۱۰ دمنوش با طبع سرد (طرز تهیه، موارد منع مصرف و مصلحات آنها)

به طور کلی دمنوش‌ها به دو دسته دمنوش‌های طبع سرد و دمنوش‌های با طبع گرم تقسیم می‌شوند. در فصل‌های گرم سال بسیاری از ما دچار گرمازدگی می‌شویم، یک روش موثر برای کاهش حرارت بدن و پیشگیری از گرمازدگی نوشیدن دمنوش با طبع سرد است. این دمنوش‌ها علاوه بر خاصیت خنک کنندگی خواص فراوانی بری سلامتی دارند، اما افراد سرد مزاج نباید در مصرف این دمنوش‌ها زیاده روی کنند و برای کاهش عوارض، این دمنوش‌ها را با مصلح مصرف کنند. در این مطلب به معرفی ۱۰ دمنوش با طبع سرد، موارد مصرف، موارد منع مصرف و مصلح آن‌ها می‌پردازیم.

 

طرز تهیه چند دمنوش با طبع سرد

۱. دمنوش آلبالو

طبع دمنوش آلبالو سرد و خشک است. برای تهیه این دمنوش مقداری آلبالو خشک شده یا تازه را داخل قوری بریزید و کمی آب جوش به آن اضافه کنید. قوری را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روی حرارت قرار دهید تا دم بکشد. دمنوش را با قاشق هم بزنید سپس آن را صاف کنید. این دمنوش را با کمی عسل میل کنید.

• مصلح: عسل مصلح دمنوش آلبالو است و سردی آن را کاهش می‌دهد.

موارد مصرف:

• نوشیدن دمنوش آلبالو در فصول گرم سال عطش و تشنگی را برطرف می‌کند.
• نوشیدن این دمنوش برای افراد گرم مزاج مفید است.
• این دمنوش نقش موثری در از بین بردن چربی‌های شکم و پهلو دارد.

موارد منع مصرف:

• افرادی که به زخم‌های گوارشی دچار هستند، باید از مصرف این دمنوش بپرهیزند.
• نوشیدن این دمنوش بلافاصله بعد از غذا، مانع هضم غذا می‌شود.
• آلبالو به دلیل دارا بودن سلولز دیر هضم است بنابراین کسانی که ورم معده دارند، در مصرف این دمنوش احتیاط کنند.

 

۲. دمنوش چای گل سرخ (گل محمدی)

دمنوش گل سرخ طبیعت معتدل تا کمی سرد و خشک دارد. برای تهیه آن یک فنجان گل محمدی تازه یا خشک شده را داخل قوری بریزید و سه فنجان آب گرم به آن اضافه کنید. ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. بهترین زمان برای نوشیدن این دمنوش ۱ الی ۲ ساعت قبل از غذاست.

• مصلح: مصلح دمنوش گل سرخ برای افراد سرد مزاج رازیانه یا انیسون و برای افراد گرم مزاج بو کردن کافور است.

موارد مصرف:

• دمنوش گل سرخ تقویت کننده ریه هاست و مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها را افزایش می‌دهد، بنابراین این دمنوش برای افرادی که بدن ضعیفی دارند و به سرعت بیمار می‌شوند مفید است.
• گل سرخ ملین است و افرادی که به یبوست دچار شده اند، می‌توانند از این دمنوش برای درمان استفاده کنند.
• دمنوش گل سرخ به رفع بوی بد دهان و نفخ معده کمک می‌کند.

عوارض و موارد منع مصرف:

• گفته می‌شود حد مجاز روزانه برای گل محمدی ۳ تا ۵ چای کیسه‌ای یا ۵ تا ۱۰ گرم گل محمدی است و زیاده روی در مصرف آن باعث حالت تهوع، استفراغ و خستگی می‌شود.
• تحقیقات کافی برای بررسی تاثیر دمنوش گل محمدی در دوران شیردهی و بارداری انجام نشده است، بنابراین زنان در دوران بارداری و شیردهی بهتر است از مصرف این دمنوش اجتناب کنند.

 

 

۳. دمنوش زرشک

یکی دیگر از انواع دمنوش با طبع سرد، دمنوش زرشک است. این دمنوش طبع سرد و خشکی دارد. ابتدا یک قاشق چایخوری چای خشک را همراه با ۲ لیوان آب جوش به مدت ۱ دقیقه دم کنید، سپس ۲ قاشق غذاخوری زرشک تازه به آن اضافه کنید، کمی صبر کنید تا دم بکشد.

• مصلح: شکر سرخ، میخک، زرشک، زعفران، شیرینی‌های طبیعی و مغزیجات همچون خلال پسته و بادام مصلح زرشک بوده و سردی آن را کاهش می‌دهند.

