رفع سفیدک و شوره آجر با چند راهکار ساده

آجر یکی از مصالح ساختمانی محسوب می‌شود که از گذشته در ساخت و ساز و نمای بیرونی انواع بناها کاربرد فراوانی داشته است. آجرها بسته به مواد تشکیل دهنده‌ای که دارند، از رنگ متفاوت برخوردار هستند.

آجر به علت ساختاری که دارد ممکن است پس از مدتی دچار شوره و سفیدک شود و این مشکل می‌تواند در طولانی مدت استحکام و پایداری ساختمان را تهدید کند. همچنین با طولانی شدن مدت زمان شوره‌ها بر روی آجر ممکن است شوره به نواحی داخلی راه پیدا کرده و مشکل ساز شود. علاوه بر این، سفیدک و شوره آجر چهره ساختمان را زشت می‌کنند. البته جای نگرانی نیست! رفع سفیدک و شوره آجر به راهکارهایی ساده امکان‌پذیر است.

 

شوره آجر و انواع آن

برای رفع سفیدک و شوره آجر بهتر است در ابتدا آن را بشناسیم و بدانیم که شوره چیست. در حقیقت شوره رسوب نمک‌های آبی است که روی سطح دیوار بنایی باقی می‌ماند. این ماده پس از گذشت مدتی از ساخت ساختمان یا حتی در هنگام ساختن بر روی دیوارها ظاهر می‌شود. یکی از مواد تشکیل دهنده آجر سولفید و از جمله سولفید آهن است که در هنگام حرارت دیدن و پخته شدن آجر اکسید شده و به So3 تبدیل می‌شوند.

ترکیب این ماده با رس منجر به شکل گیری سولفات کلسیم، سدیم، پتاسیم و سولفات منیزیم که البته همه این‌ها در دمای ۹۵۰ تا ۱۲۰۰ درجه کوره آجر پزی از بین می‌روند، اما در برخی مواقع مقدار کمی سولفات کلسیم باقی می‌ماند. پس با این اوصاف متوجه می‌شویم شوره‌ای که روی آجرها قرار دارد تنها مربوط به آجر نیست بلکه نمک‌های موجود در ملات، دوغاب، سیمان، شن و آب مورد استفاده در ساخت هم منجر به شوره می‌شود.

شوره‌ها به دلایل متععدی رخ می‌دهند از همین رو آن‌ها را می‌توان به چهار گروه متفاوت دسته بندی کرد. پیش از اقدام به رفع سفیدک و شوره آجر باید این چهار گروه را به طور مختصر بشناسید.

 

 

۱. شوره سولفاتی

با هر بار بارش باران، دیوارهایی که در معرض بارش قرار دارند خیس می‌شوند. از آنجا که آب باران خالص است، به‌خوبی می‌تواند اغلب مواد را در خود حل کند. در نتیجه بعضی از ملات‌ها با آب باران ترکیب می‌شوند و به سطح آجر می‌آیند. در ادامه بعد از تبخیر شدن آب باران، جای آن سفیدک یا شوره باقی می‌ماند.

ملات‌هایی که با آب باران واکنش نشان می‌دهند و شما را مجبور به رفع سفیدک و شوره آجر می‌کنند عبارتند از:

• ملات گچ
• ملات گچ بندکشی شده
• ملات ساخته شده با آب سولفات‌دار
• ملات حاوی آهک

 

۲. شوره کربناتی

آب با کربنات کلسیم واکنش نشان می‌دهد. در نتیجه پس از تبخیر آب روی دیوار اثر شوره و سفیدک می‌ماند. همچنین در صورتی که آب ملات سخت باشد پس از انجام ساخت و تبخیر شدن آب بر روی دیوار سفیدک و شوره باقی می‌ماند. همین مساله شما را مجبور می‌کند که نسبت به رفع سفیدک و شوره آجر اقدام کنید.

 

۳. شوره کلروری

در صورتی که برای رفع سفیدک و شوره آجر کربناتی از جوهر نمک مایع استفاده کنید این محلول با سفیدک آهکی که بر روی دیوار است واکنش نشان می‌دهد و کلرور کلسیم را می‌سازد. این موضوع باعث سفید شدن دیوار می‌شود که باید آن را با آب شست.

