داروی دی سولفیرام (Disulfiram) چیست؟

ستاره | سرویس سلامت – اعتیاد از هر نوعی که باشد آسیب زننده است. گاه افراد با تصور اینکه تنها یکبار یا دوبار مصرف یک ماده مخدر آن‌ها را معتاد نمی‌کند؛ اقدام به مصرف کرده و متاسفانه با همان تعداد دفعات کم، دچار اعتیاد می‌شوند. الکل تنها یکی از هزاران ماده اعتیادآوری است که ترک کردن آن نیاز به تصمیم و اراده‌ای قوی دارد. اگر فرد برای ترک کردن مصمم باشد؛ می‌تواند برای راحت تر شدن روند ترک کردن، از داروهای ترک اعتیاد استفاده کند. یکی از داروهایی که برای کمک به ترک اعتیاد به الکل مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ داروی دی سولفیرام است که باید تنها با نظر پزشک، مصرف شود. در ادامه با این دارو و چگونگی مصرف آن، بیشتر آشنا می‌شویم.

 

اعتیاد به الکل و چگونگی ترک آن

نوشدنی‌هایی که حاوی مقداری اتانول یا همان الکل هستند، از جمله نوشیدنی‌های الکلی محسوب می‌شوند و مصرف آن‌ها بسته به مقدار آن می‌تواند باعث نئشگی خفیف، سرخوشی و خوش مشربی شود و با بالا رفتن مقدار مصرف فرد دچار کاهش هشیاری و مستی می‌شود. همین حالت سرخوشی گذراست که فرد را ترغیب به مصرف دوباره و دوباره می‌کند و نهایتا آنچه که عاید فرد می‌شود چیزی نیست جز اعتیاد. فردی که الکل مصرف می‌کند شبیه دیگر افراد نبوده و به سختی راه می‌رود، بریده بریده صحبت می‌کند و قادر نیست که به سرعت از خود عکس‌العمل نشان دهد. 

نوشیدنی‌های الکلی به سه گروه اصلی آبجوها، شراب‌ها و نوشیدنی‌های تقطیری تقسیم می‌شوند:

• مشروبات الکلی: که با تخمیر جو به دست می‌آید و در گروه‌ آبجو تقسیم می‌شوند و اغلب درصد الکل کمتری نسبت به مشروبات الکلی دیگر دارند.
• نوشیدنی‌های الکلی: که از تخمیر انگور به دست می‌آیند و جزء شراب‌ها محسوب می‌شوند و درصد الکل بیشتری نسبت به آبجو دارند.
• نوشیدنی های تقطیری: که با تخمیر غلات و میوه‌ها و سپس تقطیر آنها به منظور بالا بردن درصد الکل درست می‌شوند، مشروباتی مانند ویسکی و ودکا در این گروه جای دارند.

نوشیدن الکل احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها به خصوص سرطان دهان و گلو، حنجره، مری، کبد، روده کوچک و بزرگ و سرطان سینه را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، مصرف طولانی مدت مشکلاتی مثل لکنت زبان، استفراغ، اسهال، ناراحتی معده، سردرد، مشکلات تنفسی، مشکلات جنسی، دوبینی و آسیب شنوایی، تصمیمات غیر منطقی، کاهش ادراک و هماهنگی، عدم هوشیاری کم خونی تا اغماء و از دست دادن حافظه را برای فرد مصرف‌کننده به دنبال خواهد داشت.

برای ترک اعتیاد باید در اولین قدم بدن را سم‌زدایی کرد. در مواردی هم از داروهای کمکی هم برای انزجار به الکل هم استفاده می‌شود. این داروها کاری می‌کنند که فرد از مصرف مجدد الکل، پرهیز کند. دی سولفیرام با همین ساز و کار به افرادی که به الکل اعتیاد پیدا کرده‌اند، کمک می‌کند. 

 

 

معرفی داروی دی سولفیرام

داروی دی سولفیرام (Disulfiram) که به قرص ترک اعتیاد هم معروف است ماده‌ای بدون بو، بدون مزه و به رنگ سفید است که به منظور درمان کمکی ترک وابستگی به الکل، استفاده می‌شود. مصرف این دارو سبب ایجاد حساسیت به الکل می‌شود.