موارد مصرف:

• نوشیدن این دمنوش عطش و گرمازدگی و تهوع و استفراغ ناشی از آن را برطرف می‌کند.
• افراد گرم مزاج برای درمان فشار خون بالا می‌توانند از این دمنوش استفاده کنند.
• نوشیدن این دمنوش قبل ازغذا‌های دارای طبع گرم، به تعدیل طبع آن‌ها کمک می‌کند.

موارد منع مصرف:

• افراد سرد مزاج و مبتلا به قولنج و نفخ از مصرف این دمنوش خودداری کنند.
• مصرف بی رویه زرشک در دروان بارداری به ویژه سه ماهه اول باعث نقص جنین می‌شود، بهتر است زنان باردار از مصرف این دمنوش بپرهیزند.
• زرشک تاثیر دارو‌های آنتی بیوتیک و ضد انعقاد را کاهش می‌دهد، افرادی که در حال استفاده از این دارو‌ها هستند، از مصرف این دمنوش اجتناب کنند.
• زرشک تاثیر دارو‌های آنتی هیستامین، دارو‌های کاهنده فشار خون، دیورتیک‌ها و دارو‌های ضد دیابت را افزایش می‌دهد، بنابراین از مصرف همزمان این دارو‌ها با زشک باید پرهیز شود.

 

 

۴. دمنوش چای گل پنیرک

طبع چای گل پنیرک معتدل و تا حدودی سرد و خشک است. این گیاه خواص فراوانی برای سلامتی دارد و از برگ و گل آن برای تهیه دارو استفاده می‌شود. برای تهیه دمنوش چای گل پنیرک یک قاشق چای خوری گل پنیرک را داخل قوری بریزید و مقداری آب جوش به آن اضافه کنید، ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. این دمنوش طعم ملایمی دارد و نیاز به شیرین کننده ندارد.

• مصلح: افرادی که معده شان سرد است باید این دمنوش را همراه با مصلح آن یعنی رب میوه، کمپوت میوه، شکر یا عسل مصرف کنند.

موارد مصرف:

• مصرف این دمنوش برای درمان عفونت مثانه و اسهال خونی مفید است.
• افرادی که دچار یبوست شده اند می‌توانند از این دمنوش برای درمان استفاده کنند.
• این دمنوش نقش موثری در درمان سرماخوردگی، سرفه و تورم دهان و گلو دارد.

موارد منع مصرف:

• افرادی که به سایر گیاهان دارویی آلرژی دارند، ممکن است به پنیرک هم حساسیت داشته باشند.
• زیاده روی در مصرف این دمنوش باعث اسهال می‌شود.
• اطلاعات کافی درمورد تاثیر پنیرک در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد، بهتر است زنان در این دوران از مصرف این دمنوش یپرهیزند.
• پنیرک ممکن است باعث کاهش قند خون شود و افراد دیابتی باید با احتیاط بیشتری این دمنوش را مصرف کنند.

 

۵. دمنوش قهوه سبز

قهوه سبز در واقع همان دانه‌های خام قهوه است که هنوز بو داده نشده‌اند. این گیاه طبع سرد و خشکی دارد. برای تهیه دمنوش آن ابتدا دانه‌های قهوه را آسیاب کنید، سپس یک لیوان قهوه را داخل قهوه جوش ریخته و ۳ لیوان آب سرد به آن اضافه کنید. ۱۲ دقیقه صبر کنید تا قهوه جوش بیاید. قهوه جوش را از روی حرارت برداشته، کمی صبر کنید تا خنک شود، سپس آن را صاف کنید. در صورت تمایل می‌توانید برای طعم بهتر کمی عسل به آن اضافه کنید.

• مصلح قهوه سبز: برخی منابع زنجبیل، نبات و گلاب مصلح قهوه سبز می‌دانند و برخی دیگر عنبر اشهب و زعفران را به عنوان مصلح معرفی کرده اند.

موارد مصرف:

• افراد مبتلا به فشار خون بالا می‌توانند برای کاهش فشارخون قهوه سبز بنوشند.
• امروزه قهوه سبز به دلیل تاثیر آن در کاهش وزن محبوبیت فراوانی پیدا کرده است. قهوه سبز دارای ماده‌ای به نام اسیدکلورژنیک است. اسیدکلوژنیک باعث تنظیم سطح قند خون شده و اشتها را کاهش می‌دهد، از اینرو نقش موثری در کاهش وزن دارد.
• برخی افراد قهوه سبز را برای رفع خستگی و افزایش تمرکز و هوشیاری می‌نوشند.