 

۴. شوره نیتراتی

در صورتی که آجرها از خاک شوره‌دار ساخته شوند، می‌توانند با جذب رطوبت به شکل سفیدک و شوره بر روی دیوار ظاهر گردند. به این شوره که پس از خشک شدن بر روی دیوار نمایان می‌شود شوره نیتراتی گفته می‌شود و برای رفع آن باید از مواد موثر در رفع سفیدک و شوره آجر نیتراتی استفاده کرد.

 

 

علت شوره و سفیدک زدن آجر

برای این‌که شوره بر روی دیوارهای ساختمانی ظاهر شود دلایل متفاوتی دخالت دارند. برخی از این علت‌ها که پیش از اقدام به رفع سفیدک و شوره آجر باید نسبت به آن‌ها آشنایی داشته باشید عبارتند از:

 

۱. وجود نمک در آب استفاده شده

نمک یکی از دلایل اصلی در شوره زدن آجر است. نمک‌های موجود در آجر، ملات، دوغاب، خاک رس و بخش‌های دیگر دیوار منجر به شوره زدن آجر شود. وجود نمک در آبی که با آن نسبت به تمیز کردن دیوار آجری اقدام می‌کنید نیز می‌تواند باعث شوره زدن آجر شود. 

 

۲. وجود رطوبت در دیوار

آب و رطوبت به راحتی می‌تواند نمک‌های موجود در ساخت دیوار و دیگر بخش ها را جابه‌جا کند و منجر به شوره زدن دیوار شود. همچنین هنگام رفع نم و رطوبت دیوار نیز باید به این عامل رطوبت زا دقت کنید.

 

۳. جابه‌جایی نمک در آجر

ساختار حفره‌ای آجر با عث می‌شود تا نمک از درون آن حرکت کند و به سطح دیوار و آجر برسد که به این شکل منجر به شوره زدن می‌شود.

 

۴. ملات موجود در ساخت

یکی از دلایل اصلی شوره زدن آجر، تماس ملات با آن است. ملات از همه جهات با آجر در ارتباط است به همین دلیل به راحتی می‌تواند با قرارگیری در شرایط مرطوب و خیس منجر به انتقال نمک و شوره بر سطح آن شود. البته میزان شوره در چنین شرایطی بستگی به مقدار رطوبت جذب شده توسط آجر و همچنین درصد نمک موجود در ملات به‌کار رفته ساخت دیوار است. هنگام اقدام به رفع سفیدک و شوره آجر باید بدانید آجرهای رسی و معمولی از آجرهای نسوز جذب بیشتری دارند.

 

۵. میزان نقش آجر در تولید شوره

در برخی مواقع ممکن است نمک‌های موجود در ساخت آجر باعث ایجاد شوره روی دیوار شود. برای این‌که پیش از رفع سفیدک و شوره آجر تشخیص دهیم میزان شوره آجر به چه مقدار است می‌توانید از تست شوره آجر مطابق با استاندارهای ملی ساخت‌وساز در آمریکا به این موضوع پی ببرید. برای این کار کافی است شما به مدت زمان هفت روز آجر را در آب مقطر قرار دهید  بعد از گذشت این مدت آجر را از آب خارج کرده و آن را خشک کنید. سپس می‌توانید شورهای آجر را با چشم بررسی کنید. با این آزمایش شما آجر‌ شور زده و آجری که شوره نزده را می‌توانید ببینید.

البته چون این آزمون به میزان بالایی آب و رطوبت دارد ممکن است برخی از آجرها که در چنین ارزیابی شوره زده باشند در شرایط عادی مشکلی برایشان پیش نیاید. برای مثال در آجرهای نسوز میزان شوره زدن تقریبا صفر است، اما به دلیل رطوبت بالا در آن‌ها همچنین میزان شوره موجود در بخش‌های پشتی آجر می‌تواند منجر به شوره زدن آجر شود.

 

۶. زمان نصب آجر

از جمله دلایل دیگر در شوره زدن آجر آبی است که در هنگام نصب آن استفاده می‌شود. اگر در فصل زمستان باشید آب در زمان کار یخ می‌زند و در زمان‌های گرم روز آب می‌شود. این رویه به همین شکل ادامه پیدا می‌کند تا هیدروکسید کلسیم موجود در سیمان در آن حل شود. این اتفاق باعث می‌شود که ملات به‌کار رفته در ساخت دیوار مدت زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز داشته باشد. همین دلایل موجب رسیدن شوره به سطح آجر می‌شود. البته باران‌ها نیز باعث جذب بالای رطوبت در آجرها می‌شود.

