان این وجود دارد که آب شامل مواد بزرگ به حالت معلق باشد، اما بیشتر جامدات در اندازههای کلوئیدی بوده و برای جداسازی نیاز به فرایندهای تصفیه است.
سیستمهای مورد استفاده در تصفیه آبهای سطحی
- آشغالگیری
- تصفیه شیمیایی مقدماتی
- ته نشینی
- انعقاد و لخته سازی
- فیلتراسیون
- جذب سطحی
- گندزدایی
- ذخیره سازی
بیشتر بدانید: مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه
انواع مختلف آلودگی آب
انواع مختلفی از آلودگیها در آل وجود دارند، چون منابع آبی متنوعی موجود است.
۱_ آلودگی توسط مواد مغذی
مواد مغذی بیشتر در پساب ها، کودها و فاضلابها دیده میشوند. زمانی که این موارد به منابع اصلی آب ورود پیدا میکنند، با افزایش میزان رشد جلبکها و علفهای هرز در آب روبرو میشویم که این امر موجب غیرقابل مصرف شدن آب و گرفتگی فیلترها میشود. زمانی که جلبکها تعدادشان بی رویه شود تمامی اکسیژن موجود در آب مصرف شده و با نبود اکسیژن سایر میکروارگانیسمها از بین میروند.
۲_ آلودگی آبهای سطحی
به آبهایی مانند رودخانهها، دریاچه ها، تالابها، و اقیانوسها که به صورت طبیعی در روی زمین وجود دارند آبهای سطحی گفته میشود. آلودگی آبهای سطحی زمانی است که مواد خطرناک و سمی با این آبهای سطحی برخورد و تماس داشته باشند، در آب حل شوند و یا به صورت فیزیکی مخلوط گردند.
جالب است بدانید: تفاوت تالاب، برکه، باتلاق، مرداب، هور و خور چیست؟
۳_ خالی شدن از اکسیژن
تمامی منابع آبی حاوی میکروارگانیسمها هستند که این میکروارگانیسمها به دو دستهی هوازی و بی هوازی تقسیم میشوند. به دلایلی که قبلا گفته شد اگر تمامی اکسیژن موجود در آب مصرف شود، با مرگ میکروارگانیسمهای هوازی، میکروارگانیسمهای غیر هوازی به تکثیر میپردازند که این امر تولید سموم مضر مثل آمونیاک و سولفیدها و بالطبع آلودگی آب را نتیجه میدهد.
۴_ آلودگی آبهای زیر زمینی
زمانی که باران میبارد مقداری مواد شیمیایی، سموم و حشره کش در آب باران حل شده و همراه آن به اعماق خاک برده میشود، سپس وارد آبهای زیر زمینی شده و به آلودگی آن منجر میگردد.
از آلودگی میکروبیولوژیکی، مواد معلق، آلودگیهای شیمیایی آب، نشت مواد نفت و … نیز میتوان به عنوان آلودگیهای دیگر آب نام برد.
بیشتر بدانید:
جمع بندی
امروزه به دلیل آلودگی های مختلف و رعایت نکردن امور بهداشتی هزینه بسیار زیادی برای تصفیه آب میشود. اگر آب شربی که استفاده میکنید نشانه هایی از آلودگی دارد، پیشنهاد میکنیم کاربرد دستگاه تصفیه آب و نکات مهم دستگاه های تصفیه آب خانگی و فیلتر تصفیه را بخوانید.