موارد منع مصرف:

• مصرف دمنوش قهوه سبز در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
• افرادی که نسبت به کافئین حساسیت دارند از مصرف این دمنوش اجتناب کنند.
• افراد مبتلا به پوکی استخوان و بیماری‌های مشابه از مصرف این دمنوش بپرهیزند، زیرا قهوه سبز دفع کلسیم را افزایش داده و علائم پوکی استخوان را تشدید می‌کند.
• قهوه سبز جذب آهن و روی را کاهش می‌دهد، افرادی که از مکمل‌های آهن و روی استفاده می‌کنند، این دمنوش را باید دو ساعت قبل از مصرف این مکمل‌ها میل کنند.
• قهوه سبز با دارو‌های دیابت تداخل داشته و اثر دارو‌های ضد دیابت را تشدید می‌کند.

 

۶. دمنوش بلوبری

بلوبری یا زغال اخته آبی یک میوه تابستانی بنفش رنگ است و طعم شیرینی دارد. طبع این میوه سرد و خشک است و خواص فراوانی برای سلامتی دارد. برای تهیه دمنوش بلوبری ۲ الی ۳ قاشق چای خوری چای بلوبری را داخل قوری بریزید و دو فنجان آب جوش به آن اضافه کنید، ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کنید و همراه با عسل میل کنید. بهترین زمان برای مصرف این دمنوش ۲۰ دقیقه قبل از غذاست.

• مصلح: عسل به عنوان یک مصلح عام برای غذا‌های با طبع سرد شناخته می‌شود و مصلح بلوبری نیز می‌باشد.

موارد مصرف:

• دمنوش بلوبری به لاغری کمک می‌کند و چربی‌های اطراف شکمی و پهلو را از بین می‌برد.
• افراد مبتلا به فشار خون بالا برای کاهش فشار خون می‌توانند دمنوش بلوبری استفاده کنند، زیرا بلوبری بدون سدیم است و به دلیل پتاسیم، کلسیم و منیزیم موجود در آن نقش موثری در کاهش فشار خون دارد.

موارد منع مصرف:

• بلوبری با دارو‌های ضدانعقاد خون همچون وارفارین تداخل دارد.
• برخی افراد به بلوبری آلرژی داشته و در صورت مصرف آن دچار خارش، تورم و تنگی نفس می‌شوند.
• مصرف بلوبری با دارو‌های ضد دیابت اثر آن‌ها را تشدید می‌کند و باعث افت شدید قند خون می‌شود.

 

 

۷. دمنوش عناب

دمنوش عناب یکی دیگر از انواع دمنوش با طبع سرد است. عناب طعم شیرینی دارد و به نام خرمای چینی یا خرمای قرمز هم شناخته می‌شود. طبع این میوه معتدل و مرطوب است، اما ابوعلی سینا اعتقاد دارد طبع آن کمی سرد است. برای تهیه دمنوش عناب چند عدد عناب را شسته و در آب بخیسانید. سپس هسته آن‌ها را درآورید و میوه‌ها را خرد کنید. عناب را داخل قوری بریزید و مقدرای آب جوش به آن اضافه کنید. ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. دمنوش عناب طعم شیرینی دارد و نیاز به شیرین کردن این دمنوش نیست. برای طعم بهتر می‌توانید کمی آب لیمو به آن اضافه کنید.

• مصلح: در طب سنتی کشمش، عسل و مویز به عنوان مصلح عناب معرفی شده‌اند.

موارد مصرف:

• مصرف عناب حرارت بدن را کاهش می‌دهد و تب بر است.
• براساس طب سنتی نوشیدن دمنوش عناب برای درمان سرفه، سرماخوردگی و انواع گلودرد مفید است.
• نوشیدن عناب به رفع استرس، اظطراب و بی‌خوابی کمک می‌کند.

موارد منع مصرف:

• اطلاعات کافی درمورد تاثیر عناب بر جنین در دوران بارداری در دسترس نیست و بهتر است زنان در این دوران از مصرف دمنوش و چای عناب اجتناب کنند.
• مصرف عناب برای افرادی که معده سرد و‌ تر و نفاخ دارند، مضر است.
• افرادی که دچار غلظت خون هستند، از مصرف این دمنوش بپرهیزند.
• مصرف دمنوش عناب در افراد دیابتی ممکن است باعث افت شدید قند خون شود.

 

 

۸. دمنوش لیمو عمانی

طبیعت لیمو عمانی سرد و خشک است و دمنوش آن خواص فراوانی به ویژه برای افراد گرم مزاج دارد. برای تهیه این دمنوش ۳ عدد لیمو عمانی را شسته و پوست و هسته آن را جدا کنید، سپس گوشت لیمو عمانی‌ها را داخل قوری بریزید ۲ فنجان آب جوش و مقداری زعفران به آن اضافه کنید. ۲۰ تا ۳۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کنید و همراه با عسل یا شکر میل کنید.

• مصلح: مصلح لیمو عمانی عسل و گلنگبین (ترکیب عسل و گل سرخ) است.