 

روش‌های رفع سفیدک و شوره آجر

برای رفع سفیدک و شوره آجر راه‌های مختلفی وجود دارد که با توجه به شرایطی که دارید می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.

 

۱. شستشتوی آجر با فشار آب زیاد

شتشوی آجر با فشار زیاد یکی از راه‌های رفع سفیدک و شوره آجر است. شما می‌توانید با استفاده از یک واترجت شوره‌های روی دیوار را پاک کنید البته دقت داشته باشید که پس از شستشو دیوار را خشک کنید در غیر این صورت شوره‌ها دوباره باز خواهد گشت.

 

 

۲. برس کشی دیوار و آجر

یکی از راه‌های ساده برای رفع سفیدک و شوره آجر که خودتان نیز می‌توانید آن را انجام دهید، تمیز کردن آجر و دیوار به وسیله یک برس خشک است. برس را می‌توانید به آجر کشیده و شوره را برطرف کنید.

 

 

۳. ماسه پاشی یا سندپلاست آجر

از راه‌های دیگر رفع سفیدک و شوره آجر ماسه پاشی است که البته باید به شکل خشک انجام گیرد. توجه داشته باشید که ماسه پاشی باعث جذب رطوبت می‌شود و پس از این کار باید از یک پوشش نانو مانند رزین استفاده کنید.

 

۴. شستشوی آجر با اسید

برای شستشوی و رفع سفیدک و شوره آجر می‌توانید از محلول‌های اسیدی زیر استفاده کنید.

• محلول رقیق سرکه (اسید استیک + آب گرم)
• اسید کلریدریک یا همان جوهر نمک با نسبت یک به ۱۲ به کار می‌رود
• اسید فسفیک و آب که با نست یک به ۹ به کار می‌رود

دقت داشته باشید که محلول مناسب را انتخاب کنید. برای مثال اسید کلریدریک برای شوره کربنات مناسب نیست و منجر به تشدید شدن آن می‌شود.

 

روش‌های پیشگیری از شوره زدن آجر

برای جلوگیری از شوره زدن آجر را‌ه‌کارهایی وجود دارد که می‌توانید با انجام دادن آن‌ها قبل یا در هنگام نصب آجر مانع از شوره زدن آجرها شوید. برخی از این راهکارها که از رفع سفیدک و شوره آجر جلوگیری می‌کنند عبارتند از:

۱. استفاده از پوشش‌های نانو: پوشش‌های ضد آب نانویی وجود دارند که می‌توانید آن‌ها مانند رنگ روی سطح دیوار استفاده کنید. این پوشش از رزین بوده و بدون بو و رنگ است.

۲. گذاشتن لایه‌های آب بند: در هنگام ساختن می‌توانید از یک لایه پلی اتلین بین دیوار آجری و خاک استفاده کنید. اینکار می‌تواند از شوره زدن آجر جلوگیری کند.

۳.  ساخت و ساز مناسب: در هنگام ساختن ساختمان به نکات کیفی مانند عایق کاری‌ها مناسب می‌تواند مانع ورود رطوبت و ایجاد شوره در آجر شود.

۴. کاهش آب ملات: با استفاده از یک سری مواد شیمیایی موجود در بازار می‌توانید آب موجود در ملات را کاهش دهید و مانع از رسیدن رطوبت به آجر شوید.

۵. استفاده از حداقل آب در ساخت و ساز: در هنگام درست کردن سیمان و دوغاب سعی کنید از حداقل میزان آب در تهیه آن استفاده کنید.

۶. نگهداری خوب از مصالح ساختمانی قبل از ساخت: برای این‌که رطوبت به مصالح ساختمانی نفوذ نکند بهتر است قبل از استفاده، مصالح را در جای مناسبی قرار دهید.

 

سخن آخر

همانطور که خواندید یکی از مشکلات ناراحت کننده ساختمان‌ها با راهکارهایی ساده قابل حل است. یکی دیگر از مشکلات ساختمان‌ها که اغلب با آن درگیر هستیم، تمیز کردن درب و پنجره است، اما نگران نباشید زیرا هر مشکلی راه حلی دارد. در این رابطه توصیه می‌کنیم مطلب روش‌های کاربردی برای تمیز کردن شیشه و پنجره را از دست ندهید. در پایان فراموش نکنید اگر راه حل دیگری برای رفع سفیدک و شوره آجر سراغ دارید، آن را با ما و سایر همراهان ستاره در میان بگذارید.