صدقه ماه صفر و علت نحس بودن این ماه

اهمیت صدقه دادن در ماه صفر چیست؟ ماه صفر اولین ماه پس از ماه محرم و حادثه دلخراش کربلاست. این ماه به جهت اتفاقات ناگواری که برای اسرای کربلا در ابتدای آن رخ داد و همچنین رحلت پیامبر اکرم (ص) و شهادت معصومین در واپسین روزهای آن، به عنوان ماه اندوه و سوگواری شناخته می‌شود و به آن «ماه نحس» می‌گویند.

برای دفع بلایا و آفات در این ماه، روایات و احادیث بسیاری از ائمه و محدثین در اهمیت صدقه دادن و همچنین انجام اعمال مخصوص ماه ذکر شده است. در این مطلب با تبیین جایگاه ماه صفر، به اهمیت صدقه ماه صفر می‌پردازیم.

 

علت نحوست ماه صفر

ماه صفر در بین بسیاری از مسلمانان به ماه نحس و ماه پر از بلا و حوادث بد معروف است. بسیاری دلیل نحس خوانده شدن این ماه را وقایع ناگوار مذهبی رخ داده در این ماه می‌دانند. اینکه ورود اسرای کربلا به شام بر اساس نقلی در اولین روز این ماه رخ داده، شهادت حضرت رقیه (س) در ابتدای این ماه بوده و اربعین حسینی نیز بیستمین روز این ماه اتفاق افتاده است، می‌تواند علت این باور عمومی باشد.

به علاوه رحلت پیامبر اکرم (ص) در آخرین روزهای ماه صفر بود و دو تن از ائمه اطهار (امام حسن (ع) و امام رضا (ع)) نیز در این ماه به شهادت رسیده‌اند.

البته نکته قابل توجه در نظر محدثین و فقها آن است که نحوست این ماه بیشتر ریشه تاریخی دارد. اگرچه در قرآن کریم به سعد بودن و نحس بودن بعضی از ایام اشاره شده‌ است، هیچ منبع قرآنی و روایی از ائمه اطهار به نحوست ماه صفر اشاره نکرده است.

در این میان تنها می‌توان به روایتی از پیامبر درباره غم و اندوه این ماه اشاره کرد، پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «هر کس بشارت پایان یافتن ماه صفر را به من دهد، من بشارت بهشت‌ به او خواهم داد.» همچنین شیخ عباس قمی در کتاب «مفاتیح الجنان» در بخش «وقایع الایام» نیز به موضوع نحوست این ماه اشاره کرده‌ است.

 

ریشه تاریخی نحس بودن ماه صفر

در گذشته براساس اعتقاد اعراب، جنگ و قتال در ماه‌های حرام، بی‌حرمتی و حرام بوده‌ است. به همین جهت قبایل اعراب در سه ماه حرام پشت سر هم (ذى القعده، ذى الحجه و محرم الحرام) جنگ و حرب را کنار می‌گذاشتند. با آمدن ماه صفر و تمام شدن ماه‌های حرام دوباره جنگ‌ها از سر گرفته می‌شد، مردم زیادی به قتل می‌رسیدند و شهرها از سکنه خالی می‌شدند. به همین علت مردم ماه صفر را که آرامش و زندگی مردم را با مشکل مواجه می‌کرد، ماهی نحس می‌دانستند. بنابراین نحوست این ماه ریشه قدیمی در فرهنگ اعراب داشته و جنبه تاریخی نیز دارد.

 

اعمال توصیه شده در ماه صفر

با این وجود در این ماه برای رفع بلایا و حوادث در مواجه با ناملایمات، راهکارها، اعمال ماه صفر و ادعیه‌ای برای هر روز ذکر شده است. از میان این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صدقه دادن
• دعا کردن، در میان ادعیه می‌توان به خواندن دعای «یا شدید القوی و یا شدید المحال…» ده مرتبه در روز اشاره کرد
• استغفار کردن

 

 

صدقه ماه صفر

یکی از روش‌هایی که بیشتر از دیگر راهکارها برای مقابله با آفات و بلایای ماه صفر در روایات توصیه شده، صدقه دادن است. بارزترین شکلی که مردم از صدقه در ذهن دارند کمک کردن مالی است؛ اما باید این نکته را مد نظر داشت که این مورد تنها یکی از روش‌های ممکن صدقه دادن محسوب می‌شود. چنان که پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «لبخند تو به برادرت، امر به معروف و نهی از منکر کردنت، راهنمایی کسی که راه را گم کرده و همچنین دور کردن سنگ و خار از میان راه دیگران نیز صدقه است.»

همانطور که ذکر شد هرگونه کار خیر اعم از دستگیری از دیگران، ساخت و ساز و کارهای عمرانی، حل مشکلات دیگران و… حکم صدقه دادن را دارد. پیگیری این رو‌ش‌ها چنان که توصیه شده‌ است می‌تواند در برابر حوادث ناگوار به ویژه در این ماه از انسان حفاظت کرده و بلایا را دفع کند. به همین جهت صدقه دادن در احادیث و روایات متعدد بیشتر از موارد دیگر توصیه شده است.

 

سخن پایانی

ماه صفر به جهت حوادث ناگوار مذهبی و ریشه‌های تاریخی‌اش به عنوان ماه نحس و همچنین غم و اندوه شناخته می‌شود. به‌ همین جهت در روایات و احادیث بسیاری روش‌هایی برای دفع بلا و حفاظت از آفات این ماه توصیه شده‌ است.

یکی از اصلی‌ترین راهکارهای توصیه‌شده در این ماه صدقه دادن است. البته صدقه دامنه گسترده‌ای دارد و محدود به صدقه‌های پولی نیست، برای اطلاعات بیشتر در این زمینه توصیه می‌کنیم مطلب آیا منظور از صدقه دادن تنها کمک مالی است؟ را مطالعه کنید. نظر شما چیست؟ شما در ماه صفر چه اعمالی را انجام می‌دهید؟ فراموش نکنید نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.