حتی مصرف مقادیر بسیار کم الکل حین درمان با دی سولفیرام منجر به بروز واکنش‌های ناخوشایند از جمله تشنگی، فشار خون، درد قفسه سینه، تهوع، سرگیجه، تشنگی، استفراغ و حالت تهوع می‌شود. بر همین اساس این دارو باید برای افرادی تجویز شود که حداقل به مدت ۱۲ ساعت الکل مصرف نکرده باشند. حتی برخی شربت‌های سرفه، سس‌ها، سرکه، داروهای تقویتی، غذاهای تهیه شده با شراب و حتی لوسیون‌های پس از اصلاح و مالش‌دهنده های پوست حاوی الکل هم نباید طی درمان با دی سولفیرام، استفاده شوند.

درمان با داروی دی سولفیرام یک نوع شرطی سازی بیزارگرانه است که بیمار به علت ترس از این واکنش‌های ناخوشایند و با خاطره دردآور آن، از نوشیدن الکل بیزار می‌گردد. در واقع دی سولفیرام با تداخل در فرایند تجزیه الکل در بدن عمل می‌کند. معمولاً هنگامی که شما الکل مصرف می‌کنید، بدن شما، الکل را به ماده‌ای به نام استالدهید تجزیه می‌کند و سپس این ماده نیز تجزیه می‌شود تا از بدن خارج شود. این دارو آنزیم تجزیه کننده استالدهید را مسدود می‌کند. این امر موجب می‌شود سطح بالایی از استالدهید در خون شما وجود داشته باشد و اثر ناخوشایندی ایجاد شود.

اگر شما همراه با مصرف داروی دی سولفیرام حتی مقدار کمی الکل مصرف کنید، این دارو واکنش ناخوشایند شدیدتری در شما ایجاد می‌کند. این واکنش در حدود ۱۰ دقیقه بعد از نوشیدن الکل شروع می‌شود و می‌تواند چندین ساعت طول بکشد. دانستن این موضوع، کمک خواهد کرد شما از نوشیدن الکل دست بکشید. از آنجا که نوشیدن مقادیر بیشتر الکل می‌تواند واکنش‌های بالقوه خطرناکی ایجاد کند؛ دی سولفیرام توسط پزشک تنها برای افرادی تجویز می‌شود که مصمم به ترک الکل هستند و در هنگام مصرف این دارو، الکل مصرف نمی‌کنند.

قرص‌های دی سولفیرام در دوزهای ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی‌گرمی، موجود است.

 

نام های دیگر	–
موارد مصرف	ترک اعتیاد به الکل
عوارض	سردرد، حالت تهوع و استفراغ، افزایش فشار خون، گرگرفتگی، تنگی نفس، تاکی کاردی (نوعی حمله ی عصبی همراه با تپش قلب)، تاری دید، تحریکات پوستی، خستگی، ناتوانی جنسی، خواب‌آلودگی، التهاب کبد، طعم فلزی در دهان، واکنش‌های روانی و تغییرات خلق و خو
تداخل دارویی	آتوموکستین، آریپیپرازول، آمی‌تریپتیلین، آمینوفیلین، آمیودارون، اپرپیتانت، اتوسوکسیمید، اریترومایسین، استامینوفن یا پاراستامول، اگزالی‌پلاتین، ایتراکونازول، ایزونیازید، ایماتنیب، بوپروپیون، بورتزومیب، بوسنتان، پوساکونازول، تالیدومید، تینیدازول، داکسی‌سیکلین، دکسترومتورفان، دی‌هیدرو‌ارگوتامین، دیازپام، دیلتیازم، سرترالین، سیتالوپرام، سیلدنافیل، سیکلوسپورین، فلووکسامین، فلوکونازول، فنوباربیتال، فنی‌توئین، فینگولیمود، لوواستاتین، مگزیلتین، میتوکسانترن، نیلوتینیب، وارفارین، وراپامیل، ونلافاکسین، وریکونازول، کارودیلول، کتوکونازول، کلاریترومایسین، انزالوتامید، ریتوناویر، آموباربیتال، تیپراناویر، فن‌ایندیون، فنیندیون، پاراآلدهاید، اتوپوزاید

 