موارد مصرف:

• دمنوش لیمو عمانی اشتها را افزایش می‌دهد.
• لیموعمانی ضد نفخ، مقوی معده و صفرابر است.
• لیمو عمانی دارای ویتامین ث است و به درمان سرفه و سرماخوردگی کمک می‌کند.
• لیمو عمانی همراه با گل گاوزبان برای کاهش فشارخون استفاده می‌شود.

موارد منع مصرف:

• تاکنون هیچ عارضه خاصی برای لیمو عمانی گزارش نشده است.

 

۹. دمنوش سماق

برای تهیه دمنوش سماق ۱-۲ قاشق غذاخوری سماق را داخل قوری بریزید و به آن آب جوش اضافه کنید. قوری را روی حرارت غیر مستقیم قرار داده و ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کنید. برای شیرین کردن این دمنوش می‌توانید از نبات استفاده کنید.

• مصلح: مصلح سماق انیسون و مصطکی است.

موارد مصرف:

• دمنوش سماق خاصیت چربی سوزی دارد و نوشیدن آن یک ساعت بعد از وعده‌های غذایی چربی شکم و پهلو را از بین می‌برد.
• از دمنوش خنک شده سماق می‌توانید برای درمان زخم دهان استفاده کنید.
• غرغره کردن این دمنوش می‌تواند گلو درد را درمان کند.
• افراد مبتلا به دیابت می‌توانند از این دمنوش برای کاهش قند خون استفاده کنند.
• افراد مبتلا به فشارخون بالا برای کاهش فشار خون می‌توانند از این دمنوش استفاده کنند.

موارد منع مصرف:

• سماق تازه سمی است و باید از سماق خشک شده استفاده شود.
• افرادی که به آجیل‌ها حساسیت دارند، ممکن است به سماق هم حساسیت داشته باشند و باید این دمنوش را با احتیاط بیشتری مصرف کنند.
• مصرف سماق به افراد سرد مزاج توصیه نمی‌شود و در صورت تمایل باید این دمنوش را همراه با گیاهان گرم مصرف کنند.

 

۱۰. دمنوش چای ترش

چای ترش یا چای قرمز یکی دیگر از انواع دمنوش با طبع سرد است، نوشیدن این دمنوش حرارت بدن را کاهش می‌دهد و برای افراد گرم مزاج مفید است. برای تهیه این دمنوش ۲ قاشق چای ترش داخل قوری بریزید، سپس ۲ لیوان آب جوش به آن اضافه کنید، ۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد، سپس آن را صاف کنید و همراه با عسل میل کنید.

• مصلح: مواد غذایی دارای طبع گرم و عسل مصلح چای ترش هستند.

موارد مصرف:

• مصرف چای ترش به افراد دارای فشار خون بالا توصیه می‌شود.
• چای ترش خاصیت خنک کنندگی دارد ومصرف آن در فصل تابستان و بهار بدن را خنک نگه می‌دارد.
• چای ترش به کاهش قند خون و فشارخون در افراد دیابتی کمک می‌کند، اما در صورتیکه این افراد از دارو‌های ضددیابت استفاده می‌کنند قبل از مصرف این دمنوش باید با پزشک مشورت کنند.

موارد منع مصرف:

• افراد سرد مزاج باید از مصرف دمنوش چای ترش به خصوص در فصل‌های سرد سال اجتناب کنند.
• مصرف چای ترش به دلیل تاثیر آن روی سطح استروژن در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
• افرادی که فشار خون پایینی دارند باید این دمنوش را از رژیم غذاییشان حذف کنند.
• چای ترش ممکن است با دارو‌های ضدسرطان تداخل داشته باشد و افرادی که تحت شیمی درمانی یا پرتو درمانی قرار دارند باید از مصرف این دمنوش بپرهیزند.

 

سخن آخر

علاوه بر دمنوش‌های آورده شده در این مطلب عرق شاتره، بیدمشک و کاسنی هم دارای طبع سرد هستند و مصرف آن‌ها در فصل تابستان و بهار بدن را خنک کرده و مانع گرمازدگی می‌شوند. افراد دارای طبع سرد باید این دمنوش‌ها را همراه عسل مصرف کنند. عسل دارای طبع گرم است و یک مصلح عام برای تمام غذا‌های دارای طبع سرد به شمار می‌آید. اگر از طبع خود اطلاعی ندارید، توصیه می‌کنیم پیش از تهیه هر یک از انواع دمنوش با طبع سرد ابتدا مطلب ۸ گام برای شناسایی مزاج و تشخیص سردی و گرمی بدن را مطالعه فرمایید. شما چه دمنوش‌های دیگری با طبع سرد می‌شناسید؟ مصلح آن‌ها چیست؟ چه کسانی نباید از این دمنوش‌ها استفاده کنند؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان ستاره در میان بگذارید.