ستاره | سرویس مذهبی _ اصطلاح “بین الطلوعین” و زمان دقیق بین الطلوعین به معنای “میان دو طلوع” است، بر بازه زمانی بین طلوع صبح صادق یا اذان صبح تا طلوع آفتاب و قضا شدن نماز صبح اطلاق میشود. اهمیت بین الطلوعین تا جایی است که در روایات اسلامی، خوابیدن در این ساعت را مکروه دانسته اند. این نوشته بهدنبال آن است تا با تعریف این اصطلاح و بیان اهمیت آن، اسرار و فضلیتهایش را تبیین کند.
زمان دقیق بینالطلوعین
شما با کسب اطلاع از ساعت دقیق اذان صبح و طلوع آفتاب در منطقه خود، به راحتی میتوانید زمان بینالطلوعین را در شهر خود مشخص کنید. به طور مثال اگر در موقعیت شما، اذان صبح ساعت ۵:۲۷ دقیقه و طلوع آفتاب در ساعت ۶:۵۱ دقیقه باشد، پس فاصله زمانی بین ۵:۲۷ تا ۶:۵۱ زمان بینالطلوعین است.
ویژگیها و اسرار بین الطللوعین
با توجه به احادیث و روایات موجود در دین اسلام، ویژگیها و اسرار زیر را میتوان به ساعات بینالطلوعین نسبت داد:
- تقسیم روزی بندگان توسط فرشتگان در این ساعت انجام میشود.
- عذاب قبر مردگان در این ساعت متوقف میشود.
- خوابیدن در این ساعت کراهت داشته و بسیار نهی شده است.
- استجابت دعا در این ساعت احتمال بیشتری دارد.
- استغفار کردن و رهایی از عذاب اخروی، در این ساعت توصیه شده است.
- سعادت و خوشبختی دنیوی و اخروی نصیب کسانی است که در این ساعات بیدارند.
- رشد اقتصادی و رهایی از خسارتهای مالی نیز از آثار بیداری و دعا کردن در بین الطلوعین است.
- وقوف در مشعر به هنگام بین الطلوعین روز عید قربان نیز از ارکان حج شمرده شده است.
- خرید و فروش و معامله در این ساعت کراهت دارد.
- نزدیکی با همسر و جماع نیز در این ساعت مکروه است.
فضیلت بین الطلوعین در قرآن و روایات
مطابق با روایات اسلامی و احادیث ائمه (علیهمالسلام)، ساعات بینالطلوعین فضیلت بسیاری برای مومنان دارد. موارد زیر از این جمله هستند:
۱. حدیث پیامبر (ص)
پیامبر اکرم (ص) میفرمایند: هر کس از اذان صبح تا طلوع آفتاب در جایی که نماز خوانده، بنشیند و به تعقیب نماز مشغول باشد، خداوند او را از آتش دوزخ محفوظ دارد.
۲. حدیث امام علی (ع)
امام علی (ع) میفرمایند:
- هر کسی که سورههاى توحید، قدر و آیةالکرسى را هرکدام یازده مرتبه پیش از طلوع آفتاب بخواند، از خسارت هاى مالى محفوظ میماند.
- ذکر و عبادت خدا بین نماز صبح و طلوع آفتاب، حتی از سفرهای تجاری در جلب روزی موثرتر است.
۴. حدیث از امام باقر (ع) درباره بینالطلوعین
از امام باقر (ع) سه حدیث در فضیلت بین الطلوعین نقل شده است:
- هر کس پس از خواندن نماز صبح، هفتاد بار استغفار کند، خداوند متعال او را بیامرزد.
- خواب صبح، شوم و نامیمون است. روزى انسان را کاسته و رنگ صورت را زرد میکند. فرشتگان به دستور خداوند، روزى را در بینالطلوعین تقسیم میکنند. از خواب در این زمان بپرهیزید و بدانید که “منّ و سلوى” (دو غذاى لذیذ بنی اسرائیل) در این ساعت بر بنی اسرائیل فرود میآمد.
- هر کسی که سوره “قدر” را هفت مرتبه پس از اذان صبح بخواند، هفتاد صف از فرشتگان بر او درود فرستاده و هفتاد بار براى او طلب رحمت میکنند.
۴. روایت کتاب مستدرکالوسائل
در جلد ۵ کتاب “مستدرک الوسائل” (ص ۱۱۰) از امام علی (ع) نقل شده است: خواب پیش از طلوع آفتاب و نیز خواب قبل از نماز عشاء، باعث فقر و پریشانی امور میشود.
۵. روایت کتاب “من لایحضره الفقیه”
همچنین در جلد ۴ کتاب “من لایحضره الفقیه” آمده است: زمین به سوی خدا هیچ فریادی شبیه این سه فریاد بر نمیآورد که
- خونی که به ناحق بر روی آن ریخته شود.
- آب غسلی که به جهت انجام زنا واجب شده باشد.
- خوابی که پیش از طلوع خورشید باشد.
اسرار بین الطلوعین مطابق با علم پزشکی
امروزه علم پزشکی دو مورد از فواید خواب سر شب و بیدار شدن در ساعت مذکور را بیان کرده است. این فواید، اثباتکننده تاثیر خواب مناسب و به موقع بر زندگی انسانها هستند.
۱. هورمون رشد
هورمونی به نام هورمون رشد (سوماتوتوروپ) در حدود دو ساعت بعد از غروب آفتاب، بیشترین ترشحاش را در بدن انسان دارد. این زمان، دقیقا مطابق با همان زمانی است که در روایات توصیه به خوابیدن شده است. بر این اساس، خواب بموقع در شب، موجب افزایش ترشح این هورمون و افزایش رشد میشود. این مسئله، تاییدی دیگر بر “تاثیر خواب به موقع بر رشد” است.
۲. هورمون استرسزا
هورمونهای استرسزا (کورتیکواستروئید) مانند هورمون آدرنالین بیشترین میزان ترشح را در بین الطلوعین دارد. این هورمونها که در جای خود، برای بدن بسیار مفیدند، موجب شادمانی فرد در هنگام بیدار شدن در بین الطلوعین میشوند، اما رخوت و کسلی را در خواب بعد از اذان صبح به دنبال دارند. همچنین براساس تحقیقات پزشکی انجام شده درباره هورمون کورتیکواستروئید، خواب در این ساعات، احتمال سکته را چند برابر میکند. به همین دلیل است که بیشترین تعداد مرگ در خواب، در زمان بینالطلوعین اتفاق میافتد.
سخن پایانی
به فاصله زمانی میان صبح صادق (طلوع فجر) تا طلوع خورشید، بین الطلوعین میگویند. در روایات و احادیث معصومین، مکررا بیداری و عبادت در این ساعت توصیه شده است. آثار و برکات بیداری و دعا در این ساعت نه تنها موجب سعادت اخروی و استغفار میشود، بلکه خوشبختی دنیوی و زیاد شدن روزی را نیز به دنبال دارد. همچنین علم پزشکی نیز بر فواید این مسئله برای بدن، صحه گذاشته است. همانطور که میدانید در زمان طلوع و حتی غروب آفتاب دعا کردن نیز تأثیر بسیار زیادی دارد؛ به همین منظور پیشنهاد میکنیم خواندن ۵ دعای مجرب هنگام طلوع و غروب آفتاب را در این زمانها فراموش نکنید. شما نیز میتوانید نظرات خود را در قسمت “نظرات و پرسشها” با ما به اشتراک بگذارید.