نکاتی که در رابطه با مصرف دی سولفیرام باید بدانید

• طول مدت درمان با این دارو بسته به خصوصیات فردی درمان ممکن است ماه‌ها و حتی سال‌ها طول بکشد.
• این دارو را دقیقا طبق دستور پزشک، استفاده کنید.
• مصرف دی سولفیرام حتما باید با آگاهی کامل بیمار از مصرف آن، صورت پذیرد.
• به بیمار و همراهان بیمار باید توصیه شود که از ۲۴ ساعت قبل از شروع مصرف دی سولفیرام، در حین درمان و تا ۱۴ روز پس از قطع مصرف از مصرف هرگونه فرآورده حاوی الکل، خودداری کنند.
• مصرف دی سولفیرام در بیماران مبتلا به دیابت، کم‌ کاری تیروئید، صرع، آسیب مغزی، نفریت حاد و مزمن، نارسایی یا سیروز کبدی، بیماری‌های تنفسی، پورفیری (بیماری خونی ارثی نادر)، بیماری‌های کلیوی و کبدی و یا مشکلات قلبی، با احتیاط فراوان باید صورت پذیرد.
• قبل از شروع درمان و در حین درمان با دی سولفیرام، آزمایشات خون و بررسی عملکرد کبد، توصیه می‌شود.
• این دارو را بدون توجه به زمان صرف غذا، می‌توان میل نمود.
• مصرف دی سولفیرام باید همراه با سایر روش‌های درمانی شامل روان‌درمانی و درمان‌های حمایتی باشد.
• در صورت داشتن سابقه حساسیت به مصرف دی سولفیرام، حشره‌کش‌ها و قارچ‌کش‌ها، حتما موارد را به اطلاع پزشک، برسانید.
• اگر همزمان داروهای دیگری مصرف می‌کنید؛ برای جلوگیری از تداخلات احتمالی به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
• در صورت بارداری یا شیردهی، قبل از مصرف این دارو، پزشک را در جریان قرار دهید.
• دوره درمان دارو را مطابق تجویز پزشک تکمیل و از قطع خودسرانه دارو پرهیز کنید.
• چنانچه به بیماری‌هایی نظیر نارسایی قلبی، اختلالات عروق مغزی، فشار خون بالا و یا نارسایی عروق کرونر مبتلا هستید؛ نباید از این دارو استفاده کنید.
• طی درمان با این دارو هرگز از الکل یا فرآورده‌های حاوی الکل، استفاده نکنید. در این خصوص پزشک باید هشدارهای لازم را در خصوص عدم مصرف الکل به بیمار بدهد.
• نباید داروی دی سولفیرام را همزمان با پارالدئید یا مترونیدازول تجویز نمود.
• هرگز دارو را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان، تجویز نکنید.
• قبل از استفاده از داروی دی سولفیرام، پزشک یا داروساز خود را از تمام داروهای تجویزی، غیر تجویزی و گیاهی که استفاده می‌کنید، به ویژه آمی‌تریپتیلین، رقیق‌کننده خون (مثل وارفارین)، داروهای تشنج (مثل هیداتونین‌ها مانند فنوتیوین یا فسفینیتوین)، ایزونیزید و تئوفیلین مطلع نمایید.
• کافئین می‌تواند عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد. از مصرف مقادیر زیاد نوشیدنی‌های حاوی کافئین (قهوه، چای و نوشابه) یا خوردن مقدار زیادی شکلات، اجتناب کنید.
• این دارو ممکن است در تست‌های آزمایشگاهی خاص (از جمله آزمایش ادرار)، تداخل ایجاد کند.
• مصرف دی سولفیرام ممکن است باعث خواب‌آلودگی شود. بنابراین از انجام فعالیت‌هایی که به هوشیاری بالا نیاز دارند (مثل رانندگی)، باید پرهیز شود.
• قرص‌ها می‌توانند خرد شده یا با مایعات مخلوط شوند.

 

 

جمع بندی

امروزه مواد مخدر با اسامی متفاوتی وجود دارد و هر روز بر تنوع آن‌ها افزوده شده و عده دیگری را در منجلاب اعتیاد، گرفتار می‌کند. در این میان، این تنها فرد معتاد نیست که زیان می‌بیند بلکه خانواده، اطرافیان و جامعه هم از آسیب‌های اعتیاد در امان نیستند. اگرچه با طولانی شدن اعتیاد، ترک آن مشکل‌تر می‌شود، اما این کار در هر زمانی امکان‌پذیر است. تنها یک اراده پولادین و قوی لازم است تا بتوان اعتیاد را ترک کرد و به روند عادی زندگی بازگشت. برای اینکه بدانید چگونه باید اعتیاد را ترک کرد بد نیست مطلبی که با عنوان روش‌ های ترک اعتیاد؛ چگونه اعتیاد را ترک کنیم؟ در سایت ستاره نگاشته شده است را مطالعه کنید.

آیا شما تجربه‌ای از اعتیاد و ترک آن دارید؟ در میان روش‌های ترک اعتیاد شما چه روشی را مفیدتر می‌دانید؟ لطفا تجربیات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.